Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Synode van Dordrecht
De Synode van Dordrecht (1618-1619), ook wel Synode van Dordt genoemd, was de laatste landelijke vergadering van de gereformeerde kerk tijdens de Republiek. De Synode was bijeengeroepen in opdracht van de Staten-Generaal. De vergadering werd gehouden van 13 november 1618 tot 9 mei 1619 in de Kloveniersdoelen in Dordrecht en werd ook bijgewoond door vertegenwoordigers van acht gereformeerde kerken in andere landen.
Doel van de Synode
Het voornaamste doel van de Synode was een uitspraak in het geschil tussen de remonstranten (de arminianen) en contraremonstranten (de gomaristen').
Voorzitter van de synode was dominee Johannes Bogerman uit Leeuwarden. Bogerman was een tegenstander van de remonstranten. De remonstranten werden niet als gelijkwaardige partij, maar als beklaagden opgeroepen. De opgeroepen remonstranten, met Simon Episcopius, professor in Leiden, op kop, gaven aan de buitenlandse vertegenwoordigers een apologie en verdedigden zich voor de synode, maar werden, omdat zij te kennen gaven dat zij zich niet aan de besluiten van de synode zouden onderwerpen, tijdens de 57e zitting op 14 januari 1619 uitgesloten van de beraadslagingen. Men kwam unaniem overeen om tegenargumenten te formuleren tegen de vijf artikelen van de Remonstrantie, die door de remonstranten waren opgesteld als bezwaar tegen de Nederlandse geloofsbelijdenis (Confessio Belgica). De vijf antwoorden op de remonstranten staan bekend onder de naam Dordtse Leerregels en vormen een officieel onderdeel van de drie belijdenisgeschriften van de Nederlands Hervormde en de Gereformeerde kerken in Nederland. Internationaal wordt er wel gesproken over de vijf punten van het calvinisme (Five points of Calvinism). Ze waren niet bedoeld als volledig overzicht van de gereformeerde leer, maar slechts een verklaring over de vijf ter discussie staande punten.
Ook werd de Dordtse Kerkorde aangenomen, die nog steeds de basis vormt van het kerkrecht in veel gereformeerde kerken. In de Handelingen of Acta van de synode van Dordrecht staat welke besluiten er zijn genomen.
De gevluchtte remonstranten richtten te Antwerpen de remonstrantse broederschap op. De arminiaanse theologie werd later officieel gedoogd door de staat en is blijven bestaan in verschillende vormen binnen het protestantisme.
Bijbelvertaling
Op de Synode van Dordrecht werd tevens besloten een nieuwe vertaling van de Bijbel in het Nederlands te maken uit de oorspronkelijke Hebreeuws en Grieks. Er werden vertalers benoemd en men vroeg de Staten-Generaal van de Verenigde Provinciën om het project te financieren. Deze Statenvertaling was in 1637 klaar.
Politieke afrekening
Als gevolg van de veroordeling van de remonstranten door de synode, werd de staatsman Johan van Oldenbarnevelt, de beschermheer van de remonstranten, slechts vier dagen na de laatste zitting van de synode onthoofd in Den Haag op 13 mei 1619 op beschuldiging van algemene verstoring van de staat van de natie, zowel van Kerk als Staat (verraad). De jurist Hugo de Groot werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf, maar kon dankzij zijn vrouw en een dienstmeisje uit Slot Loevestein ontsnappen in een boekenkist. Van Oldenbarnevelt en De Groot hadden al sinds 29 augustus 1618 in hechtenis gezeten.
De geleerde Gerard Vossius werd gedwongen af te treden van de Universiteit van Leiden.
Buitenlandse afgevaardigden
- Engeland: George Carleton (1559-1628), Joseph Hall (1574-1657), Thomas Goad (1576-1638), John Davenant (1576-1641), Lancelot Andrewes (1555-1626).
- Schotland: Walter Balcanqual 1586-1645), Samuël Ward (overleden 1643), Guiliemus Amesius (1576-1633)
- Heidelberg: Abraham Scultetus (1566-1624), Paul Tossanus (1572-1634), Hendrik Alting (1583-1644)
- Hessen: Georg Cruciger (1575-1637), Paul Stein (1585-1643), Rudolphus Goclenius (1547-1628), Daniel Anglocrator (1569-1635).
- Zwitserland: Johann Jakob Breitinger (1575-1645), Wolfgang Mayer (1577-1653), Sebastian Beck (1583-1654), Mark Rütimeyer (1580-1647), Hans Conrad Koch (1564-1643).
- Genève: Giovanni Diodati (1576-1649), Théodore Tronchin (1582-1657)
- Bremen: Ludwig Crocius (1586-1653), Matthias Martini (1572-1630), Heinrich Isselburg (1577-1628).
- Nassau-Wetterau: Johann Heinrich Alsted (1588-1638), John Bisterfeld (overleden 1619), Georg Fabricius
- Emden: Ritzius Lucas Grimersheim (1568-1631), Daniel Bernard Eilshemius (1555-1622).