Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
James McNeill Whistler
 |
 |
James Abbott McNeill Whistler (Lowell (Massachusetts), 14 juli 1834 – Chelsea (Londen), 17 juli 1903) was een Amerikaans kunstschilder, etser, lithograaf en schrijver.
Whistler werd geboren in de Verenigde Staten en vertrok in 1855 naar Europa, zonder ooit nog naar de Verenigde Staten terug te keren. Hij vertrok eerst naar Parijs, maar verhuisde na enige tijd naar Londen, waar hij tot zijn dood zou blijven wonen.
_1862_k.jpg)
Hij is wellicht het bekendst geworden door het bijna geheel in zwart-wit uitgevoerde schilderij van zijn moeder, getiteld Arrangement in Gray and Black, No. 1 maar gewoonlijk kortweg Whistler's Mother genoemd. (Het werk komt prominent voor in Rowan Atkinsons film 'Bean' uit 1997).
De sterk atmosferische serie 'Nocturnes' tonen Japanse invloed. Door zijn spaarzame kleurgebruik (vaak met schakeringen van één kleur) doet het werk bijna abstract aan, waardoor hij wel wordt beschouwd als een voorloper van de abstracte kunst. De kleur-analytische methode van de impressionisten lag hem niet. Zijn aandacht voor de esthetische werking van de kleur is eerder gebaseerd op de 17de-eeuwse Hollandse traditie, die hij zeer waardeerde.
Zijn schilderij 'The White Girl' uit 1862 zorgde voor ophef tijdens een tentoonstelling in Londen en op de 'Salon des Refusés' in Parijs. Het werk is een typisch voorbeeld van zijn theorie dat de kunst zich vooral moest bezighouden met schoonheid in kleur en vormgeving (l'art pour l'art) en niet met de exacte weergave van mensen en zaken, zoals aanbevolen door de criticus John Ruskin. In 1878 deed Whistler Ruskin een proces aan wegens smaad nadat Ruskin bij zijn werk 'Nocturne in Black and Gold: The Falling Rocket' hem een verwaande kwast had genoemd. Hij kreeg een minimale schadevergoeding, maar de zaak kostte hem een kapitaal. Hierna vertrok hij voor enkele jaren naar Venetië, waar hij vooral etsen maakte. Mooier nog vond hij Amsterdam. Tegen de kunstcriticus Jan Veth zei hij: "Jullie Hollandsche schilders weet niet wat gij verzuimt door niets van uw wóndervolle Amsterdam te maken, dat ik mooier vind dan Venetië." [1] Ook in Amsterdam voer hij door grachten en grachtjes en schilderde de huizen, liefst de huurkazernes, en liefst aan de achterzijde. Hij ging er om met Willem Witsen en George Breitner, op wie hij grote invloed uitoefende.
Whistler was bevriend met verschillende Franse kunstenaars, waaronder Édouard Manet en Antonio de La Gandara. Ook was hij een prominent figuur in de esthetische beweging, samen met zijn vriend Oscar Wilde. Maar ook maakte hij in zijn leven veel vijanden. Hij cultiveerde die vijandschappen onder meer door het voeren van vele processen en schreef er een boekje over: The gentle art of making enemies.
Externe link
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Jan Veth in De Amsterdammer d.d. 8 maart 1890
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met James McNeill Whistler op Wikimedia Commons.