Diarree

Wikisage is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of toepassing van de in dit lemma gegeven medische informatie.    lees meer

---

Diarree oftewel buikloop oftewel racekak oftewel reeskak is een hoofdzakelijk dunne, waterige (soms slijmerige) ontlasting die gepaard gaat met de nood om dringend en meer naar het toilet te gaan. Het woord diarree is afgeleid van het Grieks ["dia"] = door, ["rheein"] = stromen > doorstromen. Diarree gaat meestal samen met een onaangenaam, drukkend gevoel in de buik, gepaard met plotselinge krampen of buikpijn. Men voelt zich vaak slapjes en verzwakt, want door een te groot vocht- en voedselverlies gaat de lichamelijke toestand achteruit.

Wanneer spreekt men van diarree

De definitie van het Nederlands Huisartsen Genootschap luidt: "Acute diarree is een plotseling optredende afwijking van het voor een persoon gebruikelijke defaeceerpatroon met een maximale duur van 14 dagen, waarbij de frequentie en de hoeveelheid van de ontlasting zijn toegenomen en de ontlasting meer water bevat dan gewoonlijk." Diarree gaat vaak gepaard met buikkrampen en braken.

Chronische diarree

Chronische diarree heeft dezelfde kenmerken als hierboven beschreven, alleen duurt chronische diarree langer dan 14 dagen.

Oorzaken

Diarree kan veroorzaakt worden door:

• buikgriep (virusinfectie). (De meest voorkomende varianten worden veroorzaakt door: Rotavirus, Norovirus, Adenovirus typen 40/41 en Astrovirus)
• Bacteriële infectie: het eten van bedorven voedsel (vakantie, barbecue). Meest voorkomende bacteriële verwekkers zijn Campylobacter, Salmonella-soorten, Shigella, soms door Yersinia, Vibrio soorten, Aeromonas soorten en Plesiomonas shigelloides.
• Andere darmparasieten : Entamoeba histolytica, Blastocystis hominis, Giardia lamblia, Strongyloides stercoralis Cryptosporidien, Cyclospora, Dientamoeba fragilis en andere.
• Slechte voedselhygiëne. (ontstaan van toxinen in het voedsel door bacteriegroei, meestal toxine van Staphylococcus aureus of (vero)toxinen van pathogene E.coli.)
• Infecties of ontstekingsprocessen in de darm (ziekte van Crohn, colitis ulcerosa).
• Intoleranties voor bepaalde voedselbestanddelen, bijvoorbeeld lactose (zie lactose-intolerantie), gluten of fructose
• Overmatig gebruik van alcoholische dranken.
• Overmatig gebruik van sommige drugs.
• Door geneesmiddelen: bijvoorbeeld magnesiumbevattende middelen (laxeermiddelen) en antibacteriële middelen.
• Angst en stress.
• In de huisartsenpraktijk komt het wel eens voor dat de patiënt zich presenteert met diarree als symptoom van een zwangerschap.
• Protozoa (eencelligen)
• Helminthen : wormen veroorzaken soms diarree

Bij jonge kinderen kan diarree ook veroorzaakt worden door het doorkomen van de tandjes en kiezen.

Dat diarree door olijfolie kan worden veroorzaakt is een fabeltje.

Voorkomen:

• Het helpt om na toiletbezoek handen te wassen.

Behandeling

Specifieke behandeling is bij infectieuze diarree door bacteriën en virussen zelden mogelijk. Uitdroging voorkomen en genezing afwachten is het belangrijkste. Bij diarree worden water en andere dranken niet goed door de darm opgenomen. Een ORS-preparaat kan dan helpen. Dit is een oplossing van suiker en zout in de juiste verhouding. Deze combinatie maakt opname van vocht wat gemakkelijker. Hierdoor wordt uitdroging voorkomen, wat bij de meeste vormen van diarree die vanzelf overgaan het grootste gevaar is. Treedt uitdroging in gevaarlijke mate op dan zal de patiënt in principe worden opgenomen om intraveneus vloeistof toegediend te krijgen om uitdroging en sterke verstoring van het elektrolietenevenwicht tegen te gaan terwijl hij zelf de infectie overwint.

Er bestaan ook middelen om de darmbewegingen te remmen, zoals loperamide en codeïne, maar dat is uitsluitend symptoombestrijding en mag bij koorts en bij bloed in de ontlasting niet worden gebruikt. Bij bacteriële infecties is het meestal ook niet zinvol om antibiotica te geven, al bestaan hierop wel uitzonderingen. Bij parasieten als verwekkers is behandeling met antiparasitaire middelen juist weer wel zinvol. Om de oorzaak van besmettelijke diarree op te sporen is meestal een faecesonderzoek nodig; de resultaten van een kweek zullen echter vaak pas binnenkomen als de patiënt al vanzelf beter is geworden.

Voor andere vormen van diarree, zoals bij de ziekte van Crohn, bestaan wel specifieke behandelingen.

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Diarrhea op Wikimedia Commons.