Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Menaion

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Het Menaion (Grieks: Μηναῖον; Kerkslavisch: Минеѧ, Minéya, vertaling: „van de maand”) is een in de oosters-orthodoxe en Grieks-katholieke kerken gebruikt boek dat de in de liturgie gebruikte teksten bevat die in de jaarlijkse vaste cyclus van erediensten en herdenkingen voorkomen.

Het Menaion is onderverdeeld in twaalf gedeelten, die ook menaia (meervoud van menaion) heten. Elk gedeelte bevat de liturgische teksten een hele maand. Voor oosters-orthodoxe christenen begint liturgische jaar in september. Het Menaion voor het hele jaar begint dus met september.

Het Menaion omvat de grootste verzameling van liturgische teksten die in de Oosterse Kerk worden gebruikt. Het neemt een belangrijke plaats in onder de liturgische boeken van een parochie of klooster. Buiten de periode van de Grote Vasten worden de teksten uit het Menaion gebruikt in de liturgie (troparion, kontakion, de Byzantijnse gezangen bij de zaligsprekingen, enz.) en op elk van de traditionele dagelijkse gebedstijden (de ’goddelijke diensten’) (behalve bij het mesonuktikon, het middernachtsgebed).

Sinds 1921 worden er in de Orthodoxe Kerken twee kalenders gebruikt: de juliaanse kalender en de herziene juliaanse kalender (die de vaste heiligendagen op de gregoriaanse kalender afstemt). Momenteel zit er een verschil van dertien dagen tussen beide kalenders. Dit betekent dat de feest- en gedenkdagen in kerken die de ’Nieuwe’ (aan de gregoriaanse kalender aangepaste) kalender gebruiken, dertien dagen vroeger gevierd worden dan in de kerken die nog de oude juliaanse kalender gebruiken. Andere belangrijke feestdagen (de ’Paascyclus’) staan in een beweeglijke cyclus, zodat alle oosters-orthodoxe kerken, of zij nu de oude of de nieuwe kalender gebruiken, het Pascha (Pasen) op dezelfde dag vieren.

Specifieke menaia

  • Het Algemene Menaion bevat de liturgische teksten voor diensten voor elk type feest of herdenking (feestdag voor apostelen, martelaren, enz.) met lege ruimten voor de naam van de heilige die wordt gevierd. Wanneer een parochie niet in staat is om een complete set van menaia aan te schaffen (zoals zo vaak in veroorloven missie situaties), of als ze niet beschikt over de teksten voor een bepaalde heilige die zij willen herdenken, wordt gewoonlijk het Algemene Menaion gebruikt.
  • Het Feest-Menaion is een bloemlezing met de teksten voor grote feesten van bijvoorbeeld Christus of Maria die op de vaste cyclus vallen. De grote feesten van de beweeglijke cyclus zijn opgenomen in het Triodion van de Grote Vasten en het Pentecostarion). Sommige Feest-Menaia bevatten ook feesten van de grote heiligen.

De term „Menaion” wordt ook gebruikt voor iconen waarop alle heiligen staan afgebeeld wier feestdagen in een bepaalde maand vallen. Kerken kunnen bijvoorbeeld twaalf van deze iconen hebben; één per maand. Er zijn bestaan zelfs grote panelen waarop alle heiligen van de twaalf maanden staan afgebeeld als icoon.

Zie ook

Weblinks

The Catholic Encyclopedia (1917)  (en) Menaion, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: Vertaal via Google translate)