Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Evergem
Gemeente in België .png){kind=small}
| |||
| |||
  | |||
| Gewest |  Vlaanderen
| ||
| Provincie |  Oost-Vlaanderen
| ||
| Arrondissement | Gent | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
75,04 km² (2009) 75,23% 11,86% 12,91% | ||
| Coördinaten | 51° 7' NB, 3° 42' OL | ||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
33.112 (01/01/2010) 49,15% 50,85% 441 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw 0–17 jaar 18–64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2008) 20,22% 61,40% 18,38% | ||
| Buitenlanders | 1,49% (01/01/2008) | ||
| Burgemeester | Joeri De Maertelaere (N-VA) | ||
| Bestuur | N-VA, CD&V | ||
| Zetels N-VA CD&V sp.a Open Vld Groen Vlaams Belang |
31 12 10 3 2 2 2 | ||
| Gemiddeld inkomen | 16.126 euro/inw. (2007) | ||
| Werkloosheidsgraad | 4,73% (jan. 2009) | ||
| Postcode 9940 9940 9940 9940 |
Deelgemeente Evergem Ertvelde Sleidinge Kluizen | ||
| Zonenummer | 09 | ||
| NIS-code | 44019 | ||
| Politiezone | Assenede - Evergem | ||
| Website | www.evergem.be | ||
| |||
Evergem is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente ligt net ten noordwesten van Gent, in het Gentse Houtland, grenzend aan het uiterste zuidoosten van het Meetjesland, een streek met typische natuurkenmerken die zich uitstrekt tussen Gent en Brugge. De gemeente telt bijna 35.000 inwoners, waarvan ongeveer de helft in Evergem zelf woont. De inwoners worden Evergemnaars genoemd.[1] De plaats Evergem ligt in het uiterste zuiden van de fusiegemeente.
Evergem grenst aan de industrie-as Gent-Zelzate langs het belangrijke zeekanaal Gent-Terneuzen. Het werd in 1547 onder de regering van Keizer Karel V gegraven als de Sassevaart en verbond de haven van Gent met de Westerschelde. Onder Koning Willem I werd in 1825 het kanaal doorgetrokken naar Terneuzen. Vandaag is het een enorme waterweg van 32 km lengte en 200 m breedte die toegang verleent aan schepen van 125.000 ton. Het sluizencomplex van Evergem telt sinds 2008 de grootste sluis voor de binnenscheepvaart in België.
De vestiging van een elektrische centrale in Langerbrugge in 1911 betekende een aanvang van de industrialisatie van de westoever van het kanaal en een intrede van de grootindustrie in Evergem.
Geschiedenis
Prehistorie
Vanaf het Epipaleolithicum (ca. 11.000-8000 v. Chr.) en het Mesolithicum (ca. 8000-4000 v. Chr.) vinden we de eerste teken van bewoning. Grafmonumenten en sporen van voorhistorische en Romeinse nederzettingen werden teruggevonden. Ook zijn er grote circulaire structuren, vermoedelijk kringgreppels van afgevlakte grafheuvels of tumuli ontdekt uit de bronstijd. Vrij recent werd een Gallo-Romeinse nederzetting opgegraven.
Vroege Middeleeuwen
Evergem maakte deel uit van het Merovingische kroondomein, de fiscus Marca. In de 7e eeuw schenkt koning Dagobert I de fiscus Marca aan de pas gestichte Sint-Baafsabdij. De benaming Evergem komt voor het eerst voor in 966 als ‘Evergehem’ in de bezitsoorkonde van koning Lotharius van Frankrijk, waarin hij op verzoek van de Sint-Baafsabdij haar rechten bevestigt en de binnen zijn rijk gelegen bezittingen opsomt. De naam van de gemeente is dan al veranderd van "Everingahaim" naar "Evergehem" en dit is alleen van toepassing op het binnenste gedeelte van het oude centrum. Na de invallen van de Noormannen werden de heren van Dendermonde als voogden van Evergem aangesteld. Midden de 12de eeuw deelden zij hun macht als heren van Evergem met de heren van Gavere.
Late Middeleeuwen
De eerste paar eeuwen van haar bestaan Evergem was niet meer dan enkele gehuchten in de Kalevallei: Westbeke, Overdam, het stadscentrum en Langerbrugge. Misschien werden de grote velden van de Asschoutkouter al gebruikt voor landbouw, maar daar is geen hard bewijs voor. Hetzelfde geldt voor de gronden aan beide zijden van de Burggrave waar bijvoorbeeld Wippelgem en Kerkbrugge ontstaan zijn. Ertvelde met Kluizen maakte deel uit van 'het Ambacht Assenede'. Het westelijke deel, Belzele, was een onderdeel van de Vinderhoute-Merendree heerlijkheid terwijl Doornzele, de oostelijke zijde, behoorde tot de vrijheid van Desteldonk.
In de late Middeleeuwen sprak men van 'het Graafschap Evergem'. Dit bestond bijna helemaal uit de vroegere deelgemeente Evergem, Wondelgem en belangrijke gedeelten van Sleidinge. In 1282 werd het graafschap verkocht aan de Sint-Baafsabdij. Het eerste Kasteel van Evergem werd in de 12e eeuw gebouwd en deed dienst als buitenverblijf van de abten. Bij de oprichting van het bisdom Gent in 1560 werden de bisschoppen eigenaars van het kasteel. Na de Franse Revolutie werd het privébezit.
Op slechts 10 km van Gent, betekende dat veel welgestelde burgers uit Gent kozen voor Evergem als buitenverblijf. Daar was onvermijdelijk een boerderij aan verbonden die werd verzorgd door een pachter. Op die manier werden er door de eeuwen heen verscheidene pachtgoeden verspreid over het Evergemse landschap.
Nieuwe tijd
Tot de eerste helft van de 18de eeuw werd Evergem regelmatig geplaagd door vandalisme bij de belegering van Gent en eveneens door de "Geuzen". Gelukkig was er tijdens de Tachtigjarige Oorlog geen catastrofische leegloop door de Sas van Gent en het kanaal Brugge-Gent, die duidelijk verdedigingslinies vormden.
Industriële Revolutie
Na vele jaren van terreur door de Fransen aan het einde van de 17de eeuw kwam een periode van vrede en welvaart. Dit betekende ook een grote bevolkingstoename en minder ruimte tussen de gehuchten. Bijgevolg werden de grote pachtgoeden vaak in tweeën verdeeld waarbij de rendabiliteit daalde. De Industriële Revolutie bracht rond 1825 de oplossing met de huisnijverheid van linnen, een brouwerij, een jeneverdistilleerderij en een bleekmiddel-fabriek. Evergem werd sterk afhankelijk van de textielindustrie en de crisis van 1830 betekende hongersnood en verschrikkelijke armoede en ellende.
Met de industrialisering van Gent meer dan 30 jaar later komt voor Evergem de ommekeer. De wegen worden verhard, spoorwegen gebouwd en grote fabrieken worden opgestart. In 1927 werden de economisch interessante terreinen rondom het verbrede Kanaal Gent-Terneuzen aangehecht aan de stad Gent. Wanneer de "Ringvaart" die Gent omsluit, werd aangelegd ten zuiden van Evergem werd veel van de resterende vruchtbare grond verkaveld werd voor residentiële woonwijken, terwijl de noordoostelijke deel van Evergem zijn landelijke karakter grotendeels heeft weten te behouden.
Toponymie en etymologie
- Evergem: Evergehem komt van "Ever-ingahaim" wat verwijst naar de Frankische krijgsheer Ever die zich kwam vestigen in de streek rond de Kale, een bijrivier van de Schelde. "Inga" betekent afstammelingen en "haim" staat voor woonplaats van Ever.
- Ertvelde: Hiervan is de oorsprong nog steeds onduidelijk. Men weet wel dat het komt van "arte-velde" maar de term "arte" is nog steeds een onopgelost taalkundig raadsel.
- Sleidinge: De oorsprong van Sleidinge doet enige discussie opwaaien. De ene zegt dat het zou komen van "Se-Leidinge" ofte zeeleiding. Volgens bronnen zou eeuwen geleden de zee tot aan deze gemeente gekomen hebben. Anderen zoeken de verklaring bij het Keltische woord "Sclydinga" wat zou staan voor "slibberige weide".
- Wippelgem: komt van "Wipula-Ingahaim" wat zou neerkomen op woongebied (heem) van de Frankische krijger Wipo of Wippa, Wipula zou vermoedelijk een verkleinwoord geweest zijn.
- Kluizen: In 1115 kreeg de abdij van Ename een stuk woeste grond (het huidige Kluizen) cadeau van graaf Boudewijn VII van Vlaanderen, dit om er voor de monniken een zogenaamde "clusa" ofte kluis op te bouwen.
Kernen
In de gemeente Evergem liggen negen kernen, namelijk Belzele, Doornzele, Ertvelde, Evergem zelf, Kerkbrugge-Langerbrugge, Kluizen, Rieme, Sleidinge en Wippelgem. De fusiegemeente Evergem is samengesteld uit de deelgemeenten Evergem, Ertvelde, Sleidinge en Kluizen (dat weliswaar van 1965 tot 1977 deel uitmaakte van Ertvelde maar volgens de bepalingen van de Eenheidswet echter wel een deelgemeente is).
Tabel
| # | Naam | Oppervlakte (km²) |
Bevolking (01/01/2006) |
|---|---|---|---|
| I (V) (VI) (VII) (VIII) |
Evergem -Evergem -Wippelgem -Doornzele -Kerkbrugge-Langerbrugge -Belzele |
30,89 |
15.436 |
| II (IX) |
Ertvelde -Ertvelde -Rieme |
23,41 (*) |
10.167 (*) |
| III | Sleidinge | 20,74 | 6.790 |
| IV | Kluizen |
(*) met inbegrip van Kluizen
- Bron:Gemeente Evergem
De gemeente Evergem grenst aan volgende deelgemeenten:
- a. Lembeke (Kaprijke)
- b. Oosteeklo (Assenede)
- c. Assenede
- d. Zelzate
- e. Gent
- f. Wondelgem (Gent)
- g. Mariakerke (Gent)
- h. Vinderhoute (Lovendegem)
- i. Lovendegem
- j. Waarschoot
Bezienswaardigheden
- De Sint-Christoffelkerk
- De dekenij
- Kasteel Vurstje
- Kasteel van Wippelgem
- Geraardsmolen (Wippelgem)
Politiek
College van Burgemeester en schepen
 Zie lijst van burgemeesters van Evergem voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Sinds 2013 is Joeri De Maertelaere burgemeester(N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en CD&V. Samen vormen ze een meerderheid van 22 op 31 zetels.
Samenstelling
| Functie | Naam | Bevoegdheden |
|---|---|---|
| Burgemeester | Joeri De Maertelaere (N-VA) | Politie en brandweer, sport |
| Eerste schepen | Erik De Wispelaere (CD&V) | landbouw, verkeer en mobiliteit |
| Schepen | Kathleen Depoorter (N-VA) | financiën en begroting, volksgezondheid, middenstand |
| Schepen | Arsène Acke (CD&V) | Burgerlijke stand en bevolking |
| Schepen | Patrick Huyghe (N-VA) | Ruimtelijke ordening en stedenbouw, milieu, huisvesting |
| Schepen | Martine Willems (CD&V) | cultuur, jeugd, toerisme |
| Schepen | Filip Lehoucq (CD&V) | Onderwijs, kinderopvang, erfgoed |
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
| Partij | 10-10-1976[2] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[3] | 14-10-2012[4] | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 29 | % | 29 | % | 29 | % | 29 | % | 31 | % | 31 | % | 31 |
| CVP1/CD&V2 | 51,791 | 17 | 42,581 | 14 | 35,481 | 12 | 33,741 | 12 | 32,291 | 11 | - | 27,622 | 10 | |
| CD&V+N-VA | - | - | - | - | - | 34,13 | 12 | - | ||||||
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 33,59 | 12 | ||||||
| VU | 20,01 | 6 | 30,34 | 10 | 29,15 | 9 | - | - | - | - | ||||
| PVV1/VLD2/Open Vld3 | 1,831 | 0 | 10,361 | 2 | 12,211 | 3 | 10,672 | 3 | 17,772 | 6 | 17,812 | 6 | 9,83 | 2 |
| VIVANT | - | - | - | - | 1,37 | 0 | - | - | ||||||
| AGALEV1/Groen2 | - | 5,521 | 1 | 8,221 | 2 | 8,331 | 2 | 10,131 | 2 | 8,74 | 2 | 9,472 | 2 | |
| PVDA | 0,79 | 0 | 0,5 | 0 | 0,39 | 0 | 1,02 | 0 | - | - | - | |||
| Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 | - | - | - | - | 11,761 | 3 | 15,912 | 5 | 8,872 | 2 | ||||
| SP/sp.a | 9,89 | 2 | 10,7 | 2 | 10,73 | 3 | 7,65 | 1 | - | - | 10,65 | 3 | ||
| PVG-SP | - | - | - | - | 26,69 | 9 | - | - | ||||||
| PVG-Sp.a | - | - | - | - | - | 19,14 | 6 | - | ||||||
| PVG | - | - | - | 32,28 | 11 | - | - | - | ||||||
| GB | 15,69 | 4 | - | - | - | - | - | - | ||||||
| GEMBEL | - | - | 3,82 | 0 | - | - | - | - | ||||||
| FORUM | - | - | - | 3,64 | 0 | - | - | - | ||||||
| VGLK | - | - | - | 2,67 | 0 | - | - | - | ||||||
| L.E.O. | - | - | - | - | - | 4,28 | 0 | - | ||||||
| Totaal stemmen | 18914 | 20653 | 21315 | 21789 | 22712 | 23866 | 24128 | |||||||
| Opkomst % | 94,66 | 93,21 | 92,51 | 93,82 | 90,32 | |||||||||
| Blanco en ongeldig % | 4,43 | 4,34 | 4,32 | 5,3 | 4,59 | 4,41 | 3,18 | |||||||
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt
Bekende Evergemnaren
- Firmin Van Kerrebroeck (1922-2011), voormalig veldrijder
- Charlotte de Witte (1992), bekende techno-dj
- Luc De Vos (1962-2014), zanger van de popgroep Gorki
- Eddy Wally (1932-2016), volkszanger
- Joseph Pauwels (1818-1876), kunstschilder
- Louis De Reu (1844-1947), volksvertegenwoordiger, bestendig afgevaardigde, burgemeester van Sleidinge
- Pieter Isidore De Greve (1878-1965), volksvertegenwoordiger
- Valère Mekeirel (1925-2014), wielrenner
- Wilfried Martens (1936-2013), eerste minister, voorzitter CVP, voorzitter Europese Volkspartij
- Paul Robbrecht (1950), architect
- Johan Geirnaert (1951), atleet
- Dirk De Keyzer (1958), kunstenaar
- Titus De Voogdt (1979), acteur
- Raf Walschaerts (1965), cabaretier in het duo Kommil Foo
- Joost Van Hyfte, stand-upcomedian
- Joke Schauvliege (1970), Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw
Bekende evenementen
- Culturele Veertiendaagse, biënnale
- Evergem-Ekiden, marathon in estafettevorm
- Rock For Specials, een pop- en rockfestival voor personen met een verstandelijke beperking en hun begeleiders
Stedenband
Guaranda (Ecuador)
Großenkneten (Duitsland)
Stalowa Wola (Polen)
Weetjes
- Evergem is het oudste bedevaartsoord van de heilige Christoffel in Vlaanderen. Er is al sprake van verering van deze heilige sinds het jaar 1330.
- De Lieve werd gegraven in 1251 als waterweg voor de scheepvaart, maar veranderde in een afwateringskanaal wegens het verminderd nut (verzanding van het Zwin). Vroeger dachten de kinderen van de buurt dat het er zelfs spookte.
Zie ook
Externe links
| Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Evergem op Wikimedia Commons.
 | Plaatsen in de gemeente Evergem |
|---|
|
Deelgemeenten: Ertvelde · Evergem · Kluizen · Sleidinge |
| Gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen |
|---|
|
Aalst · Aalter · Assenede · Berlare · Beveren · Brakel · Buggenhout · De Pinte · Deinze · Denderleeuw · Dendermonde · Destelbergen · Eeklo · Erpe-Mere · Evergem · Gavere · Gent · Geraardsbergen · Haaltert · Hamme · Herzele · Horebeke · Kaprijke · Kluisbergen · Knesselare · Kruibeke · Kruishoutem · Laarne · Lebbeke · Lede · Lierde · Lochristi · Lokeren · Lovendegem · Maarkedal · Maldegem · Melle · Merelbeke · Moerbeke · Nazareth · Nevele · Ninove · Oosterzele · Oudenaarde · Ronse · Sint-Gillis-Waas · Sint-Laureins · Sint-Lievens-Houtem · Sint-Martens-Latem · Sint-Niklaas · Stekene · Temse · Waarschoot · Waasmunster · Wachtebeke · Wetteren · Wichelen · Wortegem-Petegem · Zele · Zelzate · Zingem · Zomergem · Zottegem · Zulte · Zwalm |
