Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Lijst van dictaturen: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lijst_van_dictaturen&oldid=46891290 -10 apr 2006 - 82.151.34.161 MWAK Kalez Mannentje van alles) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 207: | Regel 207: | ||
* [[Raúl Castro]] van [[Cuba (land)|Cuba]] sinds 2006 | * [[Raúl Castro]] van [[Cuba (land)|Cuba]] sinds 2006 | ||
* [[Kim Jong-un]] van [[Noord-Korea]] sinds 2011 | * [[Kim Jong-un]] van [[Noord-Korea]] sinds 2011 | ||
* [[Recep Tayyip Erdoğan]] van [[Turkije]] sinds 2014 | |||
}} | }} | ||
{{Clearboth}} | {{Clearboth}} | ||
Versie van 20 jun 2016 21:00
Dit artikel geeft een lijst van dictaturen weer. Dit is geen statische lijst omdat soms een dictatuur, meestal met geweld, overgaat naar een meer democratisch systeem. Ook het omgekeerde komt geregeld voor. Onder een dictatuur verstaat men over het algemeen een moderne natiestaat die geen functionerend democratisch systeem kent. Traditionele monarchieën worden hier meestal niet toe gerekend, ook als ze absolutistisch geregeerd worden, zoals Saoedi-Arabië en Brunei. Saoedi-Arabië is het enige Arabische land waar nog nooit parlementsverkiezingen zijn geweest.
Lijst van vroegere en hedendaagse dictaturen
Hieronder een lijst van vroegere en hedendaagse dictators. Over sommige namen zijn echter niet alle historici het eens of deze als 'typische' dictator zijn te bestempelen.
Vroegere dictators
Een overzicht van vroegere dictators gerangschikt op einde van hun dictatuur:
| Naam | Geboortedatum | Land | Periode | Oorzaak einde dictatuur |
|---|---|---|---|---|
| Napoleon Bonaparte | 15 augustus 1769 | Frankrijk | 1804-1815 | Verslagen door Coalitie |
| Sidónio Pais | 1 mei 1872 | Portugal | 1917-1918 | Doodgeschoten door een oorlogsveteraan |
| Engelbert Dollfuss | 4 oktober 1892 | Oostenrijk | 1932-1934 | Omgekomen bij mislukte staatsgreep |
| Ioannis Metaxas | Griekenland | 1936-1941 | Overleden in Tweede Wereldoorlog | |
| Maximiliano Hernández Martínez | El Salvador | 1931-1944 | Afgezet | |
| Ion Antonescu | Roemenië | 1940-1944 | Afgezet door de koning in Tweede Wereldoorlog | |
| Philippe Pétain | Vichy-Frankrijk | 1940-1944 | Afgetreden in Tweede Wereldoorlog | |
| Hideki Tojo | Japan | 1941-1944 | Afgetreden in Tweede Wereldoorlog | |
| Adolf Hitler | Nazi-Duitsland | 1933-1945 | Zelfmoord na nederlaag in Tweede Wereldoorlog | |
| Benito Mussolini | Italië | 1922-1945 | Gedood door partizanen in Tweede Wereldoorlog | |
| Ante Pavelić | Kroatië | 1941-1945 | Gevlucht in Tweede Wereldoorlog | |
| Jozef Tiso | Slowakije | 1939-1945 | Gevlucht in Tweede Wereldoorlog | |
| Jozef Stalin | Sovjet-Unie | 1924-1953 | Overleden | |
| Marcos Pérez Jiménez | Venezuela | 1950-1958 | Gevlucht | |
| Fulgencio Batista | Cuba | 1952-1959 | Afgezet | |
| Rafael Trujillo | Dominicaanse Republiek | 1930-1961 | Doodgeschoten | |
| Ngô Đình Diệm | Zuid-Vietnam | 1955-1963 | Gedood bij staatsgreep door het leger | |
| Gheorghe Gheorghiu-Dej | Roemenië | 1945-1965 | Overleden | |
| António de Oliveira Salazar | Portugal | 1932-1968 | Vervangen om gezondheidsredenen | |
| François Duvalier (Papa Doc) | Haïti | 1957-1971 | Afgezet | |
| Georgios Zoitakis | Griekenland | 1967-1972 | Afgetreden | |
| Georgios Papadopoulos | Griekenland | 1972-1973 | Afgetreden | |
| Phaidon Gizikis | Griekenland | 1973-1974 | Afgetreden | |
| Francisco Franco | Spanje | 1939-1975 | Overleden | |
| Mao Zedong | Volksrepubliek China | 1945-1976 | Overleden | |
| Hugo Banzer | Bolivia | 1971-1978 | Afgezet | |
| Pol Pot | Cambodja | 1975-1979 | Afgezet | |
| Idi Amin | Oeganda | 1971-1979 | Afgezet | |
| Jean-Bédel Bokassa | Centraal-Afrikaanse Republiek | 1966-1979 | Afgezet | |
| Park Chung-hee | Zuid-Korea | 1963-1979 | Doodgeschoten | |
| Josip Broz Tito | Joegoslavië | 1953-1980 | Overleden | |
| Jorge Videla | Argentinië | 1976-1981 | Afgezet | |
| Efraín Ríos Montt | Guatemala | 1982-1983 | Afgezet | |
| Enver Hoxha | Albanië | 1941-1985 | Overleden | |
| Jean-Claude Duvalier (Baby Doc) | Haïti | 1971-1986 | Afgezet | |
| Ferdinand Marcos | Filipijnen | 1965-1986 | Afgezet | |
| János Kádár | Hongarije | 1956-1988 | Vervangen om gezondheidsredenen | |
| Chun Doo-hwan | Zuid-Korea | 1980-1988 | Afgetreden | |
| Desi Bouterse | Suriname | 1980-1988 | Afgetreden wegens de verkiezingsuitslag (sinds de verkiezingen van 2010 weer aan de macht) | |
| Alfredo Stroessner | Paraguay | 1954-1989 | Afgezet | |
| Nicolae Ceaușescu | Roemenië | 1967-1989 | Afgezet en vermoord | |
| Manuel Noriega | Panama | 1983-1989 | Afgezet | |
| Wojciech Jaruzelski | Polen | 1981-1990 | Afgetreden | |
| Samuel Doe | Liberia | 1980-1990 | Vermoord door rebellen | |
| Augusto Pinochet | Chili | 1973-1990 | Verslagen in democratische verkiezingen | |
| Siad Barre | Somalië | 1969-1991 | Gevlucht | |
| Mengistu Haile Mariam | Ethiopië | 1977-1991 | Gevlucht | |
| Hastings Kamuzu Banda | Malawi | 1966-1994 | Verslagen in democratische verkiezingen | |
| Kim Il-sung | Noord-Korea | 1972-1994 | Overleden | |
| Mobutu Sese Seko | Zaïre | 1965-1997 | Gevlucht | |
| Soeharto | Indonesië | 1967-1998 | Afgetreden | |
| Sani Abacha | Nigeria | 1993-1998 | Overleden | |
| Hafiz al-Assad | Syrië | 1971-2000 | Overleden | |
| Slobodan Milošević | Joegoslavië | 1997-2000 | Afgetreden bij revolutie | |
| Laurent-Désiré Kabila | Democratische Republiek Congo | 1997-2001 | Gedood bij mislukte staatsgreep | |
| Daniel arap Moi | Kenia | 1978-2002 | Afgetreden | |
| Saddam Hoessein | Irak | 1979-2003 | Afgezet | |
| Étienne Eyadéma | Togo | 1967-2005 | Overleden | |
| Saparmurat Niazov | Turkmenistan | 1990-2006 | Overleden | |
| Fidel Castro | Cuba | 1976-2008 | Afgetreden | |
| Omar Bongo | Gabon | 1967-2009 | Overleden | |
| Zine El Abidine Ben Ali | Tunesië | 1987-2011 | Afgetreden en gevlucht bij revolutie | |
| Hosni Moebarak | Egypte | 1981-2011 | Afgetreden bij revolutie | |
| Than Shwe | Myanmar | 1992-2011 | Afgetreden wegens politieke hervormingen | |
| Moammar al-Qadhafi | Libië | 1969-2011 | Vermoord door rebellen bij revolutie | |
| Kim Jong-il | Noord-Korea | 1994-2011 | Overleden | |
| Ali Abdullah Saleh | Jemen | 1990-2012 | Afgetreden bij revolutie | |
| Amadou Sanogo | Mali | 2012-2012 | Draagt de macht over aan de nieuwe regering | |
| Hamad bin Khalifa al-Thani | Qatar | 1995-2013 | Afgetreden | |
| Blaise Compaoré | Burkina Faso | 1987-2014 | Afgetreden en gevlucht | |
| Abdoellah bin Abdoel Aziz al-Saoed | Saoedi-Arabië | 2005-2015 | Overleden |
Andere
Hedendaagse dictators
Presidentiële republiek
Absolute monarchie
- Hassanal Bolkiah van Brunei sinds 1967
- Qaboes bin Said Al Said van Oman sinds 1970
- Hamad bin Isa Al Khalifa van Bahrein sinds 1999
- Salman bin Abdoel Aziz al-Saoed van Saoedi-Arabië sinds 2015
CIA
Hoezeer het begrip dictatuur verschillend geïnterpreteerd kan worden, blijkt uit de lijsten die verschillende instituties van dictatoriaal geregeerde landen geven. Het CIA World Fact Book van april 2006 noemt slechts de volgende drie staten expliciet als dictaturen (dictatorships) of als bestuurd door een junta, en geeft de gecursiveerde kenschetsen:
- Myanmar: militaire junta
- Noord-Korea: communistische staat onder eenmansdictatuur
- Wit-Rusland : in naam republiek, in werkelijkheid dictatuur
Bij andere staten wordt het woord dictatuur vervangen door een standaardomschrijving: republiek; autoritair presidentieel gezag, weinig macht buiten de uitvoerende bestuursorganen:
Soms gebruikt men een aangepaste omschrijving met dezelfde substantiële inhoud:
- Syrië: republiek onder autoritair regime gedomineerd door het leger sinds maart 1963
Bij sommige landen geeft men slechts aan dat de invloed van de president groter is dan gebruikelijk in een democratie:
- Angola: meerpartijendemocratie met sterk presidentieel gezag
- Kameroen: eenheidsrepubliek; veelpartijenregime onder een president (oppositiepartijen wettelijk erkend in 1990). Let wel: macht blijft overwegend bij de president berusten.
Soms wacht men de loop der gebeurtenissen af:
- Congo-Brazzaville: overgangsregering
- Eritrea: overgangsregering
- Somalië: geen permanente nationale regering; parlementaire, federale overgangsregering
- Soedan: Regering van Nationale Eenheid - de Nationale Congrespartij (NCP) en de Bevrijdingsbeweging van het Soedanese Volk hebben onder de algemene vredesovereenkomst van 2005 een regering gevormd waarin de macht wordt gedeeld; de NCP, die in 1989 door een militaire staatsgreep aan de macht kwam, is de deelnemer met de meeste ministers; de overeenkomst bepaalt dat er in 2008—2009 nationale verkiezingen worden gehouden
En bij sommige landen volstaat de vermelding communistische staat:
Vaticaanstad dat een pontificaat is, heet simpelweg: kerkelijk.
Bepaalde landen waar geen goed functionerend parlementair systeem is, zoals Pakistan of Tunesië, worden gewoon "republiek" genoemd; in de geschiedenissecties wordt vaak wel het een en ander verduidelijkt, maar men onthoudt zich van een directe kwalificatie. Met dit soort landen onderhouden de Verenigde Staten meestal goede betrekkingen.
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)