Index librorum prohibitorum

De Index Librorum Prohibitorum („Lijst van verboden boeken”, ook Index Romanus „Romeinse index” genoemd) was een lijst van boeken waarvan het lezen als een zware zonde werd beschouwd. Het was geen volledige lijst van verboden boeken; enkel boeken waarover de kerkelijke autoriteit gevraagd was op te treden, waren opgenomen in de lijst.

Het principe van een lijst van verboden boeken werd aangenomen op het vijfde Concilie van Lateranen in 1515 en bevestigd op het Concilie van Trente in 1546. De lijst, opgesteld door de Heilige Congregatie van de Roomse inquisitie, verscheen voor het eerst in 1559 onder paus Paulus IV. De 32e en laatste uitgave uit 1948 bevatte wel 4000 titels, en werd aangevuld tot 1962.

De index werd samengesteld door officiële censoren, en was bedoeld om de censoren te helpen bij het beslissen welke publicaties toegelaten werden en welke niet. Elk boek dat gedrukt werd had namelijk een kerkelijke toelating of imprimatur nodig. Het censureren diende katholieken te beschermen tegen besmetting van het katholieke geloof en het verderf van de moraal.

Na het Tweede Vaticaans Concilie in 1965 – 1966 werd de Index Librorum Prohibitorum onder paus Paulus VI tenslotte afgeschaft.