Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Van Welsenaers
De familie van Welsenaers of van Welsenes was tijdens de late middeleeuwen en in bijzonder aan het begin van de vroegmoderne tijd een patriciërsfamilie uit Kortrijk in het toenmalige graafschap Vlaanderen.[1] [2] Vooral tijdens de 15de en 16de eeuw was deze familie een vaste vertegenwoordiger in het schepencollege van Kortrijk en oefenden een aantal van hen belangrijke functies uit binnen de Rooms-Katholieke Kerk.[3] Meerdere leden van deze familie waren beroepshalve: schepen, baljuw, provoost, schout en abdis.[4] In de eerste helft van de 17de eeuw verhuisde de protestantse tak van de familie naar de Republiek, terwijl de katholieke tak in de Zuidelijke Nederlanden bleef wonen.[5]
Oorsprong van de familie van Welsenaers/ van Welsenes
Volgens professor Frans Debrabandere stamt deze familienaam uit een nog niet gesitueerde plaatsnaam, mogelijk in het zuiden van West-Vlaanderen.[6] Overigens zijn er in de loop van de geschiedenis verschillende naamvarianten opgetreden, zoals: van Welseners, van Welseneers, Van Welssenaers, Vanwels(s)enaers, Vanwelsenaere, (Van) Welsenaere, van Welsene(s), van Welzenis, van Welsenis, van Welcene(s), de Welsene, van Welsenesse, de Welsenesse, Van Welssemaers en van Velcenaher.[7]
Etymologisch gezien is deze familie in haar vroegste oorsprong mogelijk verwant aan het geslacht van Wassenaer.[8]
Wapen van de familie van Welsenaers/ van Welsenes
De protestantse tak van de familie droeg een familiewapen, dat bestond uit: sinopel, argent, sinopel, een gaande leeuw van keel en goud en sabel.[9][10][11] De heraldische kleuren verwijzen zowel naar de kleuren van de stad Rotterdam, alsook naar het graafschap Vlaanderen.[12]
Voorts droegen beide substituut-secretarissen van Rotterdam, Emanuel van Welsenes (ca.1636-1708) en diens zoon, Cornelis van Welsenes (1669-1708), dit familiewapen.[13]
Stamvader familie van Welsenaers/ van Welsenes
De oudst gekende en bewezen stamvader van deze familie was Coenraert van Welsenaers/ van Welsenes (ca. 1370-1423). Over deze persoon is niet zoveel geweten, behalve het feit dat hij de eerste persoon was van deze familie die zich te Kortrijk had gevestigd. Daarnaast was hij gehuwd met een telg van de familie van Outryve. Vooral hun zoon, Jan van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1400-1473), steenbakker te Kortrijk werd welgesteld en hij huwde met joncvrouwe Jane Pype, afstammelinge van een oude Lombarden- en schepenfamilie uit Kortrijk.[14]
Schepenfamilie te Kortrijk
Het waren in bijzonder de kinderen van Jan van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1400-1473) die hoge bestuurlijke functies gingen uitoefenen, zoals zijn zoon, Willem van Welsenaers alias Coenkin, baljuw van Harelbeke.[15] [16] Ook begonnen steeds meer telgen van deze familie een vaste positie te verwerven als schepen van de stad Kortrijk, zoals Ghyselbrecht van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1432-1511). Deze schepen en schout van Kortrijk werd in 1511 begraven in de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Kortrijk.[17]
Ghyselbrecht van Welsenaers alias Coenkin
Ghyselbrecht van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1432-1511) huwde joncvrouwe Katheleyne Fierins, dochter van de onderbaljuw van Kortrijk, Jan Fierins. Hun dochter, Joanna van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1476-1544), werd in 1518 de 23e abdis van de Guldenbergabdij te Wevelgem.[18] [19] [20] [21]
Daarnaast had hij ook nog een zoon, Ghyselbrecht (Gilbert) van Welsenaers (ca. 1480-1545), schepen en provoost van Kortrijk.[22] Hij trouwde met joncvrouwe Antoinette van Halewijn (ca. 1490-1562), dochter van de Kortrijkse schepen Ghildolf van Halewijn alias de Deurwaerder.[23] Zij was afstammelinge van onder meer de geslachten: van Halewijn, van Caloen, van Lichtervelde en van Gistel.[24] [25]
Overigens had Ghyselbrecht van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1432-1511) nog een andere dochter, Kathelyne van Welsenaers, en zij was het kamermeisje van Eleonora, Karel en Isabella, de kinderen van Filips I van Castilië en Johanna van Castilië.[26] [27] [28]
Volgens voormalig stadsbibliothecaris-archivaris dr. Jan Soete van de stad Kortrijk, was de familie van Welsenaers in de tweede helft van de 16de eeuw weinig talrijk en waren ze verwant met aanzienlijke families uit deze regio.[29] Zo was bijvoorbeeld Jacques van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1514-1569) gehuwd met joncvrouwe Barbara van Hoorne, zuster van de heer van Coyghem.[30] Daarnaast bezat Jacques van Welsenaers alias Coenkin, op de grens van Kortrijk en Harelbeke het landgoed genaamd de Sandtberch, hetgeen hem door keizer Karel V in leen gegeven was.[31]
Markante afstammelingen van de familie van Welsenaers/ van Welsenes
- Coenraert van Welsenaers/ van Welsenes (ca. 1370 - 1423), stamvader van de familie van Welsenaers/ van Welsenes te Kortrijk.
- Jan van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1400 - 1473), steenbakker te Kortrijk. Gehuwd met joncvrouwe Jane Pype.
- Jacobus van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1430), clericus installatus in de Sint-Donaaskerk te Brugge en priester van Harelbeke.[32]
- Ghyselbrecht van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1432 - 1511), schepen en schout te Kortrijk. Hij werd begraven in de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Kortrijk. Gehuwd met joncvrouwe Katheleyne Fierins.
- Willem van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1435), baljuw van Harelbeke.
- Joos (Josse) van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1488 - 1522), schepen en proost te Kortrijk. Gehuwd met joncvrouwe Beatrix Strobbe.
- Johanna van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1467 - Wevelgem, 2 maart 1544), 23e abdis van de Guldenbergabdij te Wevelgem.
- Ghyselbrecht (Gilbert) van Welsenaers (ca. 1480 - 1545), schepen en provoost van Kortrijk. Hij was gehuwd met joncvrouwe Antoinette van Halewijn.
- Kathelyne van Welsenaers (ca. 1482), kamermeisje van Eleonora, Karel en Isabella, kinderen van Filips I van Castilië en Johanna van Castilië.
- Jacques van Welsenaers alias Coenkin (ca. 1514 - 1569), procureur en schepen te Kortrijk. Gehuwd met joncvrouwe Barbara van Hoorne.
- Jeronymus van Welsenaers (ca. 1519), klerk te Halewijn.
- Michiel van Welsenaers (ca. 1521), musicus in de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Kortrijk.
- Isabelle van Welsenaers (ca. 1550), kloosterzuster in de Guldenbergabdij te Wevelgem.[33]
- Joossine Baggaert, dochter van Mayke van Welsenaers (ca. 1543), stichtte in 1638 het Baggaertshof te Kortrijk.[34]
- Johannes (Jan) VIII van Welcenes (ca. 1576 - 1638), abt van de abdij van Eversam.
- Jacques van Welsenes (ca. 1585 - 1638), chirurgijn te Rotterdam, stamvader van de protestantse tak te Rotterdam.
- Jacobus van Welsenis (1628 - 1688), magister chirurgijn te Dordrecht.
- Emanuel van Welsenes (Dordrecht, 20 januari 1636 - Rotterdam, 16 november 1708), substituut-secretaris van Rotterdam en geschiedschrijver.[35] [36]
- Cornelius Van Welssenaers (Brugge, 24 november 1660 - Koekelare, 22 juni 1707), soldaat Vereenigde Oostindische Compagnie en magister chirurgijn te Koekelare.[37]
- Cornelis van Welsenes (Rotterdam, 1 oktober 1669 - Rotterdam, ca. 1708), substituut-secretaris van Rotterdam en schrijver. Hij huwde in 1694 met Catharina Deynoot (1665-1722).[38] [39] [40] [41]
- Maximilianus Van Welssenaers (Koekelare, 5 december 1700 - Koekelare, 10 mei 1762), chirurgijn te Koekelare.
- Philippe Emmanuel Van Welssenaers (Koekelare, 2 juli 1735 - Raimbeaucourt, 7 maart 1792), chirurg te Raimbeaucourt.
- Louis Joseph Van Welssenaers (Raimbeaucourt, 30 september 1771 - Sint-Petersburg, 1847), hotelier Grand Hôtel de Paris.
- Philippe Louis Van Welssenaers (1801 - Sint-Petersburg, 1866), hotelier Grand Hôtel de Paris te Sint-Petersburg.
- Théodore Louis André (Feodor) Van Welssenaers (Sint-Petersburg, 1824 - Sint-Petersburg, 16 mei 1895), operazanger, tenor.[42]
- Yulianna Filippovna Van Welssenaers (Sint-Petersburg, 1829 - Sint-Petersburg, 1899), hotelier Grand Hôtel de Paris te Sint-Petersburg.
- Pieter Anthonie van Welsenis (Rotterdam, 1866 - Rotterdam, 1938), zoon van Adrianus van Welsenis en Adriana van Waesberghe, Rotterdams drukker van de boekdrukkerij Van Waesberghe.[43]
- Amalia Henrietta "Mally" Burjam-Borga (Vyborg, 17 mei 1874 - Vyborg, 16 mei 1919), kleindochter van Yulianna Filippovna Van Welssenaers, operazangeres, mezzosopraan te Finland.[44]
- Henricus Antonius Joannes (Henri) Van Welssenaers (Oostende, 29 oktober 1875 - Westkapelle, 1 januari 1961), hotelier Grand Hôtel de l'Espérance te Bredene.
- Pierre François Van Welssenaers (Schaarbeek, 14 maart 1886 - Overijse, 7 juni 1959), Generaal-Majoor in het Belgisch leger en officier van de cavalerie. Hij nam als ruiter deel aan de Intergeallieerde Spelen te Parijs in 1919. Oud-strijder Eerste Wereldoorlog, oud-strijder Tweede Wereldoorlog.
- Toon van Welsenes (Haarlem, 7 oktober 1903 - Haarlem, 2 juli 1974), Nederlands atleet.
- Harry I. Vanwelsenaere (Lansing, 30 april 1922 - Tyndall Field, Florida, 27 januari 1945), staff sergeant, United States Army Air Corps. Oud-strijder Tweede Wereldoorlog.
- Ger van Welsenes (1929 - 2018), voormalig directeur van General Motors en voormalig voorzitter van de toenmalige Beheerstichting van Feyenoord.
- Hans van Welsenis (Rotterdam, 28 augustus 1930 – Dirksland, 29 januari 1988), was Nederlands politicus van de PvdA en voormalig burgemeester van Abcoude.
- Monique Marguerite Alberte Vanwelsenaere (Monique Messine) (Metz, 2 april 1940 - Bouvier, 11 juli 2003), Franse actrice. Ze acteerde o.a. samen met de Franse acteur Bourvil.[45]
- Ronald J. Van Welsenaere, doctor in de ingenieurswetenschappen, hij was werkzaam aan de toenmalige Rijksuniversiteit Gent en werkte als onderzoeker nauw samen met prof.dr. Gilbert F. Froment.
- Arnoul Octaaf Vanwelsenaers (Oostende, 14 december 1949), woonachtig te Nieuw-Zeeland, burgerlijk ingenieur electronica (VUB), Bell Telephone Antwerpen, uitvinder, ridder in de Kroonorde.[46]
- Erik August Georges Henri Vanwelsenaere (Oostende, 11 september 1959), zaakvoerder Erixs interieur. Voormalig voetballer van onder meer: Club Brugge en KV Oostende.
- Marc Vanwelsenaere (1959), doctor in de taal- en letterkunde (KU Leuven), Romaanse talen: Frans-Italiaans.
- Aleksandr Domogarov (Moskou, 12 juli 1963), afstammeling van Adelaida Van Welssenaers, Russisch acteur en televisiepresentator.[47]
- Réjane Gyssens (1965), dochter van Jeannine Vanwelssenaers, eerste vrouwelijke kapitein ter lange omvaart in België, voormalig Nautisch Dienstchef bij het Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum (MRCC).[48]
- Hilde Crevits (Torhout, 28 juni 1967), kleindochter van Urbanie Vanwelssenaers, Vlaamse politica, CD&V, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, commandeur in de Leopoldsorde.[49]
- Bruno G. Vanwelsenaers (Antwerpen, 20 juli 1977), handelsingenieur, CEO van Tomorrowland.[50]
- Laurence "Iris" Mittenaere (Rijsel, 25 januari 1993), afstammelinge van Marie Vanwelssenaers (1877-1957), Frans model, Miss Frankrijk 2016 en Miss Universe 2016.[51]
Literatuur
- Blockmans, W., Pauwelyn, C., Wynant, L., Studiën betreffende de sociale strukturen te Brugge, Kortrijk en Gent in de 14e en 15e eeuw., Deel III. Tabellen en register van persoonsnamen, Administratieve uitgeverij N.V. U.G.A., Heule, 1973.
- Brandt, C., Kaspar Brandts Poëzy. Volume 1, Amsterdam by Jacobus van Nieweveen, 1701.
- Callewier, H., De papen van Brugge. De seculiere clerus in een middeleeuwse wereldstad (1411-1477), Universitaire Pers Leuven, 2014.
- Catulle, M., Vansteelant, A. Genealogische documentatie Marcel Catulle aangaande de familie van Welsenaers, Rijksarchief te Kortrijk - 812 - 56, 2de helft 20ste eeuw.
- De Sainte-Marthe, D., Gallia Christiana in provincias ecclesiasticas distributa, Volume 3, 1725.
- Engelbrecht, E., Unger, J. et al., Bronnen voor de geschiedenis van Rotterdam. Volume 1, Universiteit van Chicago, 1892.
- Gachard, L.P., Relation des troubles de Gand sous Charles-Quint, Universiteit Gent, 1846.
- Gailliard, J.J., Bruges Et Le Franc Ou Leur Magistrature Et Leur Noblesse, Avec Des Données Historique Et Généalogiques Sur Chaque Famille. Bruges: Gailliard, 1857.
- Koninklijke Bibliotheek van België, Briefwisseling tussen Jac. van Welsenis en de Koninklijke Bibliotheek te Brussel aangaande de familie van Welsenaers/ van Welsenes, gebaseerd op het onderzoek van dr. Jan Soete, 1955.
- Laleman, M.C., Cisterciënzerdomeinen ten noorden van Gent: Over hun ontstaan in de 13de eeuw, hun lokalisatie, hun bestaan en hun sociaaleconomische betekenis voor de Gentse agglomeratie, Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent 71. 2019.
- Mussely, C., Inventaire des archives de la ville de Courtrai, Volume 1, Kortrijk: Mussely-Boudewyn, 1854.
- Ploegaerts, T., Les moniales de l'ordre de Cîteaux dans les Pays-Bas meridionaux depuis le XVIe siècle jusqu'à la Révolution française: Les abbayes en Flandre. Imprimerie cistercienne, 1937.
- Rietstap, J.B., Armorial général: précédé d'un Dictionnaire des termes du blason, Volume 2, G.B. van Goor zonen, 1887.
- Société médico-chirurgicale de Bruges, Annales de la Société médici-chirurgicale de Bruges, Volume 11, Vanhee-Wante, Universiteit Gent, 1850.
- van Rompaey, J., Het grafelijk baljuwschap in Vlaanderen tijdens de Bourgondische periode, Paleis der Academiën, 1967.
- van Welsenes, C., Memorie van mr. Cornelis van Welsenes, substituit secretaris der stad Rotterdam. Nationale Bibliotheek van Nederland, 1700.
- van Welsenis, P.A., Geschiedkundig overzicht der drukkerij Van Waesberghe 1593-1918, Rotterdam, 1918.
- Zandvliet, K., De 500 Rijksten van de Republiek: Rijkdom, geloof, macht en cultuur. Amsterdam University Press, 2020.
Externe link
|
