Jacob de Buyzere

Jacob de Buzere (ook gespeld als Buusere en Buysere; verlatijnst tot Jacobus Bucerus; Hondegem (bij Hazebroek), ? – Sandwich, Engeland, juni 1572) was een calvinistisch predikant die betrokken was bij de begindagen van de Beeldenstorm in het Vlaamse Westkwartier.

Leven

De Buzere was een augustijnermonnik in Ieper. Ten laatste in 1560 verliet hij het klooster en bekende zich tot de Hervorming. Aangezien protestanten sinds 1553 in de Spaanse Nederlanden vervolgd werden, vertrok hij eind november dat jaar naar Engeland. Hij vertrok met het schip vanuit Nieuwpoort, maar omdat de wind draaide, moest het schip in Duinkerke weer aanmeren. Op wens van de schipper ging hij aan wal, waar hij zijn intrek nam in de herberg ’De wilde Zee’. Ternauwernood ontsnapte hij aan het lot van tweetal meereizende geloofsgenoten: zij werden bij deze tussenstop gearresteerd en op 18 april 1561 veroordeeld tot de vuurdood.

In april 1561 kon hij zijn eerste preek geven in Londen. Hij trouwde op 24 augustus in Londen met Catalina de Raedt (ook geschreven als Raedts). In september vertrokken zijn naar Sandwich. Tijdens de ’moderatie’ in 1566, een periode waarin door de regering van Filips II beloofd was om de maatregelen tegen de ketters te verzachten, bevond hij zich in Vlaanderen.

Op 28 juli preekte hij bij Abele (bij Poperinge); op 4 augustus op Clarenblik.

Op 10 augustus 1566, tijdens de processie voor het feest van Sint Laurentius, was De Buzere met Sebastiaan Matte en een gewapend gevolg in Steenvoorde. Nadat Matte een opzwepende preek had gegeven, trok De Buzere met een twintigtal mannen naar de kerk van het nabijgelegen Sint-Laurentiusklooster en begon er beelden te vernielen en kerkschatten te plunderen. Dit was het begin van de Beeldenstorm die over een groot deel van de Nederlanden zou vegen.

Op 11 en 12 augustus preekte hij op de markt te Cassel; 13 augustus te Belle (Bailleul), waarna hij ook de bestorming van het klooster van St. Antonius bijwoonde.

Hij predikte in die periode ook in Hazebroek, Hagedoorne, Hondschote, Beenkensmuelen en Meessene of Messines en zamelde geld in, enerzijds om de ’evangelische militie’ van Jan Denys te steunen, die echter eindigde met een nederlaag bij Wattrelos; en anderzijds om een som van drie miljoen gulden bij elkaar te krijgen die als bedoeling had om hiermee de religieuze vrijheid voor protestanten van de koning af te kopen. Begin 1567 steunde hij Brederode enige tijdlang bij het voorbereiden van diens veldtocht. Nadat dit uitliep op een nederlaag te Oosterweel vluchtte hij via Amsterdam opnieuw naar Engeland, waar hij tot zijn overlijden in juni 1572 actief bleef in Sandwich. Het nieuws van zijn overlijden had Nederland niet bereikt, zodat hij in 1574 nog uitgeloten werd van het Algemeen Pardon.