Eurovisiesongfestival

Eurovisiesongfestival Landen die lid zijn van de EBU-UER Genre Muziek Land leden van de EBU-UER Taal Engels en Frans Uitzendingen Start 1956 Afleveringen 56 (finales), 10 (halve finales) Netwerk(en) Televisie Radio Internet Website

Groen: reeds deelgenomen. Roze: wilde debuteren, maar trok zich toch nog terug. Geel: nog nooit deelgenomen.

Het Eurovisiesongfestival is sinds 24 mei 1956 een jaarlijkse presentatie en competitie van liedjes, en wordt uitgezonden op televisie door heel Europa; sinds 1967 wordt het festival ook in landen buiten Europa uitgezonden. Verder is het festival op het internet te volgen. Het festival heeft de naam te danken aan het Eurovision TV Distribution Network, een onderdeel van de Europese Radio-unie (EBU-UER). Aan het songfestival kan ieder actief lid van de EBU-UER meedoen, waardoor ook landen die buiten Europa liggen die mogelijkheid krijgen. Het gaat hier om Algerije, Armenië, Azerbeidzjan, Egypte, Georgië, Israël, Jordanië, Libanon, Libië, Marokko, Tunesië en Turkije.

Geschiedenis

Het eerste festival, 1956

• Deelnemers: België, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Nederland, West-Duitsland, Zwitserland

Het eerste songfestival, gebaseerd op het Italiaanse Festival van San Remo, was een geesteskind van de EBU-UER. Het eerste festival vond plaats in 1956, toen zeven landen meededen, ieder met twee liedjes. Drie landen, Denemarken, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk, werden gediskwalificeerd omdat hun aanmelding te laat binnenkwam.

Nederland had de eer het allereerste lied ooit op het Songfestival te mogen brengen. Het was "De vogels van Holland" gezongen door Jetty Paerl.

Jaren 50

In 1957 kwamen de drie "verloren landen" erbij, de komende jaren nog twee.

• Denemarken (1957), Oostenrijk (1957), het Verenigd Koninkrijk (1957), Zweden (1958), Monaco (1959)

Jaren 60

Al snel groeide het aantal deelnemende landen verder. De volgende landen debuteerden in de jaren 60:

• Noorwegen (1960), Finland (1961), Joegoslavië (1961), Spanje (1961), Portugal, (1964), Ierland (1965)

In 1968 werd het festival voor het eerst in kleur uitgezonden.

In 1969 wonnen maar liefst vier landen: Frankrijk, Nederland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.

Jaren 70

De volgende landen debuteerden in de jaren 70:

• Malta (1971), Israël (1973), Griekenland (1974), Turkije (1975)

Sommige landen trokken zich weer terug. Denemarken deed tussen 1966 en 1978 niet mee omdat de Deense omroep het festival een toonbeeld van slechte smaak vond. In 1970 trokken de andere Scandinavische landen, Oostenrijk en Portugal zich eenmalig terug na het debacle van 1969, toen er op het festival in Madrid maar liefst vier winnaars waren. Datzelfde festival werd geboycot door Oostenrijk, vanwege het regime van dictator Franco in Spanje. In 1976 wilde Liechtenstein meedoen, maar omdat het land niet over een eigen nationale omroep beschikt kon dat niet doorgaan.

Waren het eerst vooral de traditionele chansons die het goed deden op het festival, in 1974 won de Zweedse groep ABBA met Waterloo (en werd daarna wereldberoemd), en de intrede van popgroepen en daarmee een stuk modernisering was een feit. In 2005 werd deze plaat in het Deense Kopenhagen gekozen tot beste songfestivalhit aller tijden.

Monaco trad in 1979 terug uit het festival om uiteindelijk pas na maar liefst 25 jaar weer terug te keren. Tussen 1979 en 2004 heeft Monaco dus niet deelgenomen.

Jaren 80

In de jaren 80 kwamen er ook weer nieuwe landen bij:

• Marokko (1980), Cyprus (1981), IJsland (1986)

Marokko debuteerde in 1980 en eindigde op de voorlaatste plaats met 7 punten. Hierna keerde Marokko nooit meer terug naar het festival. Er wordt zelfs gefluisterd dat de toenmalige koning, Hassan II, verboden zou hebben dat Marokko ooit nog deel mocht nemen.

Jaren 90

In de jaren 90 kwamen er wederom landen bij:

• Bosnië en Herzegovina (1993), Kroatië (1993), Slovenië (1993), Estland (1994), Hongarije (1994), Litouwen (1994), Polen (1994), Roemenië (1994), Rusland (1994), Slowakije (1994), Macedonië (1998)

In 1992 waren er uiteindelijk 23 deelnemers, toen er zich nieuwe ontwikkelingen voordeden. Joegoslavië, of wat daarvan overbleef, zou voor de laatste keer deelnemen in 1992 met de zangeres Extra Nena. Op dat moment waren Slovenië en Kroatië reeds onafhankelijk en zonden het festival zelfstandig uit.

Een flinke groep Oost-Europese landen die lid waren geworden van de EBU-UER, wilde meedoen. Omdat 30 of meer landen op het songfestival iets te veel van het goede was, werd er na een proef met een voorronde voor "nieuwe" landen in 1993 in Ljubljana besloten tot een nieuw systeem, waarbij de landen die in de onderste posities eindigden - dit wisselde door de jaren heen tussen 5 en 8 landen - een jaar moesten overslaan. Voor België leverde dit meteen in 1994 al een jaar bankzitten op, vanwege de laatste plaats voor Barbara Dex. In 1995 trof Nederland hetzelfde lot, doordat Willeke Alberti het jaar daarvoor flink onderuit was gegaan met de 23e plaats van 25 deelnemers.

In 1993 deden Kroatië, Slovenië en Bosnië en Herzegovina voor het eerst als onafhankelijke landen mee, en in 1994 volgden Litouwen, Estland, Roemenië, Polen, Rusland, Slowakije en Hongarije, enkele jaren later gevolgd door Macedonië.

In 1993 was het tevens het laatste jaar dat Luxemburg, 5-voudig winnaar van het Eurovisiesongfestival, zou deelnemen aan het festival, daar het niet zeker meer wist of het aan de financiële verplichtingen zou kunnen voldoen wanneer het festival zou winnen. Dit mag vreemd klinken aangezien Luxemburg een van de rijkste staten ter wereld is, maar de Luxemburgse omroep die de publiekeomroepfunctie heeft, RTL Tele Letzebuerg is - ondanks dat het onderdeel is van de grootste commerciële televisiegroep van Europa, maar van zeer bescheiden omvang. Italië liet het na 1997 (na al enkele jaren te hebben overgeslagen) afweten. De reden hiervoor is nooit officieel aangegeven, maar de nieuwe regel dat alle landen het festival voortaan live moesten uitzenden en de beperkte reclamemogelijkheden zouden hierbij een rol kunnen hebben gespeeld. Daarbij is het songfestival bij het Italiaanse publiek vrij onbekend en verre van populair. Het is daarom voor de Italiaanse omroep RAI commercieel veel minder interessant dan het nationale San Remo-festival.

Overigens werd het afvalsysteem na enkele jaren tijdelijk (1997-2001) vervangen door een systeem waarbij de landen met het laagste puntengemiddelde over de laatste vijf jaar afvielen. In 1996 was er een interne voorronde waaraan alle landen die dat wensten mee mochten doen. Toen echter Duitsland, een van de grootste financiële ondersteuners van het festival, hierbij afviel werd besloten dat de vier landen die het meest bijdragen (naast Duitsland ook Spanje, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) elk jaar mochten deelnemen, ongeacht hun resultaten. Deze regel werd overigens pas in 1999 van kracht en geldt nog steeds, maar kwam in het geding na het festival van 2005 toen deze landen de vier slechtste resultaten behaalden.

Vanaf 1997 ging het songfestival verder met zijn tijd mee. Beslisten hiervoor de jury's (bestaande uit een mix van vakmensen en mensen die juist niets met de muziekwereld te maken hadden) over de te geven punten, vanaf nu waren het de mensen thuis die door middel van televoting per telefoon, en later ook per sms, de winnaar konden aanduiden. In 1997 kon dit in slechts vijf landen, maar in 1998 deden bijna alle deelnemende landen hieraan mee, en sinds 2004 is televoting verplicht in alle landen.

Jaren 2000

De volgende landen debuteerden in de jaren 2000:

• Letland (2000), Oekraïne (2003), Andorra (2004), Albanië (2004), Wit-Rusland (2004), Servië en Montenegro (2004), Bulgarije (2005), Moldavië (2005),Libanon (2005) Armenië (2006), Georgië (2007), Montenegro (2007), Servië (2007), Tsjechië (2007), Azerbeidzjan (2008), San Marino (2008).

In 2004 was er opnieuw een golf van nieuwe deelnemers en ook Monaco kwam na een lange afwezigheid weer terug. Om dit mogelijk te maken werd het reglement grondig herzien. Voortaan zou er een voorronde komen, enkele dagen voor het festival, waaruit de 10 beste liedjes zouden doorstoten naar de grote finale. De landen die het voorafgaande jaar bij de beste 10 waren geëindigd kregen gegarandeerde toegang tot de finale.

Het festival van 2004 werd gehouden op 12 en 15 mei in de Turkse stad Istanboel en gepresenteerd door Meltem Cumbul en Korhan Abay. Winnares was de Oekraïense zangeres Ruslana met Wild dances. Opvallend is dat sinds de winnaar bepaald wordt door televoting, het visuele aspect, of de act, meer dan ooit van belang lijkt te zijn. Dit jaar was dat geen uitzondering: het winnende nummer werd gebracht met een wervelende dansshow. Nederland en België eindigden op dit songfestival in de lagere regionen (respectievelijk 20e en 22e plaats op 24 deelnemers in de finale) en moesten derhalve in 2005 aan de voorronde deelnemen.

Het festival in 2005 vond plaats in Kiev op 19 en 21 mei. Het was meteen ook een jubileum, namelijk het 50ste Eurovisiesongfestival. Het evenement werd gewonnen door de Griekse Helena Paparizou met het nummer My number one. Wederom waren er nieuwe deelnemende landen (zie boven). Hongarije was na een afwezigheid van 7 jaar weer terug. Libanon zou eigenlijk het derde debuterende land zijn, met het hooggeprezen Franse liedje Quand tout s'enfuit met zangeres Aline Lahoud, maar Libanon wilde het liedje van Israël niet uitzenden omdat de Libanese omroep hier wettelijk niet toe gerechtigd is (zie ook: Libanon en het Eurovisiesongfestival). Volgens de reglementen echter moeten de deelnemende landen alle andere bijdragen uitzenden, zowel in de halve finale als in de finale. Ook Tsjechië zou voor het eerst deelnemen, maar liet reeds voor de diskwalificatie van Libanon verstek gaan. Daardoor was het aantal deelnemers uiteindelijk 39, een recordaantal.

Op 22 oktober 2005 was er een 2,5 uur durende jubileumuitzending 50 jaar Eurovisiesongfestival vanuit Kopenhagen, waarbij enkele ex-deelnemers waaronder Johnny Logan en Dana International optraden. De Zweedse groep ABBA won dit festival met hun lied Waterloo. Waterloo was in 1974 het winnende liedje van het Eurovisiesongfestival.

Ook in 2006 in Athene was er een debuterend land: Armenië. Dat land scoorde meteen een 8e plek en daarmee een direct ticket naar de finale van 2007. Winnaar werd de Finse band Lordi. Finland won het festival nooit eerder. Georgië zou dit jaar tevens een nieuwkomer zijn, maar de Georgische omroep gaf aan niet te kunnen voldoen aan de participatiekosten van € 50 000. Oostenrijk trok zich in 2006 terug omdat men het festival niet meer vindt passen bij de huidige Oostenrijkse muziekwereld. Voor meer over dit festival van 2006, zie: Eurovisiesongfestival 2006.

In 2007 deed Georgië wel mee. Ook Tsjechië (zie ook: Tsjechië en het Eurovisiesongfestival) debuteerde in 2007. In 2007 kwamen ook Oostenrijk en Hongarije terug op het podium in Helsinki. Voor 2008 toonde San Marino interesse om te debuteren. Italië wilde in 2008 na 10 jaar afwezigheid terugkeren. In 2007 won Servië het Eurovisiesongfestival. Op deze manier bleef de traditie van de 21e eeuw overeind: telkens won een land voor de eerste keer.

De editie van 2008 vond plaats in Belgrado, Servië. Voor het eerst in de geschiedenis werden er twee halve finales gehouden: de eerste op dinsdag 20 mei, de tweede op donderdag 22 mei. De Nederlandse inzending, Hind met het nummer Your heart belongs to me, en ook de Belgische inzending, Ishtar met O julissi, sneuvelden tijdens de eerste avond. Nederland werd dertiende, België zeventiende. De finale werd gehouden op 24 mei en werd gewonnen door Rusland. Zanger Dima Bilan, die al eerder namens Rusland meedeed, won met het nummer Believe.

Voor de editie van 2009 in Moskou werd opnieuw een jury ingevoerd, die voor de helft van het totale aantal punten gaat meetellen (de andere helft blijft het resultaat van televoting). Winnaar werd Alexander Rybak met Fairytale met 387 punten, de hoogste score tot nog toe.

Jaren 2010

Tijdens de editie van 2010 werd het optreden van Spanje verstoord door een fan die tussen de dansers ging zitten. Hierdoor werd op het einde van de reeks liedjes een herkansing voor de Spaanse inzending toegestaan. De uiteindelijke winnaar van het Eurovisiesongfestival 2010 was Lena Meyer-Landrut voor Duitsland.

In 2011 keert Italië terug na 13 jaar afwezigheid. Ook Hongarije, Oostenrijk en San Marino keren terug. Met 43 deelnemende landen evenaart dit festival de recordeditie van 2008.

Aantal liedjes

Behalve bij het eerste festival, toen slechts zeven landen deelnamen, dingt per land één liedje mee. Door een groeiend aantal potentiële deelnemers is sinds 1993 gezocht naar verschillende manieren om het aantal deelnemers te beperken, zodat ook de Oostbloklanden die zich vanaf dat jaar aanmeldden mee konden doen zonder dat het programma te lang werd. Een liedje mag niet langer duren dan drie minuten.

Uitvoerende(n)

Het huidige reglement geeft aan dat per land maximaal zes uitvoerders op het podium mogen staan. Die moeten uiterlijk op 31 december van het jaar van deelname minimaal 16 jaar oud zijn. Er is geen restrictie voor wat betreft hun nationaliteit, zodat bijvoorbeeld de Canadese Céline Dion Zwitserland kon vertegenwoordigen. Ook enkele kleinere landen, zoals Monaco en Luxemburg, namen vaak hun toevlucht tot buitenlandse artiesten. In de periode van 1973 tot en met 1976 en vanaf 1999 is het toegestaan in elke willekeurige taal te zingen. Veel landen kiezen sindsdien voor het Engels omdat men vindt dat men in deze taal het publiek beter kan bereiken.

Artiesten die meer dan éénmaal deelnamen zijn onder meer Lys Assia (Zwitserland), Fud Leclerc (België), Louis Neefs (België), Peter, Sue & Marc (Zwitserland), Sandra Reemer (Nederland), Maggie MacNeal (Nederland), Anne-Marie David (Luxemburg / Frankrijk), Corry Brokken (Nederland), Edsilia Rombley (Nederland), Carola (Zweden), Jahn Teigen (Noorwegen), Domenico Modugno (Italië), Hot Eyes (Denemarken), Elena Paparizou (Griekenland), Ireen Sheer (Duitsland / Luxemburg), Katja Ebstein (Duitsland),Lena Meyer-Landrut(Duitsland), Kirsti Sparboe (Noorwegen), Romuald (Luxemburg / Monaco), Tommy Seebach (Denemarken), Udo Jürgens (Oostenrijk), Şebnem Paker (Turkije), Wind (Duitsland), Chiara Siracusa (Malta), Karolina Gočeva (VJR Macedonië), Ich Troje (Polen), Anna Vissi (Griekenland / Cyprus), Evridiki (Cyprus), Elpida (Griekenland/Cyprus), Cliff Richard (Verenigde Koninkrijk), Selma Björnsdóttir (IJsland), Charlotte Perrelli (Zweden), Dima Bilan (Rusland), Gigliola Cinquetti (Italië), Feminnem (Bosnië-Herzegovina / Kroatië), Johnny Logan (Ierland), Sakis Rouvas (Griekenland), Niamh Kavanagh (Ierland) en Vicky Leandros (Luxemburg).

Landen die mogen deelnemen

Reeds deelgenomen:

•  Albanië
•  Armenië
•  Australië
•  Azerbeidzjan
•  België
•  Bosnië en Herzegovina
•  Bulgarije
•  Cyprus
•  Denemarken
•  Duitsland
  
•  Estland
•  Finland
•  Frankrijk
•  Georgië
•  Griekenland
•  Hongarije
•  Ierland
  
•  IJsland
•  Israël
•  Italië
•  Kroatië
  
•  Letland

•  Litouwen
•  Luxemburg
•  Noord-Macedonië
•  Malta
•  Marokko
•  Moldavië
•  Monaco
•  Montenegro
•  Nederland
•  Noorwegen
•  Oekraïne
•  Oostenrijk
•  Polen
•  Portugal
•  Roemenië
•  Rusland
•  San Marino
•  Servië
•  Slovenië
•  Slowakije
•  Spanje
•  Tsjechië

•  Turkije
•  Verenigd Koninkrijk
•  Wit-Rusland
•  Zweden
•  Zwitserland

Nog nooit deelgenomen:

•  Algerije
•  Egypte
•  Jordanië
•  Libanon
•  Libië
•  Liechtenstein
•  Tunesië
•  Vaticaanstad

Landen die niet mogen deelnemen

•  Andorra: heeft op 8 november 2011 het lidmaatschap van de EBU beëindigd
•  Kosovo: RTK is nog geen lid van de EBU

Jury

Een internationaal proces

De winnaar van het festival wordt bepaald door het geven van punten door ieder deelnemend land (sinds 1975 is dit 1 t/m 8, 10 en 12) aan hun tien favoriete liedjes. In alle landen geschiedt dit verplicht door middel van 50% televoting en 50% vakjury's. Iedere kijker kan telefonisch op het liedje van zijn of haar voorkeur stemmen. Deelnemende landen mogen niet op zichzelf stemmen. De kritiek hierop is dat de stemmen van kleine landen net zo zwaar wegen als van grote landen terwijl er minder mensen hebben gestemd. De presentatoren roepen de juryvoorzitter van elk land via een satellietverbinding op. Deze geeft de punten door. Tot en met 2003 herhaalden de presentatoren de punten in het Frans en Engels, via de vaste structuur land, aantal punten. Dat gebeurde eerst in de taal waarin de punten werden gegeven en vervolgens opnieuw in de andere taal. In 2004 en 2005 herhaalden de presentatoren de punten alleen in de andere taal dan waarin de punten zijn gegeven. Vanaf 2006 verschijnen de punten 1 tot en met 7 op het score-overzicht. De punten 8, 10 en 12 worden door de woordvoerder van de jury gegeven. De presentator herhaalt de punten in de andere taal dan waarin de punten worden gegeven.

Landnamen

Bij het noemen van de punten hanteert men een internationale Engelse of Franse naam voor het land. Sinds 1997 is het verplicht om Nederland in het Engels als 'The Netherlands' aan te duiden. Dit om verwarring tussen 'Poland' en 'Holland' te voorkomen.

Nul punten

Omdat ieder land een aantal punten doorgeeft, gebeurt het slechts zelden dat een land geheel zonder punten blijft. Indien dit wel gebeurt, wordt dit aangeduid met de term nul points, een samentrekking van het Franse nul en het Engelse points, de twee talen van de EBU. De volgende landen behaalden onder andere nul points:

• In 1978 bleef Jahn Teigen puntloos voor Noorwegen.
• Oostenrijk kreeg zowel in 1988 als in 1991 geen enkel punt.
• In 2003 kreeg het duo Jemini voor het Verenigd Koninkrijk "nil points", wat voor consternatie in eigen land zorgde. Het duo overwoog als 'Nil Points' verder te gaan.
• In 1962 kregen De Spelbrekers geen punt voor Nederland; een jaar later bleef Annie Palmen met lege handen zitten.
• De Belg Fud Leclerc kreeg geen punten voor zijn inzending in 1962. Ook Lize Marke kreeg in 1965 niets voor haar Belgische inzending.
• In 1962 bleven naast België en Nederland de punten ook uit voor Oostenrijk en Spanje.
• Piero Esteriore & The Musicstars konden in de halve finale van 2004 in Istanboel geen punten bemachtigen voor Zwitserland.
• Gipsy.cz kon in de eerste halve finale van 2009 in Moskou geen punten bemachtigen voor Tsjechië.

Er zijn in totaal 34 liedjes geweest die geen punten hebben gekregen. Noorwegen overkwam dit vier keer en is daarmee recordhouder. Noorwegen houdt overigens ook het record aan laatste plaatsen (10 keer, met 2004 als laatste maal).

Organisatie

De eer van het organiseren van het Eurovisiesongfestival gaat naar de winnaar van het voorgaande jaar. Uitzondering hierop waren de festivals van 1957, 1960, 1963, 1972, 1974 en 1980.

Soms wordt gesuggereerd dat sommige landen kansloze deelnemers sturen omdat de kosten van het songfestival voor de organiserende omroep te hoog zouden zijn. Vele popgroepen en -zangers begonnen hun carrière met deelname aan het songfestival. Desondanks waren Nana Mouskouri, Julio Iglesias, Cliff Richard, Olivia Newton-John, ABBA, Vicky Leandros en Céline Dion de enige deelnemers die werkelijk wereldfaam verkregen.

Kritiek

Een veelgehoorde kritiek op het Eurovisiesongfestival is dat vaak clichéliedjes winnen. Ook zou de algehele kwaliteit van de liedjes niet hoog genoeg zijn. Liedjes die goed in het gehoor liggen of zich sterk onderscheiden van de norm zouden het goed doen. De meest gehoorde kritiek in Nederland en België is dat buurlanden, landen die goed in Europa liggen of landen die vanwege hun politieke beslissingen negatief in de schijnwerpers staan, beïnvloed zouden worden door andere factoren dan alleen het niveau van het lied dat gezongen wordt. Een voorbeeld is dat Duitsland en Nederland elkaar weinig punten geven en doordat de vele kleinere Oost-Europese landen elkaar punten geven zijn West-Europese landen praktisch uitgesloten van deelname aan de finale. Ook geven landen met een grote Turkse gemeenschap, zoals Nederland, Duitsland, België, Frankrijk en Engeland vrijwel altijd 12 punten aan Turkije. Zo werden in 2007 de 10 gekozen plaatsen bezet door landen in de oostelijke helft van Europa, namelijk; Wit-Rusland, Macedonië, Slovenië, Hongarije, Georgië, Letland, Servië, Bulgarije, Turkije en Moldavië. O.a. Nederland, België, Oostenrijk, Zwitserland, Israël en Portugal (songfestivallanden die al van voor 1980 meedoen) werden al in de halve finale uitgeschakeld. Oostenrijk besloot zijn deelnames enkele jaren stop te zetten uit onvrede met het reglement. Het Eurovisiesongfestival zou een hoog kitschgehalte hebben, waardoor niemand meer naar het lied kijkt maar naar de act en zodoende wordt het gezien als schoolvoorbeeld van camp.

Een ander veel gehoord kritiekpunt is dat er (althans in de West-Europese landen) geen grote artiesten meer meedoen. Dit zou mede komen door het eerder genoemde kitscherige en Oost-Europese imago van het festival. Aan de andere kant kan men ook stellen dat deze afwezigheid de eerder genoemde punten nog verder versterkt, mede omdat Oost-Europese landen wèl met enige regelmaat artiesten sturen die bekend zijn in hun regio, of op zijn minst populair in eigen land.

Tegenreactie

Vanwege een steeds groter wordend verzet tegen de kitscherigheid van het songfestival ontstonden er in 2000 steeds meer tegenacties. Zo riepen verschillende websites in 2006 op om vooral op de groep Lordi te stemmen. Deze hardrockgroep zou het tegenovergestelde van de "zoetsappige kitsch" symboliseren, en won vervolgens ook het festival van dat jaar. Tevens eindigde een andere reactie op de kitsch, een inzending van Litouwen, op de zesde plaats. In de opvolgende jaren zouden steeds meer antiliederen worden ingezonden; voorbeelden zijn de inzending van Estland en Ierland in 2008.

Prijzen

Naast het winnen van het Eurovisiesongfestival zijn er sinds 2002 nog de Marcel Bezençon Awards vernoemd naar de bedenker van het festival te winnen.

• Press Award - bepaald door de geaccrediteerde media en pers.
• Artistic Award - bepaald door de commentators van de deelnemende landen (tot en met 2009 door de oud-deelnemers van het festival)
• Composer Award - bepaald door de componisten en tekstschrijvers van de liedjes van het betreffende jaar

Op internet worden diverse officieuze prijzen uitgereikt. De bekendste zijn de Barbara Dex Award (voor slechtste kleding) en de Alexandra Award (voor slechtste uitspraak).

Winnaars

Zie Lijst van Eurovisiesongfestivalwinnaars voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het Eurovisiesongfestival is zeven keer gewonnen door Ierland, dat daarmee recordhouder is. Als we tweede en derde plaatsen zouden meerekenen zou het Verenigd Koninkrijk tot nu toe het succesvolst zijn geweest: maar liefst 15 keer behaalde dit land de tweede plaats; het won vijf keer. Ook Frankrijk en Luxemburg wonnen vijf keer; Zweden en Nederland wonnen vier keer.

België won het festival in 1986, met J'aime la vie van Sandra Kim. Nederland won vier keer met; Net als toen door Corry Brokken (1957), Een beetje door Teddy Scholten (1959), De troubadour door Lenny Kuhr (1969, gedeelde winst) en Ding-a-dong door Teach-In (1975). Aan het winnende liedje van Dana in 1970, All kinds of everything, werkte het orkest o.l.v. Dolf van der Linden mee, en in 1985 wonnen de Noorse Bobbysocks met La det swinge, een Eddy Ouwens-productie met een choreografie van Donald Jones. In 2001 won de groep Tanel Padar, Dave Benton & 2XL het liedjesfestival met "Everybody". Benton is een geboren Arubaan en zorgde hiermee toch voor Nederlands succes. Tevens was Estland de eerste Oost-Europese winnaar.

De succesvolste artiest is Johnny Logan. Deze won maar liefst drie maal het songfestival voor Ierland, waarvan twee keer als vertolker. De eveneens Ierse Brendan Graham en de Noorse Rolf Løvland componeerden beiden twee winnende liedjes. De Nederlander Willy van Hemert schreef twee keer een winnende tekst.

Aantal overwinningen en georganiseerde festivals

Plaats	Land	Overwinningen	Organisaties
1	Ierland	7 (1970, 1980, 1987, 1992, 1993, 1994, 1996)	7
	Zweden	7 (1974, 1984, 1991, 1999, 2012, 2015, 2023)	6
3	Frankrijk	5 (1958, 1960, 1962, 1969, 1977)	3
	Luxemburg	5 (1961, 1965, 1972, 1973, 1983)	4
	Nederland	5 (1957, 1959, 1969, 1975, 2019)	6
	Verenigd Koninkrijk	5 (1967, 1969, 1976, 1981, 1997)	9
7	Israël	4 (1978, 1979, 1998, 2018)	3
8	Denemarken	3 (1963, 2000, 2013)	3
	Italië	3 (1964, 1990, 2021)	3
	Noorwegen	3 (1985, 1995, 2009)	3
	Oekraïne	3 (2004, 2016, 2022)	2
12	Duitsland	2 (1982, 2010)	3
	Oostenrijk	2 (1966, 2014)	2
	Spanje	2 (1968, 1969)	1
	Zwitserland	2 (1956, 1988)	2
16	Azerbeidzjan	1 (2011)	1
	België	1 (1986)	1
	Estland	1 (2001)	1
	Finland	1 (2006)	1
	Griekenland	1 (2005)	1
	Joegoslavië	1 (1989)	1
	Letland	1 (2002)	1
	Monaco	1 (1971)	0
	Portugal	1 (2017)	1
	Rusland	1 (2008)	1
	Servië	1 (2007)	1
	Turkije	1 (2003)	1

Kijk voor meer informatie ook naar het artikel Statistieken van het Eurovisiesongfestival.

Officiële discografie

Sinds 2000 brengt de organisatie van het Eurovisiesongfestival een cd uit met alle inzendingen van het betreffende jaar. Vanaf 2004 verscheen er tevens een dvd met de inzendingen.

Cd 2000: Eurovision Song Contest 2000 Stockholm Ariola/BMG - 776587 2 (24 tracks) 2001: Eurovision Song Contest Copenhagen 2001 Ariola/BMG - (23 tracks) 2002: Eurovision Song Contest Estonia 2002 Ariola/BMG - (24 tracks) 2003: Eurovision Song Contest Riga 2003 EMI - 5843942 (26 tracks) 2004: Eurovision Song Contest Istanbul 2004 EMI - 5770012 (36 tracks (2cd)) 2005: Eurovision Song Contest Kiev 2005 EMI - 3120022 (39 tracks (2cd)) 2006: Eurovision Song Contest Athens 2006 EMI - 3653692 (37 tracks (2cd)) 2007: Eurovision Song Contest Helsinki 2007 EMI -94639454 (42 tracks (2cd)) 2008: Eurovision Song Contest Belgrado 2008 EMI -921699726 (43 tracks (2cd)) 2009: Eurovision Song Contest Moskou 2009 EMI -969968020 (42 tracks (2cd)) 2010: Eurovision Song Contest Oslo 2010 EMI -964171722 (39 tracks (2cd)) 2011: Eurovision Song Contest Düsseldorf 2011 EMI - 0970562 (43 tracks (2cd))

Dvd 2004: Eurovision Song Contest Istanbul 2004 EMI - 5994849 (36 clips (2dvd)) 2005: Eurovision Song Contest Kiev 2005 EMI - 3103159 (39 clips (2dvd)) 2006: Eurovision Song Contest Athens 2006 EMI - 3648309 (37 clips (2dvd)) 2007: Eurovision Song Contest Helsinki 2007 EMI - 94639454 (42 clips (2dvd)) 2008: Eurovision Song Contest Belgrado 2008 EMI - 94639454 (43 clips (2dvd)) 2009: Eurovision Song Contest Moskou 2009 EMI - 969968099 (42 clips (2dvd)) 2010: Eurovision Song Contest Oslo 2010 EMI - 969968099 (39 clips (2dvd))

Belgische inzendingen

Zie België op het Eurovisiesongfestival voor een overzicht.

België doet net als Nederland vanaf het eerste jaar mee, en moest alleen in 1994, 1997 en 2001 verstek laten gaan, vanwege slechte resultaten in de voorafgaande jaren. De Belgische inzending wordt elk jaar afwisselend aangeduid of gekozen door de Vlaamse omroep (VRT) en de Franstalige omroep (RTBF). In 2007 was het de beurt aan de laatste. Waar de RTBF al eens zorgde voor een Belgische winst dankzij Sandra Kim, is het beste resultaat behaald door de Nederlandstalige omroep een gedeelde zesde plaats, namelijk door Bob Benny (1959) met het liedje Hou toch van mij. In 2003 kende België een groot succes door met Sanomi van Urban Trad op de tweede plaats te eindigen na Sertab. Daardoor mocht België in 2004 rechtstreeks in de finale, maar daar scoorde Xandee heel zwak. De daarop volgende vijf jaar wist België zich niet te plaatsen voor de finale, met als absolute dieptepunt van het decennium de voorlaatste plaats in de halve finale met één punt in 2009. In 2010 wist Tom Dice de ban te breken. België wist zich voor het eerst via de halve finale te plaatsen voor de grote finale. Tom Dice werd 6de in Oslo en dit was terwijl een Vlaamse overwinning - zoals eerder al aangehaald was de andere beste Vlaamse plaats in 1959 ook de zesde plaats, al namen er toen veel minder landen deel aan het Eurovisiesongfestival.

Nederlandse inzendingen

Zie Nederland op het Eurovisiesongfestival voor een overzicht.

Nederland doet sinds 1956 mee aan het songfestival. In 1985 en 1991 besloot de NOS niet mee te doen aan het festival, omdat dit plaatsvond op 4 mei, de dag van de Dodenherdenking. Vanwege slechte resultaten in het voorafgaande jaar was Nederland er in 1995 en 2002 ook niet bij. De Nederlandse inzending wordt traditioneel gekozen in het Nationaal Songfestival.

In 1986 werd het Eurovisiesongfestival uitgezonden door Veronica, toen nog een publieke omroep. Het Nationaal Songfestival werd dat jaar wel door de NOS verzorgd.

In 2000 besloot de NOS de uitzending van het Songfestival om 22:00 uur te staken na de ontploffing van een vuurwerkopslagplaats in Enschede. Hierdoor kon het Nederlandse publiek ook niet aan de televoting meedoen. In 2009 besloot de NOS te stoppen met het uitzenden. De TROS neemt dit over tot minimaal 2013.

Nationaal Songfestival

De Nederlandse voorronde voor het Eurovisiesongfestival is getiteld het Nationaal Songfestival. In 1956 werd deze voorronde voor het eerst gehouden. In de loop der jaren werd er voor vele verschillende formats gekozen om de Nederlandse inzending te bepalen.

Junior Eurovisiesongfestival

Zie Junior Eurovisiesongfestival voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Denemarken hield oorspronkelijk in 2000 een songfestival voor kinderen en organiseerde daarna een Noord-Europees Kindersongfestival. De EBU zag opnamen van de show en besloot er een officieel festival van te maken.

Vanaf 2003 wordt er ook een Eurovisiesongfestival voor kinderen gehouden genaamd Junior Eurovisiesongfestival.

Externe links

• Website van het Eurovisiesongfestival
• Website van het Eurovisiesongfestival in Nederland
• Informatie over deelnemers en nationale finales
• Video op YouTube Eurovision Song Contest (full contest)

Mediabestanden

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

AD Eurovisiesongfestival AD

AD Landen in het Eurovisiesongfestival AD

Actief: Albanië • Azerbeidzjan • België • Bosnië op Herzegovina • Bulgarije • Cyprus • Denemarken • Duitsland • Estland • Finland • Frankrijk • Georgië • Griekenland • Hongarije • Ierland • IJsland • Israël • Italië • Kroatië • Letland • Litouwen • Macedonië • Malta • Moldavië • Montenegro • Nederland • Noorwegen • Oekraïne • Oostenrijk • Polen • Portugal • Roemenië • Rusland • San Marino • Servië • Slovenië • Slowakije • Spanje • Turkije • Verenigd Koninkrijk • Wit-Rusland • Zweden • Zwitserland Inactief: Andorra • Armenië • Kosovo • Libanon • Liechtenstein • Luxemburg • Marokko • Monaco • Qatar • Tsjechië • Tunesië Mislukt: Kosovo • Libanon • Liechtenstein • Qatar • Tunesië Voormalig: Joegoslavië • Servië en Montenegro Vlaggen: AD AD AL AM AT AZ BA BE BG BY CH CY CZ DE DK EE ES FI FR GE GR HR HU IE IS IL IT LB LI LT LU LV MA MC MD ME MK MT NL NO PL PT RO RS RU SC SE SI SK SM TN TR UA UK YU

AD Europreselectie AD

Nationale preselecties voor het Eurovisiesongfestival

Huidige: Albanië · België · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Hongarije · Ierland · IJsland · Italië · Letland · Litouwen · Malta · Moldavië · Noorwegen · Roemenië · Portugal · Slovenië · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Opgeheven: Duitsland (tot 1992) · Duitsland (tot 2003) · Finland · Ierland · Israël · Joegoslavië · Kroatië · Letland · Malta · Montenegro · Nederland · Polen · Servië · Servië en Montenegro · Turkije · Verenigd Koninkrijk · Zwitserland