Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Censuur (informatie): verschil tussen versies
(Censuur is dat een staat, een bepaalde groepering, of bepaalde individuen, informatie achter te houdt. ([http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Censuur_(informatie)&oldid=16693121])) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Censuur''' is het gebruiken van de macht van de [[staat]], een bepaalde groepering, of van bepaalde individuen, om informatie achter te houden of de [[ | '''Censuur''' is het gebruiken van de macht van de [[staat]], een bepaalde groepering, of van bepaalde individuen, om informatie achter te houden of de [[vrije meningsuiting]] aan banden te leggen. | ||
Over het algemeen heerst de opvatting | Over het algemeen heerst de opvatting dat censuur voor ’[[criminalisatie]]’ zorgt van bepaalde acties of van de (al dan niet suggestieve) communicatie van zulke acties. In moderne zin bestaat censuur uit elke poging om informatie, gezichtspunten of methoden van uitdrukking zoals [[kunst]] of [[schuttingtaal]] te verbannen. Het doel van censuur is om de [[status quo (politiek)|status quo]] te handhaven, om de ontwikkeling van een maatschappij, of een afwijkende mening van een individu of een groep mensen, te onderdrukken. Censuur wordt onder meer aangetroffen in sociale groepen, regeringen, georganiseerde [[religie]]s, grote internetmedia zoals [[YouTube]] en [[Facebook]], staatsmedia, vrije media die afhankelijk zijn van sponsors en advertenties. Als voorstanders van [[vrijheid van meningsuiting]] zijn er ook dergelijke groepen die tegen censuur zijn. | ||
Censuur kan worden onderscheiden in preventieve censuur, waarbij niet zonder toestemming vooraf gepubliceerd mag worden, en repressieve censuur, waarbij na publicatie een verbod of andere maatregelen tegen de publicatie worden getroffen. | Censuur kan worden onderscheiden in preventieve censuur, waarbij niet zonder toestemming vooraf gepubliceerd mag worden, en repressieve censuur, waarbij na publicatie een verbod of andere maatregelen tegen de publicatie worden getroffen. | ||
Censuur kan enerzijds gebruikt worden om te voorkomen dat de macht van een bepaalde instantie wordt ondermijnd, maar anderzijds ook met het idee de burger te beschermen. Dit laatste argument is in de geschiedenis vaak door overheden misbruikt als rookgordijn voor het eerste. Een bekende uitspraak van [[Thomas Jefferson]], de derde president van de [[Verenigde Staten|VS]], is: '' | Censuur kan enerzijds gebruikt worden om te voorkomen dat de macht van een bepaalde instantie wordt ondermijnd, maar anderzijds ook met het idee de burger te beschermen. Dit laatste argument is in de geschiedenis vaak door overheden misbruikt als rookgordijn voor het eerste. Een bekende uitspraak van [[Thomas Jefferson]], de derde president van de [[Verenigde Staten|VS]], is: ''„It is error alone which needs the support of government. Truth can stand by itself.”'' | ||
Een bijzondere vorm van censuur is [[zelfcensuur]]. | Een bijzondere vorm van censuur is [[zelfcensuur]]. | ||
| Regel 19: | Regel 19: | ||
**voorbeeld: [[Janet Jackson#2004-2005: Super Bowl en Damito Jo|Janet Jackson]]. | **voorbeeld: [[Janet Jackson#2004-2005: Super Bowl en Damito Jo|Janet Jackson]]. | ||
In Nederland en de meeste andere westerse landen is preventieve censuur bij wet verboden. De Belgische grondwet van 1830 was een van de eerste en de meest rechtlijnige om de [[vrijheid van meningsuiting]] te beschermen en elke voorafgaande censuur te verbieden. Het is veelal wel mogelijk dat mensen die bepaalde uitingen doen achteraf worden vervolgd. Desondanks zijn er in afgelopen decennia diverse voorvallen geweest in westerse landen waarin de staat het uiten van bepaalde meningen geblokkeerd heeft: | In Nederland en de meeste andere westerse landen is preventieve censuur officieel bij wet verboden. De Belgische grondwet van 1830 was een van de eerste en de meest rechtlijnige om de [[vrijheid van meningsuiting]] te beschermen en elke voorafgaande censuur te verbieden. Het is veelal wel mogelijk dat mensen die bepaalde uitingen doen achteraf worden vervolgd. Desondanks zijn er in afgelopen decennia diverse voorvallen geweest in westerse landen waarin de staat het uiten van bepaalde meningen geblokkeerd heeft: in 2004 is bijvoorbeeld in het kader van terrorismebestrijding de Arabische zender Al-Manar zowel in de VS als in Frankrijk van de satelliet gehaald. | ||
De meeste westerse landen stellen het in twijfel trekken van de [[Holocaust (wereldoorlog)|holocaust]] strafbaar, sommige landen ook boeken of emblemen van de [[nazi| | De meeste westerse landen stellen het in twijfel trekken van de [[Holocaust (wereldoorlog)|holocaust]] strafbaar, sommige landen ook boeken of emblemen van de [[nazi|nazi’s]]. Mensen zoals [[Noam Chomsky]], vinden dit in strijd met de [[vrijheid van meningsuiting]]. | ||
== Miltaire censuur == | == Miltaire censuur == | ||
| Regel 35: | Regel 35: | ||
{{Reflist}} | {{Reflist}} | ||
{{authority control|TYPE=t|}} | |||
[[Categorie:Informatie]] | [[Categorie:Informatie]] | ||
[[Categorie:Media]] | [[Categorie:Media]] | ||
[[Categorie:Overheid]] | [[Categorie:Overheid]] | ||
Versie van 23 mei 2020 17:52
Censuur is het gebruiken van de macht van de staat, een bepaalde groepering, of van bepaalde individuen, om informatie achter te houden of de vrije meningsuiting aan banden te leggen.
Over het algemeen heerst de opvatting dat censuur voor ’criminalisatie’ zorgt van bepaalde acties of van de (al dan niet suggestieve) communicatie van zulke acties. In moderne zin bestaat censuur uit elke poging om informatie, gezichtspunten of methoden van uitdrukking zoals kunst of schuttingtaal te verbannen. Het doel van censuur is om de status quo te handhaven, om de ontwikkeling van een maatschappij, of een afwijkende mening van een individu of een groep mensen, te onderdrukken. Censuur wordt onder meer aangetroffen in sociale groepen, regeringen, georganiseerde religies, grote internetmedia zoals YouTube en Facebook, staatsmedia, vrije media die afhankelijk zijn van sponsors en advertenties. Als voorstanders van vrijheid van meningsuiting zijn er ook dergelijke groepen die tegen censuur zijn.
Censuur kan worden onderscheiden in preventieve censuur, waarbij niet zonder toestemming vooraf gepubliceerd mag worden, en repressieve censuur, waarbij na publicatie een verbod of andere maatregelen tegen de publicatie worden getroffen.
Censuur kan enerzijds gebruikt worden om te voorkomen dat de macht van een bepaalde instantie wordt ondermijnd, maar anderzijds ook met het idee de burger te beschermen. Dit laatste argument is in de geschiedenis vaak door overheden misbruikt als rookgordijn voor het eerste. Een bekende uitspraak van Thomas Jefferson, de derde president van de VS, is: „It is error alone which needs the support of government. Truth can stand by itself.”
Een bijzondere vorm van censuur is zelfcensuur.
Enkele praktijkvoorbeelden van censuur:
- De overheid die de media voorschrijft welke kleur de berichtgeving moet hebben.
- Boeken die niet verkocht mogen worden in sommige landen.
Mildere vormen van censuur:
- Uitdrukkingen die niet op televisie mogen worden gebruikt (expletives) (vloeken, schelden etc): deze worden in landen als de Verenigde Staten 'weggepiept'.
- voorbeeld: veel Amerikaanse talkshows, zoals The Jerry Springer Show.
- Afbeeldingen van borsten en/of billen van personen (meestal vrouwelijk): deze worden in veel landen onzichtbaar gemaakt door balkjes of vaag-maken.
- voorbeeld: Janet Jackson.
In Nederland en de meeste andere westerse landen is preventieve censuur officieel bij wet verboden. De Belgische grondwet van 1830 was een van de eerste en de meest rechtlijnige om de vrijheid van meningsuiting te beschermen en elke voorafgaande censuur te verbieden. Het is veelal wel mogelijk dat mensen die bepaalde uitingen doen achteraf worden vervolgd. Desondanks zijn er in afgelopen decennia diverse voorvallen geweest in westerse landen waarin de staat het uiten van bepaalde meningen geblokkeerd heeft: in 2004 is bijvoorbeeld in het kader van terrorismebestrijding de Arabische zender Al-Manar zowel in de VS als in Frankrijk van de satelliet gehaald. De meeste westerse landen stellen het in twijfel trekken van de holocaust strafbaar, sommige landen ook boeken of emblemen van de nazi’s. Mensen zoals Noam Chomsky, vinden dit in strijd met de vrijheid van meningsuiting.
Miltaire censuur
Militaire censuur is een verhaal apart. De militaire censor controleert brieven van soldaten naar het thuisfront, om te voorkomen dat geheime informatie openbaar wordt en/of bij de vijand terecht komt. Zo mag een militair vaak niet vertellen waar hij precies gelegerd is.
Trivia
In 2007 probeerde de Motion Picture Association of America publicatie van het DeCSS programma tegen te gaan. DeCSS is software die de inhoud van een DVD kan ontcijferen die versleuteld is met het Content Scrambling System (CSS). Ene Phil Carmody herschreef toen DeCSS zodat de code een priemgetal opleverde[1], wat de nodige ophef gaf over "censuur van een priemgetal". De MPAA is echter een private organisatie.
Zie ook
