Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Ecologisme
| Politieke ideologieën |
|---|
| Dit artikel is een deel van de reeks over politiek |
| Ideologie
|
| Anarchisme |
| Christendemocratie |
| Communisme |
| Communitarisme |
| Conservatisme |
| Fascisme |
| Feminisme |
| Geoisme |
| Islamisme |
| Liberalisme |
| Libertarisme |
| Nationalisme |
| Pan-nationalisme |
| Nationaalsocialisme |
| Sociaaldemocratie |
| Sociaalliberalisme |
| Socialisme |
| Dorp:...... |
Ecologisme is een politiek-maatschappelijke stroming die gebaseerd is op de ecologie. Een wetenschap die de dynamiek van de wisselwerking tussen organismen, hun populaties, levensgemeenschappen en omgevingen bestudeert.
In het Engels spreekt men meestal van environmentalism wanneer men eerder verwijst naar het milieu-luik van het ecologisme. Indien men eerder verwijst naar het maatschappelijk of sociale luik van het Ecologisme spreekt men in de Angelsaksische wereld vaker over Social ecology.
Uitgangspunt
Het ecologisme onderscheidt zich van andere politieke stromingen doordat zij niet de 'mens op zichzelf' centraal stelt maar vertrekt vanuit de mens als onderdeel van een breder ecosysteem en streeft naar een nieuwe balans tussen de mens en zijn omgeving.
Ook het denken in termen van ketens, samenhangen en kringlopen, kenmerkend voor de ecologische wetenschap, is eigen aan het ecologisme.
'Het respecteren van de grenzen van mens én milieu', 'duurzame ontwikkeling', 'kwaliteit van leven', 'sociale rechtvaardigheid' en 'democratisering van de economie' vormen belangrijke ideologische uitgangspunten.
Net als het liberalisme en socialisme wordt ook het ecologisme als een kind van de verlichting gezien. Naast verschillen heeft het ecologisme dan ook veel raakvlakken met deze twee stromingen. De Amerikaanse bioloog en schrijver Jared Diamond verklaart technologische en maatschappelijke ontwikkelingen en de opkomst en ondergang van culturen vanuit de ecologie.
Ecologische partijen en organisaties
Sinds de jaren zeventig van de 20e eeuw heeft het ecologisme zich over de hele wereld ontwikkeld als politieke stroming naast liberalisme, conservatisme en socialisme.
Groene partijen zijn verwant met de ecologistische stroming, maar veel omvattender. Ze ontstonden als politieke uitdrukking van de '68-generatie en van de nieuwe sociale bewegingen vanaf de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw: de milieubeweging die zich ontwikkelde uit de natuurbescherming, de vredesbeweging die zich afzette tegen (nucleaire) bewapening en de vrouwenemancipatie, die vanaf de jaren zestig haar tweede golf beleefde.
Ecologisme gaat verder dan het milieu-denken, en dat geldt in nog sterkere mate voor groene politiek. Groene politiek is vaak principieel pacifistisch en gaat regelmatig ook samen met strijd voor emancipatie en minderheden in de samenleving waarvan gedacht wordt dat zij niet genoeg aan bod komen in de politieke besluitvorming.
Binnen andere partijen
Veel ecologische oplossingen, ideeën en principes zijn ook opgenomen door andere partijen. Veel partijen zien het groene aspect van hun partij als toevoeging aan hun ideologie of zelfs als wezenlijk onderdeel van de ideologie.
Het streven naar een duurzamer wereld gaat ook vaak gepaard met een afwijzing van het kapitalisme en de meeste partijen streven net als sociaaldemocratische partijen naar democratisering van de economie, om zo een duurzame economie te krijgen.
D66 was bijvoorbeeld een van de eerste Nederlandse partijen die het milieu tot politiek thema maakte maar deed dit niet vanuit puur groene ideologische motieven, eerder vanwege de groeiende gevoeligheid voor milieuthema's bij de publieke opinie. Hetzelfde gebeurde in Vlaanderen in de Volksunie, die als eerste partij in België een milieu-congres organiseerde. Sinds het succes van de ecologische partijen hebben vrijwel alle partijen wel een hoofdstuk milieu in hun programma - wat natuurlijk niet betekent dat ze dezelfde doelen nastreven.
In België
- Groen (groene partij in Vlaanderen en Brussel)
- Ecolo (groene partij in Wallonië en Brussel)
- Bond Beter Leefmilieu (Vlaamse koepel van milieuverenigingen)
- Oikos (Vlaamse denktank voor sociaal-ecologische verandering)
In Nederland
| Politieke stromingen |
|---|