Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Personal computer
Een personal computer oftewel pc is de algemeen gebruikte naam voor een computer voor individueel gebruik. De pc wordt gebruikt voor het uitvoeren van diverse taken, zoals administratie, tekstverwerking, toegang tot het internet, programmeren, grafisch werk, spellen, e.d. met door de gebruiker kant en klaar verkregen programma's. Te gebruiken bij werk, onderwijs, school, hobby's, enz.
(laptop van Sony).
De naam werd opgenomen in de taal aan het begin van de jaren '80, toen IBM zich aansloot bij de snel groeiende markt in kleine computers. Deze trend was al een aantal jaren gaande met o.a. de Altair 8800 en de Apple II. De term personal computer ontstond toen IBM zijn eerste kleine computer voor individueel gebruik uitbracht in 1981: de IBM Personal Computer. De gangbare naam van de tegenhanger voor de grote IBM (mainframe) computers (voor kantoor- en industriële toepassingen) was destijds microcomputer, en IBM had een eigen label nodig. Tussen beide formaten in, bestond nog de tiny, die soms als voorloper van de PC wordt beschouwd.
Hoewel de term dus in het begin exclusief gebruikt werd voor IBM Personal Computers, en later voor IBM PC-compatibele computers, wordt de term tegenwoordig gebruikt voor alle computers voor individueel gebruik.
Software
De software voor een computer kan worden onderverdeeld in een aantal categorieën:
- BIOS, Basic Input/Output System, bestaat uit de meest basale functies die het aansturen van hardware als geheugen, harddisk etc. mogelijk maken. Het BIOS wordt geleverd in een ROM-chip, en wordt gestart zodra de computer wordt aangezet.
- Operating System, of Besturingssysteem, bestaat uit software die het mogelijk maakt om computerprogramma's uit te voeren. In het besturingssysteem zitten alle onderdelen die het mogelijk maken om gebruik te maken van BIOS functies, maar ook voor het aansturen van randapparatuur (via drivers), het beveiligen van de computer (door gebruikersprofielen te definiëren en autorisatie te verlenen), en de grafische omgeving die het mogelijk maakt met muis en/of toetsenbord de computer te bedienen. Als besturingssysteem van personal computers heeft Windows van Microsoft het grootste marktaandeel. Andere besturingssystemen zijn GNU/Linux (dat door diverse leveranciers wordt geleverd, zoals Red Hat, SuSE, Debian en Mandrake), en het besturingssysteem voor Apple's Macintosh (Mac OS, of het actuelere Mac OS X).
- Services (Windows) of Daemons (Unix) zijn processen die op de achtergrond draaien voor bepaalde zaken die voortdurend actief moeten zijn.
- Applicaties, programma's die met een bepaald doel worden ontwikkeld of aangeschaft, zoals tekstverwerkers, beeldverwerkers, geluidsverwerkers, rekenprogramma's, internet-browsers, database programma's etc. Sommige applicatieprogramma's kunnen bij een besturingssysteem zijn inbegrepen.
- Utilities, hulpprogramma's voor bijvoorbeeld het zelf ontwikkelen van programma's (compilers, interpreters, IDE's e.d.), webservers, mailservers etcetera.
Onderdelen
| Exploded view tekening van een personal computer | ||
|---|---|---|
| Bestand:Personal computer, exploded 5.svg | ||
| 1. Beeldscherm | 5. Uitbreidingskaarten (PCI) | 9. Toetsenbord |
| 2. Moederbord | 6. Voeding | 10. Muis |
| 3. Processor (CPU) | 7. Optische schijf (Cd-rom, Dvd, Blu-ray... ) | |
| 4. Werkgeheugen (RAM) | 8. Harde schijf | |
Een typische pc-opstelling bestaat uit een systeemkast en randapparatuur, zoals beeldscherm, toetsenbord en muis.
De systeemkast (mogelijk met ingebouwd beeldscherm) bevat altijd:
- het moederbord, met daarop een processor, werkgeheugen en uitbreidingssloten.
- de voeding, een apparaat dat de netspanning omzet in verschillende gelijkspanningen van 12, 5 en 3,3 volt levert voor de diverse componenten in de kast.
- een of meer harde schijven voor het opslaan van gegevens.
- een videokaart die aansluiting van het beeldscherm mogelijk maakt; tegenwoordig vaak geïntegreerd op het moederbord
- een geluidskaart die aansluiting van geluidsapparatuur mogelijk maakt; tegenwoordig vaak geïntegreerd op het moederbord
Verder bevat de systeemkast zo goed als altijd:
- een cd-romspeler en/of dvd-speler, cd-schrijver en/of dvd-schrijver
- een netwerkkaart waarmee de pc aan een netwerk kan worden aangesloten, tegenwoordig vaak geïntegreerd op het moederbord.
Ook de video- en geluidskaart worden in het geval van eenvoudige systemen wel op het moederbord geïntegreerd.
Op de pc wordt ook externe randapparatuur aangesloten, veelal op een aansluitpoort, maar tegenwoordig ook draadloos aangestuurd, met Wi-Fi of Bluetooth:
- USB-aansluiting (Universal Serial Bus), een gestandaardiseerde aansluiting voor printers, scanners, toetsenbord, muis, memorycard lezers en allerlei andere apparatuur
- DVI, VGA of ADC voor het beeldscherm
- Firewire, een door Apple ontwikkelde standaard welke de hoogste verbindingssnelheid heeft. FireWire wordt vooral gebruikt voor digitale camera's en voor camcorders.
Tijdbalk
- In 1975 werd de Altair 8800 ontwikkeld. Deze computer voor thuis moest zelf in elkaar gezet worden. Deze computer had geen beeldscherm en geen toetsenbord, maar schakelaars en lampjes.
- In 1977 introduceerde Apple de Apple II de eerste succesvolle pc met een monitor en toetsenbord om gegevens in te voeren. Door de komst van VisiCalc het eerste spreadsheetprogramma zag de zakelijke markt het nut van de pc.
- 12 augustus 1981: De eerste IBM Personal Computer wordt voorgesteld op een persconferentie in het Waldorf-Astoria Hotel in New York.
- In 1984 introduceerd Apple de macintosh de eerste computer met een grafische gebruikersomgeving, dit betekende een revolutie voor de computermarkt.
- In 1985 introduceert Microsoft de eerste versie van Windows dit was de eerste grafische gebruikersomgeving voor IBM pc compatibles. In tegenstelling tot de Macintosh is deze op meerdere computers te gebruiken in plaats van alleen eigen producten, hieraan dankt Windows zijn succes. De eerste versie werd echter geen succes.
- In 1992 brengt Microsoft Windows 3.1 aan. Vanaf Windows 3.1 kreeg Microsoft Windows grote bekendheid. Dit is vooral te danken aan de tekstverwerker Word, en door de opkomst van multimedia en Internet.
- In 1995 brengt Microsoft Windows 95 uit. Deze kan multitasken, en heeft als eerste Windows de taakbalk met de startknop. Dit was ook de eerste 32 bits versie van Windows, echter zou voor thuisgebruik pas vanaf Windows XP geen MS-DOS meer gebruikt worden.
Zie ook
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Home computers op Wikimedia Commons.