Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker
Het Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker (Duits: Neujahrskonzert der Wiener Philharmoniker) is een concert dat jaarlijks op 1 januari plaatsvindt in de Gouden Zaal (Duits: Goldener Saal) van het Wiener Musikverein, het concertgebouw van Wenen.
Toelichting
Het eerste nieuwjaarsconcert werd in 1939 op 31 december uitgevoerd, sinds 1941 is de uitvoering echter op nieuwjaarsdag. Op het programma van het nieuwjaarsconcert staat lichte klassieke muziek, veelal van Oostenrijkse componisten. De familie Strauss bepaalt vaak een groot deel van het programma.
Als vast programma wordt elk jaar afgesloten met de concertwals An der schönen blauen Donau (Johann Strauss jr.) en de Radetzkymars (Johann Strauss sr.). In 2005 werd de Radetzkymars niet gespeeld in gedachtenis aan de slachtoffers van de tsunami van 26 december 2004.
De uitzending in Nederland wordt verzorgd door de NOS, van 1984 tot en met 2014 met commentaar van Joop van Zijl, van 2015 tot 2019 werden de verbindende teksten verzorgd door Edwin Rutten en sinds 2020 verzorgt Margriet Vroomans de verbindende teksten. Voor Vlaanderen zorgt Katelijne Boon voor passend commentaar, zowel op radio als televisie. Elk jaar komen er weer landen bij die dit concert live op televisie uitzenden. Geschat wordt dat in 2016 al meer dan 50 miljoen kijkers worden aangetrokken in 90 verschillende landen. De beeldregie is in handen van Brian Large. Sinds 2012 wordt het concert ook op DVD uitgebracht.
Dirigenten
Diverse grote namen stonden op de bok voor de Wiener Philharmoniker tijdens het nieuwjaarsconcert. Na Clemens Krauss stond na de Tweede Wereldoorlog Josef Krips voor het orkest, een van de weinige niet-gecompromitteerde Oostenrijkse musici van dat moment. Vermeldenswaardig is Willi Boskovsky, die ononderbroken 25 jaar het nieuwjaarsconcert dirigeerde.
In 2009 verwees de dirigent Daniel Barenboim naar de politieke situatie in het Midden-Oosten toen hij opriep voor vrede en menselijke rechtvaardigheid.
Een volledig overzicht van de dirigenten is te vinden op de lijst van dirigenten van het nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker.
Ballet
Traditioneel bezorgt de ORF de kijkers meestal één of twee nummers met balletuitvoeringen. De choreografie ligt in handen van speciaal uitgenodigde internationale choreografen en wordt uitgevoerd door dansers van het Weense Staatsballett van de Weense Staatsopera. Vaak maken bekende internationale gastsolisten hun entree. Afhankelijk van de locatie (meestal een bekend monumentaal gebouw of paleis in Wenen) worden de stukken van tevoren opgenomen of live op 1 januari uitgevoerd. De beelden zijn niet voor het publiek in de concertzaal te zien. De TV-kijker ziet de beelden wel tijdens de uitvoering van de betreffende stukken.
Bij het nieuwjaarsconcert 2008 werd voor de eerste keer live in de concertzaal gedanst bij de uitvoering van "An der schönen blauen Donau" als verlengstuk van een opgenomen choreografie. Bij het nieuwjaarsconcert van 2010 waren de kostuums ontworpen door Valentino Garavani en in 2014 door Vivienne Westwood. Bij de uitvoering van "An der schönen Blauen Donau" wordt de laatste jaren niet meer gedanst, maar worden videobeelden getoond van de Donau, waarbij de Donau is te zien in verschillende seizoenen.
Pauze
In de pauze zendt de Oostenrijkse televisie ORF een reclamefilm uit om het land te promoten. In 2007 was het thema de Oostenrijkse natuur, in 2008 was dat het Europees kampioenschap voetbal dat dat jaar in Oostenrijk en Zwitserland werd gespeeld.
In 2009 werd de stad Linz in de schijnwerpers geplaatst omdat deze stad samen met Vilnius de culturele hoofdstad van Europa wordt. In 2014 werd een kijkje achter de schermen genomen van dit Nieuwjaarsconcert. Mozart en Salzburg stonden centraal in de editie 2016. In 2018 werd, vanwege diens honderdste sterfjaar, aandacht besteed aan de architectuur van Otto Wagner. In 2019 stond de Weense Staatsopera centraal die ook het ballet verzorgt tijdens het concert vanwege hun 800-jarig bestaan.
Zie ook
- Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker 2007
- Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker 2011
- Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker 2012
Externe link
Jaarwisseling |
---|
|