Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
West-Vlaanderen
Provincie van België | |||||
| |||||
Gewest | Vlaanderen | ||||
Hoofdstad | Brugge | ||||
Oppervlakte | 3.144 km² | ||||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
1.159.366 (01/01/2010) 49,29% 50,71% 369 inw./km² | ||||
Leeftijdsopbouw 0–17 jaar 18–64 jaar 65 jaar en ouder |
(1-1-2008) 19,05% 60,95% 20,00% | ||||
Buitenlanders | 2,48% (01/01/2008) | ||||
Gouverneur | Carl Decaluwe | ||||
Gemiddeld inkomen | 14.753 euro/inw. (2007) | ||||
Werkloosheidsgraad | 5,53% (jan. 2009) | ||||
NIS-code | 30000 | ||||
ISO 3166 | BE-VWV | ||||
Website | www.west-vlaanderen.be | ||||
|
De provincie West-Vlaanderen is een van de vijf provincies van het Vlaams Gewest en tegelijk een van de tien provincies van België. Het is de meest westelijk gelegen provincie in Vlaanderen.
Toponymie
Het toponiem West-Vlaanderen bestaat uit twee delen, namelijk west en Vlaanderen.
- West verwijst naar de westelijke ligging ten overstaan van Oost-Vlaanderen.
- Vlaanderen verwijst naar het historische graafschap Vlaanderen. De naam Vlaanderen dook voor het eerst op in 358, toen de Franken Vlaanderengouw of pagus Flandrensis van de Romeinen onder het beheer kregen.
Een pagus is een gouw. Het was een soort (klein) graafschap. Iets kleiner dan een arrondissement, maar groter dan een kanton. De Latijnse toenaam Flandrensis verwijst naar het kenmerkende schorre en slib van de streek. Pagus Flandrensis was een kustgebied met grote getijdengeulen en groene schorren waarin schapenboeren leefden, al dan niet op terpen.[1] Het gebied strekte zich uit rond Brugge tussen IJzer en Zwin en ontwikkelde zich in de volgende eeuwen tot het belangrijke Graafschap Vlaanderen.
Geschiedenis
Zie ook Geschiedenis van Vlaanderen en West-Vlaanderen (1713) voor de hoofdartikels over dit lemma |
Onder de Franse bezetting werd het graafschap Vlaanderen opgeheven en werden uit het gebied twee Franse departementen gevormd. Het westelijke deel van Vlaanderen werd het Leiedepartement (département de la Lys). Na de geallieerde bevrijding van 1815 werd dit departement de Nederlandse provincie West-Vlaanderen en vervolgens in 1830 na de Belgische afscheiding de Belgische provincie met deze naam. Na de vastlegging van de taalgrens in 1962 verloor de provincie de huidige Henegouwse gemeenten Komen en Moeskroen.
Geografie
West-Vlaanderen is de enige Belgische provincie die aan de kust gelegen is. Het westelijke en noordelijke deel van de provincie bestaat hoofdzakelijk uit de vlakke Polders, in het westen doorsneden door de rivier de IJzer, die in Nieuwpoort in de zee uitmondt. Het binnenland is minder vlak, en in het zuiden bevindt zich het West-Vlaams Heuvelland, met als hoogste top de Kemmelberg (156 m). Het zuidoosten van de provincie wordt doorsneden door de rivier de Leie, die verder naar Oost-Vlaanderen stroomt. In het uiterste zuidoosten wordt de provinciegrens door de Schelde gevormd.
- Hoogste punt: Kemmelberg (156 m)
- Belangrijkste waterlopen: IJzer, Leie, Mandel
West-Vlaanderen is de enige Vlaamse provincie die aan twee buurlanden grenst, zowel aan Frankrijk als aan Nederland.
Qua oppervlakte is de provincie de grootste in het Vlaams Gewest en de op vier na grootste in België.
Stedelijke gebieden beslaan 22,8% van de kadastrale oppervlakte, land- en tuinbouwgebied zo'n 68%. Dit laatste zorgt dan ook voor een relatief open en landelijk karakter, voornamelijk in de Westhoek. De provincie wordt niet gedomineerd door één grote stad, maar kent een stedenpatroon dat relatief evenwichtig over de vier regionale steden Brugge, Kortrijk, Oostende en Roeselare is verspreid, met de kleinere steden, zoals Ieper, Waregem en Veurne, er tussenin. Vooral Brugge in het noorden en Kortrijk in het zuiden gelden als belangrijkste aantrekkingspolen. Het zuiden van de provincie staat echter ook onder toenemende invloed van de metropool Rijsel, maar de staatsgrens en het taalverschil remmen deze vooralsnog wat af.
Administratieve indeling
Arrondissementen
Administratieve arrondissementen
Gerechtelijke arrondissementen
Tot 31 maart 2014 telde West-Vlaanderen 4 gerechtelijke arrondissementen. Op 1 april 2014 werden de gerechtelijke arrondissementen herschikt en is West-Vlaanderen één gerechtelijk arrondissement.
Kantons
(*) Deze kantons zijn zetel van een gerechtelijk kanton.
Gemeenten
Gemeenten met een stadstitel hebben "(stad)" achter de naam
Aangrenzende provincies
Aangrenzende provincies | ||
---|---|---|
Noordzee | Zeeland | |
Oost-Vlaanderen | ||
Frans-Vlaanderen | Henegouwen |
Demografie
Evolutie van het inwonertal
Inwoneraantal x 1000
<timeline> Colors=
id:a value:gray(0.9) id:b value:gray(0.7) id:c value:rgb(1,1,1) id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9)
ImageSize = width:752 height:373 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:1200 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:b increment:200 start:0 ScaleMinor = gridcolor:a increment:40 start:0 BackgroundColors = canvas:c
BarData=
bar:1806 text:1806 bar:1816 text:1816 bar:1830 text:1830 bar:1846 text:1846 bar:1856 text:1856 bar:1866 text:1866 bar:1876 text:1876 bar:1880 text:1880 bar:1890 text:1890 bar:1900 text:1900 bar:1910 text:1910 bar:1920 text:1920 bar:1930 text:1930 bar:1947 text:1947 bar:1961 text:1961 bar:1970 text:1970 bar:1980 text:1980 bar:1990 text:1990 bar:2000 text:2000 bar:2008 text:2008
PlotData=
color:d width:20 align:left
bar:1806 from:0 till: 491 bar:1816 from:0 till: 516 bar:1830 from:0 till: 602 bar:1846 from:0 till: 643 bar:1856 from:0 till: 625 bar:1866 from:0 till: 642 bar:1876 from:0 till: 684 bar:1880 from:0 till: 692 bar:1890 from:0 till: 738 bar:1900 from:0 till: 805 bar:1910 from:0 till: 874 bar:1920 from:0 till: 804 bar:1930 from:0 till: 902 bar:1947 from:0 till: 996 bar:1961 from:0 till: 1069 bar:1970 from:0 till: 1054 bar:1980 from:0 till: 1078 bar:1990 from:0 till: 1102 bar:2000 from:0 till: 1128 bar:2008 from:0 till: 1150
PlotData=
bar:1806 at: 491 fontsize:s text: 491 shift:(-10,5) bar:1816 at: 516 fontsize:S text: 516 shift:(-10,5) bar:1830 at: 602 fontsize:S text: 602 shift:(-10,5) bar:1846 at: 643 fontsize:S text: 643 shift:(-10,5) bar:1856 at: 625 fontsize:S text: 625 shift:(-10,5) bar:1866 at: 642 fontsize:S text: 642 shift:(-10,5) bar:1876 at: 684 fontsize:S text: 684 shift:(-10,5) bar:1880 at: 692 fontsize:S text: 692 shift:(-10,5) bar:1890 at: 738 fontsize:S text: 738 shift:(-10,5) bar:1900 at: 805 fontsize:S text: 805 shift:(-10,5) bar:1910 at: 874 fontsize:S text: 874 shift:(-10,5) bar:1920 at: 804 fontsize:S text: 804 shift:(-10,5) bar:1930 at: 902 fontsize:S text: 902 shift:(-10,5) bar:1947 at: 996 fontsize:S text: 996 shift:(-10,5) bar:1961 at: 1069 fontsize:S text: 1069 shift:(-10,5) bar:1970 at: 1054 fontsize:S text: 1054 shift:(-10,5) bar:1980 at: 1078 fontsize:S text: 1078 shift:(-10,5) bar:1990 at: 1102 fontsize:S text: 1102 shift:(-10,5) bar:2000 at: 1128 fontsize:S text: 1128 shift:(-10,5) bar:2008 at: 1150 fontsize:S text: 1150 shift:(-10,5)
</timeline>
- Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen; vanaf 1980= inwoneraantal op 1 januari
Cultuur
Taal
De officiële taal is het Nederlands. Tegen de taalgrens liggen echter de faciliteitengemeenten Spiere-Helkijn en Mesen, waar Franstaligen ook in hun eigen taal geholpen kunnen worden.
Dialect
In de provincie wordt het typisch West-Vlaams dialect algemeen als omgangstaal gebruikt. Het West-Vlaams is de levendigste en meest gebruikte streektaal van België[2], hoewel ook dit dialect (sinds enkele jaren) bij de jongste generatie in verval is.
Media
Zie Lijst van West-Vlaamse lokale omroepen voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Religie en levensbeschouwing
De Rooms-katholieke parochies in de provincie vallen onder het bisdom Brugge. De patroonheilige van de provincie is Sint-Donaas.
Mobiliteit
Openbaar vervoer
Het openbaar vervoer in de provincie West-Vlaanderen is vooral naar en vanuit de steden Brugge en Kortrijk georganiseerd. Zowel het busvervoer in de provincie en de steden als de kusttram worden geëxploiteerd door de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn. Het spoorwegvervoer wordt daarentegen op federaal niveau door de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen georganiseerd.
Politiek
Structuur
Gouverneurs
Zie Lijst van gouverneurs van West-Vlaanderen voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Deputatie
Het dagelijks bestuur is in handen van de deputatie. Die telt 6 leden en wordt voorgezeten door de provinciegouverneur, sinds 2012 Carl Decaluwe. De provincie werd bestuurd door een coalitie van CD&V / N-VA en sp.a voor de periode 2007-2012. Voor 2013-2018 is dit een coalitie tussen CD&V, sp.a en Open Vld.
Provincieraad
De provincieraad van West-Vlaanderen telt 84 zetels tot eind 2012. Vanaf 2013 telt hij er nog maar 72.
Provinciedistricten
Door het provinciedecreet van 2011[3] werd vanaf de provincieraadsverkiezingen 2012 de provincie opgedeeld in 4 kiesarrondissementen en 7 provinciedistricten:
Kiesarrondissementen | Provinciedistrict | Zetels |
---|---|---|
Brugge | Brugge | 17 |
Kortrijk-Ieper | Ieper | 7 |
Kortrijk | 17 | |
Oostende-Veurne-Diksmuide | Oostende | 9 |
Veurne-Diksmuide | 7 | |
Roeselare-Tielt | Roeselare | 9 |
Tielt | 6 | |
TOTAAL | 72 |
Zetelverdeling 2013-2018
<timeline> ImageSize = width:600 height:180 PlotArea = height:140 left:50 bottom:30 right:50 Period = from:0 till:30 TimeAxis = orientation:vertical ScaleMajor = increment:5 start:0 PlotData =
bar:Zetels width:22 mark:(line,white) align:center bar:CD&V from:start till:21 text:21 color:orange bar:N-VA from:start till:20 text:20 color:dullyellow bar:sp.a from:start till:12 text:12 color:red bar:Open_Vld from:start till:10 text:10 color:blue bar:VB from:start till:5 text:5 color:yellow bar:Groen from:start till:4 text:4 color:green
</timeline>
Verkiezingsuitslagen
De uitslagen van de provincieraadsverkiezingen sinds 1994:
Partij | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006 | 14-10-2012 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen | Perc. | Zetels | Stemmen | Perc. | Zetels | Stemmen | Perc. | Zetels | Stemmen | Perc. | Zetels | |
CD&V, vroeger CVP | 268.941 | 36,87% | 40 | 256.949 | 33,63% | 33 | 218.204 | 27,6% | 21 | |||
CD&V-N-VA | 300.536 | 37,64% | 36 | |||||||||
N-VA | 200.171 | 25,3% | 20 | |||||||||
VB | 50.703 | 6,95% | 3 | 81.657 | 10,69% | 5 | 139.569 | 17,48% | 14 | 60.995 | 7,7% | 5 |
VLD-Vivant | 133.836 | 16,76% | 14 | |||||||||
Open Vld, vroeger VLD | 130.502 | 17,89% | 15 | 157.105 | 20,56% | 20 | 105.798 | 13,4% | 10 | |||
Vivant | 6.775 | 0,89% | 0 | |||||||||
sp.a-Spirit | 159.958 | 20,04% | 18 | |||||||||
sp.a, vroeger SP | 141.320 | 19,37% | 20 | 143.936 | 18,84% | 18 | 124.857 | 15,8% | 12 | |||
Groen | 57.163 | 7,84% | 4 | 60.288 | 7,89% | 4 | 53.969 | 6,76% | 2 | 59.121 | 7,5% | 4 |
PVDA+ | 3.621 | 0,5% | 0 | 2.286 | 0,30% | 0 | 4.172 | 0,52% | 0 | 10.288 | 1,3% | 0 |
Piratenpartij | 8.643 | 1,1% | 0 | |||||||||
VU&ID | 48.706 | 6.68% | 2 | 51.275 | 6,71% | 4 | ||||||
VCD | 1.126 | 0,1% | 0 | |||||||||
Andere Partijen | onbekend | 3.769 | 0,50% | 0 | 6.313 | 0,70% | 0 | |||||
Totaal aantal zetels | 84 | 84 | 84 | 72 |
Voorzitter provincieraad
- ......
- 1898 - 1913: Edmond Van Hee
- 1913 - 1921: René Fraeys
- 1921 - 1926: Henri Brutsaert
- 1927 - 1932: Arthur Mayeur
- 1932 - 1962: Alfred Ronse jr.
- 1963 - 1977: Jan-Baptist de Gheldere
- 1977 - 1985: Stefaan Dousy
- 1985 - 2002: Henri d'Udekem d'Acoz
- 2002 - 2012: Jean-Emmanuel de Bethune
- 2012 - heden: Eliane Spincemaille
Justitie
Assisenhof
Per provincie wordt er een assisenhof georganiseerd. Het is een rechtscollege dat belast is met het vonnissen van misdaden, politieke delicten en drukpersdelicten (uitgezonderd diegene in verband met xenofobie en racisme). Een hof van assisen bestaat uit twee afzonderlijke organen, namelijk 'het hof', dat bestaat uit een voorzitter, raadsheer in het Hof van Beroep, en uit twee assessoren (bijzitters), rechters in de rechtbank van eerste aanleg en de jury. Deze volksjury van twaalf gezworenen wordt bij elk proces opnieuw samengesteld. Tegen de uitspraak of het arrest van een assisenhof kan men niet in beroep gaan. Wel kan men in geval van procedurefouten in cassatie gaan bij het Hof van Cassatie. Procureur-generaal is Anita Harrewyn van het gerechtelijk gebied Gent.
Structuur
Zie ook
Externe links
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met West Flanders op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Bestand:Wikipedia-logo-v2.svg | Zie de West-Vlaamsetalige uitgave van Wikipedia. |
Bestuurlijke indeling van België |
---|