Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Meton: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(kopie van http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Meton&oldid=29532168 vooral door Jcwf (2003); met medewerking van Rikipedia, Snafje, LexTH, Lector, Hajo, Tfa1964, en robots.)
 
(toevoegingen)
Regel 1: Regel 1:
'''Meton van Athene''' ([[Grieks]]: Μέτων ὁ Ἀθηναῖος) was een Oud-Griekse [[astronoom]], [[wiskundige]] en [[ingenieur]]. Hij was de zoon van Pausanias en leefde in de tweede helft van de [[5e eeuw v.Chr.]] Hij studeerde [[geometrie]] en [[astronomie]] onder [[Paeinus]], die in een observatorium op de Lycabettos heuvel sterrenkundige waarnemingen deed. Hij ontdekte samen met [[Euctemon]] de ongelijke lengte van de [[seizoen|jaargetijde]]n.
'''Meton van Athene''' ([[Grieks]]: {{Grieks|Μέτων ὁ Ἀθηναῖος}}), de zoon van Pausanias, was een Oud-Griekse [[astronoom]], [[wiskundige]] en [[ingenieur]]. Hij leefde in de tweede helft van de [[5e eeuw v.Chr.]] Hij studeerde [[geometrie]] en [[astronomie]] onder [[Phaeinos]] van Athene,<ref>{{Aut|Theophrastos van Eresos}}, ''Over het weer'', 4.</ref> die in een observatorium op de heuvel Lycabettos heuvel sterrenkundige waarnemingen deed. Meton ontdekte samen met [[Euctemon]] ontdekte de ongelijke lengte van de [[seizoen|jaargetijde]]n.


Meton was geïnteresseerd in de fasen van de [[maan]] en bevestigde in dit verband de waarde van de periode van 19 jaar die in [[Babylonië]] al sinds [[747 v.Chr.]] gebruikt werd. In 19 jaar vinden 235 [[synodische maand|lunaties]] plaats en staan zowel de zon als de maan weer in dezelfde positie. Deze periode wordt de ''[[cyclus van Meton]]'' genoemd; na 19 jaar vallen de maanfasen weer op dezelfde dagen van de maand.
== Afkomst ==
Algemeen wordt Meton een Athener genoemd. [[Claudius Aelianus]] schreef dat Meton een [[Laconië|Laconiër]] was. Dat was een andere benaming voor de [[Sparta]]nen.<ref>{{Aut|Claudius Aelianus}}, ''Varia historia'', 10, 7.</ref> Ook de naam van zijn vader, Pausanias, was oorspronkelijk een Spartaanse naam. In de komedie ''De Vogels'' van [[Aristophanes]], een tijdgenoot van Meton, vraagt Meton wat hij hier te vrezen heeft, en geeft Pisthetairos als antwoord: ''Het is hier net als in Sparta. Vreemdelingen worden weggejaagd, en het regent slagen zo dik als hagel!''<ref>{{Aut|Aristophanes}}, ''De vogels'', tweede scene, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0025:card=989 Griekse tekst], [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0026:card=989&highlight=Sparta Engelse vertaling]</ref> Dit ondersteunt de gegevens van Aelianus. Men bevond zich destijds ook in een [[Peloponnesische oorlog|oorlog]] met Sparta.
 
== Astronomisch werk ==
Van Meton zelf zijn geen geschriften bewaard gebleven. Hij gold als een van de eerste astronomen in het antieke Griekenland. Meton was geïnteresseerd in de fasen van de [[maan]] en bevestigde in dit verband de waarde van de periode van 19 jaar die in [[Babylonië]] al sinds [[747 v.Chr.]] gebruikt werd. In 19 jaar vinden 235 [[synodische maand|lunaties]] plaats en staan zowel de zon als de maan weer in dezelfde positie. Deze periode wordt de ''[[cyclus van Meton]]'' genoemd; na 19 jaar vallen de maanfasen weer op dezelfde dagen van de maand.


Hij gebruikte dit om een [[kalender]] samen te stellen van 110 'lege' maanden van 29 dagen en 125 'volle' maanden van 30 dagen. Dit resulteert in een gemiddelde jaarlengte van 365+ 5/19 dag. Hoewel dit maar 30 minuten en 11 seconden te lang is, was er in [[492 v.Chr.]] door [[Nabu-rimanni]] al een berekening die maar 6 minuten en 2 seconden te lang was.
Hij gebruikte dit om een [[kalender]] samen te stellen van 110 'lege' maanden van 29 dagen en 125 'volle' maanden van 30 dagen. Dit resulteert in een gemiddelde jaarlengte van 365+ 5/19 dag. Hoewel dit maar 30 minuten en 11 seconden te lang is, was er in [[492 v.Chr.]] door [[Nabu-rimanni]] al een berekening die maar 6 minuten en 2 seconden te lang was.


Meton kreeg echter in Athene geen poot aan de grond voor zijn kalender en deze werd dan ook niet ingevoerd. Door [[Aristophanes (blijspeldichter)|Aristophanes]] werd met hem in ''De Wolken'' en ''De Vogels'' de draak gestoken. Hij werd voorgesteld als een lafaard die waanzin voorwendt om niet te hoeven vechten in de oorlog op Sicilië.
Meton kreeg echter in Athene geen ondersteuning voor zijn kalender en deze werd dan ook niet ingevoerd. De komedieschrijver [[Aristophanes]] stak in 'De Wolken'' en ''De Vogels'' de draak met hem. Hij werd voorgesteld als een lafaard die waanzin voorwendt om niet te hoeven vechten in de oorlog op Sicilië.


De [[krater Meton]] op de [[maan]] is naar hem genoemd. De krater heeft een diameter van 130.0 km en de coördinaten 73,6N 18,8O
De [[krater Meton]] op de [[maan]] is naar hem genoemd. De krater heeft een diameter van 130 km en de coördinaten 73,6N 18,8O


==Zie ook==
==Zie ook==
* [[Cyclus van Meton]]
* [[Gulden getal]]
* [[Gulden getal]]
== Verwijzingen ==
<references/>


{{Navigatie antieke filosofie}}
{{Navigatie antieke filosofie}}
[[Categorie:Oud-Grieks filosoof]]
[[Categorie: Oud-Grieks filosoof]]
[[Categorie:Oud-Grieks wetenschapper]]
[[Categorie: Oud-Grieks wetenschapper]]
[[Categorie:Oud-Grieks wiskundige]]
[[Categorie: Oud-Grieks wiskundige]]
[[Categorie:Oud-Grieks astronoom]]
[[Categorie: Oud-Grieks astronoom]]

Versie van 1 mrt 2013 22:22

Meton van Athene (Grieks: Μέτων ὁ Ἀθηναῖος), de zoon van Pausanias, was een Oud-Griekse astronoom, wiskundige en ingenieur. Hij leefde in de tweede helft van de 5e eeuw v.Chr. Hij studeerde geometrie en astronomie onder Phaeinos van Athene,[1] die in een observatorium op de heuvel Lycabettos heuvel sterrenkundige waarnemingen deed. Meton ontdekte samen met Euctemon ontdekte de ongelijke lengte van de jaargetijden.

Afkomst

Algemeen wordt Meton een Athener genoemd. Claudius Aelianus schreef dat Meton een Laconiër was. Dat was een andere benaming voor de Spartanen.[2] Ook de naam van zijn vader, Pausanias, was oorspronkelijk een Spartaanse naam. In de komedie De Vogels van Aristophanes, een tijdgenoot van Meton, vraagt Meton wat hij hier te vrezen heeft, en geeft Pisthetairos als antwoord: Het is hier net als in Sparta. Vreemdelingen worden weggejaagd, en het regent slagen zo dik als hagel![3] Dit ondersteunt de gegevens van Aelianus. Men bevond zich destijds ook in een oorlog met Sparta.

Astronomisch werk

Van Meton zelf zijn geen geschriften bewaard gebleven. Hij gold als een van de eerste astronomen in het antieke Griekenland. Meton was geïnteresseerd in de fasen van de maan en bevestigde in dit verband de waarde van de periode van 19 jaar die in Babylonië al sinds 747 v.Chr. gebruikt werd. In 19 jaar vinden 235 lunaties plaats en staan zowel de zon als de maan weer in dezelfde positie. Deze periode wordt de cyclus van Meton genoemd; na 19 jaar vallen de maanfasen weer op dezelfde dagen van de maand.

Hij gebruikte dit om een kalender samen te stellen van 110 'lege' maanden van 29 dagen en 125 'volle' maanden van 30 dagen. Dit resulteert in een gemiddelde jaarlengte van 365+ 5/19 dag. Hoewel dit maar 30 minuten en 11 seconden te lang is, was er in 492 v.Chr. door Nabu-rimanni al een berekening die maar 6 minuten en 2 seconden te lang was.

Meton kreeg echter in Athene geen ondersteuning voor zijn kalender en deze werd dan ook niet ingevoerd. De komedieschrijver Aristophanes stak in 'De Wolken en De Vogels de draak met hem. Hij werd voorgesteld als een lafaard die waanzin voorwendt om niet te hoeven vechten in de oorlog op Sicilië.

De krater Meton op de maan is naar hem genoemd. De krater heeft een diameter van 130 km en de coördinaten 73,6N 18,8O

Zie ook

Verwijzingen

  1. º Theophrastos van Eresos, Over het weer, 4.
  2. º Claudius Aelianus, Varia historia, 10, 7.
  3. º Aristophanes, De vogels, tweede scene, Griekse tekst, Engelse vertaling
rel=nofollow