Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Samuel Prideaux Tregelles
Samuel P. Tregelles (1813 - 1875) was een Engels Bijbelgeleerde, tekstcriticus en theoloog.
Vroege leven
Tregelles werd geboren in Wodehouse Place in Falmouth (Cornwall) als zoon van Samuel Tregelles (1789–1828) en diens echtgenote Dorothy (1790–1873). Hij werd opgevoed als Quaker.
Hij ging naar de Falmouth Grammar School. Toen hij vijftien was, overleed zijn vader. Vervolgens werkte Tregelles een tijdje in de metaalindustrie in Neath Abbey, Glamorgan. In zijn vrije tijd bestudeerde hij op eigen houtje Grieks, Hebreeuws, Aramees en Welsh.
In april 1839 trouwde Samuel met Sarah Anna Prideaux (geboren op 22 september 1807). Het paar had geen kinderen.
Carrière
Tregelles verzamelde helemaal zelfstandig een hoeveelheid kennis die hem tot een leidende tekstcriticus in het midden van de 19e eeuw maakte. Hij sloot zich een tijdje aan bij de ’Plymouth Brethren’. Zo kwam hij in contact met George Wigram, die hem aan het werk zette aan zijn Hebreeuwse en Griekse concordantie.
Tregelles vertaalde het Hebreeuwse woordenboek van Gesenius vanuit het Latijn naar het Engels.
De afwijking tussen de tekst in de editie van Scholz (Leipzig, 1830-36) en de tekst van de vroege documenten stimuleerden Tregelles als 25-jarige om de kwesties in verband met tekstvarianten dieper te gaan bestuderen om de onzekerheid erover uit de weg te ruimen.
Internationaal onderzoek
Nadat hij een collatie had gemaakt van alle belangrijkere manuscripten die in Engeland te vinden waren, ging hij op bezoek in andere Europese bibliotheken.
In 1845 verbleef hij vijf maanden in Rome, in de hoop de Codex B uit de Vaticaanse bibliotheek grondig te kunnen onderzoeken.
In 1862 bracht hij een bezoek aan Constantin von Tischendorf in Leipzig om de Codex Sinaiticus te onderzoeken die Tischendorf nog bij zich had voor hij deze in Sint-Petersburg in bewaring gaf. Hij bezocht ook de tekstcriticus Lachmann in Berlijn.
Hij bezocht vrijwel elke Europese stad waar unciale of cursieve Bijbelhandschriften bewaard worden, zoals Firenze, Modena, Venetië, München, Basel, Parijs, Hamburg, Dresden, Wolfenbüttel, en Utrecht om de aanwezige codices nauwkeurig te onderzoeken.[1]
Hij ontwikkelde principes voor de tekstkritiek die, hoewel ze volledig onafhankelijk waren ontwikkeld, leken op de principes van Lachmann.
Zijn Grieks Nieuw Testament werd tussen 1857 en 1872 in zes delen uitgegeven.[2]
In zijn definitieve uitgave gaf Tregelles aan over welke tekstdelen hij nog niet helemaal kon beslissen. Nestle zet hem op één lijn met Tischendorf. Naar buiten toe leek hij slechts weinig succes te hebben, maar hij werkte uiterst trouw.
Aland prijst zijn werk als ’in het algemene bewustzijn te ver achter dat van Tischendorf’ gebleven.[3]
Nadat hij in 1870 een tweede keer door een beroerte werd getroffen, leefde dr. Tregelles nog vijf jaar. Hij werkte ook in bed aan de teksten. Hij overleed in Plymouth in 1875.
Kerkliederen
Hoewel hij over het algemeen meer als tekstcriticus in herinnering is gebleven, schreef Tregelles ook heel wat kerkliederen, die nu meesta vergeten zijn. De vroegste ervan werden gepubliceerd in een liederenbundel van de Plymouth Brethren: Hymns for the Poor of the Flock (1838).[4]
Werken
Volgende werken worden vermeld in de Britse National Dictionary of Biography uit 1885:
- Hebrew Reading Lessons
- Prophetic Visions in the Book of Daniel
- Hebrew and Chaldee Lexicon
- The Original Language of St. Matthew’s Gospel
- The Jansenists
- Hebrew Psalter
- Defence of the Book of Daniel
- Hebrew Grammar
- Collation of the Text of Griesbach and Others
- Fragments of St. Luke (Codex Zacynthius)
- Hope of Christ’s Second Coming.
Erkenningen
In 1850 kreeg Tregelles een LL.D. graad van St. Andrews.
Bronvermelding
- (en) Biografie Tregelles op STEMpublishing.com
Tregelles, Samuel Prideaux in de Dictionary of National Biography op Wikisource
(en) Editions of the Bible, in: Catholic Encyclopedia, New York, Robert Appleton Company, 1907-1912. (vertaal via: 
)
- º Maas, Anthony, Editions of the Bible, in: The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909, onderkopje The critical text (5)
- º Douglas, J. D., The New International Dictionary of the Christian Church, Exeter, 1974. p. 984.
- º Aland, Kurt en Barbara, Der Text des Neuen Testaments, Stuttgart, Deutsche Bibelgesellschaft, 2. 1989. p. 29.
- º Hymns by Samuel Prideaux Tregelles – Liederen door Tregelles op Cyberhymnal, STEMpubishing