Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Vrede: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Afbeelding:Peace_dove_svg.png|300px|thumb|right|Een ''vredesduif'' staat symbool voor ''vrede'']] | [[Afbeelding:Peace_dove_svg.png|300px|thumb|right|Een ''vredesduif'' staat symbool voor ''vrede'']] | ||
'''Vrede''' is een toestand van rust, wordt vaak in één adem genoemd met een tegendeel, [[oorlog]]. Het [[Nederlands]]e woord vrede betekende in vroeger tijden (rond 1200) [[wet]]telijke bescherming tegen [[gevechtswapen|wapengeweld]], waaruit die tegenstelling nog eens blijkt. | |||
De term ''vrede'' wordt in het Nederlands taalgebruik ook gebruikt in de zin van [[geweten]]srust (bijvoorbeeld : ''ik kan daar (geen) vrede mee hebben'' : er mij (niet) mee verenigen, verzoenen). | |||
Met een ''[[verdrag|vredesverdrag]]'' wordt de overgang van [[oorlog]] (wapenstilstand) naar vrede gemarkeerd, met een ''oorlogsverklaring'' het omgekeerde. | Met een ''[[verdrag|vredesverdrag]]'' wordt de overgang van [[oorlog]] (wapenstilstand) naar vrede gemarkeerd, met een ''oorlogsverklaring'' het omgekeerde. | ||
Vredesverdragen die in een bepaalde plaats getekend worden, krijgen soms als naam ''[[Lijst van verdragen|Vrede van | Vredesverdragen die in een bepaalde plaats getekend worden, krijgen soms als naam ''[[Lijst van verdragen|Vrede van …]]'' (vul de plaats in, bijvoorbeeld '[[Versailles]]'). | ||
De tak van de wetenschap die processen die tot vrede leiden en die dit in stand houden bestudeert, is de [[irenologie]] (synoniem van [[polemologie]]). De naam van dit vak is afgeleid van het [[Grieks]]e woord voor vrede: ''eirene''. | De tak van de wetenschap die processen die tot vrede leiden en die dit in stand houden bestudeert, is de [[irenologie]] (synoniem van [[polemologie]]). De naam van dit vak is afgeleid van het [[Grieks]]e woord voor vrede: ''eirene''. | ||
Op academisch niveau werkt (in Nederland) de ''Stichting Vredeswetenschappen'' aan een kring van leerstoelen, waarbij elke afzonderlijke leerstoel problemen rond conflict en vrede vanuit zijn eigen invalshoek belicht en waarvan het de bedoeling is dat ze samen meer aanknopingspunten bieden om vredeskwesties op een wetenschappelijke wijze te benaderen. | Op academisch niveau werkt (in Nederland) de ''Stichting Vredeswetenschappen'' aan een kring van leerstoelen, waarbij elke afzonderlijke leerstoel problemen rond conflict en vrede vanuit zijn eigen invalshoek belicht en waarvan het de bedoeling is dat ze samen meer aanknopingspunten bieden om vredeskwesties op een wetenschappelijke wijze te benaderen. | ||
Sinds [[1901]] wordt jaarlijks de [[Nobelprijs voor de Vrede]] toegekend. | Sinds [[1901]] wordt jaarlijks de [[Nobelprijs voor de Vrede]] toegekend. | ||
| Regel 18: | Regel 20: | ||
Een cirkel met een verticale streep in het midden van waaruit twee schuine strepen naar beide zijden lopen is een internationaal [[symbool]] voor vrede. Het werd eerst gebruikt in protestdemonstraties tegen [[atoomwapens]] en [[kernenergie]]. | Een cirkel met een verticale streep in het midden van waaruit twee schuine strepen naar beide zijden lopen is een internationaal [[symbool]] voor vrede. Het werd eerst gebruikt in protestdemonstraties tegen [[atoomwapens]] en [[kernenergie]]. | ||
Het symbool werd ontworpen in 1958 door Gerald Holtom, een Britse ontwerper en kunstenaar. Hij deed dit in opdracht van een campagne voor kernontwapening. Het symbool is afgeleid van de "Semaphore Flag Signalling System". De verticale streep is "D" voor "Disarmament" en de twee schuine strepen naar beide zijden zijn "N" voor "Nuclear", "U" voor "Unilateral". | Het symbool werd ontworpen in 1958 door Gerald Holtom, een Britse ontwerper en kunstenaar. Hij deed dit in opdracht van een campagne voor kernontwapening. Het symbool is afgeleid van de "Semaphore Flag Signalling System". De verticale streep is "D" voor "Disarmament" en de twee schuine strepen naar beide zijden zijn "N" voor "Nuclear", "U" voor "Unilateral". | ||
[[Hippie]]s gebruikten dit teken vaak als symbool voor hun streven naar een geweldloze samenleving. Het teken was ook het logo van de voormalige Nederlandse politieke partij [[Pacifistisch Socialistische Partij|PSP]]. | [[Hippie]]s gebruikten dit teken vaak als symbool voor hun streven naar een geweldloze samenleving. Het teken was ook het logo van de voormalige Nederlandse politieke partij [[Pacifistisch Socialistische Partij|PSP]]. | ||
===Duif met olijftak=== | ===Duif met olijftak=== | ||
Een christelijk [[symbool]] voor vrede is de [[duiven en tortelduiven|duif]], al dan niet met een olijftak in de snavel, die vaak de ''[[vredesduif]]'' wordt genoemd. Het symbool is gebaseerd op het verhaal van [[Noach]] in de [[Tenach]] en daarmee het [[Oude Testament]] in de [[ | Een christelijk [[symbool]] voor vrede is de [[duiven en tortelduiven|duif]], al dan niet met een olijftak in de snavel, die vaak de ''[[vredesduif]]'' wordt genoemd. Het symbool is gebaseerd op het verhaal van [[Noach]] in de [[Tenach]] en daarmee het [[Oude Testament]] in de [[Bijbel]], waar de duif juist een olijfblad terug naar de Ark bracht. | ||
Sinds 1967 viert de | Sinds 1967 viert de [[Rooms-Katholieke Kerk]] op 1 januari de Wereldvrededag, waarin wordt opgeroepen tot vrede voor de gehele wereld. | ||
===Regenboog=== | ===Regenboog=== | ||
In het [[jodendom]] is de [[regenboog (optica)|regenboog]] uit hetzelfde verhaal | In het [[jodendom]] is de [[regenboog (optica)|regenboog]] uit hetzelfde verhaal een symbool van vrede. | ||
===V-teken=== | ===V-teken=== | ||
| Regel 37: | Regel 39: | ||
===Regenboogvlag=== | ===Regenboogvlag=== | ||
De [[regenboogvlag]] als [[vlag]] van de vrede heeft zijn oorsprong in [[Italië]]. Hij werd voor het eerst gebruikt tijdens een vredesmars in [[1961]] en werd populair door de campagne ''Pace da tutti i balconi'' ("Vrede vanaf elk balkon") in [[2002]], tegen de [[Golfoorlog_(2003)|oorlog in Irak]]. De vlag bestaat uit zeven gekleurde vlakken, van boven naar beneden violet, indigoblauw, azuurblauw, groen, geel, oranje en rood, met in het midden in witte letters het Italiaanse woord ''PACE'' ("vrede"). De [[regenboogvlag|vredesvlag]] wordt nu internationaal gezien als symbool van de [[vredesbeweging]]. | De [[regenboogvlag]] als [[vlag]] van de vrede heeft zijn oorsprong in [[Italië]]. Hij werd voor het eerst gebruikt tijdens een vredesmars in [[1961]] en werd populair door de campagne ''Pace da tutti i balconi'' ("Vrede vanaf elk balkon") in [[2002]], tegen de [[Golfoorlog_(2003)|oorlog in Irak]]. De vlag bestaat uit zeven gekleurde vlakken, van boven naar beneden violet, indigoblauw, azuurblauw, groen, geel, oranje en rood, met in het midden in witte letters het Italiaanse woord ''PACE'' ("vrede"). De [[regenboogvlag|vredesvlag]] wordt nu internationaal gezien als symbool van de [[vredesbeweging]]. | ||
== Zie ook == | == Zie ook == | ||
| Regel 50: | Regel 49: | ||
* [http://www.worldpeace.org/peaceday.html Wereld Vrede Dag] | * [http://www.worldpeace.org/peaceday.html Wereld Vrede Dag] | ||
[[Categorie:Mens en | [[Categorie:Mens en maatschappij]] | ||
[[Categorie:Vrede]] | [[Categorie:Vrede| ]] | ||
[[Categorie:Sociologie]] | [[Categorie:Sociologie]] | ||
[[Categorie: | [[Categorie:Defensie]] | ||
[[Categorie:Normen en waarden]] | [[Categorie:Normen en waarden]] | ||
Huidige versie van 28 jun 2024 om 07:48
Vrede is een toestand van rust, wordt vaak in één adem genoemd met een tegendeel, oorlog. Het Nederlandse woord vrede betekende in vroeger tijden (rond 1200) wettelijke bescherming tegen wapengeweld, waaruit die tegenstelling nog eens blijkt.
De term vrede wordt in het Nederlands taalgebruik ook gebruikt in de zin van gewetensrust (bijvoorbeeld : ik kan daar (geen) vrede mee hebben : er mij (niet) mee verenigen, verzoenen).
Met een vredesverdrag wordt de overgang van oorlog (wapenstilstand) naar vrede gemarkeerd, met een oorlogsverklaring het omgekeerde. Vredesverdragen die in een bepaalde plaats getekend worden, krijgen soms als naam Vrede van … (vul de plaats in, bijvoorbeeld 'Versailles'). De tak van de wetenschap die processen die tot vrede leiden en die dit in stand houden bestudeert, is de irenologie (synoniem van polemologie). De naam van dit vak is afgeleid van het Griekse woord voor vrede: eirene.
Op academisch niveau werkt (in Nederland) de Stichting Vredeswetenschappen aan een kring van leerstoelen, waarbij elke afzonderlijke leerstoel problemen rond conflict en vrede vanuit zijn eigen invalshoek belicht en waarvan het de bedoeling is dat ze samen meer aanknopingspunten bieden om vredeskwesties op een wetenschappelijke wijze te benaderen.
Sinds 1901 wordt jaarlijks de Nobelprijs voor de Vrede toegekend.
In bepaalde talen, zoals het Arabisch en Hebreeuws, is het gebruikelijk elkaar te begroeten met het woord voor vrede, salaam respectievelijk sjalom, of een zin waarin vrede wordt toegewenst.
Van het Latijnse woord voor vrede, pax, zijn namen voor diverse begrippen afgeleid, zoals pacifisme, de filosofie die geweldloosheid en vrede nastreeft.
Vredessymbolen
Internationaal vredessymbool
Een cirkel met een verticale streep in het midden van waaruit twee schuine strepen naar beide zijden lopen is een internationaal symbool voor vrede. Het werd eerst gebruikt in protestdemonstraties tegen atoomwapens en kernenergie.
Het symbool werd ontworpen in 1958 door Gerald Holtom, een Britse ontwerper en kunstenaar. Hij deed dit in opdracht van een campagne voor kernontwapening. Het symbool is afgeleid van de "Semaphore Flag Signalling System". De verticale streep is "D" voor "Disarmament" en de twee schuine strepen naar beide zijden zijn "N" voor "Nuclear", "U" voor "Unilateral".
Hippies gebruikten dit teken vaak als symbool voor hun streven naar een geweldloze samenleving. Het teken was ook het logo van de voormalige Nederlandse politieke partij PSP.
Duif met olijftak
Een christelijk symbool voor vrede is de duif, al dan niet met een olijftak in de snavel, die vaak de vredesduif wordt genoemd. Het symbool is gebaseerd op het verhaal van Noach in de Tenach en daarmee het Oude Testament in de Bijbel, waar de duif juist een olijfblad terug naar de Ark bracht.
Sinds 1967 viert de Rooms-Katholieke Kerk op 1 januari de Wereldvrededag, waarin wordt opgeroepen tot vrede voor de gehele wereld.
Regenboog
In het jodendom is de regenboog uit hetzelfde verhaal een symbool van vrede.
V-teken
Zie ook: V-teken
Een gelijktijdig opgestoken wijsvinger en middelvinger, die zo een V vormen, is een teken dat ook wel eens vrede uitdrukt. Het laatste wordt door het gehele Midden-Oosten, Noord-Amerika en het Verenigd Koninkrijk eerder als teken van overwinning gebruikt. In die versie staat de letter 'V' voor Victory.
Regenboogvlag
De regenboogvlag als vlag van de vrede heeft zijn oorsprong in Italië. Hij werd voor het eerst gebruikt tijdens een vredesmars in 1961 en werd populair door de campagne Pace da tutti i balconi ("Vrede vanaf elk balkon") in 2002, tegen de oorlog in Irak. De vlag bestaat uit zeven gekleurde vlakken, van boven naar beneden violet, indigoblauw, azuurblauw, groen, geel, oranje en rood, met in het midden in witte letters het Italiaanse woord PACE ("vrede"). De vredesvlag wordt nu internationaal gezien als symbool van de vredesbeweging.