Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lijst van dictaturen

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Dit artikel geeft een lijst van dictaturen weer. Dit is geen statische lijst omdat soms een dictatuur, meestal met geweld, overgaat naar een meer democratisch systeem. Ook het omgekeerde komt geregeld voor. Onder een dictatuur verstaat men over het algemeen een moderne natiestaat die geen functionerend democratisch systeem kent. Traditionele monarchieën worden hier meestal niet toe gerekend, ook als ze absolutistisch geregeerd worden, zoals Saoedi-Arabië en Brunei. Saoedi-Arabië is het enige Arabische land waar nog nooit parlementsverkiezingen zijn geweest.

Lijst van vroegere en hedendaagse dictaturen

Hieronder een lijst van vroegere en hedendaagse dictators. Over sommige namen zijn echter niet alle historici het eens of deze als 'typische' dictator zijn te bestempelen.

Vroegere dictators

Een overzicht van vroegere dictators gerangschikt op einde van hun dictatuur:

Naam Geboortedatum Land Periode Oorzaak einde dictatuur
Napoleon Bonaparte 15 augustus 1769 Frankrijk 1804-1815 Verslagen door Coalitie
Sidónio Pais 1 mei 1872 Portugal 1917-1918 Doodgeschoten door een oorlogsveteraan
Engelbert Dollfuss 4 oktober 1892 Oostenrijk 1932-1934 Omgekomen bij mislukte staatsgreep
Ioannis Metaxas Griekenland 1936-1941 Overleden in Tweede Wereldoorlog
Maximiliano Hernández Martínez El Salvador 1931-1944 Afgezet
Ion Antonescu Roemenië 1940-1944 Afgezet door de koning in Tweede Wereldoorlog
Philippe Pétain Vichy-Frankrijk 1940-1944 Afgetreden in Tweede Wereldoorlog
Hideki Tojo Japan 1941-1944 Afgetreden in Tweede Wereldoorlog
Adolf Hitler Nazi-Duitsland 1933-1945 Zelfmoord na nederlaag in Tweede Wereldoorlog
Benito Mussolini Italië 1922-1945 Gedood door partizanen in Tweede Wereldoorlog
Ante Pavelić Kroatië 1941-1945 Gevlucht in Tweede Wereldoorlog
Jozef Tiso Slowakije 1939-1945 Gevlucht in Tweede Wereldoorlog
Jozef Stalin Sovjet-Unie 1924-1953 Overleden
Marcos Pérez Jiménez Venezuela 1950-1958 Gevlucht
Fulgencio Batista Cuba 1952-1959 Afgezet
Rafael Trujillo Dominicaanse Republiek 1930-1961 Doodgeschoten
Ngô Đình Diệm Zuid-Vietnam 1955-1963 Gedood bij staatsgreep door het leger
Gheorghe Gheorghiu-Dej Roemenië 1945-1965 Overleden
António de Oliveira Salazar Portugal 1932-1968 Vervangen om gezondheidsredenen
François Duvalier (Papa Doc) Haïti 1957-1971 Afgezet
Georgios Zoitakis Griekenland 1967-1972 Afgetreden
Georgios Papadopoulos Griekenland 1972-1973 Afgetreden
Phaidon Gizikis Griekenland 1973-1974 Afgetreden
Francisco Franco Spanje 1939-1975 Overleden
Mao Zedong Volksrepubliek China 1945-1976 Overleden
Hugo Banzer Bolivia 1971-1978 Afgezet
Pol Pot Cambodja 1975-1979 Afgezet
Idi Amin Oeganda 1971-1979 Afgezet
Jean-Bédel Bokassa Centraal-Afrikaanse Republiek 1966-1979 Afgezet
Park Chung-hee Zuid-Korea 1963-1979 Doodgeschoten
Josip Broz Tito Joegoslavië 1953-1980 Overleden
Jorge Videla Argentinië 1976-1981 Afgezet
Efraín Ríos Montt Guatemala 1982-1983 Afgezet
Enver Hoxha Albanië 1941-1985 Overleden
Jean-Claude Duvalier (Baby Doc) Haïti 1971-1986 Afgezet
Ferdinand Marcos Filipijnen 1965-1986 Afgezet
János Kádár Hongarije 1956-1988 Vervangen om gezondheidsredenen
Chun Doo-hwan Zuid-Korea 1980-1988 Afgetreden
Desi Bouterse Suriname 1980-1988 Afgetreden wegens de verkiezingsuitslag (sinds de verkiezingen van 2010 weer aan de macht)
Alfredo Stroessner Paraguay 1954-1989 Afgezet
Nicolae Ceaușescu Roemenië 1967-1989 Afgezet en vermoord
Manuel Noriega Panama 1983-1989 Afgezet
Wojciech Jaruzelski Polen 1981-1990 Afgetreden
Samuel Doe Liberia 1980-1990 Vermoord door rebellen
Augusto Pinochet Chili 1973-1990 Verslagen in democratische verkiezingen
Siad Barre Somalië 1969-1991 Gevlucht
Mengistu Haile Mariam Ethiopië 1977-1991 Gevlucht
Hastings Kamuzu Banda Malawi 1966-1994 Verslagen in democratische verkiezingen
Kim Il-sung Noord-Korea 1972-1994 Overleden
Mobutu Sese Seko Zaïre 1965-1997 Gevlucht
Soeharto Indonesië 1967-1998 Afgetreden
Sani Abacha Nigeria 1993-1998 Overleden
Hafiz al-Assad Syrië 1971-2000 Overleden
Slobodan Milošević Joegoslavië 1997-2000 Afgetreden bij revolutie
Laurent-Désiré Kabila Democratische Republiek Congo 1997-2001 Gedood bij mislukte staatsgreep
Daniel arap Moi Kenia 1978-2002 Afgetreden
Saddam Hoessein Irak 1979-2003 Afgezet
Étienne Eyadéma Togo 1967-2005 Overleden
Saparmurat Niazov Turkmenistan 1990-2006 Overleden
Fidel Castro Cuba 1976-2008 Afgetreden
Omar Bongo Gabon 1967-2009 Overleden
Zine El Abidine Ben Ali Tunesië 1987-2011 Afgetreden en gevlucht bij revolutie
Hosni Moebarak Egypte 1981-2011 Afgetreden bij revolutie
Than Shwe Myanmar 1992-2011 Afgetreden wegens politieke hervormingen
Moammar al-Qadhafi Libië 1969-2011 Vermoord door rebellen bij revolutie
Kim Jong-il Noord-Korea 1994-2011 Overleden
Ali Abdullah Saleh Jemen 1990-2012 Afgetreden bij revolutie
Amadou Sanogo Mali 2012-2012 Draagt de macht over aan de nieuwe regering
Hamad bin Khalifa al-Thani Qatar 1995-2013 Afgetreden
Blaise Compaoré Burkina Faso 1987-2014 Afgetreden en gevlucht
Abdoellah bin Abdoel Aziz al-Saoed Saoedi-Arabië 2005-2015 Overleden

Andere

Hedendaagse dictators

Presidentiële republiek

Absolute monarchie

CIA

Hoezeer het begrip dictatuur verschillend geïnterpreteerd kan worden, blijkt uit de lijsten die verschillende instituties van dictatoriaal geregeerde landen geven. Het CIA World Fact Book van april 2006 noemt slechts de volgende drie staten expliciet als dictaturen (dictatorships) of als bestuurd door een junta, en geeft de gecursiveerde kenschetsen:

  • Noord-Korea: communistische staat onder eenmansdictatuur
  • Wit-Rusland : in naam republiek, in werkelijkheid dictatuur

Bij andere staten wordt het woord dictatuur vervangen door een standaardomschrijving: republiek; autoritair presidentieel gezag, weinig macht buiten de uitvoerende bestuursorganen:

Soms gebruikt men een aangepaste omschrijving met dezelfde substantiële inhoud:

  • Syrië: republiek onder autoritair regime gedomineerd door het leger sinds maart 1963

Bij sommige landen geeft men slechts aan dat de invloed van de president groter is dan gebruikelijk in een democratie:

  • Angola: meerpartijendemocratie met sterk presidentieel gezag
  • Kameroen: eenheidsrepubliek; veelpartijenregime onder een president (oppositiepartijen wettelijk erkend in 1990). Let wel: macht blijft overwegend bij de president berusten.

Soms wacht men de loop der gebeurtenissen af:

  • Congo-Brazzaville: overgangsregering
  • Eritrea: overgangsregering
  • Somalië: geen permanente nationale regering; parlementaire, federale overgangsregering
  • Soedan: Regering van Nationale Eenheid - de Nationale Congrespartij (NCP) en de Bevrijdingsbeweging van het Soedanese Volk hebben onder de algemene vredesovereenkomst van 2005 een regering gevormd waarin de macht wordt gedeeld; de NCP, die in 1989 door een militaire staatsgreep aan de macht kwam, is de deelnemer met de meeste ministers; de overeenkomst bepaalt dat er in 2008—2009 nationale verkiezingen worden gehouden

En bij sommige landen volstaat de vermelding communistische staat:

Vaticaanstad dat een pontificaat is, heet simpelweg: kerkelijk.

Bepaalde landen waar geen goed functionerend parlementair systeem is, zoals Pakistan of Tunesië, worden gewoon "republiek" genoemd; in de geschiedenissecties wordt vaak wel het een en ander verduidelijkt, maar men onthoudt zich van een directe kwalificatie. Met dit soort landen onderhouden de Verenigde Staten meestal goede betrekkingen.

Q1991240 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Lijst_van_dictaturen&oldid=249395"