Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hogeschool
Een hogeschool is een onderwijsinstelling voor niet-universitair hoger onderwijs.
Nederland en België
Het type onderwijs dat in een hogeschool wordt georganiseerd is in Nederland en België verschillend.
In Nederland is een hogeschool een school voor uitsluitend hoger beroepsonderwijs. Vanouds waren de termen "hogeschool" en "universiteit" min of meer inwisselbaar: tot in de negentiende eeuw werd de Universiteit Leiden aangeduid als de "Hogeschool te Leiden". Tot halverwege de jaren tachtig van de twintigste eeuw was de naam "hogeschool" voorbehouden aan instellingen voor hoger onderwijs die op universitair niveau functioneerden, maar niet het (volledige) aanbod van de "klassieke", brede universiteiten hadden. Zij waren doorgaans gespecialiseerd in een bepaald vakgebied (technische hogeschool, landbouwhogeschool, economische hogeschool). Daarna werden deze instellingen "universiteit" genoemd, en kwam de term "hogeschool" in zwang voor instellingen voor hoger beroepsonderwijs.
In Vlaanderen is een hogeschool een school voor alle vormen van hoger onderwijs buiten de universiteit.
Onderzoek
Vanaf ca. 2001 verrichten de Nederlandse hogescholen naast onderwijs ook - in beperkte mate - onderzoek. Het betreft praktijkgericht onderzoek dat zich onderscheidt van het meer fundamentele onderzoek dat aan de universiteiten wordt uitgevoerd. Het onderzoek dat aan een hogeschool wordt uitgevoerd staat onder leiding van een lector.
Overzicht Nederlandse hogescholen
Lijst van hogeronderwijsinstellingen in Nederland |
Een hogeschool is in Nederland toegankelijk wanneer men minimaal een MBO- of Havo-diploma in het bezit heeft.
Hogescholen in Nederland kunnen worden erkend door het Nederlandse Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Een hogeschool kan 'bekostigd' of 'aangewezen' zijn. In het eerste geval ontvangt de hogeschool financiering van de overheid, voor de andere houdt de registratie slechts erkenning in. De lijst met bekostigde hogescholen is als bijlage opgenomen in de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). Alle erkende opleidingen dienen volgens de WHW geregistreerd te staan in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO). Hierbij wordt aangegeven of de opleiding 'bekostigd' of 'aangewezen' is. Er is een verschil tussen de status van de hogeschool en de opleiding. Het is daarom mogelijk dat een aangewezen opleiding geregistreerd staat bij een bekostigde hogeschool.
Alle bekostigde hogescholen zijn lid van de HBO-raad, de vereniging van hogescholen in Nederland.
Door de Nederlandse overheid bekostigde hogescholen
- Aeres Groep (Ede, Dronten, Almere, 's-Hertogenbosch)
- Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (Amsterdam)
- ArtEZ hogeschool voor de kunsten (Arnhem, Enschede, Zwolle.
- Avans Hogeschool (Breda, 's-Hertogenbosch, Tilburg)
- CAH Almere (Almere)
- CAH Dronten (Christelijke Agrarische Hogeschool, Dronten)
- Christelijke Hogeschool Ede (Ede)
- Christelijke Hogeschool Windesheim (Zwolle)
- Codarts, Hogeschool voor de Kunsten (Rotterdam)
- Design Academy Eindhoven (Eindhoven)
- Fontys Hogescholen (Eindhoven, Tilburg, Venlo, 's-Hertogenbosch, Veghel, Sittard)
- Gereformeerde Hogeschool (Zwolle)
- Gerrit Rietveld Academie (Amsterdam)
- Haagse Hogeschool (Den Haag, Rijswijk, Zoetermeer)
- Hanzehogeschool Groningen (Groningen)
- HAS Den Bosch ('s-Hertogenbosch)
- Hogeschool Domstad, katholieke lerarenopleiding basisonderwijs (Utrecht)
- Hogeschool Drenthe (Emmen, Assen, Meppel)
- Hogeschool Driestar educatief (Gouda)
- Hogeschool Edith Stein/Onderwijscentrum Twente (Hengelo)
- Hogeschool Helicon (Zeist)
- Hogeschool Inholland (Alkmaar, Amsterdam, Delft, Den Haag, Diemen, Dordrecht, Haarlem, Hoofddorp, Rotterdam)
- Hogeschool IPABO Amsterdam Alkmaar (Amsterdam)
- Hogeschool Larenstein (Velp)
- Hogeschool Leiden (Leiden/Rotterdam)
- Hogeschool Rotterdam (Rotterdam)
- Hogeschool Utrecht (Utrecht)
- Hogeschool van Amsterdam (Amsterdam)
- Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (Arnhem, Nijmegen; HAN)
- Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans (Den Haag)
- Hogeschool Van Hall Larenstein (Leeuwarden, Velp, Wageningen)
- Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (Utrecht; HKU)
- Hogeschool Zeeland (Vlissingen, Terneuzen)
- Hogeschool Zuyd (Heerlen, Maastricht, Sittard)
- Hotelschool Den Haag (Den Haag)
- Interactum p/a Hogeschool Domstad (Utrecht)
- Iselinge Hogeschool (Doetinchem)
- Katholieke PABO Zwolle (Zwolle)
- NHTV internationaal hoger onderwijs Breda (Breda)
- NHL Hogeschool (Leeuwarden, Groningen, Zwolle, Enschede, West-Terschelling)
- PC Hogeschool Marnix Academie (Utrecht)
- Pedagogische Hogeschool De Kempel (Helmond)
- Saxion Hogescholen (Enschede, Deventer, Apeldoorn)
- Stenden Hogeschool (Emmen, Meppel, Assen, Groningen, Leeuwarden)
- Stoas Hogeschool (Dronten, 's-Hertogenbosch, Wageningen)
Door de overheid erkende ("aangewezen") maar niet bekostigde hogescholen
- Azusa theologische hogeschool (Amsterdam)
- B.V. Hogeschool Delta (Deventer)
- Bourdon Hogeschool voor Muziek (Gouda)
- Business School Nederland/ Business School Netherlands (Buren)
- EuroCollege Hogeschool (Rotterdam)
- Instituut Brouwer (Almere)
- ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalen (Utrecht)
- HBO Nederland (Arnhem)
- Hogeschool Dirksen B.V. (Arnhem)
- Hogeschool DOC (Alkmaar, Eindhoven, Emmen, Rotterdam)
- Hogeschool E3 (Maastricht)
- Hogeschool GEO (Apeldoorn)
- Hogeschool Hanzesteden (Deventer)
- Hogeschool ISBW B.V. (Utrecht)
- Hogeschool IVA Driebergen (Driebergen)
- Hogeschool NCOI (Doetinchem, Rotterdam)
- Hogeschool Management Documentaire Informatievoorziening (Woerden; HMDI)
- Hogeschool Notenboom (Eindhoven)
- Hogeschool Praehep (Almere)
- Hogeschool Rens & Rens (Hilversum, in 2005 failliet gegaan)
- Hogeschool Schoevers (Den Haag)
- Hogeschool Schumann Akademie (Zwolle)
- Hogeschool Thim van der Laan (Nieuwegein)
- Hogeschool Thorbecke (Almelo)
- Hogeschool Tio (Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven, Utrecht en Hengelo)
- Hogeschool West-Nederland voor Vertaler en Tolk (Den Haag)
- Hogeschool Wittenborg (Apeldoorn)
- Inholland Select Studies (Rotterdam)
- InterCollege Business School (Utrecht en Den Haag)
- LOI Hogeschool (Leiderdorp)
- Markus Verbeek Opleidingen Stichting Hoger Onderwijs (Amsterdam)
- Nationale Luchtvaart School (Beek)
- NEA Transport Hogeschool (Utrecht)
- NTA-Academie (Groningen)
- Hogeschool NTI (Leiden)
- PBNA-HBO (Arnhem)
- Stichting ABC Hogeschool Dordrecht en Omstreken (Dordrecht)
- Stichting Hieronymus Hogeschool voor Vertalen (Arnhem, Utrecht)
- Stichting Hogere Opleidingen 'Bandoera' (Groningen)
- Stichting Hoger Onderwijs NOVI (Amsterdam)
- Stichting Hoger Onderwijs voor Bedrijfskundige Informatiekunde (Amsterdam)
- Stichting Amsterdamse Balletacademie (Amsterdam)
- TMO, Hogeschool voor Modemanagement (Doorn)
Door de overheid niet erkende en niet bekostigde hogeschool
- Evangelische Hogeschool (Amersfoort)
Overzicht Belgische hogescholen
Zie ook: Lijst van hogeronderwijsinstellingen in België |
Nederlandstalige hogescholen
Hieronder staan alle 22 hogescholen in Vlaanderen die zijn lid van VLHORA (de Vlaamse Hogescholenraad) of erkend zijn bij de Vlaamse overheid (Departement Onderwijs) als hogeschool:
Hogescholen van de Vlaamse overheid:
- Artesis Hogeschool Antwerpen (Antwerpen - Merksem - Lier - Mechelen - Turnhout)
- Erasmushogeschool Brussel (Brussel)
- Hogere Zeevaartschool Antwerpen (Antwerpen)
- Hogeschool Gent (Gent - Aalst - Melle)
- Hogeschool West-Vlaanderen (Brugge - Kortrijk)
- XIOS Hogeschool Limburg (Diepenbeek - Hasselt)
Hogescholen van provinciale overheden:
- Provinciale Hogeschool Limburg (Hasselt - Diepenbeek)
- Plantijn-Hogeschool van de provincie Antwerpen (Antwerpen - Boom)
- Arteveldehogeschool (Gent)
- Groep T Hogeschool (Leuven)
- Hogeschool voor Wetenschap & Kunst (Brussel - Gent - Leuven)
- Hogeschool Sint-Lukas Brussel (Brussel)
- Hogeschool-Universiteit Brussel (Brussel)
- Karel de Grote-Hogeschool (Antwerpen)
- Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende (Brugge - Oostende)
- Katholieke Hogeschool Kempen (Geel - Turnhout - Vorselaar - Lier)
- Katholieke Hogeschool Leuven (Leuven - Diest)
- Katholieke Hogeschool Limburg (Diepenbeek - Hasselt - Genk)
- Katholieke Hogeschool Mechelen (Mechelen)
- Katholieke Hogeschool Sint-Lieven (Gent - Aalst - Sint-Niklaas)
- Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen (KATHO) (Kortrijk - Roeselare - Tielt - Torhout)
- Lessius Hogeschool (Antwerpen - Sint-Katelijne-Waver)
Veel van de bovenstaande hogescholen zijn in 1995-1996 ontstaan door fusie en samenvoeging van voorheen een veel groter aantal afzonderlijke hogescholen, zoals conservatoria, normaalscholen, verpleegstersscholen, scholen voor industrieel ingenieurs, tolken, handelshogescholen, sociale hogescholen, technische hogescholen, landbouwhogescholen, etc.
Een nieuwe herschikking van het hoger onderwijs-landschap in Vlaanderen kondigt zich aan vanaf 2010-2011. Vanaf 2012-2013worden de Master-opleidingen aan de hogeschool immers overgedragen aan de universiteit van de associatie waartoe de hogeschool behoort. Daardoor worden sommige hogescholen te klein, en zoeken ze een fusie-partner. Zo ontmoetten de "katholieke hogeschool Mechelen" en de "Lessiushogeschool" elkaar reeds. Ook tussen Artesishogeschool Antwerpen en Plantijnhogeschool Antwerpen startten in maart 2011 fusiegesprekken. Tegelijk moedigt het subsidie-beleid de afbouw aan van "dubbels" in de opleidingen die (geografisch) dicht bij elkaar liggen. Ook de interne staatshervorming van de Vlaamse Regering duwt in dezelfde richting, aangezien die aandringt op het terugschroeven van de (onderwijs-)bevoegdheid van de provincies.
Franstalige hogescholen
- Haute Ecole "Francisco Ferrer" de la Ville de Bruxelles
- Haute Ecole "Galilée" (Brussel)
- Haute Ecole de la Communauté Française "Paul Henri Spaak" (Brussel)
- Haute Ecole "Lucia De Brouckère" (Brussel)
- Haute Ecole Libre de Bruxelles "Iliya Prigogine" (HELB)
- Haute Ecole ICHEC – ISC Saint-Louis - ISFSC (Brussel)
- Haute Ecole de Bruxelles (HEB)
- Haute Ecole EPHEC (Brussel)
- Haute Ecole Léonard de Vinci
- Haute Ecole Institut Supérieur d'Enseignement Libre Liégeois (ISELL)
- Haute Ecole de la Ville de Liège
- Haute Ecole Mosane d'Enseignement Supérieur (HEMES) (Luik)
- Haute Ecole de la Province de Liège "André Vésale"
- Haute Ecole de la Province de Liège "Rennequin Sualem"
- Haute Ecole de la Province de Liège "Léon-Eli Troclet"
- Haute Ecole de la Province de Namur (Namen)
- Haute Ecole de la Communauté Française de Namur "Albert Jacquard"
- Haute Ecole d'Enseignement Supérieur de Namur (IESN)
- Haute Ecole Namuroise Catholique (HENaC)
- Haute Ecole Provinciale de Charleroi - Université du Travail
- Haute Ecole Catholique Charleroi-Europe
- Haute Ecole de la Communauté Française du Luxembourg "Shuman" (Aarlen)
- Haute Ecole Catholique du Luxembourg "Blaise Pascal" (Aarlen)
- Haute Ecole de la Communauté Française du Hainaut (Bergen)
- Haute Ecole Provinciale de Mons-Borinage
- Haute Ecole "Roi-Baudouin" (Bergen)
- Haute Ecole Libre du Hainaut-Occidental (HELHO) (Doornik)
- Haute Ecole provinciale du Hainaut-Occidental (HEPHO) (Doornik)
Duitstalige hogescholen
België telt ook een Duitstalige hogeschool.
Anderstalige hogescholen
Enkele hogescholen in het Vlaamse en Brusselse landsgedeelte worden niet erkend door de overheid, doch bieden op zowel bachelor- als masterniveau opleidingen aan die voornamelijk in het Engels doorgaan.
- Antwerp International Business School (Antwerpen)
- BBA Business School of Hotel Management (Brussel)
- Boston University (Brussel)
- Brussels Business School (Brussel)
- United Business Institutes (Brussel)
Engelstalige landen
Een Nederlandse of Vlaamse Hogeschool is min of meer een instelling die te vergelijken is met wat een college genoemd wordt in het Verenigd Koninkrijk, Ierland en de Verenigde Staten.
Een dergelijk college is een instituut voor hoger onderwijs dat geaccrediteerd is om academische graden te verlenen.
Onder de term college worden uiteenlopende onderwijsniveaus gerubriceerd. Zo kan het gaan om een liberal arts college voor academisch onderwijs aan een universiteit als Harvard, maar ook om een community college voor beroepsonderwijs en praktisch gerichte opleidingen.
Een high school in de Verenigde Staten is iets anders dan een hogeschool. Hier gaat het om een onderwijsinstelling voor secundair onderwijs.
Duitsland
In Duitsland is Hochschule de verzamelnaam voor Universitäten en Fachhochschulen. Naar een universiteit mag men normaliter alleen met een Abitur, het diploma van een Gymnasium (ook te krijgen op een Gesamtschule). Een Fachhochschule (FH) is wat in het Engels university of applied science heet: een hogere school met meer op de praktijk gerichte studies. Voor toelating tot een FH is de Fachhochschulreife nodig.
Een Technische Hochschule heeft een universitair niveau, maar de meeste van deze instellingen zijn inmiddels naar Technische Universität hernoemd.
Oostenrijk
Oostenrijk kent naast universiteiten een stelsel van Fachhochschulen voor niet-universitair toegepast hoger onderwijs.
Zwitserland
Naast verschillende universiteiten heeft Zwitserland twee "hogescholen" op universitair niveau: de Eidgenössische Technische Hochschule Zürich en de École Polytechnique Fédérale de Lausanne. Andere Hochschulen zijn Fachhochschulen die niet-universitair toegepast hoger onderwijs bieden.
Externe links
- Hogescholen Vlaanderen - Lijst van alle Vlaamse hogescholen volgens het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming
- Vlaamse Hogescholenraad
- HBO-raad