Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Holtesch (Hooghalen): verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
k (Opbrengst Hottentot was 3.5 ton per hectare) |
k (Land Van Ons Zwiggelterweg) |
||
| (6 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox | {{Infobox natuurgebied | ||
| | | naam = Holtesch | ||
| | | mapname = Drenthe | ||
| | | lat_deg = 52 | ||
| | | lat_min = 54 | ||
| lat_sec = 34.7 | |||
| lat_dir = N | |||
| lon_deg = 6 | |||
| lon_min = 32 | |||
| lon_sec = 37.4 | |||
| lon_dir = E | |||
| land = | |||
| locatie = [[Hooghalen]], [[Midden-Drenthe]] | |||
| dichtbij = | |||
| status = | |||
| km2 = | |||
| opening = | |||
| beheer = Land van Ons | |||
| afbeelding = Holt Esch 1900.jpg | |||
| onderschrift = Locatie Holtesch in 1900 | |||
}} | |||
{{Wrapper}} | {{Wrapper}} | ||
| [[Bestand: | | [[Bestand:HoltEsch Hooghalen laatste perceel 2021.jpeg|miniatuur|Bospad met Bosrand langs laatst verworven perceel Holtesch]] | ||
|- | |- | ||
| [[Bestand: | | [[Bestand:Holtesch Hooghalen Land van Ons 2021.jpg|miniatuur|Rand Holtesch met Bloemen en houtwallen zone en links de strokenteelt]] | ||
|- | |- | ||
| [[Bestand: | | [[Bestand:Toegangsweg_03.jpg|miniatuur|Rand Holtesch met Bloemen en houtwallen zone en links de strokenteelt]] | ||
|- | |- | ||
| [[Bestand: | | [[Bestand:Gele ganzenbloem Holtesch Hooghalen 2021.jpg|miniatuur|Gele ganzenbloem bij einde Zwiggelterweg met rechts toegang tot Landgoed Heuvingshof terwijl op de achtergrond de spoorlijn Beilen Assen zichtbaar is]] | ||
|- | |- | ||
| [[Bestand:Holtesch aangekocht Land Van Ons Zwiggelterweg.jpg|miniatuur|Zicht op de Holtesch vanaf het einde van de geasfalteerde Zwiggelterweg zodra de begroeing en bebouwing aan de oostkant ophoud]] | | [[Bestand:Holtesch aangekocht Land Van Ons Zwiggelterweg.jpg|miniatuur|Zicht op de Holtesch vanaf het einde van de geasfalteerde Zwiggelterweg zodra de begroeing en bebouwing aan de oostkant ophoud]] | ||
|- | |- | ||
| [[Bestand: | | [[Bestand:HooghalenHoltesch_aangekocht_Land_Van_Ons_Stroken.jpg|miniatuur|Zicht vanaf het einde van de toegangsweg naar Landgoed Heuvingshof naar het oosten gericht over de Holtesch]] | ||
|- | |- | ||
| [[Bestand:Hooghalen_Holtesch_aangekocht_Land_Van_Ons_Stroken.jpg|miniatuur|Holtesch met blik naar het Oosten(SBB natuurgebied [[Heuvingerzand]]) met strokenteelt Huttentus en baktarwe]] | | [[Bestand:Hooghalen_Holtesch_aangekocht_Land_Van_Ons_Stroken.jpg|miniatuur|Holtesch met blik naar het Oosten(SBB natuurgebied [[Heuvingerzand]]) met strokenteelt Huttentus en baktarwe]] | ||
| Regel 24: | Regel 39: | ||
| [[Bestand:Hooghalen, 1e 83gec van Holtesch aangekocht Land Van Ons strokenteelt.jpg|miniatuur|Rechts onstluitingsweg naar Landgoed Heuvingshof, Links Strokenteelt met Huttentut, baktarwe en Lupine op de Holtesch door Land van Ons]] | | [[Bestand:Hooghalen, 1e 83gec van Holtesch aangekocht Land Van Ons strokenteelt.jpg|miniatuur|Rechts onstluitingsweg naar Landgoed Heuvingshof, Links Strokenteelt met Huttentut, baktarwe en Lupine op de Holtesch door Land van Ons]] | ||
|} | |} | ||
De '''Holtesch''' is een 13 hectare grote eeuwenoude [[Es (geografie)|es]] tussen de Zwiggelterweg (doodlopend, zuidkant) en de Heuvingweg (noordkant) bij het dorp [[Hooghalen]], aan de zuidkant van Landgoed Heuvingshof. De ontsluitingsweg naar Landgoed Heuvingshof loopt aan de westkant van de Holtesch direct aan de spoorlijn Beilen-Assen. De Holtesch en de Hooghaleres begrenzen in het westen het SBB natuurgebied [[Heuvingerzand]], onderdeel van [[Nationaal Park Drentsche Aa|Nationale park Drentsche Aa]]. De Holtesch ligt in de zone voor Nationaal Natuur Netwerk (NNN) "droge dooradering 2019". Wandelen bij de Holtesch kan via de Heuvingerzandroute en de Wijde Blik routes. | |||
De '''Holtesch''' is een 13 hectare grote eeuwenoude [[Es (geografie)|es]] tussen de Zwiggelterweg (doodlopend, | |||
==Geologie== | ==Geologie== | ||
Het [[ | Het [[ontstaan van de Nederlandse ondergrond]] werd gevormd tijdens het [[Saalien]] toen was noordwest Europa bedekt met [[landijs]] dat keien en zand uit andere streken meevoerde waarbij het huidige [[Drents_Plateau_(gebied)|Drents Plateau]] gevormd werd. Tijdens het [[interglaciaal]] vormde de smeltende [[landijs]] vele oerstroom[[beekdalen]] zoals [[De Hunze]] en de [[ Drentse Aa]] die tijdens de [[laatste ijstijd]] het [[Wecheslien]] opgevuld werden met zand. Tijdens het warme [[Holoceen]] ontstond in geheel west Europa [[hoogveen]] dat door de stijgende zeespiegel in de loop van honderden jaren weggeslagen werd. | ||
==Bodem== | ==Bodem== | ||
De Holtesch bestaat uit vruchtbare | De Holtesch bestaat uit vruchtbare [[podzol]]gronden en deels uit vruchtbare hoge zwarte [[enkeerdgronden]], alle bestaand uit leemarm en (zwak) lemig fijn zand. Enkeerdgronden zijn in de [[volksmond]] bekend als "esgronden". Het land in gebruik als grasland en akkerbouwland. De grond is voor alle teelten geschikt. Het [[SBB]] bosperceel 'Heuvingerzand' grenst aan de oostkant van de Holtesch.<ref>{{Citeer boek|titel=Pionieren met landbouw op een oude Es|auteurlink=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2021/02/beheerplan-perceel-Holtesch-feb2021.pdf|auteur=Team Hooghalen Land van ons|medeauteurs=Han Duyverman|url=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2021/02/beheerplan-perceel-Holtesch-feb2021.pdf|uitgever=Land van Ons|datum=februari 2021}}</ref><ref>{{Citeer web|url=http://landschapsgeschiedenis.nl/deelgebieden/18-Beilerdingspel.html|titel=Drents Plateau-Beilerdingspel (Smilde, Beilen en Westerbork)|bezochtdatum=Juli 2021|auteur=Gerben de Vries|achternaam=de Vries|voornaam=Gerben|medeauteurs=Theo Spek|datum=Juli 2021|uitgever=Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen|taal=nl}}</ref> | ||
==Houtwal en keverbanken== | ==Houtwal en keverbanken== | ||
In april 2021 zijn ruim 200 inheemse soorten als [[sleedoorn]], [[hondsroos]], [[ | In april 2021 zijn ruim 200 inheemse soorten als [[sleedoorn]], [[hondsroos]], [[Gelderse roos]] en [[trosvlier]] geplant op gemeentegrond naast de es langs de geasfalteerde weg. Op de akker is dwars door het hart van de es een keverbank aangelegd voor de vogels en bio bestrijding. Een keverbank is een 40 cm verhoogde rug van ongeveer 2 m breed die ingezaaid wordt met polvormende gewassen zoals [[Kropaar]], [[Timotheegras]], [[Roodzwenkgras]] en een variatie aan meerjarige kruiden. Bij de keverbank wisselden de teeltstroken van richting.<ref>{{Citeer web|url=https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=23868|titel=Keverbanken op akkers vergroten het aantal insecten|bezochtdatum=7 juli 2021|auteur=Van Hall Larenstein|achternaam=Iris van der Arend|voornaam=Iris|datum=28 oktober 2017|uitgever=Nature Today}}</ref><ref>{{Citeer boek|titel=Ruimtelijke Analyse Hooghalen aangevuld met|auteurlink=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2020/09/Ruimtelijke-analyse-Hooghalen-aangevuld-met-verbeelding-bestemmingsplan.pdf|auteur=Han Duyverman|medeauteurs=Land van Ons|url=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2020/09/Ruimtelijke-analyse-Hooghalen-aangevuld-met-verbeelding-bestemmingsplan.pdf|uitgever=Land van Ons|datum=6 juli 2021}}</ref> | ||
==Land van Ons, de | ==Land van Ons, de toekomst en onderzoek == | ||
De Holtesch (13 ha) is eigendom van 4 boeren en van de coöperatie ''[[Land van Ons]]'' die in maart 2020 8 hectare grond overnam van een boer en daarmee haar eerste bezit verwierf. De intentie is om de volledige Holtesch te verwerven.{{Citeer web|url=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2020/09/Land-van-Ons-koopt-1e-perceel-grond.pdf/?mt=8|titel=Biodiversiteit Land van Ons}} | De Holtesch (13 ha) is eigendom van 4 boeren en van de coöperatie ''[[Land van Ons]]'' die in maart 2020 8 hectare grond overnam van een boer en daarmee haar eerste bezit verwierf. De intentie is om de volledige Holtesch te verwerven.<ref>{{Citeer web|url=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2020/09/Land-van-Ons-koopt-1e-perceel-grond.pdf/?mt=8|titel=Biodiversiteit Land van Ons}}</ref> Net als bij Zwagermieden en Hezenes(Diever) zijn buurpercelen eigendom van SBB. | ||
In April 2021 heeft [[Land van Ons]] opnieuw een 0,8 ha perceel op de Holtesch verworven doordat de | In April 2021 heeft [[Land van Ons]] opnieuw een 0,8 ha perceel op de Holtesch verworven doordat de eigen aar volledig instapte in het burgerinitiatief. Deze grond was al 100 jaar in het bezit van de familie.<ref>{{Citeer web|url=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2020/09/Land-van-Ons-koopt-1e-perceel-grond.pdf|titel=Land van Ons koopt esgrond bij Hooghalen|bezochtdatum=17 juli 2021|auteur=Land van Ons|achternaam=van Ons|voornaam=Land|datum=17 juli 2021|uitgever=Land van Ons}}</ref> Landelijk ontwikkelt een deskundigenteam een monitoringprotocol waarbij ook gebruikt gemaakt zal worden van al bestaande landelijke monitoringprotocollen zoals BMP-SOVON en worden fysisch chemische bodemeigenschappen bepaalt en regenwormen geteld. Lokale monitoringteams voegen hier hun eigen specialisme en interesses aan toe. | ||
===Bouwplan=== | ===Bouwplan=== | ||
De Holtesch is droge zandgrond waardoor de mogelijkheden beperkt zijn{{Citeer web|url=https://landvanons.nl/dec20-hooghalen-zorgen-en-uitdagingen-achter-de-idylle-copy/|titel=Zorgen en uitdagingen voor de Holtesch (interview Kees Sybenga)|bezochtdatum=17 juli 2021|auteur=Tekst & beeld: Anke den Duyn|achternaam=den Duyn|voornaam=Anke|datum=17 juli 2021|uitgever=Land van Ons}} | De Holtesch is droge zandgrond waardoor de mogelijkheden beperkt zijn.<ref>{{Citeer web|url=https://landvanons.nl/dec20-hooghalen-zorgen-en-uitdagingen-achter-de-idylle-copy/|titel=Zorgen en uitdagingen voor de Holtesch (interview Kees Sybenga)|bezochtdatum=17 juli 2021|auteur=Tekst & beeld: Anke den Duyn|achternaam=den Duyn|voornaam=Anke|datum=17 juli 2021|uitgever=Land van Ons}}</ref> [[Land van Ons]] is een coöperatie die landbouwgrond aankoopt om landschap en biodiversiteit te herstellen en doet dit namens meer dan 12.000 deelnemers. Het grasland is omgezet in strokenteelt van harde (bak)tarwe, huttentut en boekweit met winterrogge als volggewas. | ||
==Waarnemingen flora en fauna== | |||
Op de Holtesch zelf zijn weinig bijzondere waarnemingen van planten, vogels en reptielen in verhouding tot zoogdieren die zich wel frequent laten zien als reeën, hazen en vossen laten zich naast muizen, eekhoorns en marters.<ref>{{Citeer boek|titel=Pionieren met landbouw op een oude Es|auteurlink=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2021/02/beheerplan-perceel-Holtesch-feb2021.pdf|auteur=Team Hooghalen Land van ons|medeauteurs=Han Duyverman|url=https://landvanons.nl/wp-content/uploads/2021/02/beheerplan-perceel-Holtesch-feb2021.pdf|uitgever=Land van Ons|datum=februari 2021}}</ref> | |||
==Links== | ==Links== | ||
Een Topografische kaart met Foto's kan gevonden worden op WikiMap ToolForge [https://wikimap.toolforge.org/?wp=false&basemap=2&cluster=false&zoom=16&lat=052.910&lon=0006.54 WikiMap ToolForge] | Een Topografische kaart met Foto's kan gevonden worden op WikiMap ToolForge [https://wikimap.toolforge.org/?wp=false&basemap=2&cluster=false&zoom=16&lat=052.910&lon=0006.54 WikiMap ToolForge] | ||
[[Lijst van landschappen van Land van Ons]] | [[Lijst van landschappen van Land van Ons]] | ||
== Tijdlijn== | == Tijdlijn== | ||
{| class="toccolours collapsible vatop" style="width:470px; float:left; margin-left: 1em; font-size: 85%;" | {| class="toccolours collapsible vatop" style="width:470px; float:left; margin-left: 1em; font-size: 85%;" | ||
| Regel 81: | Regel 85: | ||
| Open dag Percelen Holtesch | | Open dag Percelen Holtesch | ||
|} | |} | ||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
Huidige versie van 24 okt 2021 om 15:58
| Holtesch | ||
| Natuurgebied | ||
  | ||
| Situering | ||
| Locatie | Hooghalen, Midden-Drenthe | |
| Coördinaten | 52°54′N 6°32′E | |
| Informatie | ||
| Beheer | Land van Ons | |
| Foto's | ||
| ||
| Locatie Holtesch in 1900 | ||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
De Holtesch is een 13 hectare grote eeuwenoude es tussen de Zwiggelterweg (doodlopend, zuidkant) en de Heuvingweg (noordkant) bij het dorp Hooghalen, aan de zuidkant van Landgoed Heuvingshof. De ontsluitingsweg naar Landgoed Heuvingshof loopt aan de westkant van de Holtesch direct aan de spoorlijn Beilen-Assen. De Holtesch en de Hooghaleres begrenzen in het westen het SBB natuurgebied Heuvingerzand, onderdeel van Nationale park Drentsche Aa. De Holtesch ligt in de zone voor Nationaal Natuur Netwerk (NNN) "droge dooradering 2019". Wandelen bij de Holtesch kan via de Heuvingerzandroute en de Wijde Blik routes.
Geologie
Het ontstaan van de Nederlandse ondergrond werd gevormd tijdens het Saalien toen was noordwest Europa bedekt met landijs dat keien en zand uit andere streken meevoerde waarbij het huidige Drents Plateau gevormd werd. Tijdens het interglaciaal vormde de smeltende landijs vele oerstroombeekdalen zoals De Hunze en de Drentse Aa die tijdens de laatste ijstijd het Wecheslien opgevuld werden met zand. Tijdens het warme Holoceen ontstond in geheel west Europa hoogveen dat door de stijgende zeespiegel in de loop van honderden jaren weggeslagen werd.
Bodem
De Holtesch bestaat uit vruchtbare podzolgronden en deels uit vruchtbare hoge zwarte enkeerdgronden, alle bestaand uit leemarm en (zwak) lemig fijn zand. Enkeerdgronden zijn in de volksmond bekend als "esgronden". Het land in gebruik als grasland en akkerbouwland. De grond is voor alle teelten geschikt. Het SBB bosperceel 'Heuvingerzand' grenst aan de oostkant van de Holtesch.[1][2]
Houtwal en keverbanken
In april 2021 zijn ruim 200 inheemse soorten als sleedoorn, hondsroos, Gelderse roos en trosvlier geplant op gemeentegrond naast de es langs de geasfalteerde weg. Op de akker is dwars door het hart van de es een keverbank aangelegd voor de vogels en bio bestrijding. Een keverbank is een 40 cm verhoogde rug van ongeveer 2 m breed die ingezaaid wordt met polvormende gewassen zoals Kropaar, Timotheegras, Roodzwenkgras en een variatie aan meerjarige kruiden. Bij de keverbank wisselden de teeltstroken van richting.[3][4]
Land van Ons, de toekomst en onderzoek
De Holtesch (13 ha) is eigendom van 4 boeren en van de coöperatie Land van Ons die in maart 2020 8 hectare grond overnam van een boer en daarmee haar eerste bezit verwierf. De intentie is om de volledige Holtesch te verwerven.[5] Net als bij Zwagermieden en Hezenes(Diever) zijn buurpercelen eigendom van SBB. In April 2021 heeft Land van Ons opnieuw een 0,8 ha perceel op de Holtesch verworven doordat de eigen aar volledig instapte in het burgerinitiatief. Deze grond was al 100 jaar in het bezit van de familie.[6] Landelijk ontwikkelt een deskundigenteam een monitoringprotocol waarbij ook gebruikt gemaakt zal worden van al bestaande landelijke monitoringprotocollen zoals BMP-SOVON en worden fysisch chemische bodemeigenschappen bepaalt en regenwormen geteld. Lokale monitoringteams voegen hier hun eigen specialisme en interesses aan toe.
Bouwplan
De Holtesch is droge zandgrond waardoor de mogelijkheden beperkt zijn.[7] Land van Ons is een coöperatie die landbouwgrond aankoopt om landschap en biodiversiteit te herstellen en doet dit namens meer dan 12.000 deelnemers. Het grasland is omgezet in strokenteelt van harde (bak)tarwe, huttentut en boekweit met winterrogge als volggewas.
Waarnemingen flora en fauna
Op de Holtesch zelf zijn weinig bijzondere waarnemingen van planten, vogels en reptielen in verhouding tot zoogdieren die zich wel frequent laten zien als reeën, hazen en vossen laten zich naast muizen, eekhoorns en marters.[8]
Links
Een Topografische kaart met Foto's kan gevonden worden op WikiMap ToolForge WikiMap ToolForge Lijst van landschappen van Land van Ons
Tijdlijn
| Tijdlijn van Holtesch | |
|---|---|
| 2020 Maart | Besluit tot aankoop 8ha Holtesch, Eerste perceel dat aangekocht is door Land van Ons |
| 2021 April |
|
| 2021 Mei | Inzaai Strokenteelt Hottentot, Vaste lupine en Baktarwe. |
| 2021 Augustus 14 |
|
| 2021 November | Open dag Percelen Holtesch |
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Landschappen Land van Ons |  |
|---|
|
Percelen van Land van Ons: Holtesch · Onneresch · Zwagermieden · Oude Ade · Zwagermieden_Triemen · Lettele_Deventer · Noordbeemster_Avenhorn · |
