Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Karakter (aard)
Zie ook : karakter (doorverwijzing), voor andere betekenissen van "karakter".
Met het karakter, aard of inborst wordt het geheel van iemands natuurlijke eigenschappen bedoeld. Het is een systeem van relatief permanente eigenschappen die zich manifesteren in de specifieke manieren waarop een persoon met anderen omgaat en reageert op verschillende soorten stimuli uit zijn omgeving.
Men heeft het bij een bepaalde karaktertrek ook over min-of-meer stabiele eigenschappen, die moeilijk te veranderen zijn, dikwijls pas na intensieve en volgehouden training of therapie. Daardoor onderscheidt de karaktertrek zich van de gewoonte. Dit is dan meer een aangeleerde manier van reageren op de omgeving, die men terug kan afleren. Van invloed op het karakter zijn opgedane ervaringen, die samen met het karakter bepalend zijn voor de uitingen
(inborst (karakter) plus input is output). In de psychologie spreekt men ook over een/de persoonlijkheid.
Ook over dieren, met name honden en paarden spreekt men over karaktereigenschappen, als die specifiek bij een bepaald ras horen. Zo heeft een Jackrussellterriër een druk, vel en speels karakter.
Ontstaan van karakter
Veel karaktereigenschappen hebben al een bepaalde aanleg (in-méér-of-míndere-mate), door erfelijke eigenschappen, verkregen van de natuurlijke ouders, maar zeker is het hoe dan ook, dat de omgeving een grote invloed heeft op het karakter. De opvoeding speelt daarom ook een belangrijke rol. Zo hebben velen de Tweede Wereldoorlog dusdanig ondervonden, dat ze er een sombere en/of negatieve kijk op het leven aan overgehouden hebben. Sowieso hebben traumatische ervaringen een grote inpact. De erfelijke karaktereigenschappen zijn qua aard bij de meeste andere mensen óók wel aanwezig, doch in meestal een andere variatie en intensiteit. Hierdoor maken/vormen de karaktereigenschappen die de overhand hebben een bepaald karakter dat dan typerend is.
Biochemische invloed
In de biochemie hebben invloeden die tijdens het leven het lichaam binnen komen en/of ingenomen worden, hun doorwerking, zoals middels het voedsel, werkomstandigheden of bijvoorbeeld luchtverontreiniging. Vooral kinderen kunnen overgevoelig zijn voor bepaalde stoffen (bijvoorbeeld kleur- en smaakstoffen), wat ook psychische gevolgen kan hebben, waaronder drastische veranderingen van het karakter (meestal ten nadele). Deze beïnvloeding ten-goede danwel ten-kwade is zelfs als factor aan te merken voor bepaalde erfelijke eigenschappen of voor aangeboren eigenschappen die niet-erfelijk doorgegeven zijn, maar bijvoorbeeld beïnvloed zijn tijdens de zwangerschap, zoals (overmatig) roken, alcohol en drugs. Als men als kind al uitermate vatbaar is voor het beïnvloeden van het karakter, kan men stellen dat een foetus óók schade kan oplopen door biologisch-chemische invloeden.