Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Vlaamse Gemeenschap: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Vlaamse_Gemeenschap&oldid=51951767) |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''Vlaamse Gemeenschap''' is | {{Infobox regio | ||
| plaatskop = [[Gemeenschap (België)|Gemeenschap]] in {{BE}} | |||
| vlag = [[Bestand:Flag of Flanders.svg|{{infobox/afbeeldingbreedte}}px|De Vlaamse Leeuw: de officiële vlag]] | |||
| vlagartikel = | |||
| naaminregionaletaal = Vlaamse Gemeenschap | |||
| locatie = [[Bestand:Flemish Community in Belgium and Europe.svg|{{infobox/afbeeldingbreedte}}px|Locatie van de Vlaamse Gemeenschap binnen België en Europa]] | |||
| detailkaart = Vlaamse GemeenschapLocatie.png | |||
| talen = [[Nederlands]] | |||
| hoofdstad = [[Brussel (stad)|Brussel]] | |||
| km2 = | |||
| inwoners = 6,5 miljoen | |||
| meetjaar = | |||
| dichtheid = | |||
| tijdzone = | |||
| volkslied = [[De Vlaamse Leeuw]] | |||
| feestdag = 11 juli | |||
}} | |||
De '''Vlaamse Gemeenschap''' is de grootste van de drie [[Gemeenschap (België)|gemeenschappen]] in [[België (hoofdbetekenis)|België]]. | |||
== | == Betekenissen == | ||
Het begrip '''Vlaamse Gemeenschap''', vroeger (voor ± 1980) ook [[Nederlandse Cultuurgemeenschap|Nederlandse Gemeenschap]] genoemd, heeft twee onderscheiden, maar nauw verwante betekenissen: | |||
# maatschappelijk (sociaal, politiek, cultureel, ...) is het de groep of gemeenschap van de Vlamingen; die bestaat uit de inwoners van het [[Vlaams Gewest]] en de inwoners van het [[Brussels Hoofdstedelijk Gewest]] die [[Nederlands]]sprekend zijn en/of die zich als [[Vlaming]] beschouwen; in deze betekenis spreken sommigen ook van de 'Vlaamse natie' zoals men kan spreken van de Schotse, Baskische of Catalaanse natie. | |||
# institutioneel is het een van de deelstatelijke instellingen in [[België (hoofdbetekenis)|België]], met [[gemeenschap (België)|gemeenschapsbevoegdheden]] in het Nederlandse [[taalgebied]] en het tweetalige gebied [[Brussel-Hoofdstad]]. De Vlaamse Gemeenschap is de grootste gemeenschap van het land qua inwoners. | |||
== Geschiedenis == | |||
[[Vlaanderen]] besliste in [[1980]] om de Vlaamse Gemeenschap en het [[Vlaams Gewest]] samen te voegen. Het heeft daardoor nu één [[Vlaams Parlement]] en één [[Vlaamse Regering]]. Hierdoor werden de gemeenschapsbevoegdheden (zoals onderwijs, cultuur, taal en welzijn) overgedragen aan bevoegde ministers van de Vlaamse deelregering. Een soortgelijke overdracht gebeurde met de gewestelijke bevoegdheden van het [[Vlaams Gewest]]. | |||
Zie ook: [[België]] | Strikt juridisch gesproken geldt die gemeenschapsbevoegdheid in Brussel enkel voor Vlaamse instellingen, en niet rechtstreeks voor Vlamingen. De reden daarvoor is de terughoudendheid van sommige Vlamingen en de weigering van de Franstaligen om in Brussel een subnationaliteit of een gemeenschapskeuze in te stellen: een sluitend administratief-rechterlijk statuut met behulp waarvan op eenduidige wijze bepaald had kunnen worden wie in Brussel Vlaming is en wie niet, wie er dus mag stemmen voor de Vlaamse bestuursraden en wie niet, en ook: wie er de lasten van de lokale instellingen van de eigen gemeenschap moet dragen. | ||
== Structuur == | |||
De Vlaamse Gemeenschap is opgedeeld in 5 [[provincie]]s, 23 administratieve [[arrondissement]]en (waarvan 1 [[Brussels Hoofdstedelijk Gewest|Brussels]]), 36 [[provinciedistrict]]en (waarvan 1 Brussels), 111 [[kieskanton|kantons]] (waarvan 8 Brusselse) en 327 [[Belgische gemeente|gemeenten]] (waarvan 19 Brusselse). | |||
{| class="wikitable" style="font-size:74%; text-align:center;" | |||
!colspan="2" | [[Bestand:Flag of Flanders.svg|20px]] Vlaamse<br />Gemeenschap ||[[Supranationalisme|Supranationaal]] || colspan="2" | [[staat|Nationaal]] || [[Gemeenschap (België)|Gemeenschap]] || [[Gewesten van België|Gewest]] || [[Provincies van België|Provincie]] || [[Arrondissement]] || [[Provinciedistrict]] || [[Kieskanton|Kanton]] || [[Belgische gemeente|Gemeente]] || [[Stadsdistrict|District]] | |||
|- | |||
! rowspan="4" ! style="font-size:75%;" | Administratief!! rowspan=2| '''Niveau''' | |||
| rowspan=2| {{EU}} || colspan="2" rowspan=2| {{BE}} || colspan="2" |{{BE-vlag|Vlaanderen}} || rowspan=2 | {{BE-vlag|Antwerpen}}<br/>{{BE-vlag|Limburg}}<br/>{{BE-vlag|Oost-Vlaanderen}}<br/>{{BE-vlag|West-Vlaanderen}}<br/>{{BE-vlag|Vlaams-Brabant}} || colspan="3" rowspan=2| 23 || rowspan=2 | 327 || rowspan=2| 9 | |||
|- | |||
| {{BE-vlag|Vlaams}} || {{BE-vlag|Vlaams Gewest}}<br/>{{BE-vlag|Brussels Hoofdstedelijk Gewest}} | |||
|- | |||
! Bestuur | |||
|''[[Europese Commissie]]''||colspan="2" | ''[[Belgische regering]]''|| ''[[Vlaamse regering]]''<br />---<br />''[[Vlaamse Gemeenschapscommissie|College v.d. Vlaamse Gemeenschaps­commissie]]''<br />''[[Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie|College v.d. Gemeenschap­pelijke<br />Gemeenschaps­commissie]]''|| ''[[Vlaamse regering]]''<br/>''[[Brusselse Hoofdstedelijke Regering]]'' || colspan="4" | ''[[Deputatie (provinciebestuur)|Deputatie]]'' ||''[[College van burgemeester en schepenen|Gemeentebestuur]]''||''[[Districtscollege]]'' | |||
|- | |||
! Raad | |||
|''[[Europees Parlement]]''||''[[Senaat (België)|Senaat]]''|| ''[[Kamer van Volksvertegenwoordigers|Kamer van<br/>Volksvertegenwoordigers]]''|| ''[[Vlaams Parlement]]''<br />---<br />''[[Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie|Raad v.d. Vlaamse Gemeenschaps­commissie]]''<br />''[[Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie|Raad v.d. Gemeenschap­pelijke<br />Gemeenschaps­commissie]]'' || ''[[Vlaams Parlement]]''<br/>''[[Brussels Hoofdstedelijk Parlement]]'' || colspan="4" | ''[[Provincieraad]]'' || ''[[Gemeenteraad]]'' || ''[[districtsraad (België)|Districtsraad]]'' | |||
|- | |||
!colspan="2"|[[Kiesomschrijving]] | |||
|colspan="2"|[[Nederlands kiescollege|Nederlands Kiescollege]]||colspan="4"| [[Kieskring Antwerpen|Antwerpen]], [[Kieskring Limburg|Limburg]], [[Kieskring Vlaams-Brabant|Vlaams-Brabant]],<br/>[[Kieskring Oost-Vlaanderen|Oost-Vlaanderen]], [[Kieskring West-Vlaanderen|West-Vlaanderen]] en [[Kieskring Brussel-Hoofdstad|Brussel-Hoofdstad]] || 13 || 36 || 111 || 327 || 9 | |||
|- | |||
!colspan="2"|[[Verkiezingen in België|Verkiezing]] | |||
| ''[[Europese Parlementsverkiezingen|Europese]]''||colspan="2" | ''[[Belgische federale verkiezingen|Federale]]''|| colspan="2" | ''[[Vlaamse verkiezingen|Vlaamse]]''<br/>''[[Brusselse verkiezingen|Brusselse]]''|| colspan="4" | ''[[provincieraadsverkiezingen|Provincieraads-]]'' || ''[[gemeenteraadsverkiezingen|Gemeenteraads-]]'' || ''[[districtsraadsverkiezingen|Districtsraads-]]'' | |||
|} | |||
== Bevoegdheden == | |||
=== Nederlands, officiële taal in Vlaanderen === | |||
De officiële taal in het Nederlands taalgebied, dat overeenkomt met het Vlaams Gewest, in bestuur en administratie is het Nederlands. Het geniet als enige taal deze status in alle gemeenten; in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in de federale administratie wordt die status gedeeld met het Frans. De [[taalfaciliteiten]] in sommige Vlaamse gemeenten aan de grens met het Waalse en Brusselse gewest geven beperkte ruimte voor gebruik van het Frans in lokale openbare diensten. | |||
Sommige Vlamingen gebruiken, vooral in de omgangstaal, vaak de term '[[Vlaams]]' in plaats van Nederlands om naar de eigen moedertaal te verwijzen. Er bestaat echter geen 'Vlaams' in de zin van een gestandaardiseerde spreek- of schrijftaal. De Vlaamse dialecten worden nergens op school onderwezen, maar worden van generatie op generatie thuis en in de omgang doorgegeven. | |||
De taalvarianten die de Brusselaars spreken lopen zeer sterk uiteen door de grote en voortdurende in- en uitstroom van Vlamingen. Jonge Vlamingen komen zich in Brussel vestigen; anderen trekken eruit weg. De oorspronkelijke Brusselaars, de 'Ketjes', spreken een Brabants dialect dat echter zwaar achteruitgegaan is door de [[verfransing van Brussel]]. Het [[Brussels (dialect)|Brussels]] kenmerkt zich taalkundig door een Nederlandse grammatica, woordenschat en uitspraak, en kent sterke Franse invloeden. Daarnaast kent zowat elke (deel)gemeente een eigen dialect. | |||
Op 26 april 2006 heeft het Vlaams Parlement de [[Vlaamse Gebarentaal]] [[erkenning van gebarentalen|erkend]] als taal in Vlaanderen. Deze "erkenning houdt in dat de Vlaamse overheid de Vlaamse Gebarentaal erkent als de volwaardige taal van de Dovengemeenschap in Vlaanderen. Die ''erkenning'' omvat hierbij de drie betekenissen van het woord: (1) de Vlaamse overheid bevestigt de juistheid van het feit dat de Vlaamse Gebarentaal de taal is van de Dovengemeenschap in Vlaanderen, (2) de Vlaamse overheid aanvaardt het bestaan van die taal ook op juridisch vlak en behandelt ze als dusdanig en (3) de Vlaamse overheid uit haar waardering voor deze taal." | |||
=== Media === | |||
De [[Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie]] is de [[openbare omroep]] voor Vlamingen. Sinds 2 decennia concurreert die met de commerciële televisieomroep ([[Vlaamse Televisie Maatschappij|VTM]]) en recentelijk met enkele andere private televisiezenders en met tientallen lokale radio's. | |||
De gedrukte pers wordt gedomineerd door enkele nationale dagbladen die in heel Vlaanderen gelezen worden en een (kleiner) aantal regionale dagbladen. [[De Tijd (België)|De Tijd]] (voornamelijk gericht op economie, veeleer centrumrechts gezind), [[De Standaard]] (van voormalige christelijke en Vlaamse signatuur) en [[De Morgen]] (voormalige socialistische partijkrant) profileren zichzelf als zogenaamde kwaliteitskranten. In Antwerpen ([[Gazet van Antwerpen]]) en Limburg ([[Het Belang van Limburg]]) is de regionale krant een stuk populairder dan in de andere provincies. [[Het Nieuwsblad]] en [[Het Laatste Nieuws]] zijn populaire kranten die door een brede laag van de bevolking gelezen worden. | |||
=== Cultuur === | |||
Een derde bevoegdheid van de Vlaamse gemeenschap is [[cultuur]]. De Vlaamse regering reikt project- en werkingssubsidies uit aan culturele organisaties op basis van hun beleidsplan. Zeven cultuurinstellingen zijn officieel erkend als Instelling van de Vlaamse Gemeenschap: | |||
* [[Ancienne Belgique (instelling)|Ancienne Belgique]] | |||
* [[Concertgebouw (Brugge)|Concertgebouw Brugge]] | |||
* [[Antwerp Symphony Orchestra]] | |||
* [[deSingel]] | |||
* [[Feestlokaal van Vooruit|Kunstencentrum Vooruit]] | |||
* [[Kunsthuis (Opera Ballet Vlaanderen)]] | |||
* [[Brussels Philharmonic|Vlaams omroeporkest en kamerkoor (Brussels Philharmonic en Vlaames Radio Koor)]] | |||
== Zie ook == | |||
* [[Feestdag van de Vlaamse Gemeenschap]] | |||
{{Navigatie bestuurlijke indeling België}} | |||
{{Navigatie Vlaanderen}} | |||
[[Categorie:Vlaamse overheid]] | |||
[[Categorie:Gemeenschap van België]] | |||
Huidige versie van 3 okt 2018 om 11:07
Gemeenschap in .png){kind=small} België
| ||
| ||
| Locatie van de Vlaamse Gemeenschap binnen België en Europa | ||
| Hoofdstad | Brussel | |
| Inwoners | 6,5 miljoen | |
| Talen | Nederlands | |
| Volkslied | De Vlaamse Leeuw | |
| Feestdag | 11 juli | |
De Vlaamse Gemeenschap is de grootste van de drie gemeenschappen in België.
Betekenissen
Het begrip Vlaamse Gemeenschap, vroeger (voor ± 1980) ook Nederlandse Gemeenschap genoemd, heeft twee onderscheiden, maar nauw verwante betekenissen:
- maatschappelijk (sociaal, politiek, cultureel, ...) is het de groep of gemeenschap van de Vlamingen; die bestaat uit de inwoners van het Vlaams Gewest en de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die Nederlandssprekend zijn en/of die zich als Vlaming beschouwen; in deze betekenis spreken sommigen ook van de 'Vlaamse natie' zoals men kan spreken van de Schotse, Baskische of Catalaanse natie.
- institutioneel is het een van de deelstatelijke instellingen in België, met gemeenschapsbevoegdheden in het Nederlandse taalgebied en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad. De Vlaamse Gemeenschap is de grootste gemeenschap van het land qua inwoners.
Geschiedenis
Vlaanderen besliste in 1980 om de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest samen te voegen. Het heeft daardoor nu één Vlaams Parlement en één Vlaamse Regering. Hierdoor werden de gemeenschapsbevoegdheden (zoals onderwijs, cultuur, taal en welzijn) overgedragen aan bevoegde ministers van de Vlaamse deelregering. Een soortgelijke overdracht gebeurde met de gewestelijke bevoegdheden van het Vlaams Gewest.
Strikt juridisch gesproken geldt die gemeenschapsbevoegdheid in Brussel enkel voor Vlaamse instellingen, en niet rechtstreeks voor Vlamingen. De reden daarvoor is de terughoudendheid van sommige Vlamingen en de weigering van de Franstaligen om in Brussel een subnationaliteit of een gemeenschapskeuze in te stellen: een sluitend administratief-rechterlijk statuut met behulp waarvan op eenduidige wijze bepaald had kunnen worden wie in Brussel Vlaming is en wie niet, wie er dus mag stemmen voor de Vlaamse bestuursraden en wie niet, en ook: wie er de lasten van de lokale instellingen van de eigen gemeenschap moet dragen.
Structuur
De Vlaamse Gemeenschap is opgedeeld in 5 provincies, 23 administratieve arrondissementen (waarvan 1 Brussels), 36 provinciedistricten (waarvan 1 Brussels), 111 kantons (waarvan 8 Brusselse) en 327 gemeenten (waarvan 19 Brusselse).
Bevoegdheden
Nederlands, officiële taal in Vlaanderen
De officiële taal in het Nederlands taalgebied, dat overeenkomt met het Vlaams Gewest, in bestuur en administratie is het Nederlands. Het geniet als enige taal deze status in alle gemeenten; in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in de federale administratie wordt die status gedeeld met het Frans. De taalfaciliteiten in sommige Vlaamse gemeenten aan de grens met het Waalse en Brusselse gewest geven beperkte ruimte voor gebruik van het Frans in lokale openbare diensten.
Sommige Vlamingen gebruiken, vooral in de omgangstaal, vaak de term 'Vlaams' in plaats van Nederlands om naar de eigen moedertaal te verwijzen. Er bestaat echter geen 'Vlaams' in de zin van een gestandaardiseerde spreek- of schrijftaal. De Vlaamse dialecten worden nergens op school onderwezen, maar worden van generatie op generatie thuis en in de omgang doorgegeven.
De taalvarianten die de Brusselaars spreken lopen zeer sterk uiteen door de grote en voortdurende in- en uitstroom van Vlamingen. Jonge Vlamingen komen zich in Brussel vestigen; anderen trekken eruit weg. De oorspronkelijke Brusselaars, de 'Ketjes', spreken een Brabants dialect dat echter zwaar achteruitgegaan is door de verfransing van Brussel. Het Brussels kenmerkt zich taalkundig door een Nederlandse grammatica, woordenschat en uitspraak, en kent sterke Franse invloeden. Daarnaast kent zowat elke (deel)gemeente een eigen dialect.
Op 26 april 2006 heeft het Vlaams Parlement de Vlaamse Gebarentaal erkend als taal in Vlaanderen. Deze "erkenning houdt in dat de Vlaamse overheid de Vlaamse Gebarentaal erkent als de volwaardige taal van de Dovengemeenschap in Vlaanderen. Die erkenning omvat hierbij de drie betekenissen van het woord: (1) de Vlaamse overheid bevestigt de juistheid van het feit dat de Vlaamse Gebarentaal de taal is van de Dovengemeenschap in Vlaanderen, (2) de Vlaamse overheid aanvaardt het bestaan van die taal ook op juridisch vlak en behandelt ze als dusdanig en (3) de Vlaamse overheid uit haar waardering voor deze taal."
Media
De Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie is de openbare omroep voor Vlamingen. Sinds 2 decennia concurreert die met de commerciële televisieomroep (VTM) en recentelijk met enkele andere private televisiezenders en met tientallen lokale radio's. De gedrukte pers wordt gedomineerd door enkele nationale dagbladen die in heel Vlaanderen gelezen worden en een (kleiner) aantal regionale dagbladen. De Tijd (voornamelijk gericht op economie, veeleer centrumrechts gezind), De Standaard (van voormalige christelijke en Vlaamse signatuur) en De Morgen (voormalige socialistische partijkrant) profileren zichzelf als zogenaamde kwaliteitskranten. In Antwerpen (Gazet van Antwerpen) en Limburg (Het Belang van Limburg) is de regionale krant een stuk populairder dan in de andere provincies. Het Nieuwsblad en Het Laatste Nieuws zijn populaire kranten die door een brede laag van de bevolking gelezen worden.
Cultuur
Een derde bevoegdheid van de Vlaamse gemeenschap is cultuur. De Vlaamse regering reikt project- en werkingssubsidies uit aan culturele organisaties op basis van hun beleidsplan. Zeven cultuurinstellingen zijn officieel erkend als Instelling van de Vlaamse Gemeenschap:
- Ancienne Belgique
- Concertgebouw Brugge
- Antwerp Symphony Orchestra
- deSingel
- Kunstencentrum Vooruit
- Kunsthuis (Opera Ballet Vlaanderen)
- Vlaams omroeporkest en kamerkoor (Brussels Philharmonic en Vlaames Radio Koor)
Zie ook
| Bestuurlijke indeling van België |
|---|
 | Vlaanderen | |
|---|