Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
400 meter (atletiek)
.png){kind=small}
De 400 meter sprinten is een atletiekonderdeel dat de overgang vormt tussen de sprintonderdelen en de middellange afstanden. Het vindt zijn oorsprong in het 19e-eeuwse Engeland, waar op verschillende universiteiten (Harvard, Cambridge e.a.) een ronde van 440 yards werd gelopen. Dit komt overeen met 402,2 meter. Naarmate atletiek ook aan populariteit won op het Europese continent, waar men het metrieke stelsel gebruikte, werd de afstand omgevormd tot 400 m.
400 m sprinten
De 400 m is, in tegenstelling tot kortere sprints, niet meer op topsnelheid te lopen, hoewel sommige atleten in het eerste deel niet onder doen voor 100 m-sprinters. Op een outdoorbaan wordt de 400 m over een volle ronde gelopen en op een indoorbaan over twee volle rondes. Over het algemeen wordt de eerste 200 m sneller gelopen dan de laatste 200 m. Het verschil in tijd tussen beide wordt het 'verval' genoemd. De 400 m is de langste individuele afstand waarbij gestart wordt vanuit startblokken.
De afstand bestaat net als ieder onderdeel uit een aantal fasen:
- Fase 1 De start
De start vormt bij een 400 m al een minder belangrijk onderdeel dan bij de 100 m of 200 m. Gemiddeld is het reactievermogen 1,5 tot 2 maal zo hoog als bij een 100 m. Echter, onderling bestaan grote verschillen. Veel jonge deelnemers hebben een groot reactievermogen. Het startblok staat een beetje naar binnen ten opzichte van de baan. Hierdoor kan de sprinter eerst een klein stukje rechtuit sprinten om vervolgens aan de bocht te beginnen.
- Fase 2 De eerste bocht
Na de start versnelt de sprinter in de bocht. Naarmate de snelheid toeneemt, neemt ook de centrifugale kracht toe, de kracht die de sprinter naar buiten duwt. Om dit te compenseren gaat de sprinter naar binnen hangen. Wanneer men onder de juiste hoek sprint kan men daar zelfs gebruik van maken.
- Fase 3 Het eerste rechte stuk
Op het eerste rechte stuk is de atleet op de hoogste snelheid gedurende de 400 m. Doorkomsttijden op de 200 m verschillen bij topsprinters tussen 20,5 en 21,5 seconden. Bij vrouwelijke topsprinters 22,5 en 23,5 seconden.
- Fase 4 Tweede bocht
Na 200 m begint de sprinter langzaam snelheid te verliezen en beginnen de spieren melkzuur uit te scheiden als gevolg van de zware inspanning. Dit proces heet verzuring. Het is deels genetisch bepaald of de sprinter veel of weinig snelheid verliest door het verzuren. Afhankelijk van de atleet en omstandigheden begint de merkbare verzuring tussen 200 en 300 meter. Atleten / Atletes omschrijven dit alsof ze 'tegen een muur lopen'. Het wordt ook wel 'de beer' genoemd en is vergelijkbaar met de prestatievermindering op de marathon rond de 35 km.
- Fase 5 Laatste stuk
Nadat de atleet de bocht uitkomt, kan deze niet meer geheel soepel lopen door de opkomende verzuring en is het een mentaal gevecht om de finish te halen. Er wordt gefinisht tussen 43 en 45 seconden bij de mannen en tussen 47,5 en 50 seconden bij de vrouwen.
Top tien aller tijden
Mannen wereldwijd
| Rang | Tijd | Atleet | Land | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 43,03 | Wayde van Niekerk |  Zuid-Afrika |
14 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
| 2. | 43,18 | Michael Johnson |  Verenigde Staten |
26 augustus 1999 | Sevilla |
| 3. | 43,29 | Butch Reynolds | Verenigde Staten |
17 augustus 1988 | Zürich |
| 4. | 43,45 | Jeremy Wariner | Verenigde Staten |
31 augustus 2007 | Osaka |
| 4. | 43,45 | Michael Norman | Verenigde Staten |
20 april 2019 | Torrance |
| 6. | 43,48 | Steven Gardiner |  Bahama's |
4 oktober 2019 | Doha |
| 7. | 43,50 | Quincy Watts | Verenigde Staten |
5 augustus 1992 | Barcelona |
| 8. | 43,64 | Fred Kerley | Verenigde Staten |
27 juni 2019 | Des Moines |
| 9. | 43,65 | LaShawn Merritt | Verenigde Staten |
26 augustus 2015 | Peking |
| 10. | 43,70 | Champion Allison | Verenigde Staten |
25 juni 2022 | Eugene |
Bijgewerkt: 2 augustus 2022
Vrouwen wereldwijd
| Rang | Tijd | Atleet | Land | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 47,60 | Marita Koch |  Oost-Duitsland |
6 oktober 1985 | Canberra |
| 2. | 47,99 | Jarmila Kratochvílová |  Tsjecho-Slowakije |
10 augustus 1983 | Helsinki |
| 3. | 48,14 | Salwa Eid Naser |  Bahrein |
3 oktober 2019 | Doha |
| 4. | 48,25 | Marie-José Pérec |  Frankrijk |
29 juli 1996 | Atlanta |
| 5. | 48,27 | Olga Vladykina-Bryzgina |  Sovjet-Unie |
6 oktober 1985 | Canberra |
| 6. | 48,36 | Shaunae Miller-Uibo | Bahama's |
6 augustus 2021 | Tokio |
| 7. | 48,59 | Taťána Kocembová | Tsjecho-Slowakije |
10 augustus 1983 | Helsinki |
| 8. | 48,63 | Cathy Freeman |  Australië |
29 juli 1996 | Atlanta |
| 9. | 48,70 | Sanya Richards-Ross | Verenigde Staten |
16 september 2006 | Athene |
| 10. | 48,83 | Valerie Brisco-Hooks | Verenigde Staten |
6 augustus 1984 | Los Angeles |
Bijgewerkt: 14 september 2021
Mannen Nederland
| Rang | Tijd | Atleet | Club | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 44,48 | Liemarvin Bonevacia | Rotterdam Atletiek | 21 augustus 2021 | Bern |
| 2. | 45,07 | Jochem Dobber | AV Suomi | 27 juni 2021 | Breda |
| 3. | 45,58 | Ramsey Angela | PAC | 21 augustus 2021 | Bern |
| 4. | 45,61 | Terrence Agard | Rotterdam Atletiek | 30 juni 2019 | La Chaux-de-Fonds |
| Nout Wardenburg | AV'34 | 27 juni 2021 | Breda | ||
| 6. | 45,68 | Arjen Visserman | AAC | 27 juni 1986 | Hengelo |
| 7. | 45,80 | Koen Gijsbers | De Bataven | 4 juli 1981 | Lille |
| 8. | 45,83 | Jurgen Wielart | AV Haarlem | 21 juni 2013 | Amsterdam |
| Tony van Diepen | Haag Atletiek | 30 juni 2019 | La Chaux-de-Fonds | ||
| 10. | 45,94 | Bram Peters | Prins Hendrik | 6 juli 2013 | Oordegem |
Bijgewerkt: 11 juli 2022
Vrouwen Nederland
| Rang | Tijd | Atleet | Club | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 49,44 | Femke Bol | AV Altis | 17 augustus 2022 | München |
| 2. | 50,18 | Lieke Klaver | SAV | 20 juli 2022 | Eugene |
| 3. | 50,77 | Lisanne de Witte | AV Trias | 11 augustus 2018 | Berlijn |
| 4. | 51,12 | Madiea Ghafoor | Phanos | 18 juli 2018 | Bellinzona |
| 5. | 51,22 | Eveline Saalberg | GVAC | 25 mei 2022 | Huelva |
| 6. | 51,35 | Ester Goossens | AV'34 | 6 juni 1998 | Malmö |
| 7. | 51,68 | Gretha Tromp | AV Hera | 28 juli 1991 | Eindhoven |
| 8. | 51,92 | Els Scharn-Vader | AVR | 27 juni 1986 | Hengelo |
| 9. | 52,02 | Nicky van Leuveren | Phanos | 7 juli 2016 | Amsterdam |
| 10. | 52,15 | Laura de Witte | AV Trias | 14 juni 2017 | Bydgoszcz |
Bijgewerkt: 17 augustus 2022
Mannen België
| Rang | Tijd | Atleet | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|
| 1. | 44,43 | Jonathan Borlée | 4 augustus 2012 | Londen |
| 2. | 44,56 | Kevin Borlée | 16 juni 2012 | Brussel |
| 3. | 45,02 | Cédric Van Branteghem | 5 september 2003 | Brussel |
| 4. | 45,03 | Jonathan Sacoor | 13 juli 2018 | Tampere |
| 5. | 45,04 | Fons Brydenbach | 29 juli 1976 | Montreal |
| 6. | 45,18 | Dylan Borlée | 14 juni 2022 | Bern |
| 7. | 45,34 | Alexander Doom | 27 juni 2021 | Brussel |
| 8. | 45,56 | Julien Watrin | 14 augustus 2021 | La Chaux-de-Fonds |
| 9. | 45,65 | Robin Vanderbemden | 9 juli 2017 | Brussel |
| 10. | 45,71 | Christian Iguacel | 28 mei 2022 | Oordegem |
Bijgewerkt: 14 juni 2022
Vrouwen België
| Rang | Tijd | Atleet | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|
| 1. | 50,19 | Cynthia Bolingo Mbongo | 2 september 2022 | Brussel |
| 2. | 51,45 | Kim Gevaert | 8 mei 2005 | Gent |
| 3. | 51,49 | Camille Laus | 1 juli 2018 | La Chaux-de-Fonds |
| 4. | 51,73 | Naomi Van Den Broeck | 26 juni 2022 | Gentbrugge |
| 5. | 51,82 | Helena Ponette | 2 september 2022 | Brussel |
| 6. | 51,85 | Hanne Claes | 23 juli 2022 | Huizingen |
| 7. | 52,00 | Rosine Wallez | 25 juli 1980 | Moskou |
| 8. | 52,15 | Sandra Stals | 18 juli 1999 | Brussel |
| 9. | 52,18 | Anne Michel | 23 juli 1979 | Moskou |
| 10. | 52,25 | Margo Van Puyvelde | 14 juli 2018 | Kortrijk |
Bijgewerkt: 2 september 2022
Continentale records (outdoor)
| Continent | Geslacht | Prestatie | Atleet | Land | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Afrika | M | 43,03 (WR) | Wayde van Niekerk | RSA
|
14 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
| V | 49,10 | Falilat Ogunkoya |  NGR
|
29 juli 1996 | Atlanta | |
| Noord- en Midden-Amerika |
M | 43,18 | Michael Johnson | USA
|
26 augustus 1999 | Sevilla |
| V | 48,36 | Shaunae Miller-Uibo | BAH
|
6 augustus 2021 | Tokio | |
| Zuid-Amerika | M | 43,93 | Anthony José Zambrano |  COL
|
2 augustus 2021 | Tokio |
| V | 49,64 | Ximena Restrepo | COL
|
5 augustus 1992 | Barcelona | |
| Azië | M | 43,93 | Yousef Masrahi |  KSA
|
23 augustus 2015 | Peking |
| V | 48,14 | Salwa Eid Naser | BRN
|
3 oktober 2019 | Doha | |
| Europa | M | 44,33 | Thomas Schönlebe | GDR
|
3 september 1987 | Rome |
| V | 47,60 (WR) | Marita Koch | GDR
|
6 oktober 1985 | Canberra | |
| Oceanië | M | 44,38 | Darren Clark | AUS
|
26 september 1988 | Seoel |
| V | 48,63 | Cathy Freeman | AUS
|
29 juli 1996 | Atlanta |
Bijgewerkt tot 14 september 2021
Wereldrecordontwikkeling
y = Record over 440 yards (402,34 meter)
Mannen
.png){kind=small}
Vrouwen
| Tijd (s) | Naam | Nationaliteit | Datum | Plaats |
|---|---|---|---|---|
| Hand geklokte tijd | ||||
| 57,0 y | Marlene Matthews | AUS |
06.01.1957 | Sydney |
| 57,0 y | Marise Chamberlain |  NZL |
16.02.1957 | Christchurch |
| 56,3 y | Nancy Boyle | AUS |
24.02.1957 | Sydney |
| 55,2 | Polina Lasarewa | URS |
10.05.1957 | Moskou |
| 54,0 | Maria Itkina |  URS |
08.06.1957 | Minsk |
| 53,6 | Maria Itkina | URS |
06.07.1957 | Moskou |
| 53,4 | Maria Itkina | URS |
12.09.1959 | Krasnodar |
| 53,4 | Maria Itkina | URS |
14.09.1962 | Belgrado |
| 51,9 | Shin Kim Dan |  PRK |
23.10.1962 | Pyongyang |
| 51,7 (51,77) | Nicole Duclos | FRA |
18.09.1969 | Athene |
| 51,7 (51,79) | Colette Besson | FRA |
18.09.1969 | Athene |
| 51,0 (51,02) | Marilyn Neufville |  JAM |
25.07.1970 | Edinburgh |
| 51,0 (51,08) | Monika Zehrt | GDR |
04.07.1972 | Colombes |
| 49,9 | Irena Szewińska | .svg){kind=small} POL |
22.06.1974 | Rome |
| Elektronisch geklokte tijden | ||||
| 50,14 | Riitta Salin | Sjabloon:FIN-1919 | 04.09.1974 | Rome |
| 49,77 | Christina Brehmer | GDR |
09.05.1976 | Dresden |
| 49,75 | Irena Szewińska | POL |
22.06.1976 | Bydgoszcz |
| 49,29 | Irena Szewińska | POL |
29.07.1976 | Montreal |
| 49,19 | Marita Koch | GDR |
02.07.1978 | Leipzig |
| 49,03 | Marita Koch | GDR |
19.08.1978 | Potsdam |
| 48,94 | Marita Koch | GDR |
31.08.1978 | Praag |
| 48,89 | Marita Koch | GDR |
29.07.1979 | Potsdam |
| 48,60 | Marita Koch | GDR |
04.08.1979 | Turijn |
| 48,16 | Marita Koch | GDR |
08.09.1982 | Athene |
| 47,99 | Jarmila Kratochvílová | TCH |
10.08.1983 | Helsinki |
| 47,60 | Marita Koch | GDR |
06.10.1985 | Canberra |
Nationale records
Mannen (outdoor)
Bijgewerkt tot en met 17 juni 2012.
Bekende atleten
Mannen
- Roger Black
- Jonathan Borlée
- Kevin Borlée
- Leslie Djhone
- Lee Evans
- Alberto Juantorena
- Michael Johnson
- Eric Liddell
- LaShawn Merritt
- Wayde van Niekerk
- Michael Norman
- Marc Raquil
- Jeremy Wariner
- Archie Williams
- Jonathan Sacoor
Vrouwen
- Cathy Freeman
- Ana Guevara
- Marita Koch
- Shaunae Miller-Uibo
- Marie-José Pérec
- Vanja Stambolova
- Irena Szewińska
- Tatjana Vesjkoerova
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Olympisch kampioen |  |
|---|
|
Sjabloon:Navigatie olympisch kampioen/atletiek 400m vrouwen Sjabloon:Navigatie olympisch kampioen/atletiek 400m mannen |
| Wereldkampioen |
|---|
|
Sjabloon:Navigatie wereldkampioen/atletiek 400m vrouwen Sjabloon:Navigatie wereldkampioen/atletiek 400m mannen |
 | Atletiek |
|---|