Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
John Eliot Gardiner
Sir John Eliot Gardiner CBE (Fontmell Magna, Dorset, Engeland, 20 april 1943) is een Engels dirigent. Hij stond aan de bakermat van diverse muziekgezelschappen: in 1966 richtte hij het Monteverdi Choir op, in 1978 het gezelschap English Baroque Soloists en in 1990 het Orchestre Révolutionnaire et Romantique. Gardiner heeft meer dan 250 opnamen gemaakt met deze en andere ensembles; de meeste zijn uitgebracht door Deutsche Grammophon en door Philips Classics. [1]
John Eliot Gardiner is vooral beroemd door zijn interpretaties van barokmuziek, op historische instrumenten, met het Monteverdi Choir en de English Baroque Soloists. Zijn repertoire en discografie zijn echter niet beperkt tot muziek uit deze vroege periode: met het Orchestre Révolutionnaire et Romantique heeft Gardiner een grote verscheidenheid aan muziek uit het Classicisme en de Romantiek uitgevoerd, zoals werken van Hector Berlioz en alle symfonieën van Ludwig van Beethoven. Een opname van de derde symfonie van Beethoven werd door de BBC gebruikt in een programma over de totstandkoming van deze compositie.[2] Gardiner is chefdirigent van het Sinfonieorchester des Norddeutschen Rundfunks geweest en heeft opgetreden als gastdirigent van de bekendste orkesten, waaronder het Philharmonia Orchestra, het Boston, het Cleveland Orchestra, het Concertgebouworkest en de Wiener Philharmoniker.
Carrière
John Eliot Gardiner nam voor het eerst de baton ter hand toen hij vijftien was. Als student aan het King's College, Cambridge studeerde hij geschiedenis en Arabisch. Hij maakte een tournee door het Midden-Oosten en dirigeerde zowel de Oxford als de Cambridge Singers. Gedurende zijn tijd in Cambridge richtte hij in 1964 zijn eerste ensemble op, het Monteverdi Choir. Met dit koor maakte hij in 1966 zijn debuut als dirigent in de Wigmore Hall in Londen. Ter aanvulling van het Monteverdi Choir richtte hij in 1968 het Monteverdi Orchestra op, dat vanaf 1977 bekend staat als de English Baroque Soloists. Nadat hij afstudeerde aan het King's College, Cambridge, zette hij zijn studie voort aan het King's College London bij Thurston Dart en bij de invloedrijke Franse muziekprofessor Nadia Boulanger.
In 1969 maakte Gardiner zijn debuut op het operatoneel met een uitvoering van Mozarts Die Zauberflöte met de English National Opera. Vier jaar later, in 1973, trad hij voor het eerst op in Covent Garden waar hij Glucks Iphigénie en Tauride dirigeerde. In 1977 transformeerde hij het Monteverdi Orchestra tot de English Baroque Soloists; samen debuteerden zij later dat jaar op het Innsbruck Festival van oude muziek, waar zij Händels Acis en Galatea uitvoerden op historische instrumenten. Zijn Amerikaans debuut kwam in 1979 toen hij dirigent werd van van het Dallas Symphony Orchestra. Kort daarna werd hij chefdirigent van Canada's CBC Vancouver Orchestra, een positie die hij vervulde van 1980 tot 1983.[3]
Na zijn verblijf bij het CBC Vancouver Orchestra ging Gardiner naar Frankrijk. Van 1983 tot 1988 was hij muzikaal directeur van de Opéra National de Lyon. Hij richtte daar een totaal nieuw orkest op.[4] Tijdens zijn verblijf bij de Opéra National de Lyon was Gardiner tevens artistiek directeur van de Göttingen Handel Festival (van 1981 tot 1990). [5] In 1989 vierde het Monteverdi Choir haar 25-jarig jubileum met een wereldtournee met uitvoeringen van Monteverdi's Vespro della Beata Vergine 1610. In 1990 richtte Gardiner een orkest op met hedendaagse instrumenten, het Orchestre Révolutionnaire et Romantique, voor de uitvoering van 19e-eeuwse muziek. Van 1991 tot 1994 was hij de eerste dirigent van het Noord Duits Radio Symfonie Orkest.
In de jaren negentig maakte hij verschillende wereldtournees met zijn ensembles:
- Een Europees tournee in 1993 met het Orchestre Révolutionnaire et Romantique, met Berliozs herontdekte Messe solennelle. [6][7]
- In 2000 deed Gardiner zijn Bach Cantata Pilgrimage, en voerde gedurende 52 weken alle kerkelijke cantates van Bach uit in kerken door heel Europa en de Verenigde Staten.[8]
- In 2004 was Gardiner met het Monteverdi Choir op tournee door Spanje en voerde stukken van de Codex Compostelanus uit in kathedralen en kerken in de Camino de Santiago [9]
Prijzen en onderscheidingen
Gardiner ontving vele vormen van eerbetoon en prijzen:[10] In het bijzonder:
- Eredoctoraat van de Universiteit van Lyon, 1987[1]
- Commander in the Order of the British Empire, 1990 New Year Honours[11]
- Honorary Fellow van het King's College en de Royal Academy of Music, 1992[1]
- Grammy, beste kooruitvoering, 1994[12]
- Knight Bachelor, 1998[13]
- Grammy, beste operaopname, 1999[12]
- Doctor Honoris Causa in de musicologie aan de Universiteit van Cremona (de geboorteplaats van Claudio Monteverdi), 2006 [1]
Trivia
Gardiner was van 1981 tot 1997 getrouwd met violiste Elizabeth Wilcock; zij kregen drie dochters. In 2001 trouwde hij met Isabella de Sabata, kleindochter van dirigent Victor de Sabata.[14] In zijn vrije tijd runt Gardiner een biologische boerderij in Noord Dorset, die door zijn oud-oom, componist Henry Balfour Gardiner is opgezet.
Referenties
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Monteverdi Productions website (17-5-2007)
- º Ian Hart is Beethoven in unique drama of the first performance of the Eroica Symphony, BBC (15-5-2003)//(17-5-2007)
- º CBC Radio Orchestra (17-5-2007)
- º The Opera House Orchestra (17-5-2007)
- º Göttingen Händelfestspiele: A Brief History of the Göttingen Händelfestspiele (17-5-2007)
- º Orchestre Revolutionnaire et Romantique (17-5-2007)
- º Berlioz: Messe solennelle (17-5-2007)
- º Bach Cantata Pilgrimage (17-5-2007)
- º Santiago Pilgrimage 2004 Website (17-5-2007)
- º John Eliot Gardiner (Bio) (17-5-2007)
- º LondonGazette, 29 december 1989
- ↑ 12,0 12,1 Grammy Award Winners (17-5-2007)
- º Honours and Awards — Central Chancery of the Orders of Knighthood: London Gazette, 14 september 1999 (bron)
- º John Eliot Gardiner - gewend zijn eigen beslissingen te nemen (17-5-2007)
Media
Sir Gardiner dirigeert J.S.Bach BWV 248. Video op youtube