Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Mediterraan dieet: verschil tussen versies
(toevoeging en spelling) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (8 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{disclaimer medisch lemma}} | {{disclaimer medisch lemma}} | ||
Het '''Mediterraan dieet''' is een voedingswijze die geïnspireerd is op de traditionele | Het '''Mediterraan dieet''' (of '''Mediterraans dieet''') is een voedingswijze die geïnspireerd is op de traditionele keuken in de verschillende landen rond de [[Middellandse Zee]]. | ||
Hoewel het dieet | ==Benaming== | ||
Hoewel het dieet met deze algemene benaming gebaseerd is op de voedingswijzen uit de landen rond de Middellandse Zee, komt het niet exact overeen met een regionale keuken in een van die landen, waar diverse bevolkingsgroepen en culturen vertegenwoordigd zijn. Anderzijds zegt men over bepaalde regio’s in [[Japan]] dat het voedingspatroon er lijkt op het Mediterraan dieet. | |||
Onder de voordelen rekent men: | ==Ontdekking== | ||
Dr. [[Ancel Keys]] geldt dankzij zijn onderzoek naar de invloed van verzadigde vetzuren in de voeding, met name door de ''Seven Countries Study'', als „vader van het mediterraan dieet”, gebaseerd op het voedingspatroon dat in het Middellandse Zeegebied gebruikelijk was. Pas in 1993 werd het voedingsconcept van het Middellandse Zeegebied onder de naam ''Mediterranean Diet'' geïntroduceerd door de organisatie Oldways, de Harvard School of Public Health en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), op een conferentie in Cambridge, Massachusetts.<ref>http://www.mediterraneandiet.com/2009/01/05/discovered-the-mediterranean-diet/</ref> | |||
==Gezondheidsvoordelen== | |||
De traditionele voedingswijze in de landen rond de Middellandse Zee geldt als heel gezond, aangezien meerdere studies aantoonden dat de bewoners van de Middellandse-Zeeregio niet zo dikwijls aan [[hart- en vaatziekten]] leiden. De levensverwachting van de bewoners van [[Kreta]] zou hoger liggen dan het [[Europa|Europese]] gemiddelde. | |||
Onder de voordelen van deze voedingswijze rekent men: | |||
* 6 % minder van sommige [[kanker]]s | * 6 % minder van sommige [[kanker]]s | ||
| Regel 13: | Regel 20: | ||
==Samenstelling== | ==Samenstelling== | ||
Het „Mediterraan dieet” bevat: | Het „Mediterraan dieet” bevat: | ||
* veel vers [[fruit]], [[groenten]], en [[volkoren]].<br>7 | * veel vers [[fruit]], [[groenten]], en [[volkoren]].<br/>7 tot 10 porties fruit en groenten per dag. | ||
* olie zoals [[extra vergine]] [[olijfolie]] in de plaats van dierlijke vetten zoals [[smout]], [[spekvet]], [[boter]]. | * olie zoals [[extra vergine]] [[olijfolie]] in de plaats van dierlijke vetten zoals [[smout]], [[spekvet]], [[boter]]. | ||
* Brood wordt geconsumeerd zonder boter of [[margarine]]. | * Brood wordt geconsumeerd zonder boter of [[margarine]]. | ||
* Beperkte hoeveelheden [[wijn]] (gewoonlijk rood).<br>(Indien [[alcohol]] niet toegestaan is, kan men [[druivensap]] gebruiken.) | * Beperkte hoeveelheden [[wijn]] (gewoonlijk rood).<br/>(Indien [[alcohol]] niet toegestaan is, kan men [[druivensap]] gebruiken.) | ||
* Beperking van [[rood vlees]].<br>(Traditioneel slechts een keer per [[week]] tot een keer per [[maand]].)<br>Vervangen door vis of [[gevogelte]]. | * Beperking van [[rood vlees]].<br>(Traditioneel slechts een keer per [[week]] tot een keer per [[maand]].)<br/>Vervangen door vis of [[gevogelte]]. | ||
* Kleine hoeveelheden [[noot|noten]] (een handvol), zoals [[amandel]]en, [[pecannoot|pecannoten]], [[walnoot|walnoten]]. | * regelmatig verse [[vis]].<br/>Goede voorbeelden zijn: [[tonijn]], [[zalm]], [[haring]], [[makreel]]. | ||
* Beperking van vette [[zuivelproduct]]en, zoals [[roomijs]], volle [[melk]], [[kaas]].<br>Vervangen door vetarme [[joghurt]], afgeroomde melk en vetarme kaas. | * Kleine hoeveelheden [[noot|noten]] (een handvol), zoals [[amandel]]en, [[pecannoot|pecannoten]], [[walnoot|walnoten]] en pitten, zoals [[zonnebloem]]pitten en [[pompoen]]pitten. | ||
* Door de droge, rotsachtige grond groeit er | * Beperking van vette [[zuivelproduct]]en, zoals [[roomijs]], volle [[melk]], [[kaas]].<br/>Vervangen door vetarme [[joghurt]], afgeroomde melk en vetarme kaas. | ||
* Door de droge, rotsachtige grond groeit er geen grote variatie aan gewassen, maar wel een verscheidenheid aan [[sla|slasoorten]], [[olijf|olijven]], [[kruid]]en, [[druif|druiven]]. Door de veeteelt op de rotsachtige grond is er [[geitenkaas]] en [[schapenkaas]]. | |||
==Olijfolie== | |||
De gezondheidseffecten van een Mediteraan voedingspatroon worden wel gebruikt om olijfolie te promoten. De gezonde werking is vooral een gevolg van de overwegend vegetarische voeding. Het Mediterraan dieet is gezond ''ondanks'' de olijfolie, ''niet dankzij'' de olijfolie.<ref>Keys A. ''Mediterranean diet and public health: personal reflections.'' Am J Clin Nutr. 1995 Jun;61(6 Suppl):1321S-1323S. {{DOI|10.1093/ajcn/61.6.1321S }}</ref> | |||
==Varianten== | |||
Onderzoekers ontwikkelden op basis van de aanbevelingen van het Mediterraan dieet het DASH dieet (Dietary Approaches to Stop Hypertension), dat specifiek als doel heeft de hoge bloeddruk te verlagen.<ref>Dr. Sarah Brewer https://mylowerbloodpressure.com/the-dash-diet</ref> | |||
==Bronnen en verwijzingen== | |||
{{reflist}} | |||
[[Categorie:dieet]] | [[Categorie: dieet]] | ||
Huidige versie van 23 jun 2020 om 11:54
Het Mediterraan dieet (of Mediterraans dieet) is een voedingswijze die geïnspireerd is op de traditionele keuken in de verschillende landen rond de Middellandse Zee.
Benaming
Hoewel het dieet met deze algemene benaming gebaseerd is op de voedingswijzen uit de landen rond de Middellandse Zee, komt het niet exact overeen met een regionale keuken in een van die landen, waar diverse bevolkingsgroepen en culturen vertegenwoordigd zijn. Anderzijds zegt men over bepaalde regio’s in Japan dat het voedingspatroon er lijkt op het Mediterraan dieet.
Ontdekking
Dr. Ancel Keys geldt dankzij zijn onderzoek naar de invloed van verzadigde vetzuren in de voeding, met name door de Seven Countries Study, als „vader van het mediterraan dieet”, gebaseerd op het voedingspatroon dat in het Middellandse Zeegebied gebruikelijk was. Pas in 1993 werd het voedingsconcept van het Middellandse Zeegebied onder de naam Mediterranean Diet geïntroduceerd door de organisatie Oldways, de Harvard School of Public Health en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), op een conferentie in Cambridge, Massachusetts.[1]
Gezondheidsvoordelen
De traditionele voedingswijze in de landen rond de Middellandse Zee geldt als heel gezond, aangezien meerdere studies aantoonden dat de bewoners van de Middellandse-Zeeregio niet zo dikwijls aan hart- en vaatziekten leiden. De levensverwachting van de bewoners van Kreta zou hoger liggen dan het Europese gemiddelde.
Onder de voordelen van deze voedingswijze rekent men:
- 6 % minder van sommige kankers
- 13 % minder zowel Parkinson als Alzheimer
- 9 % minder sterfte
- 9 % minder hartziektes
Samenstelling
Het „Mediterraan dieet” bevat:
- veel vers fruit, groenten, en volkoren.
7 tot 10 porties fruit en groenten per dag. - olie zoals extra vergine olijfolie in de plaats van dierlijke vetten zoals smout, spekvet, boter.
- Brood wordt geconsumeerd zonder boter of margarine.
- Beperkte hoeveelheden wijn (gewoonlijk rood).
(Indien alcohol niet toegestaan is, kan men druivensap gebruiken.) - Beperking van rood vlees.
(Traditioneel slechts een keer per week tot een keer per maand.)
Vervangen door vis of gevogelte. - regelmatig verse vis.
Goede voorbeelden zijn: tonijn, zalm, haring, makreel. - Kleine hoeveelheden noten (een handvol), zoals amandelen, pecannoten, walnoten en pitten, zoals zonnebloempitten en pompoenpitten.
- Beperking van vette zuivelproducten, zoals roomijs, volle melk, kaas.
Vervangen door vetarme joghurt, afgeroomde melk en vetarme kaas. - Door de droge, rotsachtige grond groeit er geen grote variatie aan gewassen, maar wel een verscheidenheid aan slasoorten, olijven, kruiden, druiven. Door de veeteelt op de rotsachtige grond is er geitenkaas en schapenkaas.
Olijfolie
De gezondheidseffecten van een Mediteraan voedingspatroon worden wel gebruikt om olijfolie te promoten. De gezonde werking is vooral een gevolg van de overwegend vegetarische voeding. Het Mediterraan dieet is gezond ondanks de olijfolie, niet dankzij de olijfolie.[2]
Varianten
Onderzoekers ontwikkelden op basis van de aanbevelingen van het Mediterraan dieet het DASH dieet (Dietary Approaches to Stop Hypertension), dat specifiek als doel heeft de hoge bloeddruk te verlagen.[3]
Bronnen en verwijzingen
- º http://www.mediterraneandiet.com/2009/01/05/discovered-the-mediterranean-diet/
- º Keys A. Mediterranean diet and public health: personal reflections. Am J Clin Nutr. 1995 Jun;61(6 Suppl):1321S-1323S. doi: 10.1093/ajcn/61.6.1321S
- º Dr. Sarah Brewer https://mylowerbloodpressure.com/the-dash-diet