Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

YouTube

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

YouTube is een website voor het kosteloos uploaden, bekijken en delen van videofilmpjes door gebruikers. Het motto van deze website is YouTube, Broadcast Yourself. De uploader kan de film voorzien van tags (trefwoorden, op de Nederlandse versie van YouTube 'labels' genoemd) die een niet-hiërarchische classificatie mogelijk maken (folksonomie). Deze site is opgericht in februari 2005 door drie voormalige medewerkers van PayPal. De website is momenteel eigendom van Google Inc..

In juli 2006 werden er zo'n 65.000 filmpjes per dag op deze site gezet en volgens de site zouden er meer dan 100 miljoen filmpjes per dag bekeken worden.[1] Volgens een artikel in de The Wall Street Journal in augustus 2006 telde de website destijds 6,1 miljoen video's, die een totale opslagruimte van circa 45 terabyte tellen.[2] Het meest bekeken filmpje is in totaal al meer dan 450 miljoen keer bekeken namelijk Justin Bieber - Baby ft. Ludacris.[3] Sommige beginnende artiesten hebben hun groeiende populariteit zelfs te danken aan hun video's op YouTube. De Nederlandse Esmée Denters is een goed voorbeeld: enkele platenmaatschappijen in de Verenigde Staten zijn vanwege de populariteit van haar videoclips op YouTube in 2007 met haar in gesprek gegaan.

Elk jaar wordt de YouTube Award toegekend aan de makers van een aantal populaire filmpjes. Vanaf 2008 bestaat het evenement YouTube Live. Op 15 april 2009 trad het YouTube Symphony Orchestra op in New York.

Geschiedenis

YouTube.com werd opgericht in februari 2005 door Chad Hurley, Steve Chen en Jawed Karim, alle drie voormalig medewerkers van PayPal. Alle medewerkers waren al vroeg actief in de computerindustrie. De domeinnaam YouTube.com werd geregistreerd op 15 februari 2005. In de maanden erna werd de website langzaam opgezet. In mei 2005 werd vertoond hoe de website er uit zou gaan zien. Een half jaar later was de website volledig actief. Het bedrijf werd bestuurd vanuit een garage in San Mateo. De website groeide zeer snel in populariteit, en al in 2006 stond de site in de top 10 van meest bezochte websites wereldwijd. Concurrenten Google Video en Yahoo Video bleven ver achter bij YouTube. Eind 2009 werd YouTube door het Amerikaanse magazine AdWeek uitgeroepen tot website van het decennium. Het liet Google, Wikipedia en Facebook achter zich in de verkiezing.[4]

Uploaden

Om video's te kunnen uploaden moet er eerst een gebruikersnaam aangemaakt worden. Vervolgens kan via een webgebaseerd uploadformulier een video geüpload worden. Elke video die is geüpload, kan worden opgezocht met behulp van de zoektermen (tags) die door de gebruiker bij het filmpje zijn toegevoegd. Elke gebruiker heeft een eigen "televisiekanaal", waarop al zijn filmpjes te bekijken zijn. Gebruikers kunnen zich abonneren op een gebruiker. Op die manier krijgt men een berichtje als de betreffende gebruiker een nieuw filmpje heeft geüpload.

De site wordt soms bekritiseerd omdat de beeldkwaliteit matig is en beeld en geluid niet synchroon lopen. Ook is er veel illegaal beeldmateriaal te zien waarop auteursrecht rust. Door middel van een rapportage-systeem en automatische herkenning van auteursrechtenschending op basis van een database worden filmpjes verwijderd door medewerkers. Na klachten van een Japanse auteursrechtenorganisatie zijn 30.000 filmpjes van YouTube verwijderd. In maart 2006 werd een uploadbeperking ingevoerd waardoor filmpjes langer dan 10 minuten (in de praktijk echter iets minder dan 11 minuten) geweigerd worden. Hiermee was het niet langer mogelijk complete televisieprogramma's te uploaden. Veel uploaders delen hun video's echter in stukken op, waardoor er nog steeds veel televisieprogramma's te bekijken zijn. Naast een tijdsbeperking is ook de maximale bestandsgrootte beperkt tot 2 GB. In juli 2010 is het ook mogelijk geworden om een filmpje maximaal 15 minuten te laten duren en met de Engelstalige variant kunnen ook bestanden groter dan 2GB en tot maximaal 15 minuten geüpload worden.[5] Dat wordt gedaan met een Java-applicatie.[6]

Auteursrechten

Sinds de overname door Google spannen steeds meer bedrijven rechtszaken aan tegen de website, waaronder de Premier League vanwege onrechtmatig gebruik van voetbalbeelden. In maart 2007 werd bekend dat het mediabedrijf Viacom 1 miljard dollar eist van Google omdat YouTube maar liefst 160.000 illegale videoclips van het bedrijf bevat. In september 2007 liet film- en televisiemaatschappij 20th Century Fox honderden filmpjes met auteursrechtelijk beschermd materiaal offline halen. Sommige bedrijven, waaronder de BBC, NHC en Samsung sluiten juist contracten met YouTube af om hun videoclips te laten vertonen op de website. Dit geldt ook voor verschillende muziekproducenten als Nuclear Blast en Sony BMG. Daarnaast zijn ook voetbalclubs actief op Youtube. Onder andere PSV en Ajax hebben een eigen kanaal met filmpjes van zaken omtrent de clubs.

Op 14 november 2006 werd YouTube overgenomen door Google voor een bedrag van 1,65 miljard dollar. Google had al een met YouTube concurrerende website, namelijk Google Video[7]. In januari 2007 is GodTube gestart, een site met enkel Christelijke filmpjes. Begin 2009 heeft GodTube zijn naam veranderd in Tangle.com. Deze site is gebaseerd op het succes van YouTube. Evenals de websites PornTube, RedTube en Youporn, dit zijn sites waar erotische filmpjes te zien zijn.

Google heeft het copyrightfilter van YouTube geactiveerd, dit betekent dat voortaan alle filmpjes worden gecontroleerd op hun digitale vingerafdruk. Het filter, YouTube Video ID geheten, genereert unieke digitale vingerafdrukken van videobestanden, zogenaamde hashcodes. YouTube Video ID moet daarom worden gezien als supplementaire service aan copyrighthouders, en gaat veel verder dan Googles wettelijke verplichtingen inzake het auteursrecht, zo benadrukt David King dan ook.

Blokkades

Op 8 maart 2007 werd YouTube geblokkeerd in Thailand.[8] Vooralsnog zijn de redenen van de blokkering onduidelijk, geruchten spreken van voor de regering negatieve filmpjes. Het Thaise ministerie van ICT blokkeert regelmatig websites, inmiddels zijn er enige tienduizenden websites geblokkeerd. Ook de CNN- en BBC-websites en -tv-uitzendingen worden regelmatig tijdelijk geblokkeerd wanneer er voor de Thaise regering ongunstig nieuws is. Vanaf 30 augustus 2007 was YouTube niet meer geblokkeerd in Thailand.[9] De landen Iran, Brazilië en Pakistan hebben ook één of meerdere keren de website geblokkeerd. In China is Youtube nog steeds geblokkeerd.[10] Ook in Turkije is Youtube ontoegankelijk.[11] Desondanks maakt de Turkse Premier Erdogan er via een proxy gewoon gebruik van, net zoals miljoenen andere Turken. De site staat derhalve ook in Turkije in de top 10 van meest bezochte sites.[12]

Vergoeding voor filmpjes

Chad Hurley en zijn team werken aan een nieuw systeem voor YouTube, dat volledig zelfgemaakte filmpjes vergoedt. Vlak voor elk filmpje zou een paar seconden reclame getoond worden, en de inkomsten krijgt de maker van dat filmpje dan. Een van de voorwaarden is dat het volledig zelf gemaakt is.[13]

Persmedium

Er zijn officiële instanties die doelbewust gebruikmaken van YouTube voor de verspreiding van hun boodschap aan de wereld. Dit gebeurt onder andere door:

Zie ook

Externe links

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met YouTube op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Referenties
  1. º "YouTube serves up 100 million videos a day online", USA TODAY, Gannett Company, Inc, 2006-07-16. Geraadpleegd op 2007-11-24.
  2. º Gomes, Lee. "Will All of Us Get Our 15 Minutes On a YouTube Video?", The Wall Street Journal Online, Dow Jones & Company, 2006-08-30. Geraadpleegd op 2007-11-24.
  3. º Meest bekeken video's allertijden (wereldwijd)
  4. º YouTube verkozen tot beste website afgelopen 10 jaar
  5. º (en) Upload limit increases to 15 minutes for all users, YouTube Blog
  6. º Videobestanden uploaden. YouTube. Geraadpleegd op 25 maart 2010.
  7. º Neeve, M. de (2006) "Google rondt overname YouTube af", Tweakers.net. URL bezocht op 17 december 2006.
  8. º YouTube seems blocked in Thailand. 2Bangkok.com (10 maart 2007). Geraadpleegd op 3-10-2007.
  9. º Ban on YouTube lifted after deal. The Nation (30 augustus 2007). Geraadpleegd op 1-08-2007.
  10. º China blokkeert YouTube (25 maart 2009).
  11. º (en) Court blocks access to YouTube in Turkey
  12. º (en) Ban on YouTube proves virtual (Hurriyet, 26 November 2008)
  13. º www.nieuwsblad.be
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow