Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Joannes Dyrkinus
Joannes (Johannes, Jan of Johan) Dierkens of Dierickxz[1] (andere schrijfwijzen: Dirkenus, Dyrkenus of Dierkenus, Dirkinus of Dyrkinus) was een Nederlands predikant en bijbelvertaler in de zestiende eeuw. Veel uit zijn leven is onbekend.
Johannes Dyrkinus was waarschijnlijk afkomstig uit Nederland of Vlaanderen, en mogelijk uit Gent.[1] Waarschijnlijk was hij de Gentse advocaat die ook de naam Jan Diericxzone droeg. Die was in 1566 lid van de kerkenraad te Gent, voegde zich op 5 oktober 1566 bij de graaf van Egmond te Oudenaarde. Op 5 januari 1567 keerde hij terug naar Gent. Toen hij tegen 3 februari voor de schepenen werd gedaagd, nam hij de vlucht.[2]
In 1558 deed de gereformeerde kerkenraad van Aken de aanvraag dat hen een leraar zou worden gestuurd. Daarop werd Dierkens door de kerkenraad van Emden daarheen gezonden en verbleef hij een tijd in Aken. In hetzelfde jaar werd hij door de kerkenraad van Emden als afgevaardigde naar de gemeente te Antwerpen gestuurd met een begeleidend schrijven om een geschil bij te leggen dat te Antwerpen ontstaan was tussen de gemeente en de predikant Adriaan van Haemstede.[3]
Uit een brief die Petrus Datheen op 21 mei 1557 vanuit Frankfurt/Main naar de kerkenraad van Emden stuurde, blijkt dat Dierkens reeds voordien was opgevallen wegens zijn ’excellente gaven’, en dat men had gewenst dat hij naar Frankfurt zou worden gestuurd als leraar. De onderhandelingen hierover hadden geen succes.[4]
Toen afgevaardigden van de gereformeerde gemeenten in West-Friesland en Groningerland in Emden de wens uitten dat een ’Dienaar van het Woord’ naar hen toe zou worden gestuurd, zond de kerkenraad Dierkens daarheen. Hij diende er de volgende winter.[4]
Dierkens was één van diegenen aan wie Jan van Utenhove vroeg om hun bemerkingen over zijn vertaling van het Nieuwe Testament te bezorgen.[5]
De synode te Brugge van 4 november 1759 gaf aan een Johannes Dierkinus de opdracht om een Latijnse commentaar van Gualterius[6] op het evangelie volgens Mattheüs[7] naar het Nederlands[8] te vertalen. Het is niet helemaal duidelijk of deze Dierkinus dezelfde persoon was als de bovenstaande.[4] Evenmin is bekend of hij de predikant was in Kaprijke in het Graafschap Vlaanderen, of dat dit een naamgenoot was.[4]
Dyrkinus maakte de eerste Nederlandse vertaling (1560) van Calvijns Institutio, ’Institutie ofte onderwijsinghe der Christelicker Religie’.[1]
Hij overleed vóór november 1592.[9]
Bronnen en weblinks
- Lambregt Abraham van Langeraad, Jan Pieter de Bie en Jakob Loosjes, Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 2. Kemink & Zoon, Utrecht 1908-1918. p. 12. op dbnl.org
- P. C. Molhuysen en P. J. Blok (red.), Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4. A. W. Sijthoff, Leiden 1918. op dbnl.org
Noten en verwijzingen
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Jaarboek De Fonteine. Jaargang 1980-1981. Deel I. Koninklijke Soevereine Hoofdkamer van Retorica ’De Fonteine’, Gent 1981. p. 159, noot 19. Op dbnl.org
- º Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4, p. 547
- º Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4, p. 548.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 2. p. 12.
- º Brief van Jan van Utenhove aan Dyrkinus te Emden, gedateerd 18 februari 1557.
— Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4, p. 549. - º pseudoniem van Jan Gruter of Jan Gruytere
- º in Matthaeum
- º Nederduytsch
- º In die maand verscheen zijn meer dan 70-jarige weduwe Catelijne namelijk op de particuliere synode van Zuid-Holland, om steun te verkrijgen voor haar aanvraag om een toelage, die ze bij de Staten van Holland en West-Friesland wenste in te dienen.
— Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4, p. 548-549.
(zoek met reasonator)