Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Okra (plant)
| Okra | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Vruchten en bloem van een okraplant. | |||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||||
| Abelmoschus esculentus (L.) Moench (1794) |
Okra wordt gebruikt als groente, maar is de onrijpe vrucht van Abelmoschus esculentus, een overblijvende plant.
De naam Abelmoschus is afgeleid van het Arabische "abu-l-mosk" (wat 'vader van muskus' betekent), vanwege de naar muskus ruikende zaden.
Uiterlijk
De plant heeft vingervormige bladeren (er bestaat een soort met eetbare bladeren), en grote, gele Hibiscus-achtige bloemen welke in de bladoksels van de plant groeien. De planten kunnen tot 2 meter hoog worden.
De okra's zijn de onrijpe vruchten. Ze zien er peulachtig uit, hebben een lengte van 5-15 centimeter, met diepe groeven. De smaak lijkt wat op die van sperziebonen. Sommigen zeggen dat het ook wel lijkt op een kruising tussen asperge en aubergine. Van deze groente bestaat een rode en een groene variant. De rode zal tijdens het koken ook groen worden. De vrucht bevat eetbare, platte zaden.
Herkomst
Okra komt waarschijnlijk uit Ethiopië en werd gecultiveerd door de oude Egyptenaren rond de 12e eeuw v.Chr. Daarna is het via Noord-Afrika en het Midden-Oosten verder verspreid. De vruchten werden gekookt en gegeten. De zaden werden geroosterd, gemalen en gebruikt als koffiesubstituut (wat nog steeds gebeurt).
Verbouwen
Tegenwoordig wordt de okra in bijna alle tropische en subtropische gebieden verbouwd. Anders dan de meeste exotische groenten wordt de okra niet in Nederlandse of Belgische kassen geteeld. De plant groeit snel en is in ongeveer 60 (zomerse) dagen oogstklaar: de onrijpe vruchten moeten 4 tot 5 dagen na de bloei worden geplukt.
Kopen
Verse okra's worden verkocht in de toko en op exotische markten. Ze horen jong en zacht, maar stevig te zijn en makkelijk in twee delen kunnen knappen. Ze horen er niet droog uit te zien of weinig kleur te hebben.
Verse okra's worden liefst bewaard in papier (aluminium haalt de kleur uit de okra) op de warmste plek van de koelkast. De houdbaarheid is maar 3 tot 4 dagen na aankoop bij 7-10°C.
Okra's in gedroogde vorm moeten twee tot drie uur weken en kunnen daarna op dezelfde manier bereid worden als verse okra's. Okra's kunnen in hun geheel of in plakjes gesneden worden bereid.
Gebruik
Okra's zijn lekker in combinatie met andere vruchtgroenten zoals paprika, courgette, aubergine en tomaat. In couscousgerechten, in stoofpotten (Gumbo) of soepen met zoutvlees of gedroogde vis, met rundvlees, lamsvlees, in tomatensaus en rauw in salades doen plakjes okra het goed. Bij verhitting zorgt de vrijkomende vloeistof voor een bindend effect.
Okra's worden na het koken wat slijmerig. Om dit te voorkomen zijn okra's voor het koken 5 minuten te blancheren in kokend water met zout en iets azijn, waarna ze afgegoten worden met koud water nagespoeld, drooggedept en volgens het recept verwerkt worden. Hoe dunner okra's gesneden worden, hoe slijmeriger ze worden.
Op de Nederlandse Antillen wordt er soep van de okra gemaakt, jambo genaamd. Dit is een slijmerige soep die vaak is gevuld met vis en allerlei groentes. De Surinaamse variant op deze soep is bijna niet slijmerig.
Volwassen okraplanten worden gebruikt om touw en papier van te maken.
Voedingswaarde
Okra is een goede bron van vitamine A, B complex, C en E, ijzer en kalk. Het is vezelrijk, calorie-arm en vet-vrij.
Okra in andere talen
Okra staat in andere talen ook wel bekend als:
- Engels: Bindi, Gombo, Gumbo, Okra, Lady's finger, Ladies' fingers.
- Frans: Gombo, Gombeaud, Bamie-okra, Ketmie comestible (België).
- Duits: Okra, Gemüse-Eibisch.
- Grieks: Bamia.
- Italiaans: Gombo, Ocra, Bammia d'Egitto, Corna di Greci.
- Spaans: Gombo, Ají turco (Argentinië), Quimbombo, Ocra, Ruibarbo (Argentinië).
- Papiaments: Jambo
- Turks: Bamya
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Abelmoschus esculentus op Wikimedia Commons.