Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Schapen
| Schapen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Skudde-schaap (Ovis orientalis aries) | |||||
| Taxonomische indeling | |||||
| |||||
| Geslacht | |||||
| Ovis Linnaeus, 1758 | |||||
| Typesoort | |||||
| Ovis aries Linnaeus, 1758 |
De schapen oftewel Ovis zijn een geslacht van holhoornige hoefdieren uit de onderfamilie Caprinae. Tot dit geslacht behoren het schaap en zijn wilde verwanten als de moeflon, de argali en het dikhoornschaap.
Schapen lijken qua uiterlijk veel op de verwante geiten (Capra). Vooral de vrouwtjes zijn lastig van elkaar te onderscheiden. Mannetjesschapen zijn te onderscheiden van mannetjesgeiten door het ontbreken van een sik en de vorm van de hoorns. Mannetjesschapen, rammen, hebben lange hoorns omkrullen, terwijl de hoorns van mannetjesgeiten, bokken, niet krullen. Bij sommige (onder)soorten krullen de hoorns achterwaarts, maar bij de meeste (onder)soorten krullen ze voorwaarts, achter de oren langs naar voren. Ook hebben rammen geen sterke lichaamsgeur, zoals de bokken. Schapen hebben klieren achter de ogen, op de voeten en in de liezen. De staart is vrij kort. Vrouwtjesschapen (ooien) hebben over het algemeen vrij kleine hoorns, alhoewel er enkele rassen van het tamme schaap en ondersoorten van het moeflon zijn waarbij de vrouwtjes geen hoorns hebben.
Wilde schapen leven voornamelijk in open vlakten nabij rotsachtige streken. In gebieden waar geen wilde geiten leven, als in de Rocky Mountains, leven de schapen ook hoger in de bergen. Belangrijke vijanden zijn de wolf en (middel)grote katachtigen als panter, lynx, sneeuwpanter en poema. Bij gevaar vluchten de schapen in een grote kudde weg.
Wilde schapen komen voor van Klein-Azië via Iran en Tibet tot Mongolië en Siberië in Azië, en in het westen van Noord-Amerika van Alaska tot Noord-Mexico. Verwilderde populaties komen onder andere voor op eilanden in de Middellandse Zee en de Orkney-eilanden.
Schapen leven in grote kudden. De geslachten leven meestal gescheiden, behalve in het paarseizoen. De mannetjes vechten om de gunsten van de vrouwtjes door middel van kopstoten met de zware hoorns. Bij grotere soorten zijn de hoorns het zwaarst.
Soorten
Er zijn vijf tot zeven levende soorten, die in twee ondergeslachten worden ingedeeld. De taxonomische status van de verscheidene soorten is vrij onduidelijk, en verscheidene wetenschappers gebruiken andere indelingen. Vooral de soorten uit het ondergeslacht Ovis zijn vrij nauw aan elkaar verwant, en soorten en ondersoorten worden soms bij de ene soort, dan weer bij de andere soort ingedeeld. Ook over het aantal ondersoorten is veel discussie gaande. Ovis orientalis, een soort waarin soms zowel de moeflon als de oerial worden geplaatst, is een nomen nudum, omdat het specimen waarop het is gebaseerd waarschijnlijk een hybride is tussen de beide soorten. De twee soorten verschillen onder andere in het aantal chromosomen.
- Geslacht Ovis (Schapen)
- Ondergeslacht Ovis
- Ondergeslacht Pachyceros
- Dikhoornschaap (Ovis canadensis)
- Dalls schaap of sneeuwschaap (Ovis dalli)
- Kamtsjatkasneeuwschaap (Ovis nivicola)
Vrije mediabestanden over Ovis op Wikimedia Commons