|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| Een '''particratie''' of '''partitocratie''' is een staatsvorm waarbij de [[wetgevende macht]] in handen is van [[politieke partij]]en. | | Een '''particratie''' of '''partitocratie''' is een staatsvorm waarbij de [[wetgevende macht]] in handen is van [[politieke partij]]en. Via een systeem van [[Representatieve democratie|proportionele representatie]] kiest het volk haar vertegenwoordigers. In de praktijk kunnen de meeste staten van de westerse wereld als particratieën worden gezien. |
|
| |
|
| Het elementaire verschil tussen een particratie en een democratie is de kwestie of het volk soeverein is. Een exacte scheidingslijn lijkt er in eerste instantie niet, want in een particratie zijn er meestal ook partijen en een [[parlement]]. | | Het elementaire verschil tussen een particratie en een democratie is de kwestie of het volk soeverein is. Een exacte scheidingslijn lijkt er in eerste instantie niet, want in een democratie zijn er meestal ook partijen en een [[parlement]]. Toch worden staten als democratieën beschouwd indien het volk formeel het laatste woord kan hebben over concrete wetsvoorstellen, dus concrete politieke macht heeft. In een particratie kan de bevolking enkel om de paar jaar het aandeel van de verschillende partijen in het parlement wijzigen, dus enkel 'achteraf' bijsturen. |
| Bij een particratie werkt men wel meestal wel met verkozen volksvertegenwoordigers maar de wetgevende macht wordt onrechtstreeks uitgeoefend door de politieke partij(en), in sommige gevallen door maar enkele personen binnen de partij.
| |
| Een particratie kan men herkennen als in het parlement overwegend volgens de partijlijn gestemd wordt. Dit toont aan dat de verkozenen niet persoonlijk in eer en geweten hun stem kunnen uitbrengen.
| |
| Een bijzonder autoritair systeem van particratie is het systeem waarbij met enkele partijen en een vaste meerderheid en oppositie gewerkt wordt. Meestal na een onderhands regeer akkoord, dat niet aan de kiezer wordt voorgelegd. Hierdoor wordt bijkomend ook nog belet dat de verkozenen, en de partijen of fracties van de oppositie, aan het wetgevend werk kunnen deelnemen.
| |
| Dit is niet het geval in parlementen waar de verkozenen per onderwerp een meerderheid moeten zoeken zoals bv in Zwitserland en Nebraska, .. Niet toevallig zijn dit ook staten met naast het parlement met de verkozenen ook nog een Directe democratie waarbij de burger rechtstreeks kan ingrijpen in de wetgeving. Door de aanwezigheid van een Directe democratie naast de volksvertegenwoordiging wordt ook een al te gretige zelfbediening uit de staatskas vermeden (Bij wet bepalen van de partijdotaties, de eigen wedden, vergoedingen, pensioenen edm..)
| |
| Inherent aan een particratie zijn ook de “partijprogramma's” die een algemene ideologie overstijgen en die zeer uitgebreid en gedetailleerd worden. Daardoor krijgen de burgers de indruk dat toch ergens iets in het programma staat waar zij zich kunnen in vinden. Op die manier wordt ook bij de burger het idee ingevoerd dat hij geen van de partijlijn afwijkend stemgedrag van de verkozenen meer kan aanvaarden.
| |
| Ook tekenend voor een Particratie is dat de politieke partij(en) , als de gelegenheid zich voordoet, elk voorwendsel zullen aangrijpen om de vrije meningsuiting aan banden te leggen omdat zij beseffen dat dit voor hen de grootste risicofactor is. Voor democratieën die evolueren naar een particratie volstaat het dan ook om stapsgewijs een dreiging tot vervolging op te bouwen, met alle middelen die de overheid ter beschikking heeft, om tot een effectieve (zelf)censuur te komen.
| |
| Veel zogenaamde democratieën zijn ontaard in particratieen. Sommige dictaturen zijn dan weer geëvolueerd naar een Particratie. (toestand aug 2013)
| |
| Particratie blijkt een regeringsvorm te zijn die niet direct aanleiding geeft tot opstand van de burgers maar eerder onverschilligheid en afkeer van de politiek in de hand werkt. De instandhouding van de particratie is dan ook nauw verbonden met het cliëntelisme dat, ten koste van de ganse samenleving, welig tiert en zo de bestaansreden van de politieke partijen tracht te verantwoorden en te bestendigen. Dit is dan ook de reden dat drukkingsgroepen en belangengroepen over het algemeen de Particratie genegen zijn.
| |
| De verweving met sommige aspecten uit de democratie, zoals vrije verkiezingen, wordt aangegrepen om de Particratie als Democratie te laten doorgaan
| |
| Referenties :
| |
| 1 Italian Politics Today
| |
| ISBN 0719049431 Hilary Partridge Manchester University Press
| |
| Particracy
| |
| (page 69)….. A particracy is a form of government in which influential personages within the political parties, rather than an executive accountable to parliament, are the primary base of rule, determining the use of public resources, the allocation of important posts and ultimately the development of policy. Real power resides in the faction leaders and party bosses, who negotiate among themselves to distribute the positions of power, from government office (such as ministerial posts) to key positions of control in the public sector...
| |
| Patronage and clientelism
| |
| (page 72).. As the DC's room for manoeuvre in coalition negotiations diminished, the party increasingly used r: the distribution of public resources to bolster its electoral support in a strategy of patronage. Later, other parties began to imitate this strategy …
| |
| (page 75) .. These trade-offs contributed to the development of the spoils-sharing system, in which ministerial posts, positions on the administrative board of public sector corporations and so on were shared out in rough proportion to the share of the vote gained by parties …. 2 Law, Justice and the State: The nation, the state and democracy, Volume 2
| |
| Michel Troper & Mikael M. Karlsson
| |
| Franz Steiner Verlag Stuttgart
| |
| ISBN 3-515-06678-0
| |
| The framework for democracy, for rights, and for sovereignty is, of course, the law.
| |
| (page 72) .. at the beginning the change of the direct parliamentary model through political parties brought a serious hope of recovery and renewal of the democratic idea: first, because of the internal democratic structure of every party, which took a pyramid shape structure from the militant members of the party up to the vertex organizer and executor of the political programma approved by the assembly, which implied, on the other side, that every party will be automatically turned into a school of democracy, because of their programmes of political education, and the gradual membership of the citizens, following their personal preferences; second, because of the reconversion of the parliamentary system and the government that their meditation brought. However, it did happen the other way around: far away from democratizing the management of basic institutions of the state, the political parties were, in the first place polluted and, afterwards absorbed, by the oligarchical dynamic of liberal democratic model (at different stages) R. Michels could already elaborate his “iron law” about the oligarchicalization of political parties in 1911 from his research of political parties in 1911 ….
| |
| In the end, we find, not the expected democracy, but the so called particracy (another way of oligarchy) . As a consequence … following frequently the logic of the lesser evil, or otherwise voting blank (I protest, I vote blank because my democratic consciousness cannot find an authentic channel of expression) or even choosing the so called punishment vote (that is, radical options which are never going to win, but whose electoral promotion might be specially painful for the the government or for the political class in general) ….. Vrij vertaald: (automatische vertaling, nog verder te verbeteren Paul Nollen (overleg) 30 aug 2013 10:43 (CEST)) vertaling al min of meer aanvaardbaar. Ik zal ze zo plaatsen, verbeteren kan altijd nog Paul Nollen (overleg) 5 sep 2013 15:56 (CEST)
| |
|
| |
|
| Particratie
| |
| (bladzijde 69)... Een particratie is een vorm van regering waarbij invloedrijke persoonlijkheden binnen de politieke partijen, eerder dan een uitvoerende macht die verantwoording verschuldigd is aan het Parlement, de primaire basis van de wetgeving vormen, beslissen over het gebruik van publieke middelen, de toewijzing van belangrijke posten en uiteindelijk de ontwikkeling van het ganse beleid van de overheid. De echte macht berust bij de fractieleiders en partij bazen, die onderling onderhandelen over de te verdelen posities van macht, van functies binnen de regering (zoals ministersposten) tot belangrijke bestuursfuncties in bedrijven die behoren tot de publieke sector...
| |
| Mecenaat en cliëntelisme (bladzijde 72)... Als de DC's (nvdr: DC is een Italiaanse politieke partij)speelruimte in coalitie onderhandelingen verminderd gebruikt de partij steeds meer de verdeling van publieke middelen om haar verkiezingen te ondersteunen in een strategie van financiële begunstiging. Later begon de andere partijen deze strategie te imiteren ...
| |
| (pagina 75)... Deze koehandel heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van een systeem van verdeling van de buit, bij dewelke ministersposten, posten in de Raad van bestuur van bedrijven in de publieke sector en zo verder, werden verdeeld in ruwe verhouding tot het aandeel van de stemming opgedaan door partijen... 2 Wet, justitie en de staat: de natie, de staat en de democratie, Volume 2
| |
| Michel Troper & Mikael M. Karlsson
| |
| Franz Steiner Verlag Stuttgart ISBN 3-515-06678-0
| |
| het kader voor de democratie, voor mensenrechten en voor soevereiniteit, is uiteraard de wet.
| |
| (bladzijde 72)... het begin van de verandering van het rechtstreekse parlementaire model via politieke partijen had inherent een ernstige hoop op herstel en vernieuwing van de democratische idee gebracht: ten eerste vanwege de interne democratische structuur van elke partij, die nam een piramide structuur aan van de militante leden van de partij met als hoekpunten de organisator en executeur-testamentair van het politieke programma goedgekeurd door de vergadering. Dit impliceert anderzijds dat iedere partij automatisch zal worden omgezet in een school van de democratie, vanwege hun programma's en hun politiek onderwijs, en het geleidelijke lidmaatschap van de burgers, naar hun persoonlijke voorkeuren; Ten tweede, vanwege de omschakeling van het parlementaire stelsel en de overheid die hun meditatie bracht. Echter het omgekeerde gebeurde: ver van de democratisering van het beheer van de fundamentele instellingen van de staat, waren de politieke partijen in de eerste plaats vervuild, en daarna geabsorbeerd, door de oligarchische dynamiek van het liberale democratische model (in verschillende stadia). R. Michels kon al werken aan zijn "ijzeren wet" over de dictatuur van de politieke partijen in 1911 vanuit zijn onderzoek naar de politieke partijen in 1911...
| |
| Op het einde vinden we niet de verwachte democratie, maar de zogenaamde particratie (een andere manier van oligarchie). Als gevolg hiervan... kiest men vaak de logica van de minste kwaad, of soms de blanco stem (ik protesteer, ik stem blanco omdat mijn democratische bewustzijn zich niet kan uiten via een authentiek kanaal van vrije meningsuiting) of zelfs kiest men voor de zogenaamde straf stemming (dat wil zeggen, een radicale optie die nooit gaat winnen, maar wiens electorale promotie speciaal pijnlijk zou zijn voor de de regering of de politieke klasse in het algemeen)...
| |
| Mogelijke kenmerken van een particratie zijn:
| |
| Mogelijke kenmerken van een particratie zijn: | | Mogelijke kenmerken van een particratie zijn: |
| * afwezigheid van een bindend [[Volksraadpleging|referendum]]; | | * afwezigheid van een bindend [[Volksraadpleging|referendum]]; |
| Regel 44: |
Regel 11: |
|
| |
|
| ==België== | | ==België== |
| België is een redelijk sterke particratie{{Bron?||2013|09|08}}: | | België is een redelijk sterke particratie: |
|
| |
|
| In de Belgische politiek zijn individuele politici sterk afhankelijk van hun partij om (her)verkozen te worden. Door de aanwezigheid van de [[lijststem]] bovenaan een lijst heeft de partij veel macht. De eerstgerangschikte kandidaten kunnen lijststemmen gebruiken om een zetel te behalen als ze minder stemmen hebben dan een kandidaat onder hen op de lijst. De partij legt de rangorde vast op de lijst en dit dwingt dan ook de politici in een strak keurslijf. Daarnaast bestaat er nog het systeem van de opvolgers. Onder de lijst van de effectieve kandidaten is er een tweede lijst van opvolgers. Als een verkozen kandidaat van een partij ontslag neemt dan komt de kandidaat van de opvolgerslijst in de plaats de ontslagnemende verkozene. Bij de opvolgerslijst is hetzelfde systeem ingebouwd van lijststemmen. Partijen kunnen op deze manier met grote zekerheid bepalen wie er in het parlement komt. Voor de verkiezingen voor Belgische gemeenten is de lijst van opvolgers afgeschaft, zodat bij deze toch een of meer kandidaatslijsten van één persoon kunnen meedoen. | | In de Belgische politiek zijn individuele politici sterk afhankelijk van hun partij om (her)verkozen te worden. Door de aanwezigheid van de [[lijststem]] bovenaan een lijst heeft de partij veel macht. De eerst gerangschikte kandidaten kunnen lijststemmen gebruiken om een zetel te behalen als ze minder stemmen hebben dan een kandidaat onder hen op de lijst. De partij legt de rangorde vast op de lijst en dit dwingt dan ook de politici in een strak keurslijf. Daarnaast bestaat er nog het systeem van de opvolgers. Onder de lijst van de effectieve kandidaten is er een tweede lijst van opvolgers. Als een verkozen kandidaat van een partij ontslag neemt dan komt de kandidaat van de opvolgerslijst in de plaats de ontslagnemende verkozene. Bij de opvolgerslijst is hetzelfde systeem ingebouwd van lijststemmen. Partijen kunnen op deze manier met grote zekerheid bepalen wie er in het parlement komt. Voor de verkiezingen voor Belgische gemeenten is de lijst van opvolgers afgeschaft, zodat bij deze toch een of meer kandidaatslijsten van één persoon kunnen meedoen. |
|
| |
|
| Het zijn de partijvoorzitters die het regeerakkoord onderhandelen en vastleggen en de ministerposten uitdelen. Ze zetten ook de politieke lijn uit van de partij en hebben over zwakke ministers een sterke greep. Tegenstanders melden daarom dikwijls dat één 'staats'-particratie gelijk staat met de inertie van de politieke partij-particratieën van de meerderheid. | | Het zijn de partijvoorzitters die het regeerakkoord onderhandelen en vastleggen en de ministerposten uitdelen. Ze zetten ook de politieke lijn uit van de partij en hebben over zwakke ministers een sterke greep. Tegenstanders melden daarom dikwijls dat één 'staats'-particratie gelijk staat met de inertie van de politieke partij-particratieën van de meerderheid. |
| Regel 54: |
Regel 21: |
| ==Nederland== | | ==Nederland== |
| In Nederland is het doorgaans een vereiste om een prominent lid te zijn van een gevestigde politieke partij om in aanmerking te komen voor een hooggeplaatste functie in het openbaar bestuur of bij de semi-overheid. Burgemeesters worden bijvoorbeeld altijd partijpolitiek benoemd, pogingen om het gekozen burgemeesterschap (waar met name [[D'66]] een sterk voorstander van was) in te voeren hebben het niet gehaald. Wel zijn er in [[Utrecht (stad)|Utrecht]] en [[Eindhoven]] proeven met gekozen burgemeesters geweest, hierbij kon men slechts kiezen tussen kandidaten van dezelfde partij (in beide gevallen [[PvdA (Nederland)|PvdA]]; de opkomst bij deze verkiezingen was dan ook niet erg groot). | | In Nederland is het doorgaans een vereiste om een prominent lid te zijn van een gevestigde politieke partij om in aanmerking te komen voor een hooggeplaatste functie in het openbaar bestuur of bij de semi-overheid. Burgemeesters worden bijvoorbeeld altijd partijpolitiek benoemd, pogingen om het gekozen burgemeesterschap (waar met name [[D'66]] een sterk voorstander van was) in te voeren hebben het niet gehaald. Wel zijn er in [[Utrecht (stad)|Utrecht]] en [[Eindhoven]] proeven met gekozen burgemeesters geweest, hierbij kon men slechts kiezen tussen kandidaten van dezelfde partij (in beide gevallen [[PvdA (Nederland)|PvdA]]; de opkomst bij deze verkiezingen was dan ook niet erg groot). |
| | | *{{Wikidata|Q376631}} |
| {{Navigatie staatsvormen}} | | {{Navigatie staatsvormen}} |
|
| |
|
| [[Categorie:Staatsvorm]] | | [[Categorie:Staatsvorm]] |
Een particratie of partitocratie is een staatsvorm waarbij de wetgevende macht in handen is van politieke partijen. Via een systeem van proportionele representatie kiest het volk haar vertegenwoordigers. In de praktijk kunnen de meeste staten van de westerse wereld als particratieën worden gezien.
Het elementaire verschil tussen een particratie en een democratie is de kwestie of het volk soeverein is. Een exacte scheidingslijn lijkt er in eerste instantie niet, want in een democratie zijn er meestal ook partijen en een parlement. Toch worden staten als democratieën beschouwd indien het volk formeel het laatste woord kan hebben over concrete wetsvoorstellen, dus concrete politieke macht heeft. In een particratie kan de bevolking enkel om de paar jaar het aandeel van de verschillende partijen in het parlement wijzigen, dus enkel 'achteraf' bijsturen.
Mogelijke kenmerken van een particratie zijn:
- afwezigheid van een bindend referendum;
- enkel volksvertegenwoordigers kunnen over wetten stemmen;
- de partijen bepalen onderling de samenstelling van de regering;
- mandatarissen kunnen enkel door hun partij of justitie afgezet worden.
- dat alle verkozenen die behoren tot eenzelfde partij in het parlement over alle onderwerpen gelijk stemmen volgens de instructies van die partij.
België
België is een redelijk sterke particratie:
In de Belgische politiek zijn individuele politici sterk afhankelijk van hun partij om (her)verkozen te worden. Door de aanwezigheid van de lijststem bovenaan een lijst heeft de partij veel macht. De eerst gerangschikte kandidaten kunnen lijststemmen gebruiken om een zetel te behalen als ze minder stemmen hebben dan een kandidaat onder hen op de lijst. De partij legt de rangorde vast op de lijst en dit dwingt dan ook de politici in een strak keurslijf. Daarnaast bestaat er nog het systeem van de opvolgers. Onder de lijst van de effectieve kandidaten is er een tweede lijst van opvolgers. Als een verkozen kandidaat van een partij ontslag neemt dan komt de kandidaat van de opvolgerslijst in de plaats de ontslagnemende verkozene. Bij de opvolgerslijst is hetzelfde systeem ingebouwd van lijststemmen. Partijen kunnen op deze manier met grote zekerheid bepalen wie er in het parlement komt. Voor de verkiezingen voor Belgische gemeenten is de lijst van opvolgers afgeschaft, zodat bij deze toch een of meer kandidaatslijsten van één persoon kunnen meedoen.
Het zijn de partijvoorzitters die het regeerakkoord onderhandelen en vastleggen en de ministerposten uitdelen. Ze zetten ook de politieke lijn uit van de partij en hebben over zwakke ministers een sterke greep. Tegenstanders melden daarom dikwijls dat één 'staats'-particratie gelijk staat met de inertie van de politieke partij-particratieën van de meerderheid.
België kent enkel gemeentelijke en provinciale (niet-bindende) Volksraadplegingen.
Nederland
In Nederland is het doorgaans een vereiste om een prominent lid te zijn van een gevestigde politieke partij om in aanmerking te komen voor een hooggeplaatste functie in het openbaar bestuur of bij de semi-overheid. Burgemeesters worden bijvoorbeeld altijd partijpolitiek benoemd, pogingen om het gekozen burgemeesterschap (waar met name D'66 een sterk voorstander van was) in te voeren hebben het niet gehaald. Wel zijn er in Utrecht en Eindhoven proeven met gekozen burgemeesters geweest, hierbij kon men slechts kiezen tussen kandidaten van dezelfde partij (in beide gevallen PvdA; de opkomst bij deze verkiezingen was dan ook niet erg groot).
