Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Dodekanesos
Periferie-district van Griekenland 
| |||
| Locatie van het departement Dodekanesos | |||
| Situering | |||
| Regio | Zuid-Egeïsche Eilanden | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 2.714 km² | ||
| Inwoners (2001 [1]) | 190.071 (70 inw/km²) | ||
| Hoofdstad | Rodos | ||
| Provincies | 0 | ||
| Gemeenten | 25 | ||
| Gemeenschappen | 2 | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | 85x xx | ||
| Netnummer(s) | 224x0 | ||
| Nummerplaat | ΚΧ, ΡΟ | ||
| ISO 3166-2 code | GR-81 Dodekanisos | ||
| |||
De Dodekanesos (Grieks: Δωδεκάνησα, Dodekánisa = twaalf eilanden; do-deka = 2 + 10 = 12) is een Griekse eilandengroep en voormalig departement (nomos) in de oostelijke Egeïsche Zee, voor de kust van Zuidwest-Turkije. De hoofdstad is de stad Rodos.
Met uitzondering van het eiland Kastelorizo, maar samen met het ten noorden van de Dodekanesos gelegen Samos, wordt de Dodekanesos ook tot de Zuidelijke Sporaden gerekend.
Geschiedenis
De grote eilanden van de Dodekanesos, Kos en Rodos, kenden in de oudheid een bloeiende beschaving. Kos was in de gehele Hellenistische wereld beroemd om zijn Asklepieion, een aan de god van de genezing Asclepius gewijd tempel- en genezingscomplex. Dit was gesticht door de grondlegger van de moderne geneeskunde, de arts Hippocrates van Kos. Rodos was de hoofdstad van een bloeiend handelsimperium.
Na de deling van het Romeinse Rijk kwamen de eilanden onder Oost-Romeins (Byzantijns) bestuur. Een reeds in de late oudheid ingezet verval zette door en leidde tot het wegvallen van handel en een daling in de bevolking. De eilanden waren regelmatig het slachtoffer van Saraceense piraten (zie: Saracenen). In de latere middeleeuwen bleven de eilanden nominaal Byzantijns, maar wisten dankzij een zwak centraal gezag een grote mate van autonomie te ontplooien. Lokale heersers maakten zich van de macht meester. Soms waren dit Grieken, maar vaak ook Frankische of Italiaanse baronnen, zoals op Astipalaia. In 1309 veroverden de Johannieterridders een groot deel van de huidige Dodekanesos en vestigden een kruisvaardersstaat met als hoofdstad Rodos. Zowel op het eiland Rodos als op andere eilanden herinneren de restanten van verdedigingswerken en kastelen aan het bestuur van de Johannieters. In 1522 werd de eilandengroep veroverd door de Osmaanse Turken onder Süleyman I.
De eilanden behoorden tot het Ottomaanse Rijk voordat ze in 1911 door Italië bezet werden. Na de Eerste Wereldoorlog (waarin de Turken de zijde van Duitsland hadden gekozen) kwamen de Dodekanesos onder Italiaans bestuur. Gebouwen op de eilanden in Italiaanse stijl herinneren nog aan deze tijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog (waarin Italië de zijde van Duitsland had gekozen) werden de eilanden, toen de rest van Griekenland was bevrijd, bezet door fanatieke Italiaanse fascisten. Zelfs na de capitulatie van Italië en Duitsland bleven de eilanden in Italiaanse handen, tot de bezetters zich moesten overgeven. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen de eilanden met de Vrede van Parijs aan Griekenland, waar ze nog steeds toe behoren.
Eilanden
De volgende eilanden maken deel uit van de Dodekanesos (de twaalf eilanden waaraan de eilandengroep zijn naam dankt, staan vetgedrukt):
- Agathonisi, Alimnia, Arkoi, Armathia, Astakida, Astypalaia, Chalki, Chamili, Farmakonisi, Gaidaros, Gyali, Kalolimnos, Kalymnos, Kandelioussa, Karpathos, Kasos, Kastelorizo, Kinaros, Kos, Leros, Lebinthos, Lipsi, Marathi, Nimos, Nisyros, Patmos, Pacheia, Plati, Pserimos, Rho, Rodos, Simi, Stroggyli, Syrna, Telendos, Tilos, Zafora
Gemeenten en gemeenschappen
Onderstaande tabel geeft een weergave van de gemeenten voor de herindeling in 2011.
| Gemeente | Hoofdplaats (anders) |
Postcode | Netnummer | Opmerking |
|---|---|---|---|---|
| Afandou | 851 03 | 22410-5 | Gefuseerd met Rodos | |
| Archangelos | 851 02 | 22440-2 | Gefuseerd met Rodos | |
| Astypalaia | Chora | 859 00 | 22430-4 | |
| Attavyros | Empona | 851 09 | 22460-5 | Gefuseerd met Rodos |
| Chalki | 851 10 | 22460-45 | ||
| Dikaio | Zipari | 853 00 | Gefuseerd met Kos | |
| Ialyssos | 851 01 | 22410-9 | Gefuseerd met Rodos | |
| Irakleides | Antimachia | 853 02 | 22420-6 | Gefuseerd met Kos |
| Kallithea | Kallithies | 851 05 | 22410-6, 8 | Gefuseerd met Rodos |
| Kalymnos | 852 00 | 22430-2 | ||
| Kamiros | Sorini | 851 06 | 22460-4 | Gefuseerd met Rodos |
| Karpathos | 858 00 | 22450-2 | ||
| Kasos | 857 00 | 22450-4 | ||
| Kos | Kos | 853 00 | 22420-2 | |
| Lipsi | 850 01 | 22470-4 | ||
| Leros | 854 00 | 22470-2 | ||
| Lindos | 851 07 | 22440-2,3 | Gefuseerd met Rodos | |
| Megisti/Kastelorizo | 851 11 | 22460-49 | ||
| Nisyros | Mandraki | 853 03 | 22420- | |
| Patmos | 855 00 | 22470-3 | ||
| Petaloudes | Kremasti | 851 04 | 22410-8,9 | Gefuseerd met Rodos |
| Rodos | 851 00 | 22410-2 t/m 7 | ||
| Zuid Rodos | Genadi | 851 09 | 22440-4 | Gefuseerd met Rodos |
| Symi | 856 00 | 22460-70 t/m 72 | ||
| Tilos | 850 02 | 22460-44 | ||
| Gemeenschap | Hoofdplaats (anders) |
Postcode | Netnummer | Opmerking |
| Agathonisi | 850 01 | 22470 | ||
| Olympos | 857 00 | 22450 | Onderdeel van gemeente Karpathos |
Zie ook
| Bronnen, noten en/of referenties
|
| Bestuurlijke indeling van Griekenland: periferieën (περιφέρειες) |
|---|
| Italiaanse koloniën | .png){kind=small} |
|---|
| |||||
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Dodecanese op Wikimedia Commons.