Vorstendom

Een vorstendom of prinsdom is een door een vorst of prins geregeerde staat, of, in bredere zin, een zelfstandig heersergebied van een monarch.

De naam wordt doorgaans alleen gebruikt voor landen met een vorst met een lagere rang dan koning aan het hoofd.

Vorstendommen van allerlei slag bestonden vooral in de Middeleeuwen en de Vroegmoderne Tijd. In de Nederlanden was er het prinsbisdom Luik. Van 980 tot 1795 was dat een zelfstandig prinsdom met de prins-bisschop als vorst. In het Frans spreekt men van principauté épiscopale de Liège, meestal kortweg principauté de Liège. Andere prinsdommen waren het prinsdom Stavelot-Malmedy, dat beheerd werd door de prins-abt van Stavelot, en het Sticht Utrecht, dat beheerd werd door de bisschop van Utrecht.

Door het opkomende nationalisme, de Franse revolutie en de eenwording van Duitsland en Italië zijn de meeste graafschappen, hertogdommen en prinsdommen opgeheven. Voorbeelden van hedendaagse vorstendommen zijn Andorra (met een dubbele heerschappij of diarchie: de ene vorst was de Franse koning, nu de president, en de andere is nog altijd de bisschop van Urgel in Spanje); Liechtenstein en Monaco hebben nog hun eigen erfelijke vorst. Voor deze landen worden de woorden vorstendom en prinsdom doorgaans door elkaar gebruikt, voor Liechtenstein iets gemakkelijker vorstendom (Fürstentum), voor Monaco en Andorra iets gemakkelijker prinsdom (principauté).

De niet-erkende staatjes Sealand, Hutt River, Tavolara en Seborga omschrijven zichzelf ook als vorstendommen.

Zie ook

• Vorstenlanden van Brits-Indië

  Vrije mediabestanden over Principality op Wikimedia Commons

Staats- en regeringsvormen