Albertus Christiaan van Raalte

Albertus Christiaan van Raalte (Wanneperveen, 17 oktober 1811 – Holland, Michigan, Verenigde Staten, 27 juli 1876) was een gereformeerd predikant die met een groep Nederlanders naar Amerika emigreerde.

Leven

Albertus Christiaan van Raalte werd geboren op 17 oktober 1811 in Wanneperveen als zoon van de predikant Albertus van Raalte en Catharina Christina Harking. Zij hadden een groot gezin, maar verschillende kinderen bereikten de volwassen leeftijd niet.

Studies

Van Raalte ging naar Leiden om geneeskunde te studeren, maar koos in 1833 voor theologie als studierichting. Hij raakte in Leiden in contact met de zogenaamde Club van Scholte, een groep theologiestudenten die het niet eens was met reglementen van de Nederlands Hervormde Kerk. Hoewel hij een goed student was, kreeg hij een preekverbod omdat hij de reglementen van de Nederlands Hervormde Kerk niet erkende. Hij sloot zich samen met Scholte aan bij de Afscheiding van 1834. Vanaf 1836 diende hij als predikant van de ’afgescheidenen’. Datzelfde jaar trouwde hij met Christina de Moen uit Leiden. Van Raalte werd predikant in Genemuiden, Mastenbroek en Ommen. Hij leidde anderen op als predikant en bezocht te paard groepen van afgescheidenen in Overijssel en buiten de provincie, tot hij plotseling gearresteerd werd. Hij kwam net als Hendrik Scholte en Hendrik de Cock, twee andere leiders van de Afscheiding, meermaals in de gevangenis.

Guillaume Groen van Prinsterer pleitte voor de rechten van de afgescheidenen^[1] en de kamer erkende de afgescheidenen als zelfstandige kerkgemeenschap naast de hervormden en de katholieken.

Vanaf 1840, toen koning Willem II aan de regering kwam, werden de vervolgingen tegen de afgescheidenen langzamerhand minder. Van Raalte werd onder druk gezet om in Arnhem les te geven aan de theologische school van de afgescheidenen, maar de school zat financieel in moeilijke papieren, waardoor Van Raalte na anderhalf jaar naar iets anders moest uitkijken.^[2] Het was een economisch moeilijke tijd, met mislukte aardappeloogsten en strenge winters.

Emigratie

Samen met zijn zwager Anthony Brummelkamp schreef Van Raalte in 1846 de brochure Landverhuizing, een oproep om te emigreren. Deze brochure was na een jaar reeds aan de vierde druk toe. Aanvankelijk dacht Van Raalte naar Nederlands Indië te trekken, maar de Minister van Koloniën liet niet toe dat op Java zendingswerk zou plaatsvinden vanuit de Gereformeerde Kerk. Daarna overwoog hij Zuid-Afrika als bestemming, maar daar waren reeds beperkingen voor de immigratie in kracht.

Ten slotte viel de keuze op Amerika. Met vrouw en vijf kinderen, en vergezeld van 53 gemeenteleden, landverhuizers uit Drenthe en Overijssel, vertrok Van Raalte met het schip Southener naar New York.^[2]

Zij waren van plan om naar Wisconsin te trekken, omdat zij van daar optimistische berichten hadden gehoord van Achterhoekse landverhuizers. Hun reis verliep per schip langs de Hudson Rivier tot in Albany, waar zij van de predikant Isaac Newton Wyckoff (Wijckoff) de raad kregen om naar Michigan te gaan.

Zij stichtten de stad Holland in West-Michigan, aan de beboste kusten van het Michiganmeer. In 1847 en 1848 kwamen meerdere groepen emigranten naar het stadje Holland, onder andere uit Zeeland, het Graafschap Benthem, Overijssel, Groningen en Friesland. De eerste jaren in de nieuwe kolonie verliepen moeilijk en vele landverhuizers stierven door ontbering en ziektes.

Van Raalte was een geestelijk en politiek leider van de gemeenschap. Er werd een kerk gebouwd van boomstammen. Hij zorgde ook voor scholen die later uitgroeiden tot het huidige Hope College. Hij voerde succesvolle onderhandelingen met de oorspronkelijke bewoners (’de indianen’)^[2] en was zelfs actief als arts. Hij was eveneens betrokken bij het uitgeven van Nederlandstalige kranten zoals De Hollander, Holland City News en De Hoop, en schreef een aantal Nederlandse taalboeken.

Van Raalte had de droom gekoesterd om een harmonieuze gemeenschap op te bouwen op basis van christelijke principes, maar die viel uiteindelijk aan diggelen. Holland Township kreeg in 1850 een seculier gemeentebestuur onder het gezag van de regering van Michigan. Bovendien kwam een einde aan de religieuze eenheid van de Nederlandse kolonisten: in 1857 leidde Gijsbert Haan een uittocht uit de Gereformeerde Kerk / Reformed Church van diegenen die ontevreden waren over de „lakse praktijken” van de kerk. Vier kerkgemeenten die wegtrokken uit de Gereformeerde Kerk vormden de basis voor een nieuwe denominatie, de Christian Reformed Church.

Nadat hij reeds twintig jaar in Amerika woonde, schreef hij nog: „Het smart mij nog altijd hoe ik in mijn eigen vaderland door Neerlands regering en burgers, opgestookt door de Hervormde synode en plaatselijke regeringen, beboet, met strafinkwartiering gekweld, in gevangenissen geworpen, gescholden, met slijk en stenen geworpen en als uitvaagsel gejaagd en geplaagd ben”.^[2]

Wegens gezondheidsproblemen legde Van Raalte zijn ambt neer in 1867. In 1871 overleed zijn echtgenote en hetzelfde jaar werd de stad Holland verwoest door een brand. Hij moedigde de kolonisten aan om hun stad te herbouwen. In 1876 overleed hij na een slepende ziekte.