Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Noord-Macedonië

Uit Wikisage
Versie door Sir Edgard (overleg | bijdragen) op 4 jan 2015 om 18:32 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Macedoni%C3%AB_(land)&oldid=42921499)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

De Republiek Macedonië (Macedonisch: Република Македонија,  uitspraak ) is een land gelegen in het midden van de Balkan in Zuidoost-Europa. Het is een van de opvolgerstaten van het voormalige Joegoslavië, waarvan het land zich in 1991 onafhankelijk verklaarde. De Republiek Macedonië is een binnenstaat die wordt begrensd door Kosovo in het noordwesten, Servië in het noorden, Bulgarije in het oosten, Griekenland in het zuiden en Albanië in het westen. De hoofdstad van het land is Skopje, met een kleine 670.000 inwoners in 2006. Andere grotere steden zijn respectievelijk Kumanovo, Bitola, Tetovo, Gostivar, Prilep, Struga, Ohrid, Veles, Strumica en Štip. Het land heeft meer dan vijftig meren en zestien bergen hoger dan 2000 meter.

De Republiek Macedonië is een lid van de VN en de Raad van Europa. Sinds december 2005 is ze ook een kandidaat voor toetreding tot de Europese Unie en heeft ze het lidmaatschap aangevraagd voor de NAVO.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van de Republiek Macedonië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Joegoslavië (formeel) een federale staat, waarbij voor het eerst ook het Macedonische volk[6] een eigen territorium kreeg, de Socialistische Republiek Macedonië. Op 8 september 1991 werd deze deelstaat na een referendum onafhankelijk.

De naam Macedonië ligt gevoelig bij Griekenland, aangezien het noordelijke deel van Griekenland ook die naam heeft. De Grieken vrezen dat er verwarring ontstaat tussen F.Y.R.O.M. en de noordelijke provincie van Griekenland, met name omdat de provincie belangrijk was in de oudheid o.a. door Alexander de Grote. [7] Griekenland drong er bij de internationale gemeenschap op aan om het verschil tussen de twee 'Macedoniën' duidelijk naar voren te laten komen. Daarom is in de VN bepaald dat Macedonië in het internationale verkeer als 'Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië' (in het Engels Former Yugoslav Republic of Macedonia of afgekort als F.Y.R.O.M.) wordt aangeduid. De Grieken noemen het land ΠΓΔΜ (spreek uit: poe-ghoe-dhoe-moe), de Griekse afkorting voor F.Y.R.O.M., of simpelweg Skopje, naar de hoofdstad van het land. Op 17 maart 2008 onderhandelden Athene en Skopje over de naam, omdat er voor 2 april een oplossing gevonden moest worden naar aanleiding van de onderhandelingen over de toetreding van het nieuw gevormde land tot de NAVO. Er werd echter geen oplossing gevonden en Griekenland gebruikte zijn veto om de toetreding tot de NAVO te blokkeren.

De nieuwe Republiek Macedonië ondervond weinig tot geen gevolgen van de Oorlogen in Joegoslavië begin jaren 90. Dat veranderde toen in 1998 een extreem-nationalistische orthodoxe regering onder premier Gregoriefski aan de macht kwam en bovendien oorlog uitbrak in Kosovo. Veel etnische Albanezen vluchtten uit Kosovo, waarvan een deel naar Macedonië waar al een etnisch-Albanese minderheid woonde. De Albanezen in Macedonië, georganiseerd in de UÇK-M, streefden naar onafhankelijkheid. Dit leidde ertoe dat er in 2001 in de Republiek Macedonië een korte maar hevige strijd woedde tussen etnische Albanezen en het Macedonische regeringsleger. Als gevolg hiervan stopte het geweld en werd door Macedonische en etnisch-Albanese leiders het Akkoord van Ohrid ondertekend.

Besloten werd dat de NAVO zou assisteren bij het innemen van de wapens van de etnische Albanezen. Deze missie kreeg de naam Task Force Harvest (oogst). De NAVO werd gevraagd om de Republiek Macedonië na beëindiging van TFH te ondersteunen bij het vredesproces en de parlementsverkiezingen van 15 september 2002. Hierop stationeerde de NAVO de vredesmacht Task Force Fox in de Repbuliek Macedonië. Nadat de verkiezingen naar tevredenheid verlopen waren werd deze missie opgevolgd door een kleinere EU-vredesmacht "Concordia", die later weer werd opgevolgd door een EU politie-missie met de naam "Proxima", die een jaar (tot 15 december 2004) actief zou zijn. Vlak voor die tijd werd de missie met één jaar verlengd (Proxima II). Deze missie eindigde op 15 december 2005.

Europese Unie

Zie Macedonië en de Europese Unie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Republiek Macedonië heeft een aanvraag gedaan om toe te treden tot de Europese Unie op 22 maart 2004. Op 9 november 2005 gaf de Europese Commissie een positief advies, dat op 17 december 2005 werd overgenomen door de Europese Raad. Het land werd daarmee kandidaat-lid.

Geografie

Steden

De belangrijkste steden in de Republiek Macedonië zijn:

Bestuurlijke indeling

Zie Lijst van gemeenten in Macedonië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tot november 1991 was de republiek opgedeeld in 34 districten, waarna de primaire bestuurlijke verdeling werd veranderd in 123 gemeenten (opštini). In augustus 2004 werd dit teruggebracht tot 84 gemeenten.

Talen

De enige nationale officiële taal van de Republiek Macedonië is het Macedonisch[2], dat in Bulgarije door sommigen[8] als een dialect of variëteit van het Bulgaars wordt beschouwd, en dus niet als een op zichzelf staande taal.

In het westen van de Republiek Macedonië leeft een belangrijke Gegisch-Albanese minderheid, die in onder meer de centrumsteden Debar, Gostivar en Tetovo zelfs de meerderheid van de bevolking uitmaakt. In alle gemeenten waar meer dan 20% Albanezen wonen kan het Albanees gebruikt worden voor vragen aan de overheid en in het gemeentelijk bestuur.[2] Ook in Skopje, waar de meerderheid van de bevolking Macedonisch is, zijn wegwijzers en straatnaamborden doorgaans tweetalig. Ook het Turks wordt nog door zo'n 200.000 mensen gesproken in Macedonië.

Verder wordt het Servisch nog vrij algemeen beheerst als tweede taal, doordat Macedonië vroeger een deel van Joegoslavië was. Ook wordt er lokaal Adygees, Aroemeens, Balkan-Gagaoezisch Turks, Grieks, Megleno-Roemeens en (Balkan-)Romani gesproken.

Religie

Het grootse deel van de inwoners is Grieks/Servisch-orthodox, een deel is islamitisch, een minderheid katholiek of joods.

Galerij

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º In gemeenten waar meer dan 20% Albanezen wonen kan het Albanees gebruikt worden voor vragen aan de overheid. Zie ook de sectie Talen.
  2. 2,0 2,1 2,2 (en) MINA (26 juli 2008): Languages Law passed in Parliament
  3. º
  4. º
  5. º
  6. º Wanneer Macedoniërs niet als Bulgaren beschouwd worden, zoals ook wel gebeurt.
  7. º Floudas, Demetrius Andreas; "A Name for a Conflict or a Conflict for a Name? An Analysis of Greece's Dispute with FYROM”,. 24 (1996) Journal of Political and Military Sociology, 285 Geraadpleegd op 2008-01-24
  8. º Ethnologue: Macedonian
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
41°39′0″N, 21°43′0″E