Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Andrews Norton: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
(5 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Andrews Norton''' (Hingham, Massachusetts, [[31 december]] [[1786]] – Newport, Rhode Island, [[18 september]] [[1853]]) was een Amerikaans predikant en theoloog. Samen met [[William Ellery Channing]] was hij een leidende figuur in het [[unitarisme (theologie)|unitarisme]] van de 19e eeuw. | '''Andrews Norton''' (Hingham, Massachusetts, [[31 december]] [[1786]] – Newport, Rhode Island, [[18 september]] [[1853]]) was een Amerikaans predikant en theoloog. Samen met [[William Ellery Channing]] was hij een leidende figuur in het [[unitarisme (theologie)|unitarisme]] van de 19e eeuw. | ||
__TOC__ | |||
Tijdens zijn vroege loopbaan hielp Andrews Norton om het vrijzinnig unitarisme in New England te vestigen. Hij was fel gekant tegen het streng orthodoxe [[calvinisme]] en [[trinitarisme]]. Later ontwikkelde hij zich tot de unitarische conservatieve hoofdtegenstander van het [[transcendentalisme]]. Als theoloog die niet op zijn mond gevallen was en goed gepubliceerd werd, kreeg hij van sommigen gekscherend de bijnaam „de unitarische paus” (Unitarian Pope).<ref name=papers/> | |||
==Leven== | ==Leven== | ||
Andrews Norton werd geboren in Hingham, Massachusetts als zoon van Samuel Norton. Hij behaalde zijn bachelor (A.B.) in 1804 aan de [[Harvard-universiteit|Universiteit van Harvard]]. Hij bleef aan de universiteit van Harvard en aan het [[Bowdoin College]] als promovendus en [[lector]]. In 1815 werd hij verkozen tot ''Fellow'' van de [[American Academy of Arts and Sciences]].<ref name=AAAS>{{cite web|title=Book of Members, 1780–2010: Chapter N|url=https://web.archive.org/web/20161223111149/http://www.amacad.org/publications/BookofMembers/ChapterN.pdf|publisher=American Academy of Arts and Sciences|accessdate=23 december 2016}} (gearchiveerd op archive.org)</ref> Van 1813 tot 1821 was hij bibliothecaris van de universiteitsbibliotheek van Harvard College.<ref name=papers>{{cite web|url=https://web.archive.org/web/20100708150118/http://oasis.lib.harvard.edu/oasis/deliver/~hou01492|title=Norton, Andrews, 1786-1853. Andrews Norton papers, 1768-1890: Guide|publisher=Harvard University}} (gearchiveerd op archive.org)</ref><ref name=librarians>{{aut|Alfred Claghorn Potter, Charles Knowles Bolton}}, [https://archive.org/details/librariansofharv00pottrich/page/34/mode/2up?ref=ol&view=theater&q=norton ''The Librarians of Harvard College 1667–1877''], Library of Harvard University, Cambridge, Massachusetts, 1897, p. 34, 35</ref> | |||
Hij werd in 1813 benoemd tot ''Dexter Lecturer'' voor [[Bijbelkritiek]]. In 1819 werd hij in Harvard benoemd tot de eerste ''Dexter Professor'' in de Heilige Literatuur. Hij behield deze positie tot in 1830. Hij gaf les aan een hele generatie protestantse geestelijken, inclusief [[Ralph Waldo Emerson]], die transcendentalisten werden. | |||
[[File:Houghton MS Am 1506 (15) - Cranch.jpg|thumb|Andrews Norton attacks Transcendentalism in a caricature by [[Christopher Pearse Cranch]], ca. 1836–1838]] | In 1821 trouwde Andrews met Catharine Eliot, de dochter van Samuel Eliot, een zakenman uit Boston. Zij hadden vier kinderen die de volwassenheid bereikten; een van hen, [[Charles Eliot Norton]], werd een Amerikaans schrijver en Harvard professor.<ref name=librarians/> | ||
<!--- | |||
[[File:Houghton MS Am 1506 (15) - Cranch.jpg|thumb|Andrews Norton attacks Transcendentalism in a caricature by [[Christopher Pearse Cranch]], ca. 1836–1838]]--> | |||
Later in zijn carrière verzette hij zich hevig tegen de opkomst van het transcendentalisme. Hij beklemtoonde dat vele Bijbelse wonderen echt gebeurd waren, maar zag tevens de meeste wonderen in het [[Oude Testament]] en sommige in het [[Nieuwe Testament]], zoals met name de maagdelijke geboorte van [[Jezus Christus|Jezus]], niet als ware gebeurtenissen.<ref>{{aut|Joel Myerson, Sandra Harbert Petrulionis, Laura Dassow Walls}}, ''The Oxford Handbook of Transcendentalism'', p. 53</ref> In het ontkennen van de maagdelijke geboorte van Jezus volgde hij [[William Ellery Channing]].<ref>{{aut|John White Chadwick}}, ''William Ellery Channing'', 1903, p. 440</ref> | |||
Nadat [[Ralph Waldo Emerson]] in 1838 een toespraak gaf (de ’Divinity School Address 9’) was voor Norton de maat vol wat betreft het transcendentalisme. Het jaar daarop hield hij een toespraak met het thema ''On the Latest Form of Infidelity'' voor de alumni van de Harvard Theological School, waarin hij inging tegen de argumenten van [[Baruch de Spinoza|Spinoza]], [[Friedrich Schleiermacher|Schleiermacher]], [[David Strauss|Strauss]] en [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegel]] maar Emersons naam niet vernoemde. Dit lokte als reactie weer een toespraak uit van [[George Ripley (transcendentalist)|George Ripley]]. | |||
Andrews Norton overleed in 1853 in Newport, Rhode Island.<ref name=papers/> | Hij had nooit een sterke gezondheid, maar vanaf 1849 ging zijn gezondheid nog achteruit. Andrews Norton overleed in 1853 in Newport, Rhode Island.<ref name=papers/> | ||
==Werken (selectie)== | ==Werken (selectie)== | ||
Regel 30: | Regel 34: | ||
{{Authority control|TYPE=p |ISNI=0000 0000 2362 962X |LCCN=n/82/040023 |SNAC=w6df76zq |VIAF=69698265 |Wikidata=Q4759097 }} | {{Authority control|TYPE=p |ISNI=0000 0000 2362 962X |LCCN=n/82/040023 |SNAC=w6df76zq |VIAF=69698265 |Wikidata=Q4759097 }} | ||
{{DEFAULTSORT:Norton, Andrews}} | {{DEFAULTSORT:Norton, Andrews}} | ||
[[Categorie:Amerikaans theoloog]] | [[Categorie:Amerikaans theoloog]] | ||
[[Categorie:Unitariër]] | [[Categorie:Unitariër]] | ||
[[Categorie:Bibliothecaris]] | |||
<!--[[Categorie:Fellow van de American Academy of Arts and Sciences]]--> | <!--[[Categorie:Fellow van de American Academy of Arts and Sciences]]--> | ||
[[Categorie:Geboren in 1786]] | [[Categorie:Geboren in 1786]] | ||
[[Categorie:Overleden in 1853]] | [[Categorie:Overleden in 1853]] | ||
[[Categorie:Geboren in Massachusetts]] | |||
[[Categorie:Overleden in Rhode Island]] | |||
{{groei}} |
Huidige versie van 5 okt 2023 om 01:26
Andrews Norton (Hingham, Massachusetts, 31 december 1786 – Newport, Rhode Island, 18 september 1853) was een Amerikaans predikant en theoloog. Samen met William Ellery Channing was hij een leidende figuur in het unitarisme van de 19e eeuw.
Tijdens zijn vroege loopbaan hielp Andrews Norton om het vrijzinnig unitarisme in New England te vestigen. Hij was fel gekant tegen het streng orthodoxe calvinisme en trinitarisme. Later ontwikkelde hij zich tot de unitarische conservatieve hoofdtegenstander van het transcendentalisme. Als theoloog die niet op zijn mond gevallen was en goed gepubliceerd werd, kreeg hij van sommigen gekscherend de bijnaam „de unitarische paus” (Unitarian Pope).[1]
Leven
Andrews Norton werd geboren in Hingham, Massachusetts als zoon van Samuel Norton. Hij behaalde zijn bachelor (A.B.) in 1804 aan de Universiteit van Harvard. Hij bleef aan de universiteit van Harvard en aan het Bowdoin College als promovendus en lector. In 1815 werd hij verkozen tot Fellow van de American Academy of Arts and Sciences.[2] Van 1813 tot 1821 was hij bibliothecaris van de universiteitsbibliotheek van Harvard College.[1][3]
Hij werd in 1813 benoemd tot Dexter Lecturer voor Bijbelkritiek. In 1819 werd hij in Harvard benoemd tot de eerste Dexter Professor in de Heilige Literatuur. Hij behield deze positie tot in 1830. Hij gaf les aan een hele generatie protestantse geestelijken, inclusief Ralph Waldo Emerson, die transcendentalisten werden.
In 1821 trouwde Andrews met Catharine Eliot, de dochter van Samuel Eliot, een zakenman uit Boston. Zij hadden vier kinderen die de volwassenheid bereikten; een van hen, Charles Eliot Norton, werd een Amerikaans schrijver en Harvard professor.[3] Later in zijn carrière verzette hij zich hevig tegen de opkomst van het transcendentalisme. Hij beklemtoonde dat vele Bijbelse wonderen echt gebeurd waren, maar zag tevens de meeste wonderen in het Oude Testament en sommige in het Nieuwe Testament, zoals met name de maagdelijke geboorte van Jezus, niet als ware gebeurtenissen.[4] In het ontkennen van de maagdelijke geboorte van Jezus volgde hij William Ellery Channing.[5]
Nadat Ralph Waldo Emerson in 1838 een toespraak gaf (de ’Divinity School Address 9’) was voor Norton de maat vol wat betreft het transcendentalisme. Het jaar daarop hield hij een toespraak met het thema On the Latest Form of Infidelity voor de alumni van de Harvard Theological School, waarin hij inging tegen de argumenten van Spinoza, Schleiermacher, Strauss en Hegel maar Emersons naam niet vernoemde. Dit lokte als reactie weer een toespraak uit van George Ripley.
Hij had nooit een sterke gezondheid, maar vanaf 1849 ging zijn gezondheid nog achteruit. Andrews Norton overleed in 1853 in Newport, Rhode Island.[1]
Werken (selectie)
- A Statement of Reasons for Not Believing the Doctrines of Trinitarians Respecting the Nature of God and the Person of Christ, Boston, 1819; archive.org
- The Evidences of the Genuineness of the Gospels (3 delen), 1837–1844; archive.org
- A Discourse on the Latest Form of Infidelity, Cambridge, MA, 1839;
- (met John James Taylor), The Pentateuch and Its Relation to the Jewish and Christian Dispensations, archive.org, 1863
- Tracts Concerning Christianity, 1852.
Verwijzingen
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Norton, Andrews, 1786-1853. Andrews Norton papers, 1768-1890: Guide. Harvard University. (gearchiveerd op archive.org)
- º Book of Members, 1780–2010: Chapter N. American Academy of Arts and Sciences. Geraadpleegd op 23 december 2016. (gearchiveerd op archive.org)
- ↑ 3,0 3,1 Alfred Claghorn Potter, Charles Knowles Bolton, The Librarians of Harvard College 1667–1877, Library of Harvard University, Cambridge, Massachusetts, 1897, p. 34, 35
- º Joel Myerson, Sandra Harbert Petrulionis, Laura Dassow Walls, The Oxford Handbook of Transcendentalism, p. 53
- º John White Chadwick, William Ellery Channing, 1903, p. 440
Weblinks
- Guide to Andrews Norton correspondence with Joanna Baillie in de Houghton Library, Harvard University
- Norton page uit Cambridge History of English and American Literature, vroege 20e eeuw
- Norton capsule biography uit The Unitarians and the Universalists door David Robinson
- Sermons (toespraken, preken) van Andrews Norton bevinden zich in de Andover-Harvard Theological Library in de Harvard Divinity School in Cambridge, Massachusetts.
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Claude.ai (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • Bing Copilot (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • tekst herschrijven met scribbr.io •