Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Regeringsformatie België 2014
|
In dit artikel wordt een actuele gebeurtenis beschreven. De informatie op deze pagina kan daardoor snel veranderen of inmiddels verouderd zijn. |
De regeringsformaties in België begonnen na de regionale, federale en Europese verkiezingen op 25 mei 2014. Bij de formaties tracht men opvolgers te vinden voor de federale regering-Di Rupo, de Vlaamse regering-Peeters II, de Waalse regering-Demotte II, de Franse Gemeenschapsregering Demotte II, de Brusselse Hoofdstedelijke regering Vervoort en de Regering van de Duitstalige Gemeenschap Lambertz III.
Federale regering
Mogelijke coalities
Bij de formatie wordt getracht een meerderheid te vinden van 76 zetels in de Kamer. Op basis van de resultaten, kan men volgende coalities beschouwen:
| Coalitiepartijen | Theoretisch meest mogelijke coalities | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nederlandstalige | Franstalige | kamerzetels (op 150) |
Moeilijkheden | |||||||||
| N-VA, CD&V, Open Vld | MR, cdH | Heeft geen Waalse meerderheid. Het blok PS-cdH wil waarschijnlijk ook op federaal vlak samenwerken. Na uitsluiting van MR in de Franstalige regeringen, valt het te betwijfelen of zij op federaal vlak met cdH in zee willen gaan. Open Vld weigert met de Vlaamse regeringspartijen een federale regering te vormen. | ||||||||||
| CD&V, Open Vld, sp.a | PS, MR, cdH | Zonder de grootste partij en Vlaamse winnaar, N-VA. CD&V moet dan zonder haar Vlaamse regeringspartner N-VA aan de slag op federaal vlak. MR moet dan met de Waalse regeringspartijen op federaal vlak willen samenwerken, na uitsluiting op Franstalig niveau, wat eerder onwaarschijnlijk lijkt. | ||||||||||
| N-VA, CD&V, sp.a | PS, cdH | De liberalen, die toch winnen ten opzichte van de vorige verkiezingen, zouden zo uit de boot vallen. Het programma van N-VA en de socialisten ligt ook ver uiteen. | ||||||||||
| Minder mogelijke coalities | ||||||||||||
| N-VA, Open Vld, sp.a | PS, MR | De socialisten enerzijds en N-VA en de liberalen anderzijds staan redelijk ver uit elkaar. PS en MR hebben ook op Franstalig niveau geen akkoord kunnen sluiten. N-VA moet hier zonder haar Vlaamse regeringspartner CD&V aan de slag op federaal vlak. | ||||||||||
| Open Vld, sp.a, Groen | PS, MR, Ecolo | Geen Vlaamse meerderheid. De PS moet zonder haar Waalse regeringspartner cdH aan de slag. | ||||||||||
| N-VA, Open Vld, Groen | MR, Ecolo | Geen Waalse meerderheid. Ideologisch liggen de ecologisten en N-VA ver uiteen. N-VA moet zonder haar Vlaamse regeringspartner CD&V aan de slag op federaal vlak. | ||||||||||
| N-VA, sp.a, Groen | PS, Ecolo | Geen Waalse meerderheid, de ecologistische en socialistische partijen liggen ideologisch ver van de N-VA. N-VA moet zonder haar Vlaamse regeringspartner CD&V aan de slag op federaal vlak. Ook de PS moet zonder haar Waalse regeringspartner cdH aan de slag op federaal vlak. | ||||||||||
Voorbereidingen
Zoals gebruikelijk is, bood premier Elio Di Rupo het ontslag van zijn regering aan de dag na de verkiezingen, op 26 mei. Koning Filip aanvaardde dit ontslag, zodat de regering belast werd met lopende zaken. De koning ontving daarop dezelfde dag nog eerst André Flahaut (PS) en daarna Sabine de Bethune (CD&V), respectievelijk voorzitter van de Kamer en de Senaat. Hierna ontvangt de vorst de voorzitters van alle democratische politieke partijen die vertegenwoordigd zijn in de Kamer tot de middag van 27 mei met het oog op de vorming van een federale regering. Hij ontving maandagmiddag achtereenvolgens Bart De Wever (N-VA), Elio Di Rupo (PS) en Paul Magnette (PS), Charles Michel (MR), Benoît Lutgen (cdH), Gwendolyn Rutten (Open Vld), Bruno Tobback (sp.a) en Wouter Beke (CD&V). Vanaf dinsdagmorgen ontving de koning achtereenvolgens Wouter Van Besien (Groen), Emily Hoyos (Ecolo) en Olivier Deleuze (Ecolo), Olivier Maingain (FDF), Peter Mertens (PVDA-PTB) en Mischaël Modrikamen (PP).[1][2][3]
Verloop van de formatie
Informateur De Wever (27 mei 2014 - 10 juni 2014)
Op dinsdag 27 mei, iets voor 13 uur, werd Bart De Wever (N-VA) benoemd tot informateur "om na te gaan onder welke voorwaarden er snel een regering gevormd kan worden". Op 3 juni brengt hij een vorderingverslag uit.[4] Op 28 mei, om 10 uur, sprak de informateur met Paul Magnette en Elio Di Rupo in de Senaat. Di Rupo zei achteraf dat er, wat hem betreft, niet over het communautaire wordt gepraat en dat er aan de index niet wordt geraakt.[5] Om 11 uur was Charles Michel aan de beurt, die geen commentaar gaf. In de middag om 14 uur werden Olivier Deleuze en Emily Hoyos ontvangen, eveneens achteraf zonder commentaar. Een uur later was het de beurt aan Peter Mertens, die zei dat als N-VA zegt een sociale partij te zijn, ze dat ook maar eens bewijzen. Om 16 uur kwam Mischaël Modrikamen. Hij steunde De Wever en vond dat zij veel sociaal-economische standpunten delen. Later, om 17 uur, praatte de informateur ook nog met Olivier Maingain. Dit gesprek duurde echter maar één kwartier.[6]
Vanaf woensdagavond volgden er discrete contacten. Informateur De Wever zet in het Hemelvaartweekend zijn werkzaamheden in stilte verder. Er wordt hier dus niet over gecommuniceerd. Ook liet De Wever weten dinsdag, de dag van zijn verslag, al een doorbraak geforceerd te willen hebben.[7][8]
Op 3 juni, om 11 uur, werd de informateur bij de koning verwacht voor een vorderingsverslag "over de voorwaarden voor de snelle totstandkoming van een regering". Om iets voor 12 uur kwam het nieuws dat informateur Bart De Wever zijn werkzaamheden gaat verderzetten. Hij brengt zijn afsluitend verdrag uit op 10 juni, dus hij krijgt nog exact één week.[9]
Op 5 en 6 juni werden de coalities voor de Franstalige en Vlaamse regeringen gesmeed die grote invloed hebben op de federale formatie. De meest plausibele coalities (de klassieke tripartite of een centrumrechtse coalitie) dreigen in het water te vallen door de tegenstelling centrum-links in Wallonië en centrum-rechts in Vlaanderen. Bart De Wever kondigde op 6 juni aan zich nu volledig op zijn informateursrol op federaal vlak te kunnen toeleggen.
Vlaamse regering
Verloop van de formatie
Bij de verkiezingsuitslag werd duidelijk dat Bart De Wever de gesprekken voor de Vlaamse formatie zou moeten gaan leiden.[10] Op 27 mei begon hij met de gesprekken voor de regeringsvorming. Hij ontmoette minister-president Kris Peeters en alle Vlaamse partijvoorzitters Wouter Beke, Gwendolyn Rutten, Bruno Tobback, Wouter Van Besien en Gerolf Annemans, in die volgorde. Over deze gesprekken wou De Wever geen commentaar kwijt.[11]
Na enkele dagen van relatief stilzwijgen over de regeringsonderhandelingen kondigde Bart De Wever op 6 juni aan dat CD&V en N-VA samen in zee zouden gaan om een Vlaamse regering te vormen.[12] Deze coalitie werd de 'Vlaamse Eik' genoemd. Hun gesprekken starten op 9 mei. Liesbeth Homans, Ben Weyts en Philippe Muyters vertegenwoordigen N-VA tijdens de gesprekken, met als delegatieleider Geert Bourgeois. Bij CD&V worden Hilde Crevits, Jo Vandeurzen en Joke Schauvliege geleid door Kris Peeters.
Reacties
- Gwendolyn Rutten (Open Vld) laat weten dat haar programma "een en ondeelbaar blijft". "N-VA en CD&V maken een federale regering zonder PS op deze manier onmogelijk", zo klinkt het.[13] Open Vld noemt de coalitie "een onverantwoordelijke weg", "het begin van eindeloze blokkeringen" en ze zou "een economische groeiregering onmogelijk maken". Open Vld wil geen federale regering vormen als ze op Vlaams niveau niet mogen deelnemen.[14]
- Wouter Van Besien (Groen) zegt over deze coalitie dat het "grootste slachtoffer het goed bestuur is". Hij haalt uit naar CD&V en zegt dat vele kiezers zich bedrogen zullen voelen: "CD&V steekt de progressieve stemmen in z'n zak om rechts beleid te voeren". Hij verwacht ook "bijzonder weinig vernieuwing in het onderwijs" en beklaagt het dat deze regering het BAM-tracé "ongetwijfeld" zal steunen. Hij voorspelt vijf jaar lang "politieke spelletjes".[15][16]
- Bruno Tobback (sp.a) zegt dat de coalitie "de zaken niet gemakkelijker zal maken op federaal niveau", maar sluit niet uit dat zijn partij in een federale regering zal stappen.[17]
Waalse regering en Franse Gemeenschapsregering
.jpg){kind=link}
Verloop van de formatie
In de Franstalige onderhandelingen nam Paul Magnette van de PS de leidersrol op zich. Hij zou op 28 mei beginnen met de gesprekken. Magnette ontving samen met Di Rupo op 30 mei Charles Michel van MR en de vertegenwoordiger van de CdH.[18] Op maandag 2 juni werden er gesprekken aangegaan met Emily Hoyos van Ecolo en Olivier Maingain van de FDF.[19] De dag erna, op 3 juni, mocht Peter Mertens van de PTB en Mischaël Modrikamen van Parti Populaire aan tafel schuiven.[20][21] Op 4 juni waren de eerste gesprekken met alle partijvoorzitters achter de rug en werden de sociale partners Conseil économique et social de Wallonie (CESW) en Forem uitgenodigd.
Op 5 juni kwam de formatie in een stroomversnelling en werd er een akkoord gesloten tussen de PS en cdH. Deze eikenboomcoalitie[22] zou Wallonië en de Franstalige Gemeenschap de komende jaren leiden, zo kondigde Di Rupo aan[23] Hiermee valt de tweede grootste partij in Wallonië, MR, uit de boot.
Reacties
- Charles Michel (MR) noemde de coalitie een "coalitie van verliezers" en "een kaakslag voor de kiezers".[24]
- Kris Peeters (CD&V) zegt dat "cdH eieren voor z'n geld koos en met de PS in zee gegaan is omdat ze de anderen niet vertrouwde".[25]
Brusselse Hoofstedelijke regering
De Franstalige formaties voor de Brusselse regering liepen parallel met die van de Waalse regering en werden geleid door Laurette Onkelinx. Ze ontving op 30 mei Charles Michel en Olivier Maingain. Op maandag 2 juni startte ze dan de gesprekken met cdH, Ecolo en PTB. Ook Guy Vanhengel van Open Vld werd geconsulteerd.[26] Op 5 mei ontving ze de regionale vakbondssecretarissen Myriam Gérard van CSC en Philippe Van Muylder van FGTB. Zij lieten hun voorkeur blijken voor een centrumlinkse regering en die wens werd ook ingewilligd; samen met de Franstalige regeringen kondigde PS aan in een Brusselse regering te stappen met cdH. Om een meerderheid te bekomen, werkt ook FDF mee aan een regering in Brussel.
De Vlaamse partijen Open Vld, sp.a en CD&V hadden reeds besloten een coalitie te smeden voor de Brusselse regering, dit tot groot ongenoegen van Wouter Van Besien van Groen.[27] Na het aankondigen van de Franse coalitie met PS, cdH en FDF weigerden Open Vld en CD&V echter hierin mee te stappen en stond de formatie weer op de wip.[28] Sp.a zag geen graten in een regering met FDF.[29] Onkelinx toonde zich bereid de bezwaren van Open Vld en CD&V te aanhoren, maar laat FDF niet vallen.[30][31]
Regering van de Duitstalige Gemeenschap
Voor de Duitstalige Gemeenschapsregering werden de onderhandelingen snel afgerond, op 29 mei, 3 dagen na de verkiezingen, reeds. De coalitie tussen ProDG, PFF en SP werd verdergezet, zij het wel met een nieuwe minister-president, Oliver Paasch. De grootste Duitstalige partij CSP valt met deze coalitie opnieuw uit de boot.[32]
Referenties
|
| Politieke partijen in België | .png){kind=small} |
|---|
| Regeringsformaties in België | |
|---|
|
2007 · december 2008 · 2010-2011 · 2014 |