Jean Pierre Knaepen

Jean Pierre Knaepen (Mortsel, 1958) is een Belgische componist die zich ook op andere kunstvormen richt.

Levensloop

Knaepen is autodidact. Hij genoot geen muzikale opleiding.

Begin jaren zeventig begon Knaepen te experimenteren met geluiden en opnameapparatuur en bouwde hij zelf akoestische en elektronische instrumenten. In 1975 raakte hij in Berlijn geinspireerd door de Berlijnse School voor elektronische muziek en de nieuwe-avant-garde-bauhaus-beweging en kwam hij in contact met Klaus Schulze, Mani Neumeier (Guru Guru) en Klaus Dinger (Kraftwerk, Neu!). Hij begon muziekwerken te combineren met architectuur, theater, fotografie en poëzie.

In België werkte hij in 1980 voor de Studio voor Experimentele Muziek onder leiding van Joris de Laet en Paul Adriaenssens. Hij volgde seminaries aan het Institut de recherche et coordination acoustique/musique 'Ircam' en werd beïnvloed door Pierre Boulez, Iannis Xenakis, Luc Brewaeys en in het bijzonder de ‘poème électronique’ van Edgard Varèse. Hij zette zich tegen af elke vorm van gevestigde muzieknormen en maakte talloze improvisaties, studies en korte muziekwerken van uiteenlopende aard. Hij stichtte de ‘Compagnie Demesmaeker’ als omkadering voor zijn culturele projecten, organiseerde diverse totaal-spektakels, componeerde muziek, schreef toneel en poëzie en beoefende fotografie, schilder- en beeldhouwkunst.

Uit onenigheid met gevestigde culturele instanties en ideeën verhuisde hij begin jaren negentig naar Frankrijk. Hij maakte ‘mathematische muziek’ waarbij 'bewegingen en handelingen vertaald worden naar mathematische vergelijkingen' en 'muzikale parameters bepaald worden door wiskundige formules'. Zijn nieuwste muziek getuigt van een ongekende vrijheid zonder belemmerende basisstructuren en van een lichte nostalgie naar ‘la Musique Concrète’.

Betekenis en werken

• lied voor dada: 1974 > een mini-opera voor stem en stoel voor het toneelwerk 'absurd'
• opus voor slag- en stemwerk: 1975 > voor ketel-drum en stem
• akoestische klankexperimenten: 1977 > akoestische manipulaties voor geprepareerde instrumenten
• elektronische klankexperimenten: 1977 > elektronische manipulaties gebaseerde op harmonische bovenklanken
• elke and others: 1980 > voor elektronica en kinderstemmen, als antwoord op 'ut and others' van het SEM-ensemble
• opnames voor synthesizer 1: 1981 > harmonische saturaties voor synthesizer
• opnames voor synthesizer 2: 1981 > voor synthesizers en elektronische manipulaties
• fernando grillo-ode: 1982 > cello-concert als eerbewijs aan de contrabassist Fernando Grillo
• 100 kayaks sur l’ardèche: 1982 > voor slagwerk, metronoom, 2 piano's en elektronica
• birds: 1983 > voor 2 hoorns, 2 fluiten en 2 cello's, gebaseerd op een studie van vogelvluchten
• étude 1, 2 en 3: 1985 > 3 pianowerken met ruimte voor improvisaties
• poetry & expression: 1987 > concrete poëzie voor stem en akoestiek zonder elektronica
• conservation et conversation: 1987 > voor stemmen en konserve-slagwerk
• vlaanderen beeft: 1987 > 10 korte werken voor de opening van 'Antwerpen kulturele hoofdstad'
• the flag-project: 1989 > slagwerk voor de tentoonstelling 'the flagproject' in het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen
• 3 siècles d’architecture: 1989 - (onvoltooid) > voor geluidsopname en synthesizer
• hommage à Erik Satie: 1992 > voor piano en stilte
• piano-classic: 1993 > voor piano
• priemgetallen: 1995 > totaal-spektakel voor robotten en boorhamer, slijpmachine, lasautomaat, slagwerk en saxofoon
• harmonische konserven: 1995 > herbewerking van het werk 'conversation en conservation' van 1987
• de geschiedkundige boeken: 1996 > voor stem, prepareerde piano en dans gebaseerd op het oude testament
• Paris, vendredi 13 novembre 2015: 2015 > geluidsopnames ter herdenking van de terroristische aanval te Parijs
• lou reed-memoriam: 2016 > voor versterkers en andere elektronica ter herdenking van Lou Reed
• fanfare-blues: 2016 > voor koperblazers, gitaar en elektronische manipulaties