Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Belgische keuken: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Belgische_keuken&oldid=51456148)
 
k (+Geuze is correcte schrijfwijze in het Nederlands)
 
(2 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Zijbalk kookkunst}}
{{Zijbalk kookkunst}}
De '''Belgische keuken''' is de zeer gevarieerde nationale keuken van [[België]]. Terwijl een thuisbereiding eerder degelijk en landelijk is, is de fijnere kookkunst van het [[restaurant]] sterk door de [[Franse keuken]] beïnvloed, waarmee ze dikwijls ook kwalitatief wordt gelijkgesteld. België heeft per inwoner dan ook evenveel [[Michelinster]]ren als [[Frankrijk]].
De '''Belgische keuken''' is de zeer gevarieerde nationale keuken van [[België]]. Terwijl een thuisbereiding eerder degelijk en landelijk is, is de fijnere kookkunst van het [[restaurant]] van een hoog culinair niveau. België heeft per inwoner dan ook evenveel [[Michelinster]]ren als [[Frankrijk]].


== Kenmerken ==
== Kenmerken ==
In de Belgische keuken wordt bij voorkeur gebruikgemaakt van regionale en seizoensgebonden [[ingrediënt]]en, zodat er in dit kleine land toch aanzienlijke regionale verschillen in de nationale keuken bestaan. Zo worden de spijskaarten en thuisbereidingen aan de [[Belgische kust|kust]] door [[mossel (weekdier)|mossel]]en en [[vis (voeding)|vis]] overheerst, terwijl in de [[Ardennen]] vooral [[wild]] wordt gebruikt. Bovendien hebben zowel [[Vlamingen]] als [[Walen]] op hun beurt eigen [[Lijst van Belgische gerechten|regionale gerechten]] ontwikkeld.
In de Belgische keuken wordt bij voorkeur gebruikgemaakt van regionale en seizoensgebonden [[ingrediënt]]en, zodat er in dit kleine land toch aanzienlijke regionale verschillen in de nationale keuken bestaan. Zo worden de spijskaarten en thuisbereidingen aan de [[Belgische kust|kust]] door [[mossel (weekdier)|mossel]]en en [[vis (voeding)|vis]] overheerst, terwijl in de [[Ardennen]] vooral [[wild]] wordt gebruikt. Bovendien hebben zowel [[Vlamingen]] als [[Walen]] op hun beurt eigen [[Lijst van Belgische gerechten|regionale gerechten]] ontwikkeld.


[[Bestand:Moules Frites.jpg|thumb|left|200px|''Moules-frites'']]
De Belg [[Carolus Clusius|Charles de l’Écluse]] ([[1526]]-[[1609]]), ook bekend als Carolus Clusius, speelde een belangrijke rol in de verspreiding van de [[aardappel]] in België (en de rest van Europa), die sinds z`n invoering van groot belang is geworden voor de landelijke keuken. Daarnaast zijn andere algemeen geliefde levensmiddelen [[paling]], [[Noordzeegarnaal|Noordzeegarnalen]], [[mossel (weekdier)|mossel]]en, wild, [[worst]]waren, [[Ham (vlees)|ham]], [[witloof]] en [[Peer (vrucht)|peren]]. ''[[Moules-frites]]'' (mosselen met friet) geldt als het nationale gerecht van België.<ref>[https://web.archive.org/web/20100330143448/http://www.asg.be/nederlands/Gastronomie/inventarissen/belgische_streekspecialiteiten.htm {{Aut|P. De Groote}}, ''Tratlas België: toeristisch recreatieve atlas'', 's-Hertogenbosch, 2001.] {{Aut|S. Spoiden}}, The Betrayal of ''Moules-frites'': This Is (Not) Belgium, in {{Aut|L.R. Schehr - A.S. Veiss}} (edd.), ''French Food: On The Table, On the Page, and in French Culture'', New York - Londen, 2001, p. [http://books.google.be/books?id=tQAMOllDhk0C&pg=PA163 163].</ref> De Belgische kunstenaar [[Marcel Broodthaers]] verhief dit nationaal gerecht in [[1966]] tot kunst met zijn werk ''Grande Casserole de Moules''. Zeer populair zijn ook de gevogelte- of visstoofpot [[Waterzooi]], [[paling in 't groen]] (''anguilles au vert''), en [[Stoofkarbonade|stoofvlees]] of stoofkarbonade (''carbonade Flamande''). In Vlaanderen kent men verscheidene bekende [[asperge]]gerechten, onder andere [[asperges op zijn Vlaams]], gekookte asperges met aardappels, ham, hardgekookte [[Ei (voeding)|eieren]] en [[botersaus]]. Ook [[soep (voedsel)|soepen]] spelen traditioneel een belangrijke rol in de Belgische keuken. Een bijzonderheid is de zoete soep [[truleye]], die koud wordt gegeten met verbrokkelde [[peperkoek]]en erin. Er is ook een warme variant met [[bier]], [[tafelsuiker|suiker]], [[Boter (zuivel)|boter]] en [[muskaatnoot]].
De Belg [[Carolus Clusius|Charles de l’Écluse]] ([[1526]]-[[1609]]), ook bekend als Carolus Clusius, speelde een belangrijke rol in de verspreiding van de [[aardappel]] in België (en de rest van Europa), die sinds z`n invoering van groot belang is geworden voor de landelijke keuken. Daarnaast zijn andere algemeen geliefde levensmiddelen [[paling]], [[Noordzeegarnaal|Noordzeegarnalen]], [[mossel (weekdier)|mossel]]en, wild, [[worst]]waren, [[Ham (vlees)|ham]], [[witloof]] en [[Peer (vrucht)|peren]]. ''[[Moules-frites]]'' (mosselen met friet) geldt als het nationale gerecht van België.<ref>[https://web.archive.org/web/20100330143448/http://www.asg.be/nederlands/Gastronomie/inventarissen/belgische_streekspecialiteiten.htm {{Aut|P. De Groote}}, ''Tratlas België: toeristisch recreatieve atlas'', 's-Hertogenbosch, 2001.] {{Aut|S. Spoiden}}, The Betrayal of ''Moules-frites'': This Is (Not) Belgium, in {{Aut|L.R. Schehr - A.S. Veiss}} (edd.), ''French Food: On The Table, On the Page, and in French Culture'', New York - Londen, 2001, p. [http://books.google.be/books?id=tQAMOllDhk0C&pg=PA163 163].</ref> De Belgische kunstenaar [[Marcel Broodthaers]] verhief dit nationaal gerecht in [[1966]] tot kunst met zijn werk ''Grande Casserole de Moules''. Zeer populair zijn ook de gevogelte- of visstoofpot [[Waterzooi]], [[paling in 't groen]] (''anguilles au vert''), en [[Stoofkarbonade|stoofvlees]] of stoofkarbonade (''carbonade Flamande''). In Vlaanderen kent men verscheidene bekende [[asperge]]gerechten, onder andere [[asperges op zijn Vlaams]], gekookte asperges met aardappels, ham, hardgekookte [[Ei (voeding)|eieren]] en [[botersaus]]. Ook [[soep (voedsel)|soepen]] spelen traditioneel een belangrijke rol in de Belgische keuken. Een bijzonderheid is de zoete soep [[truleye]], die koud wordt gegeten met verbrokkelde [[peperkoek]]en erin. Er is ook een warme variant met [[bier]], [[tafelsuiker|suiker]], [[Boter (zuivel)|boter]] en [[muskaatnoot]].


[[Bestand:Waffle DSC00575.jpg|thumb|200px|right|Een Brusselse wafel]]
Er is een uitdrukking die zegt dat het eten in België wordt geserveerd in de hoeveelheden zoals ze in [[Duitsland]] gebruikelijk zijn en met de kwaliteit zoals men die uit Frankrijk kent. Dit wordt vaak de [[Bourgondiërs#Bourgondi.C3.ABrs als zuidelijke Nederlanders|Bourgondische levensstijl]] genoemd.
Er is een uitdrukking die zegt dat het eten in België wordt geserveerd in de hoeveelheden zoals ze in [[Duitsland]] gebruikelijk zijn en met de kwaliteit zoals men die uit Frankrijk kent. Dit wordt vaak de [[Bourgondiërs#Bourgondi.C3.ABrs als zuidelijke Nederlanders|Bourgondische levensstijl]] genoemd.


Regel 18: Regel 16:
=== Frieten ===
=== Frieten ===
{{Zie ook|Zie [[Friet#Belgische_frieten|Friet]] voor het hoofdartikel over dit onderwerp.}}
{{Zie ook|Zie [[Friet#Belgische_frieten|Friet]] voor het hoofdartikel over dit onderwerp.}}
[[Bestand:Fritkot.jpg|thumb|left|200px|Een typisch ''frietkot'' in [[Brussel (stad)|Brussel]]]]
[[Friet]]en zijn zeer populair in België. Frieten worden vooral in een [[frietkot|frituur]] ('''[[Frans]]:''' ''friterie, baraque à frites''; '''[[Vlaams]]:''' ''frietkot'') gegeten. Een frituur kan enerzijds een doorgaans provisorische constructie zijn die zich op een strategisch gunstige plaats - zoals bijvoorbeeld op het dorpsplein - bevindt, maar kan anderzijds ook een speciaal soort van restaurant zijn waarin men overwegend gefrituurde gerechten kan eten. Hoewel frieten ook thuis worden klaargemaakt, haalt men vaak zijn frieten bij het „frietkot om de hoek“.
[[Friet]]en zijn zeer populair in België. Frieten worden vooral in een [[frietkot|frituur]] ('''[[Frans]]:''' ''friterie, baraque à frites''; '''[[Vlaams]]:''' ''frietkot'') gegeten. Een frituur kan enerzijds een doorgaans provisorische constructie zijn die zich op een strategisch gunstige plaats - zoals bijvoorbeeld op het dorpsplein - bevindt, maar kan anderzijds ook een speciaal soort van restaurant zijn waarin men overwegend gefrituurde gerechten kan eten. Hoewel frieten ook thuis worden klaargemaakt, haalt men vaak zijn frieten bij het „frietkot om de hoek“.


=== Belgische bieren ===
=== Belgische bieren ===
[[Bestand:Westvleteren-beer.jpg|thumb|right|200px|De drie Westvleteren-bieren met het bijbehorende glas]]
{{Zie hoofdartikel|Belgisch bier}}
{{Zie hoofdartikel|Belgisch bier}}
Een andere specialiteit is het Belgische bier, vooral [[abdijbier]] (van o.a. de [[abdij van Orval]], [[abdij van Leffe]], [[Hoegaarden (bier)|abdij van Hoegaarden]], [[brouwerij St-Feuillien|St-Feuillien]], [[Sint-Sixtusabdij van Westvleteren]] of [[abdij Notre-Dame de Saint-Rémy]]) en [[speciaalbier]] zoals [[krieklambiek]], [[Gueuze]], [[Ketje]] (Brussels speciaalbier), [[Framboise]] (frambozenlambiek), [[Faro (bier)|Faro]], [[Lambiek (bier)|Lambiek]] of [[Aerts (bier)|Aerts]]. Hoewel België een klein land is, telt het een groot aantal bieren (meer dan 1.000) en een breed gamma aan stijlen. Haast elk bier heeft zijn eigen glas, dat zeer gevarieerde vormen kan hebben.
Een andere specialiteit is het Belgische bier, vooral [[abdijbier]] (van o.a. de [[abdij van Orval]], [[abdij van Leffe]], [[Hoegaarden (bier)|abdij van Hoegaarden]], [[brouwerij St-Feuillien|St-Feuillien]], [[Sint-Sixtusabdij van Westvleteren]] of [[abdij Notre-Dame de Saint-Rémy]]) en [[speciaalbier]] zoals [[krieklambiek]], [[Geuze]], [[Ketje]] (Brussels speciaalbier), [[Framboise]] (frambozenlambiek), [[Faro (bier)|Faro]], [[Lambiek (bier)|Lambiek]] of [[Aerts (bier)|Aerts]]. Hoewel België een klein land is, telt het een groot aantal bieren (meer dan 1.000) en een breed gamma aan stijlen. Haast elk bier heeft zijn eigen glas, dat zeer gevarieerde vormen kan hebben.


=== Belgische kazen ===
=== Belgische kazen ===
[[Bestand:Remoudou (cheese).jpg|thumb|left|Hervekaas (''fromage de Herve'')]]
Daarnaast produceren de Belgische landbouwers een groot aantal delicate kazen, die in het bijzonder na de maaltijd worden gegeten zoals dessertkazen, [[Passendale (kaas)|Passendale]], [[Beauvoorde]], [[Lo (kaas)|Lo]], [[Wijnendale (kaas)|Wijnendale]], [[Hervekaas]] (''fromage de Hervé''), [[Floreffe]], [[Maredsous#Kaas Maredsous|Maredsous]], [[Damme (kaas)|Damme]], [[Orvalkaas]], [[Limburger]], [[geitenkaas]], [[mandjeskaas]], [[platte kaas]].
Daarnaast produceren de Belgische landbouwers een groot aantal delicate kazen, die in het bijzonder na de maaltijd worden gegeten zoals dessertkazen, [[Passendale (kaas)|Passendale]], [[Beauvoorde]], [[Lo (kaas)|Lo]], [[Wijnendale (kaas)|Wijnendale]], [[Hervekaas]] (''fromage de Hervé''), [[Floreffe]], [[Maredsous#Kaas Maredsous|Maredsous]], [[Damme (kaas)|Damme]], [[Orvalkaas]], [[Limburger]], [[geitenkaas]], [[mandjeskaas]], [[platte kaas]].


[[Bestand:Meeresfruchte.jpg|thumb|Belgische “zeevruchten”-pralines]]
=== Belgische chocolade ===
=== Belgische chocolade ===
Belgische chocolade geniet wereldwijd een goede reputatie. Deze dankt ze in grote mate aan een traditie, die een strenge wetgeving voor de productie wist af te dwingen. Zo blijven - zelfs sinds een Europese richtlijn het gebruik van 5% plantaardige vetten die niet van [[cacaoboter]] afkomstig zijn toelaat - de meeste ambachtelijke chocoladefabrikanten de eis van 100% cacaoboter trouw. De kwaliteit van deze chocolade wordt gegarandeerd door het door de Belgische staat opgerichte kwaliteitslabel [[Ambao]].<ref>[http://www.ambao.com/ambao.php?langue=nl&id=56 www.ambao.com]{{dode link|datum=augustus 2017 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
Belgische chocolade geniet wereldwijd een goede reputatie. Deze dankt ze in grote mate aan een traditie, die een strenge wetgeving voor de productie wist af te dwingen. Zo blijven - zelfs sinds een Europese richtlijn het gebruik van 5% plantaardige vetten die niet van [[cacaoboter]] afkomstig zijn toelaat - de meeste ambachtelijke chocoladefabrikanten de eis van 100% cacaoboter trouw. De kwaliteit van deze chocolade wordt gegarandeerd door het door de Belgische staat opgerichte kwaliteitslabel [[Ambao]].<ref>[http://www.ambao.com/ambao.php?langue=nl&id=56 www.ambao.com]{{dode link|datum=augustus 2017 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>

Huidige versie van 3 mei 2019 om 15:39

Dit artikel behoort tot
de reeks over kookkunst

Bereidingstechnieken en benodigdheden

Keukengerei
Kooktechnieken

Ingrediënten en soorten voedsel

Kruiden en specerijen
Sauzen - Soepen
Vlees - Vis
Groente - Fruit
Kaas - Pasta
Drank - Andere ingrediënten
Desserts

Regionale keukens

Westers - Latijns-Amerika
Caribisch - Indiaans
Aziatisch - Indiaas
Midden Oosten - Mediterraan
Polynesisch - Afrikaans

Culinaire geschiedenis

Oud-Egyptische keuken
Ontwikkeling van het
Nederlandse voedingspatroon

Middeleeuwse kookkunst

Zie ook:

Horeca

De Belgische keuken is de zeer gevarieerde nationale keuken van België. Terwijl een thuisbereiding eerder degelijk en landelijk is, is de fijnere kookkunst van het restaurant van een hoog culinair niveau. België heeft per inwoner dan ook evenveel Michelinsterren als Frankrijk.

Kenmerken

In de Belgische keuken wordt bij voorkeur gebruikgemaakt van regionale en seizoensgebonden ingrediënten, zodat er in dit kleine land toch aanzienlijke regionale verschillen in de nationale keuken bestaan. Zo worden de spijskaarten en thuisbereidingen aan de kust door mosselen en vis overheerst, terwijl in de Ardennen vooral wild wordt gebruikt. Bovendien hebben zowel Vlamingen als Walen op hun beurt eigen regionale gerechten ontwikkeld.

De Belg Charles de l’Écluse (1526-1609), ook bekend als Carolus Clusius, speelde een belangrijke rol in de verspreiding van de aardappel in België (en de rest van Europa), die sinds z`n invoering van groot belang is geworden voor de landelijke keuken. Daarnaast zijn andere algemeen geliefde levensmiddelen paling, Noordzeegarnalen, mosselen, wild, worstwaren, ham, witloof en peren. Moules-frites (mosselen met friet) geldt als het nationale gerecht van België.[1] De Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers verhief dit nationaal gerecht in 1966 tot kunst met zijn werk Grande Casserole de Moules. Zeer populair zijn ook de gevogelte- of visstoofpot Waterzooi, paling in 't groen (anguilles au vert), en stoofvlees of stoofkarbonade (carbonade Flamande). In Vlaanderen kent men verscheidene bekende aspergegerechten, onder andere asperges op zijn Vlaams, gekookte asperges met aardappels, ham, hardgekookte eieren en botersaus. Ook soepen spelen traditioneel een belangrijke rol in de Belgische keuken. Een bijzonderheid is de zoete soep truleye, die koud wordt gegeten met verbrokkelde peperkoeken erin. Er is ook een warme variant met bier, suiker, boter en muskaatnoot.

Er is een uitdrukking die zegt dat het eten in België wordt geserveerd in de hoeveelheden zoals ze in Duitsland gebruikelijk zijn en met de kwaliteit zoals men die uit Frankrijk kent. Dit wordt vaak de Bourgondische levensstijl genoemd.

Veel supermarkten hebben een zeer grote selectie aan kwalitatief hoogstaande fijne voedingswaren.

België staat bekend om de Belgische chocolade (vooral de pralines), de Brusselse en Luikse wafel, de Belgische frieten, de Belgische kazen, alsook het Belgisch bier (waarvan er meer dan 1000 verschillende soorten zijn).

Belgische producten

Frieten

Zie Friet voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Frieten zijn zeer populair in België. Frieten worden vooral in een frituur (Frans: friterie, baraque à frites; Vlaams: frietkot) gegeten. Een frituur kan enerzijds een doorgaans provisorische constructie zijn die zich op een strategisch gunstige plaats - zoals bijvoorbeeld op het dorpsplein - bevindt, maar kan anderzijds ook een speciaal soort van restaurant zijn waarin men overwegend gefrituurde gerechten kan eten. Hoewel frieten ook thuis worden klaargemaakt, haalt men vaak zijn frieten bij het „frietkot om de hoek“.

Belgische bieren

Zie Belgisch bier voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Een andere specialiteit is het Belgische bier, vooral abdijbier (van o.a. de abdij van Orval, abdij van Leffe, abdij van Hoegaarden, St-Feuillien, Sint-Sixtusabdij van Westvleteren of abdij Notre-Dame de Saint-Rémy) en speciaalbier zoals krieklambiek, Geuze, Ketje (Brussels speciaalbier), Framboise (frambozenlambiek), Faro, Lambiek of Aerts. Hoewel België een klein land is, telt het een groot aantal bieren (meer dan 1.000) en een breed gamma aan stijlen. Haast elk bier heeft zijn eigen glas, dat zeer gevarieerde vormen kan hebben.

Belgische kazen

Daarnaast produceren de Belgische landbouwers een groot aantal delicate kazen, die in het bijzonder na de maaltijd worden gegeten zoals dessertkazen, Passendale, Beauvoorde, Lo, Wijnendale, Hervekaas (fromage de Hervé), Floreffe, Maredsous, Damme, Orvalkaas, Limburger, geitenkaas, mandjeskaas, platte kaas.

Belgische chocolade

Belgische chocolade geniet wereldwijd een goede reputatie. Deze dankt ze in grote mate aan een traditie, die een strenge wetgeving voor de productie wist af te dwingen. Zo blijven - zelfs sinds een Europese richtlijn het gebruik van 5% plantaardige vetten die niet van cacaoboter afkomstig zijn toelaat - de meeste ambachtelijke chocoladefabrikanten de eis van 100% cacaoboter trouw. De kwaliteit van deze chocolade wordt gegarandeerd door het door de Belgische staat opgerichte kwaliteitslabel Ambao.[2]

Tot de bekendste Belgische specialiteiten behoren zonder twijfel de pralines. Zij werden naar verluidt in 1912 door Jean Neuhaus junior uitgevonden. Drie jaar later zou hij de ballotin of het pralinedoosje uitvinden waardoor de pralines na aankoop hun temperatuur zouden blijven behouden. Vandaag de dag bestaan er honderd verschillende soorten. Ze worden zelfs in families ingedeeld: manons, pralines met slagroom, pralines met marsepein, met likeur, of ook nog truffels.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Noten

  1. º P. De Groote, Tratlas België: toeristisch recreatieve atlas, 's-Hertogenbosch, 2001. S. Spoiden, The Betrayal of Moules-frites: This Is (Not) Belgium, in L.R. Schehr - A.S. Veiss (edd.), French Food: On The Table, On the Page, and in French Culture, New York - Londen, 2001, p. 163.
  2. º www.ambao.com(Dode link)
rel=nofollow

Referenties

rel=nofollow
rel=nofollow

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Cuisine of Belgium op Wikimedia Commons.

rel=nofollow