Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Avicenna: verschil tussen versies
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Avicenna&oldid=26753474) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Ibn Sina''' of (Latijn) '''Avicenna''' (voluit ''Abu Ali Al-Hoessein Ibn Abdoellah Ibn Sina'', [[Balch (stad)|Balkh]], [[980]] | '''Ibn Sina''' of (Latijn) '''Avicenna''' (voluit ''Abu Ali Al-Hoessein Ibn Abdoellah Ibn Sina'', [[Balch (stad)|Balkh]], [[980]] – [[Hamedan]], [[1037]]) was een [[Perzisch]] [[medicus]], [[geoloog]], [[paleontoloog]], [[natuurkundige]], [[psycholoog]], [[wiskundige]], [[wetenschapper]], [[filosoof]] en [[alchemie|alchemist]]. Hij was vooral bekend om zijn bijdragen op het gebied van de [[Aristoteles|aristotelische]] filosofie en de geneeskunde en schreef naar schatting 100 à 250 verhandelingen,<ref>{{Aut|Seyyed Hossein Nasr — Oliver Leaman}} 2001, ''History of Islamic philosophy'', New York, Routledge, p. 232.</ref> de meeste hiervan in het [[Perzisch]] en [[Arabisch]]. Zijn beroemdste werk is de [[Canon van de geneeskunde]] (''Al-Qanun fi al-Tibb''), die uit meer dan een miljoen woorden bestaat en die lange tijd ook in Europa een standaardwerk zou blijven. | ||
== Biografie == | == Biografie == | ||
Ibn Sina werd in februari 980 geboren in [[Balch (stad)|Balkh]], een klein dorp gelegen vlak bij de stad [[Balkh (stad)|Balkh]] in wat nu [[Afghanistan]] is.<ref>{{Aut|Seyyed Hossein Nasr — Oliver Leaman}} 2001, ''History of Islamic philosophy'', New York, Routledge, p. 231.</ref> Op tienjarige leeftijd kende hij de Koran uit zijn hoofd. Zijn vader was de gouverneur van de [[Perzen|Perzische]] [[Samaniden]]-dynastie. Op de jonge leeftijd van zeventien genas Ibn Sina de [[emir]] van de Samaniden [[Noeh ibn Mansoer]], waarna hij toegang kreeg tot de uitgebreide bibliotheek van de emir. Toen Ibn Sina de leeftijd van achttien bereikte, was hij geleerd in alle takken van de formele en hogere studies van de wetenschap. | Ibn Sina werd in februari 980 geboren in [[Balch (stad)|Balkh]], een klein dorp gelegen vlak bij de stad [[Balkh (stad)|Balkh]] in wat nu [[Afghanistan]] is.<ref>{{Aut|Seyyed Hossein Nasr — Oliver Leaman}} 2001, ''History of Islamic philosophy'', New York, Routledge, p. 231.</ref> Op tienjarige leeftijd kende hij de [[Koran]] en een groot deel van de [[Perzische poëzie]] uit zijn hoofd. Hierdoor stond hij bekend als een [[wonderkind]]. Zijn vader was de gouverneur van de [[Perzen|Perzische]] [[Samaniden]]-dynastie. Op de jonge leeftijd van zeventien genas Ibn Sina de [[emir]] van de Samaniden [[Noeh ibn Mansoer]], waarna hij toegang kreeg tot de uitgebreide bibliotheek van de emir. Toen Ibn Sina de leeftijd van achttien bereikte, was hij geleerd in alle takken van de formele en hogere studies van de wetenschap. | ||
Na de dood van zijn vader begon Ibn Sina een periode van filosofie, studie en reizen. Hij bezocht plaatsen als [[Gorgan]], [[Qazvin]], [[Kabul (stad)|Kabul]] en [[Faryab]]. | Na de dood van zijn vader begon Ibn Sina een periode van filosofie, studie en reizen. Hij bezocht plaatsen als [[Gorgan]], [[Qazvin]], [[Kabul (stad)|Kabul]] en [[Faryab]]. | ||
Door zijn wetenschappelijke werken kreeg hij verschillende (bij)namen, onder andere ''Shaikh Al-Ra'ies'', ''Hujjat Al-Haqq'', ''Sharaf Al-Mulk'' en ''Imam Al-Hukama''. | Door zijn wetenschappelijke werken kreeg hij verschillende (bij)namen, onder andere ''Shaikh Al-Ra'ies'', ''Hujjat Al-Haqq'', ''Sharaf Al-Mulk'' en ''Imam Al-Hukama''. | ||
| Regel 10: | Regel 10: | ||
'''Voorbeelden van zijn werk''' | '''Voorbeelden van zijn werk''' | ||
Hij schreef als één van de eersten over besmettelijke ziekten en [[seksueel overdraagbare aandoening|soa]] | Hij schreef als één van de eersten over besmettelijke ziekten en [[seksueel overdraagbare aandoening|soa]]’s en beschreef quarantaine om verspreiding van ziekten te voorkomen. Hij schreef over het klinisch testen van [[Geneesmiddel|medicijnen]] en het diagnosticeren van symptomen van ziekten en schreef o.a over de symptomen en complicaties van [[suikerziekte]]. Ibn Sina beschreef ook de invloed van de kwaliteit van water en voedsel op de gezondheid. Hij toonde aan dat het bloed het [[hart]] binnenkomt om vervolgens door het hele lichaam te worden gepompt. Hij voerde de verdoving in voor operaties en wist centrale en perifere aangezichtsverlamming van elkaar te onderscheiden. | ||
Ibn Sina overleed in [[1037]] dicht bij [[Helmand (provincie)|Helmand]] (Afghanistan) en is daar begraven. | Ibn Sina overleed in [[1037]] dicht bij [[Helmand (provincie)|Helmand]] (Afghanistan) en is daar begraven. | ||
== Historische werken == | == Historische werken == | ||
Ibn | Ibn Sina’ｓ werken zijn in drie categorieën verdeeld, namelijk; | ||
=== Algemene filosofische werken === | === Algemene filosofische werken === | ||
Huidige versie van 22 jun 2018 om 19:42
Ibn Sina of (Latijn) Avicenna (voluit Abu Ali Al-Hoessein Ibn Abdoellah Ibn Sina, Balkh, 980 – Hamedan, 1037) was een Perzisch medicus, geoloog, paleontoloog, natuurkundige, psycholoog, wiskundige, wetenschapper, filosoof en alchemist. Hij was vooral bekend om zijn bijdragen op het gebied van de aristotelische filosofie en de geneeskunde en schreef naar schatting 100 à 250 verhandelingen,[1] de meeste hiervan in het Perzisch en Arabisch. Zijn beroemdste werk is de Canon van de geneeskunde (Al-Qanun fi al-Tibb), die uit meer dan een miljoen woorden bestaat en die lange tijd ook in Europa een standaardwerk zou blijven.
Biografie
Ibn Sina werd in februari 980 geboren in Balkh, een klein dorp gelegen vlak bij de stad Balkh in wat nu Afghanistan is.[2] Op tienjarige leeftijd kende hij de Koran en een groot deel van de Perzische poëzie uit zijn hoofd. Hierdoor stond hij bekend als een wonderkind. Zijn vader was de gouverneur van de Perzische Samaniden-dynastie. Op de jonge leeftijd van zeventien genas Ibn Sina de emir van de Samaniden Noeh ibn Mansoer, waarna hij toegang kreeg tot de uitgebreide bibliotheek van de emir. Toen Ibn Sina de leeftijd van achttien bereikte, was hij geleerd in alle takken van de formele en hogere studies van de wetenschap.
Na de dood van zijn vader begon Ibn Sina een periode van filosofie, studie en reizen. Hij bezocht plaatsen als Gorgan, Qazvin, Kabul en Faryab.
Door zijn wetenschappelijke werken kreeg hij verschillende (bij)namen, onder andere Shaikh Al-Ra'ies, Hujjat Al-Haqq, Sharaf Al-Mulk en Imam Al-Hukama.
Voorbeelden van zijn werk
Hij schreef als één van de eersten over besmettelijke ziekten en soa’s en beschreef quarantaine om verspreiding van ziekten te voorkomen. Hij schreef over het klinisch testen van medicijnen en het diagnosticeren van symptomen van ziekten en schreef o.a over de symptomen en complicaties van suikerziekte. Ibn Sina beschreef ook de invloed van de kwaliteit van water en voedsel op de gezondheid. Hij toonde aan dat het bloed het hart binnenkomt om vervolgens door het hele lichaam te worden gepompt. Hij voerde de verdoving in voor operaties en wist centrale en perifere aangezichtsverlamming van elkaar te onderscheiden.
Ibn Sina overleed in 1037 dicht bij Helmand (Afghanistan) en is daar begraven.
Historische werken
Ibn Sina’ｓ werken zijn in drie categorieën verdeeld, namelijk;
Algemene filosofische werken
- Ketab Al-Najah (Het boek van overleveringen) (een samenvatting van Al-Sjifa)
- Uyun Al-Hikmah (Fonteinen der wijsheid)
- Daneshnamayyeh Ala'i (Het eerste Perzische filosofieboek)
- Al-Sjifa (Het boek van Helen)
- Al-Isharat W'al-Tanbihat (Boek van directieven en opmerkingen)
Werken die exclusief gaan over de natuurfilosofie
- Kwesties met betrekking tot natuurfilosofie van bestaande factoren in de Al-Sjifa
- Het Canon van de geneeskunde, het meest bekende boek in de geschiedenis van de medische wetenschap.
- Het gedicht over de medici getiteld Al-Urjuzah fi Al-Tibb
Werken over de esoterie
- Risalah Hayy Ibn Yaqzan
- Risalat Al-Tayr
- Salaman wa Absal
- De laatste drie hoofdstukken van de Isharat, getiteld Mantiq al-Mashriqien
- Al Qasidat al Ayniyah
- Korte commentaren op Koranteksten.
Zie ook
- Avicennaberg (een naar Ibn Sina vernoemde berg in Tadzjikistan)
- Apodemus avicennicus (een naar Ibn Sina vernoemd knaagdier)
Literatuur
- Y. T. Langermann (ed.), 2010: Avicenna and his Legacy. A Golden Age of Science and Philosophy, Brepols Publishers, ISBN 978-2-503-52753-6
- Gilbert Sinoué, 1989: "La route d'Hispahan" (Le médecin d'Hispahan), Collection Folio, ed. Denoël, ISBN 2-07-038302-4 A38302
Noten
Externe links
| Filosofen uit de Middeleeuwen en de Renaissance |
|---|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Avicenna op Wikimedia Commons.