Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Herenhuis
Een herenhuis is een aanzienlijk woonhuis of een woonhuis voor aanzienlijken.
Historische herenhuizen
Herenhuizen werden in het verleden vooral gebouwd en bewoond door families uit de midden- en de bovenklasse. Kenmerkend is een uitstraling van welgesteldheid. Meestal hebben herenhuizen twee of meer verdiepingen. Door een ruime maatvoering heeft een herenhuis veel binnenruimte. Ze kunnen net als rijtjeshuizen pal naast elkaar gebouwd zijn (vooral in stedelijke omgevingen) maar ze kunnen ook ontworpen zijn als vrijstaande of halfvrijstaande huizen. De luxe bouwwijze maakte ze duurder dan een eenvoudige arbeiderswoning of een pakhuis. Oude herenhuizen hebben vaak hoge plafonds met sierlijk stucwerk. De afwerking toonde voorts bewerkelijke ornamenten zoals decoratief lijstwerk, vensters in glas in lood en monumentale schouwen.
Hedendaagse herenhuizen
Ook woonhuizen die tegenwoordig als 'herenhuis' ontworpen en aangeboden worden kenmerken zich door een ruime maatvoering, een luxe afwerking en een statige uitstraling.
Nederland
In oude Hollandse steden als Amsterdam, Rotterdam, Delft, Dordrecht en West-Friese steden als Enkhuizen en Hoorn zijn nog vele voorbeelden vanuit de tijd van de VOC. Soms gaat het hierbij om grachtenhuizen. Andere plaatsen met herenhuizen zijn bijvoorbeeld Arnhem, Gouda, Groningen, Leiden, Middelburg, Nijmegen en Utrecht. In de universiteitssteden zijn in de loop der tijd veel herenhuizen van binnen verbouwd om ze geschikt te maken voor studentenhuisvesting en bewoning door alleenstaanden of koppels.
België
In Vlaanderen omschrijft men een herenhuis als "een aanzienlijk woonhuis in de stad, doorgaans van vier of meer traveeën en meestal met koetsdoorrit".[1] Men treft in steden als Antwerpen, Brugge, Gent, Kortrijk, Leuven, Lier en Mechelen veel herenhuizen aan die twee verdiepingen of meer hebben, de zolderverdieping niet meegeteld. Ook in Brussel zijn ze talrijk aanwezig. Aangezien zij vooral in en rondom de binnensteden voorkomen en daar een grote vraag bestaat naar kleinere woningen, werden zij in veel gevallen heringericht met één appartement per verdieping. Zo'n herenhuisappartement werd vaak een kwartier genoemd.[bron?]
Overige
In Noord-Holland was 'herenhuis' ook de aanduiding voor het gemeentehuis of de vergaderplaats van het dijk- en polderbestuur.
Het Duitse begrip Herrenhaus (ook: Herrensitz) slaat op een versterkt woonhuis dat van oorsprong in bezit was van een adellijke familie maar geen burcht of kasteel is. Zo'n Herrenhaus staat vaak op een landgoed en is te vergelijken met het Nederlandse begrip havezate.
Daarnaast was Herrenhaus in Pruisen en Oostenrijk de aanduiding voor het hogerhuis (de Eerste Kamer).
Zie ook
Linken
- Archipedia Herenhuis
- Bouwencyclopedie, Joostdevree Gelderse herenhuizen en villa’s, Gesjabloneerde polychrome afwerking van stucplafonds en wanden. pagina 352
Bronnen
|
