Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hermes Backereel
Hermes Backerel, (ook geschreven als Backerel) was een invloedrijke figuur tijdens de Reformatieperiode in de 16e eeuw in Europa. Zijn leven en werk waren nauw verbonden met de verspreiding en bevordering van de protestantse ideeën in verschillende delen van Europa, met name in de Nederlanden en Duitsland.
Leven
Backereel was afkomstig uit een welgestelde familie uit Ronse in de Zuidelijke Nederlanden, waar de ideeën van de Reformatie reeds sterk aanwezig waren.
In 1553 sloot Backereel zich in Londen aan bij de Nederlandse vluchtelingengemeente die was gesticht door Johannes a Lasco, Marten Micron en Jan Utenhove. Hij was binnen deze gemeenschap actief als onderwijzer en ouderling. Na het overlijden van koning Edward VI en de vervolgingen die opkwamen onder koningin Maria I Tudor (’Bloody Mary’) , zagen de Nederlandse gereformeerden zich genoodzaakt om het land te verlaten. Backereel reisde met de groep mee naar Denemarken en vervolgens, nadat zij niet welkom waren in verschillende lutherse steden, naar Oost-Friesland. Onderweg in Wismar vond een debat plaats met Menno Simons.
Zodra zij in Emden aangekomen waren, ontwikkelde Backereel zich tot een gewaardeerde persoonlijkheid binnen de kerkgemeenschap. Zijn naam kwam herhaaldelijk voor in de notulen, en hij werd regelmatig ingezet om de Reformatie in zijn thuisland te bevorderen. Hij ging bijvoorbeeld in 1558 met Joannes Dyrkinus naar Antwerpen om te proberen de problemen op te lossen die waren veroorzaakt door Adriaen van Haemstede. Later bevond hij zich in Aken onder de leidende figuren van de Nederlandse vluchtelingengemeente die daar kort daarvoor was opgericht.
De stedelijke overheid van Aken dwong de gemeenschap te vertrekken, waarna zij probeerden om in Worms onderdak te vinden. Daar stelde Backereel een geloofsbelijdenis op en stuurde deze naar de autoriteiten, maar tevergeefs. Het grootste deel van de gemeenschap vertrok uiteindelijk naar Frankfurt, en ook Backereel begaf zich daarheen in 1560. Maar ook daar bleef hij niet lang. Voor 1566 keerde hij terug naar Oost-Friesland en werd predikant in Jemgum (Jemmingen). Hij werd echter al snel uitgezonden door de gereformeerde kerkenraad van Emden om enige tijd de Reformatie in Holland te ondersteunen. De exacte duur van zijn verblijf in Holland is onbekend. Volgens veel verspreide berichten werd hij in 1568 wreed vermoord te Jemmingen na de slag die daar plaatsvond, maar dit blijkt onjuist te zijn. In plaats daarvan vinden we hem nog in 1574 en later enkele jaren in Engeland, waar het na het overlijden van koningin Maria opnieuw veiliger was. Het laatste bekende bericht over hem dateert van 21 mei 1579, waarin vermeld wordt dat twee ouderlingen hem berispten voor zijn roekeloze levensstijl, waarop hij berouw toonde en beloofde zich te beteren.
Familie
Hij trouwde minstens driemaal. Eerst met een zekere Hermyne volgens een lijst van Nederlandse vluchtelingen in Frankfurt. Vervolgens trouwde hij op 19 januari 1574 met Agnes van Peene uit Roeselare, en daarna op 26 februari 1579 met Jakemijne van Peene uit Roeselare, zijn dienstmeid en hoogstwaarschijnlijk een familielid van zijn tweede vrouw. Jakemijne hertrouwde op 25 september 1582 met Artus van Campen uit Antwerpen, wat aanduidt dat Backereel voor die tijd gestorven was. Uit zijn tweede huwelijk werden twee kinderen geboren: Maria (gedoopt op 2 februari 1575) en Jonas (gedoopt op 7 oktober 1576).
Bronnen
- P. J. Blok, P. C. Molhuysen, Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2 (1912) op dbnl
