Snaarinstrument

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Een snaarinstrument of chordofoon is een muziekinstrument waarbij het geluid veroorzaakt wordt door het trillen van snaren. In het algemeen wordt het geluid van de trillende snaar ondersteund door een klankkast of resonator.

Snaarinstrumenten kunnen ingedeeld worden op basis van de constructie en de speelwijze. Verder is er een onderverdeling te maken in akoestische instrumenten en elektrische instrumenten die gebruik maken van elektrische pick-ups.

Indeling op basis van constructie

• luitachtigen
  Bij deze instrumenten, liggen de klankkast en de hals in elkaars verlengde; de snaren lopen evenwijdig aan de kast, zoals bij een gitaar. Het bouwprincipe is dat van een lijn (tweehoek), waaronder een klankkast is gemonteerd.
• harpachtigen
  Bij deze instrumenten maken de klankkast en de hals een hoek met elkaar; de snaren lopen van de hals naar de klankkast zoals harp en Lier. Het bouwprincipe is dat van een driehoek, waarin een klankkast is geïntegreerd.
• citers
  Dit zijn snaarinstrumenten zonder hals, zoals de piano. Het bouwprincipe is dat van een vierhoek (meestal een trapezium), waarin een klankkast is geïntegreerd.

Indeling op basis van speelwijze

Snaarinstrumenten kunnen worden onderverdeeld aan de hand van de manier waarop de snaren in trilling worden gebracht. Bij luitachtigen kan dat zijn door middel van strijken (b.v. een viool) of tokkelen (b.v. een gitaar). Bij de citers worden de snaren tot klinken gebracht door ze aan te slaan (b.v. een piano).

Gestreken luitachtigen (strijkinstrumenten)

De meeste strijkinstrumenten worden bespeeld met een strijkstok (zoals de naam al deed verwachten).

De meest voorkomende westerse zijn:

• Viool – Altviool – Cello – Contrabas

Een aantal minder bekende:

• Dansmeestersviool – Viola d'amore – Viola da gamba
• Hardangerviool (Noorwegen)
• Rebec – Vedel – Gusle (Joegoslavië) – Gdulka (Bulgarije)
• Viocta – Muziekboog

Getokkelde luitachtigen

Tokkelinstrumenten worden bespeeld met behulp van een plectrum of de vingernagels of 'geplukt' met de hand/vingers

• Balalaika
• Banjo
• Gitaar – Basgitaar – Gitarron (Mexico) – Tiple (Colombia) – Cavaquinho – (Portugal, Brazilië) Ukelele – Cuatro (Venezuela, Trinidad, Puerto Rico) – Charango (Andes gebied)
• Cister – Luit – Theorbe of Basluit
• Mandoline – Mandola – Mandoloncello – Mandobas – Bandurria (Spanje) Laud (Spanje)
• Bağlama (Turkije) – Bouzouki (Griekenland) – Tambura – Tamburica (Joegoslavië)
• Sitar – Tanbur (India)
• Ud – Cobza (Roemenië)
• Sansa
• 3rd bridge-gitaar

Ook de contrabas wordt in niet-klassieke muziek meestal geplukt.

Citers

Deze worden vaak met behulp van mallets of hamertjes of anderszins gemechaniseerd gespeeld maar vaak ook met de vingers.

• Citera (Hongarije) Langeleik (Noorwegen) (Denemarken) Scheitholt (Duitsland) Langspil (IJsland) Kankles (Estland) (Letland)
• Clavichord – Klavecimbel – Spinet – Virginaal – Vina (India)
• Cymbalom (Balkan) – Hakkebord – Santur (India) – Qanûn (Turkije) – Hammered dulcimer (Ierland, Verenigde Staten)
• Dulcimer (VS) Hommel (Nederland) (België) Epinette (België) (Frankrijk) langspell (Zweden)
• Kantele – Psalterium – Suntur (India) – Concertciter –Akkoordciter [Autoharp]]
• Kelstone (België, 2007)
• Kementsje (Turkije)
• Koto (Japan) – Guzheng
• Moodswinger (Nederland, 2006)
• Noardske Balke (Friesland) Vlier (Nederland)
• Piano -- Vleugel

Er zijn ook gestreken varianten, waarbij (enkele) snaren via een mechaniek met knoppen ingekort worden:

• Draailier -- Nyckelharpa (Zweden)

Bij de draailier worden de snaren gestreken door een ronddraaiende houten schijf die met hars is ingewreven, bij de nickelharpa met een strijkstok.

Long string instrument

Een markante variant van een snaarinstrument is de long string instrument. Welliswaar wijkt dit instrument qua spelwijze niet af van andere instrumenten, het kan getokkeld, gestrekken of aangeslagen worden met een stok. De klank is echter afwijkend omdat de transversale golf buiten het gehoorbereik ligt en mensen horen enkel de aanslagtoon in de vorm van longitudinale trillingen.

	Musicologische indeling van muziekinstrumenten