Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Snaarinstrument: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
(–)
 
(2 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
Een '''snaarinstrument''' of '''chordofoon''' is een [[muziekinstrument]] waarbij het geluid veroorzaakt wordt door het trillen van [[Snaar (muziek)|snaren]]. In het algemeen wordt het [[geluid]] van de [[trilling|trillende]] snaar ondersteund door een klankkast of [[resonator]].<BR>
{{Zie_Luisterrijk}}Een '''snaarinstrument''' of '''chordofoon''' is een [[muziekinstrument]] waarbij het geluid veroorzaakt wordt door het trillen van [[Snaar (muziek)|snaren]]. In het algemeen wordt het [[geluid]] van de [[trilling|trillende]] snaar ondersteund door een klankkast of [[resonator]].<BR>


Snaarinstrumenten kunnen ingedeeld worden op basis van de constructie en de speelwijze. Verder is er een onderverdeling te maken in [[akoestisch]]e instrumenten en [[elektrische instrumenten]] die gebruik maken van [[gitaarelement|elektrische pick-ups]].
Snaarinstrumenten kunnen ingedeeld worden op basis van de constructie en de speelwijze. Verder is er een onderverdeling te maken in [[akoestisch]]e instrumenten en [[elektrische instrumenten]] die gebruik maken van [[gitaarelement|elektrische pick-ups]].
Regel 15: Regel 15:


De meest voorkomende westerse zijn:
De meest voorkomende westerse zijn:
:*[[Viool]] -- [[Altviool]] -- [[Cello]] -- [[Contrabas]]  
:*[[Viool]] [[Altviool]] [[Cello]] [[Contrabas]]  
Een aantal minder bekende:
Een aantal minder bekende:
:*[[Dansmeestersviool]] -- [[Viola d'amore]] - [[Viola da gamba]]
:*[[Dansmeestersviool]] [[Viola d'amore]] [[Viola da gamba]]
:*[[Hardangerviool]] (''[[Noorwegen]]'')
:*[[Hardangerviool]] (''[[Noorwegen]]'')
:*[[Rebec]] --[[Vedel]] --[[Gusle]] (''[[Joegoslavië]]'') -- [[Gdulka]] (''[[Bulgarije]]'')
:*[[Rebec]] [[Vedel]] [[Gusle]] (''[[Joegoslavië]]'') [[Gdulka]] (''[[Bulgarije]]'')
:*[[Viocta]] -- [[Muziekboog]]
:*[[Viocta]] [[Muziekboog]]


===Getokkelde luitachtigen===
===Getokkelde luitachtigen===
Regel 26: Regel 26:
:*[[Balalaika]]  
:*[[Balalaika]]  
:*[[Banjo]]
:*[[Banjo]]
:*[[Gitaar]] -- [[Basgitaar]] -- [[Gitarron]] (''[[Mexico (land)|Mexico]]'') -- [[Tiple]] (''[[Colombia]]'') -- [[Cavaquinho]] -- (''[[Portugal, Brazilië]]'') [[Ukelele]] -- [[Cuatro]] (''[[Venezuela]], [[Trinidad en Tobago|Trinidad]], [[Puerto Rico]]'') -- [[Charango]] (''[[Andes]] gebied'')
:*[[Gitaar]] [[Basgitaar]] [[Gitarron]] (''[[Mexico (land)|Mexico]]'') [[Tiple]] (''[[Colombia]]'') [[Cavaquinho]] (''[[Portugal, Brazilië]]'') [[Ukelele]] [[Cuatro]] (''[[Venezuela]], [[Trinidad en Tobago|Trinidad]], [[Puerto Rico]]'') [[Charango]] (''[[Andes]] gebied'')
:*[[Cister]] -- [[Luit]] -- [[Theorbe]] of [[Basluit]]  
:*[[Cister]] [[Luit]] [[Theorbe]] of [[Basluit]]  
:*[[Mandoline (instrument)|Mandoline]] -- [[Mandola]] -- [[Mandoloncello]] -- [[Mandobas]] -- [[Bandurria]] (''Spanje'') [[Laud]] (''[[Spanje]]'')
:*[[Mandoline (instrument)|Mandoline]] [[Mandola]] [[Mandoloncello]] [[Mandobas]] [[Bandurria]] (''Spanje'') [[Laud]] (''[[Spanje]]'')
:*[[Bağlama]] (''[[Turkije]]'') -- [[Bouzouki]] (''[[Griekenland]]'') -- [[Tambura]] -- [[Tamburica]] (''[[Joegoslavië]]'')
:*[[Bağlama]] (''[[Turkije]]'') [[Bouzouki]] (''[[Griekenland]]'') [[Tambura]] [[Tamburica]] (''[[Joegoslavië]]'')
:*[[Sitar]] -- [[Tanbur]] (''[[India]]'')
:*[[Sitar]] [[Tanbur]] (''[[India]]'')
:*[[Ud]] -- [[Cobza]] (''[[Roemenië]]'')
:*[[Ud]] [[Cobza]] (''[[Roemenië]]'')
:*[[Sansa (muziekinstrument)|Sansa]]
:*[[Sansa (muziekinstrument)|Sansa]]
:*[[3rd bridge-gitaar]]
:*[[3rd bridge-gitaar]]
Ook de [[Contrabas]] wordt in niet-klassieke muziek meestal geplukt
Ook de [[contrabas]] wordt in niet-klassieke muziek meestal geplukt.


===Citers===
===Citers===
Deze worden vaak met behulp van [[mallets]] of hamertjes of anderszins gemechaniseerd gespeeld maar vaak ook met de vingers.
Deze worden vaak met behulp van [[mallets]] of hamertjes of anderszins gemechaniseerd gespeeld maar vaak ook met de vingers.
*[[Citera]] (''Hongarije'') [[Langeleik]] (''Noorwegen'') (''Denemarken'') [[Scheitholt]] (''Duitsland'') [[Langspil]] (''IJsland'') [[Kankles]] (''Estland'') (''Letland'')
*[[Citera]] (''Hongarije'') [[Langeleik]] (''Noorwegen'') (''Denemarken'') [[Scheitholt]] (''Duitsland'') [[Langspil]] (''IJsland'') [[Kankles]] (''Estland'') (''Letland'')
*[[Clavichord]] -- [[Klavecimbel]] -- [[Spinet]] -- [[Virginaal]] -- [[Vina]] (''India'')
*[[Clavichord]] [[Klavecimbel]] [[Spinet]] [[Virginaal]] [[Vina]] (''India'')
*[[Cymbalom]] (''[[Balkan (schiereiland)|Balkan]]'')-- [[Hakkebord]] -- [[Santur]] (''India'')-- [[Qanûn]] (''Turkije'') - [[Hammered dulcimer]] (''[[Ierland (land)|Ierland]], [[Verenigde Staten]]'')
*[[Cymbalom]] (''[[Balkan (schiereiland)|Balkan]]'') [[Hakkebord]] [[Santur]] (''India'') [[Qanûn]] (''Turkije'') [[Hammered dulcimer]] (''[[Ierland (land)|Ierland]], [[Verenigde Staten]]'')
*[[Dulcimer]] (''VS'') [[Hommel (muziekinstrument)|Hommel]] (''Nederland'') (''België'') [[Epinette]] (''België'') (''Frankrijk'') [[langspell]] (''Zweden'')
*[[Dulcimer]] (''VS'') [[Hommel (muziekinstrument)|Hommel]] (''Nederland'') (''België'') [[Epinette]] (''België'') (''Frankrijk'') [[langspell]] (''Zweden'')
*[[Kantele]] -- [[Psalterium]] -- [[Suntur]] (''India'') -- [[Concertciter]] -- [[Akkoordciter]] -- [[Autoharp]]
*[[Kantele]] [[Psalterium]] [[Suntur]] (''India'') [[Concertciter]] [[Akkoordciter]] [Autoharp]]
*[[Kelstone]] (''België'', [[2007]])
*[[Kelstone]] (''België'', [[2007]])
*[[Kementsje]] (''Turkije'')
*[[Kementsje]] (''Turkije'')
*[[Koto (instrument)|Koto]] (Japan) -- [[Guzheng]]
*[[Koto (instrument)|Koto]] (Japan) [[Guzheng]]
*[[Moodswinger]] (''Nederland'', [[2006]])
*[[Moodswinger]] (''Nederland'', [[2006]])
*[[Noardske Balke]] (''Friesland'') [[Vlier (instrument)|Vlier]] (''Nederland'')
*[[Noardske Balke]] (''Friesland'') [[Vlier (instrument)|Vlier]] (''Nederland'')
Regel 54: Regel 54:


Bij de draailier worden de snaren gestreken door een ronddraaiende houten schijf die met [[hars]] is ingewreven, bij de nickelharpa met een strijkstok.
Bij de draailier worden de snaren gestreken door een ronddraaiende houten schijf die met [[hars]] is ingewreven, bij de nickelharpa met een strijkstok.
==Long string instrument==
Een markante variant van een snaarinstrument is de [[long string instrument]]. Welliswaar wijkt dit instrument qua spelwijze niet af van andere instrumenten, het kan getokkeld, gestrekken of aangeslagen worden met een stok. De klank is echter afwijkend omdat de [[transversale golf]] buiten het gehoorbereik ligt en mensen horen enkel de aanslagtoon in de vorm van [[longitudinale golf|longitudinale trillingen]].


{{Navigatie Indeling Muziekinstrumenten}}
{{Navigatie Indeling Muziekinstrumenten}}


[[Categorie:Chordofoon| ]]
[[Categorie:Chordofoon| ]]

Huidige versie van 6 apr 2015 om 03:57

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Een snaarinstrument of chordofoon is een muziekinstrument waarbij het geluid veroorzaakt wordt door het trillen van snaren. In het algemeen wordt het geluid van de trillende snaar ondersteund door een klankkast of resonator.

Snaarinstrumenten kunnen ingedeeld worden op basis van de constructie en de speelwijze. Verder is er een onderverdeling te maken in akoestische instrumenten en elektrische instrumenten die gebruik maken van elektrische pick-ups.

Indeling op basis van constructie

  • luitachtigen
    Bij deze instrumenten, liggen de klankkast en de hals in elkaars verlengde; de snaren lopen evenwijdig aan de kast, zoals bij een gitaar. Het bouwprincipe is dat van een lijn (tweehoek), waaronder een klankkast is gemonteerd.
  • harpachtigen
    Bij deze instrumenten maken de klankkast en de hals een hoek met elkaar; de snaren lopen van de hals naar de klankkast zoals harp en Lier. Het bouwprincipe is dat van een driehoek, waarin een klankkast is geïntegreerd.
  • citers
    Dit zijn snaarinstrumenten zonder hals, zoals de piano. Het bouwprincipe is dat van een vierhoek (meestal een trapezium), waarin een klankkast is geïntegreerd.

Indeling op basis van speelwijze

Snaarinstrumenten kunnen worden onderverdeeld aan de hand van de manier waarop de snaren in trilling worden gebracht. Bij luitachtigen kan dat zijn door middel van strijken (b.v. een viool) of tokkelen (b.v. een gitaar). Bij de citers worden de snaren tot klinken gebracht door ze aan te slaan (b.v. een piano).

Gestreken luitachtigen (strijkinstrumenten)

De meeste strijkinstrumenten worden bespeeld met een strijkstok (zoals de naam al deed verwachten).

De meest voorkomende westerse zijn:

Een aantal minder bekende:

Getokkelde luitachtigen

Tokkelinstrumenten worden bespeeld met behulp van een plectrum of de vingernagels of 'geplukt' met de hand/vingers

Ook de contrabas wordt in niet-klassieke muziek meestal geplukt.

Citers

Deze worden vaak met behulp van mallets of hamertjes of anderszins gemechaniseerd gespeeld maar vaak ook met de vingers.

Er zijn ook gestreken varianten, waarbij (enkele) snaren via een mechaniek met knoppen ingekort worden:

Bij de draailier worden de snaren gestreken door een ronddraaiende houten schijf die met hars is ingewreven, bij de nickelharpa met een strijkstok.

Long string instrument

Een markante variant van een snaarinstrument is de long string instrument. Welliswaar wijkt dit instrument qua spelwijze niet af van andere instrumenten, het kan getokkeld, gestrekken of aangeslagen worden met een stok. De klank is echter afwijkend omdat de transversale golf buiten het gehoorbereik ligt en mensen horen enkel de aanslagtoon in de vorm van longitudinale trillingen.

rel=nofollow