OV-Jaarabonnement

Een OV-Jaarabonnement of OV-Jaarkaart is een vervoerbewijs (abonnement) voor het Nederlands openbaar vervoer, in de vorm van een persoonlijke OV-chipkaart. Net als de studentenreisproducten is het een vervoerder overstijgend reisrecht.

Een Jaarabonnement (OV-Jaarabonnement, NS-Jaarabonnement of Jaartrajectabonnement) is, net als een Maandabonnement (Maandnetabonnement of Maandtrajectabonnement), een contract tussen de klant en Nederlandse Spoorwegen. Op basis van dat contract brengt NS, als handelsagent, vervoerscontracten tot stand tussen de klant en elke vervoerder bij wie het Jaarabonnement geldig is. Formeel is er dus voor iedere vervoerder een apart contract, al heeft de klant daar geen aparte papieren van. Anders dan de naam suggereert is een "Jaarabonnement" een abonnement voor onbepaalde tijd met een minimum van drie maanden.

Het OV Jaarabonnement geeft gedurende het gehele jaar het recht op gebruik van het openbaar vervoer in Nederland, zowel de treinen van NS als de treinen van andere vervoerders, en bovendien andere vormen van openbaar vervoer, zoals de bus, tram en metro. Zonder bijbetaling zijn vanaf het vasteland niet bereikbaar de Waddeneilanden en Caribisch Nederland.

De prijs voor één persoon voor de tweede klas is € 433,95 per maand (2012), waarbij men steeds na 10 maanden de 11e en 12e maand gratis krijgt. Bij betaling ineens, vooraf, betaalt men € 4190,50 per jaar (2012). Het abonnement kan tussentijds worden opgezegd met een opzegtermijn van een maand, waarbij de uiteindelijke geldigheidsduur 3 t/m 9 maanden kan zijn (een geheel aantal). Bij maandbetaling stopt deze gewoon zonder dat men moet bijbetalen of geld terug krijgt, bij jaarbetaling krijgt men een zodanig bedrag terug dat men per saldo hetzelfde heeft betaald (de korting voor vooraf in één keer betalen vervalt dus). Tussentijdse opzegging hoeft niet het gevolg te zijn van het veranderen van gedachten/omstandigheden, want het abonnement is met tussentijdse opzegging goedkoper dan drie of meer aansluitende overeenkomstige maandabonnementen.

Voor een relatief lage meerprijs kunnen gezinsleden ook een kaart krijgen, die echter in de trein uitsluitend geldig is tijdens de voordeeluren.

Een OV-Jaarabonnement is in de officiële termen een NS-netkaart, nl. het NS-Jaarabonnement (zie onder), met daarin geïntegreerd een combinatie-netabonnement voor het stad/streekdeel. De prijs van dit combinatie-netabonnement, dat wil zeggen het prijsverschil tussen het OV-Jaarabonnement en het NS-Jaarabonnement, wordt door de rijksoverheid bepaald, in overleg met de decentrale overheden, de vervoerders en de consumentenorganisaties (1 persoon, 2012: € 609,50).

Anders dan het NS-Jaarabonnement (zie onder) blijft het OV-Jaarabonnement voorlopig ongewijzigd beschikbaar. Wel is het stad-/streekdeel van de bijabonnementen voor gezinsleden per 1 januari 2012 minder voordelig geworden: voor elke extra persoon (t/m de zesde persoon) moet hiervoor nu minstens € 250 per jaar worden betaald. Er wordt gewerkt aan een opvolger van het OV-Jaarabonnement.

Trein

Het OV-Jaarabonnement is binnen Nederland geldig op het geboden vervoer per trein zoals vastgelegd in de NS-Reisplanner op ns.nl; toeristische spoorwegen en museumlijnen staan hier niet op en het abonnement is daar dan ook niet geldig. Een uitzondering vormt Thalys: deze staat wel in de reisplanner (en wordt weergegeven als "Toon hogesnelheidstreinen" is aangevinkt, of als er geen goede alternatieven zijn), maar het abonnement is er toch niet geldig.

Overzicht (zie ook Nederlandse spoorwegmaatschappijen voor personenvervoer voor de trajecten):

• Nederlandse Spoorwegen (bij internationale trajecten tot aan de grens) incl. de treinen vallend onder NS Hispeed:
  • het Nederlandse traject van IC Brussel: Amsterdam - Roosendaal (grens)
  • het Nederlandse traject van IC Berlijn: Schiphol - Hengelo (grens).
  • het Nederlandse traject van ICE (zonder toeslag): Amsterdam - Utrecht - Arnhem - Emmerich (grens)
• Arriva Personenvervoer Nederland, incl. Nieuweschans - Nieuweschans (grens)
• Connexxion
• Syntus
• Veolia Transport Nederland

en op het traject Enschede - Glanerbrug met de twee vervoerders DB Regio NRW en Prignitzer Eisenbahn (PEG).

Verder is het abonnement geldig bij Fyra tegen betaling van de toeslag.

Het geeft in de trein tijdens de voordeeluren ook recht op 40% korting voor maximaal drie medereizigers (samenreiskorting).

Het geeft recht op 40% korting op een overgang 2-1 voor een papieren enkele reis (en het papieren retour en weekendretour die simpelweg dubbele enkele reizen zijn) en voor een dagkaart, te gebruiken in de voordeeluren.

Bus

Het OV-Jaarabonnement is geldig waar nationale vervoerbewijzen dat zijn, maar het is ook zonder toeslag geldig in Interliners, QLiners, en Brabantliners.

Boot

Het OV-Jaarabonnement is geldig bij Fast Flying Ferry, Veolia Transport Fast Ferries, en de routes 1 en 2 van Waterbus.

Saldo en in- en uitchecken

De enige op een OV-chipkaart laadbare reisproducten die het OV-Jaarabonnement niet al omvat zijn, in het geval van een tweede klasse OV-Jaarabonnement, reisproducten eerste klasse. Er zou echter slechts een overgang naar eerste klasse nodig zijn, en die is alleen als papieren kaartje verkrijgbaar (voor een enkele reis, retour of dagkaart). Gedurende de geldigheid van een OV-Jaarabonnement heeft het dus geen zin een saldo of extra reisproduct op de kaart te laden.

Bij de trein hoeft niet ingecheckt te worden. Bij NS kan men dat ook niet per ongeluk doen, want als men zich niet heeft aangemeld wordt dit geweigerd.

Bij tram en metro is in- en uitchecken verplicht.

Bij de bus doen zich afhankelijk van de maatschappij minstens de volgende mogelijkheden voor:

• In- en uitchecken is verplicht.
• Bij (in ieder geval) Syntus: Het OV-Jaarabonnement wordt niet herkend. Men moet niet inchecken, maar de kaart tonen aan de chauffeur. Als men per ongeluk wel de incheckhandeling verricht heeft men last van het feit dat het OV-Jaarabonnement ongevraagd ook de zinloze functie van op saldo reizen heeft die men niet kan uitschakelen. In het normale geval dat het saldo van de kaart nihil is wordt dit door inchecken en al of niet uitchecken negatief. Syntus blijft ernstig in gebreke door dit alleen op de site te vermelden en niet bij de halte of in de bus. Ook weten sommige chauffeurs dit niet. Mogelijk zijn er nog meer vervoerders waarbij dit probleem zich voordoet.

Dit probleem zou in zoverre per reiziger eenmalig kunnen zijn dat het negatieve saldo voorkomt dat men een volgende keer weer ten onrechte op saldo reist als men per ongeluk weer bij Syntus de incheckhandeling verricht, of als er nog een andere vervoerder blijkt te zijn met dit probleem: inchecken wordt dan namelijk geweigerd. Om die reden zou het beter kunnen zijn het negatieve saldo niet aan te vullen. Een negatief saldo zou echter een probleem kunnen zijn als men bij een vervoerder waarbij het OV-Jaarabonnement wel gewoon wordt herkend toch niet met een negatief saldo zou kunnen inchecken terwijl inchecken met het abonnement wel verplicht is. Men kan in ieder geval wel met een OV-Jaarabonnement met een negatief saldo inchecken bij GVB, RET en HTM.

Aanverwante abonnementen

Een studentenreisproduct heeft ongeveer dezelfde geldigheid als het OV-Jaarabonnement, maar alleen in het weekend of juist niet in het weekend.

Er is een netabonnement voor het hele spoorwegnet dat wordt afgeschaft, en een netabonnement voor NS. Voor andere vervoerders zijn er geen netabonnementen. Verder is er nog de papieren dagkaart.

Het N-ster-abonnement is voor alleen het stads-/streekvervoer. Een goedkopere versie is nu nog verkrijgbaar samen met het Maandnetabonnement.

Netabonnement voor het hele spoorwegnet

De aflopende propositie NS-Jaarabonnement geeft alleen recht op gebruik van de trein. Anders dan de naam suggereert is het niet alleen geldig bij NS: het geeft voor treinvervoer dezelfde rechten als het OV-Jaarabonnement (zie boven). Met de kaart kan bij het overige openbaar vervoer op saldo gereisd worden, of op aanvullende reisproducten die op de kaart worden geladen.

De prijs voor één persoon voor de tweede klas is € 373 per maand (2012; gelijk aan de prijs van een Maandnetabonnement), waarbij men steeds na 10 maanden de 11e en 12e maand gratis krijgt. Bij betaling ineens, vooraf, krijgt men korting (4%): men betaalt € 3581 per jaar (2012). Het abonnement kan tussentijds worden opgezegd met een opzegtermijn van een maand, waarbij de uiteindelijke geldigheidsduur 3 t/m 9 maanden kan zijn (een geheel aantal). Bij maandbetaling stopt deze gewoon zonder dat men moet bijbetalen of geld terug krijgt, bij jaarbetaling krijgt men een zodanig bedrag terug dat men per saldo hetzelfde heeft betaald (de korting voor vooraf in één keer betalen vervalt dus).

Het NS-Jaarabonnement en het Maandnetabonnement zouden vanaf 1 januari 2012 niet meer verkrijgbaar zijn, maar de afschaffing is uitgesteld.

Verder is er het abonnement Altijd Vrij. Het is de opvolger van het NS-Jaarabonnement en het Maandnetabonnement. Er is een variant met een minimale contractsduur van een jaar voor € 295,- per maand (2e klas; er is geen korting bij vooruitbetaling per jaar en geen gratis 11e en 12e maand), en één voor een maand voor € 364,90 (ook in 2012). Bij maandbetaling en een minimale contractsduur van een jaar is de totale prijs per jaar dus € 3540, tegen € 3730 voor het NS-Jaarabonnement. Altijd Vrij is sinds 1 december 2011 niet alleen bij NS geldig maar ook bij Arriva, Connexxion, Syntus en Veolia.

Bij Altijd Vrij kan men voor maximaal drie 4 tot en met 11-jarige kinderen of kleinkinderen gratis Kids Vrij aanvragen, en bovendien voor maximaal vier gezinsleden een bijabonnement (een dalurenabonement tegen gereduceerd tarief).

Met Altijd Vrij moet men, anders dan met een NS-Jaarabonnement of een Maandnetabonnement, altijd in- en uitchecken. Voor internationale reizen geldt een uitzondering: voor de reis tot aan de grens kan men een gratis papieren kaartje halen aan de NS-servicebalie. Bij Altijd Vrij is het instaptarief € 0. De tijd die men op het station kan verblijven zonder tussendoor uit en in te checken is daardoor niet beperkt tot 60 minuten: de 60-minutenregel is namelijk geen voorschrift waar aan voldaan moet worden maar bepaalt slechts dat bij een langer verblijf het instaptarief verschuldigd is. Ook levert het per ongeluk twee keer inchecken, twee keer uitchecken, of niet uitchecken niet direct schade op. Bij herhaalde schending van de incheck- of uitcheckplicht kan NS echter onder meer het instaptarief voor de betreffende persoon verhogen. Bij reizen zonder inchecken kan men in principe wel een boete krijgen, en dezelfde 30-minutenregel geldt als voor dalurenabonnementen; als men deze overtreedt kan de "korting" van 100% vervallen.

De prijs van de maandversie van Altijd Vrij is lager dan die van het Maandnetabonnement, dat € 373 kost (2012), en waar men bovendien geen Kids Vrij bij krijgt. Daar staat tegenover dat het Maandnetabonnement ook geldig is op de trajecten Enschede - Glanerbrug en Heerlen - Eygelshoven Markt, er een stad-/streeksupplement bij verkrijgbaar is, en men hiermee niet hoeft in en uit te checken.

Zie ook Dal Vrij voor alleen daluren.

Externe links

• Webpagina NS over het OV-Jaarabonnement

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties: