Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Astrologie: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuw: eerste versie overgenomen van eigen tekst op Wikipedia: Bron=http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Westerse_astrologie&oldid=20856270)
 
(link naar Zo Boven, Zo Beneden)
 
(17 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Astrologie''' (van het [[Grieks]]e αστήρ, αστρός, astér, astrós, "ster" en λόγος, λόγου, ógos, lógou, "woord, rede", vandaar λόγια-,-logia, "studie van") verwijst naar geloofsystemen en praktijken die de patronen en de posities van hemellichamen in verband brengen met de menselijke persoonlijkheid, menselijke zaken en in sommige toepassingen met alle aardse gebeurtenissen. In dit artikel wordt in hoofdzaak de westerse astrologie besproken.  
{{Zie artikel|Voor een behandeling van de astrologie wereldwijd. Zie ook [[Geschiedenis van de astrologie]]}}
[[Bestand:Universum.jpg||right|thumb|200 px|Handgekleurde versie van de [[Flammarion houtsnede]] (1888), anoniem]]
[[Afbeelding:Ptolemaeus.jpg|thumb|200 px|Claudius Ptolemaeus]]
'''Astrologie''' is het zoeken van zinvolle verbanden tussen [[astronomie|astronomische]] gebeurtenissen, de [[constellatie]]s en bewegingen van hemellichamen enerzijds, en gebeurtenissen op aarde anderzijds. Samen met [[magie]] en [[alchemie]] maakt het deel uit van wat in de academische studie van de [[westerse esoterie]] de "[[Westerse esoterie#De drie traditionele wetenschappen|drie traditionele wetenschappen]]" wordt genoemd.


De basis van de westerse astrologie dient gezocht te worden in de [[Tetrabiblos]] van [[Claudius Ptolemaeus]] uit de [[2de eeuw]]. Dit werk steunt dan weer op voorafgaande [[Hellenisme|hellenistische]] tradities en uiteindelijk op de [[Babylonische astrologie]]. Een typisch kenmerk van de westerse astrologie is dat ze beroep doet op de constructie van een [[horoscoop]] die voor een bepaalde plaats op een bepaald moment geldt, en waarbij hemellichamen zoals [[Zon (astrologie)|Zon]], [[Maan (astrologie)|Maan]] <ref>In de astrologie worden de namen van de planeten, waartoe ook Zon en Maan worden gerekend, met hoofdletter geschreven</ref> en planeten worden ingetekend.
In de oudheid werden astrologie en astronomie nog niet van elkaar onderscheiden en werden ze samen als wetenschap beoefend. De huidige astronomische wetenschap vond zijn aanvang in de interesse van de mens om in de hemellichamen een zinvol verband met de gebeurtenissen op aarde te lezen.  


Westerse astrologie kent een rijke en lange traditie. Het belangrijkste westerse astrologieboek is rond [[200]] na Christus geschreven door Claudius Ptolemaeus, een Grieks-Egyptische [[Astronomie|astronoom]]. Hij schreef vier boeken over de invloed van de 'sterren', samen bekend als de 'Tetrabiblos', waarin hij de grondbeginselen beschrijft van de astrologie. Vanaf de [[4e eeuw]] braken donkere dagen aan voor de astrologie, want de tot [[Christendom|christen]] bekeerde keizer [[Constantijn de Grote|Constantijn]] verklaarde de astrologie in het jaar [[333]] tot 'duivelse praktijk.' Pas na haar 'herontdekking' in de [[12e eeuw]] door Arabische en Perzische geleerden en [[Kabbala|kabbalisten]] die de oorspronkelijke Griekse teksten bestudeerden, vertaalden naar het [[Latijn]] en in Europa introduceerden, begon zij aan een nieuwe indrukwekkende opgang. Tijdens de [[renaissance]] bestudeerden wetenschappers, filosofen, astronomen en medici de astrologie en brachten haar in verband met andere wetenschappen zoals de geneeskunde. De astrologie kende een ware bloeiperiode. Op alle grote universiteiten werd zij onderwezen als een soort allesoverkoepelende  wetenschap en in deze periode werd zij zelfs door de kerk getolereerd. Met de opkomst van de [[natuurwetenschappen]] vanaf de [[17e eeuw]] werd de astrologie opnieuw als [[bijgeloof]], [[pseudowetenschap]] of [[occultisme]] verworpen. Tegenwoordig kent de astrologie vooral veel interesse als populaire horoscooprubriek in tijdschriften en andere media, alhoewel dit niet veel meer met echte astrologie te maken heeft.  
Het principe '[[Zo Boven, Zo Beneden]]' geeft aan dat wat er in de macrokosmos gebeurt, een invloed heeft op de [[Microkosmos en macrokosmos|microkosmos]] (de mens). De astrologie heeft een lange, rijke geschiedenis, en baseert zich in het westen op een systeem waarbij een horoscoop met de precieze plaats van de hemellichamen berekend en getekend wordt, die vervolgens geanalyseerd wordt. Terwijl in [[India]] de astrologie als [[wetenschap]] aan [[universiteit]]en wordt onderwezen,<ref>[http://www.niburu.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=72:hooggerechtshof-astrologie-is-wetenschap-ook-nog-ff-kieken&catid=38:wetenschap&Itemid=51 "Hooggerechtshof: Astrologie is wetenschap."]</ref><ref>Encyclopaedia Britannica 15th Edition: 'Astrology in modern times'</ref> staan westerse wetenschappers in de regel bijzonder sceptisch tegenover de bevindingen van astrologische analyses. ''(Zie ook ''[[Astrologie en wetenschap]])''.
Toch is de beoefening van de astrologie ook in het westen nog springlevend.


Vooral in de 20e eeuw heeft de astrologie zich in het westen vernieuwd. Verschillende scholen hebben zich losgemaakt van het fatalistische karakter van de middeleeuwse astrologie en richtten zich voortaan op psychologische analyse. Daarnaast blijft de popastrologie een eigen publiek boeien, al heeft deze oppervlakkige vorm (de zonnetekenastrologie)  eigenlijk nog bijzonder weinig te maken met de echte astrologie zoals die door figuren als [[Claudius Ptolemaeus]] en [[William Lilly]] zijn neergeschreven. Ook de Chinese astrologie kent in het westen veel succes, ook al gaat het hier om een totaal andere vorm van astrologie. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de verschillende scholen, varianten en belangrijkste figuren, en wordt ook ingegaan op de techniek van de horoscoopduiding in het westen.
== De term ==
In de geschiedenis had het begrip „astrologie” minstens drie verschillende betekenissen.<ref>{{Aut|Joelle-Frédérique Bara}}, ''Astrology II: Antiquity.'' In: ''Dictionary of Gnosis and Western Esotericism'', uitg. [[Wouter J. Hanegraaff]], Leiden 2006, p. 110–119, hier p. 110–</ref> Oorspronkelijk was het de observatie van de sterren, puur uit 'praktische' overwegingen, bijvoorbeeld in verband met de seizoenen voor de landbouw en om de toekomst van de staat, het slagen van de oogst, het stijgen van de Nijl of het lot van een heerser te voorspellen. Na een fase van astrologie met omens (voortekens) in de 16e eeuw v.Chr. werd bij de Babyloniërs een astrologisch systeem ontwikkeld dat [[mundaanastrologie]] wordt genoemd.
Geruime tijd later kwam ook de belangstelling op om de bewegingen van de planeten op zich te observeren zonder hieraan verdere conclusies te verbinden. Relatief 'jong' in de geschiedenis van de astrologie is het streven om uit de observaties van de hemellichamen ook nuttige conclusies te trekken voor het leven van individuele personen: de [[geboortehoroscoop]] ontstond pas tijdens de [[Hellenistische astrologie|hellenistische periode]].
Ongeveer in de tijd van [[Aristoteles]] werd de [[meteorologie]] een zelfstandige wetenschap. Pas in de [[Nieuwe Tijd]] volgde de scheiding tussen [[astronomie]] en astrologie.
<!--[[Bestand:Beit Alpha.jpg|thumb|200 px|Figuren van de [[zodiak]] rondom het symbool van de zonnewagen; de hoeken verbeelden de [[zonnewende]]s en [[equinox]]en, [[mozaïek]] in Beit Alpha, [[Israël]], [[6e eeuw]]se voorstelling]]-->
<!--[[Bestand:Beit Alpha.jpg|thumb|200 px|Figuren van de [[zodiak]] rondom het symbool van de zonnewagen; de hoeken verbeelden de [[zonnewende]]s en [[equinox]]en, [[mozaïek]] in Beit Alpha, [[Israël]], [[6e eeuw]]se voorstelling]]-->
==De zodiak==
==De zodiak==
<!--[[File:Chartres2006 097.jpg|thumb|200px|De tekens van de [[dierenriem]] in het noordelijke portaal van de [[kathedraal van Chartres]], in deze kathedraal wordt ook de [[zonnewende]] aangegeven doordat de zon op dat moment door een wit gat in één van de ramen schijnt op de afbeelding van ''Saint Apollonaire'' (de [[Zonnegod]])]]-->
<!--[[File:Chartres2006 097.jpg|thumb|200px|De tekens van de [[dierenriem]] in het noordelijke portaal van de [[kathedraal van Chartres]], in deze kathedraal wordt ook de [[zonnewende]] aangegeven doordat de zon op dat moment door een wit gat in één van de ramen schijnt op de afbeelding van ''Saint Apollonaire'' (de [[Zonnegod]])]]-->
Regel 13: Regel 26:


Door een fenomeen dat [[precessie]] van de equinox heet, veroorzaakt door het 'tollen' van de aarde om haar as, is er een langzame verschuiving (in een cyclus die 25000 jaar duurt) waardoor de tekens van de tropische zodiak niet meer overeenkomen met de aardse [[seizoen]]en en de [[kalender]]. Vandaar dat er astrologen zijn die verkiezen gebruik te maken van de [[siderische zodiak]] waarbij de posities van de sterrenbeelden overeenkomen met de actuele stand van zaken.
Door een fenomeen dat [[precessie]] van de equinox heet, veroorzaakt door het 'tollen' van de aarde om haar as, is er een langzame verschuiving (in een cyclus die 25000 jaar duurt) waardoor de tekens van de tropische zodiak niet meer overeenkomen met de aardse [[seizoen]]en en de [[kalender]]. Vandaar dat er astrologen zijn die verkiezen gebruik te maken van de [[siderische zodiak]] waarbij de posities van de sterrenbeelden overeenkomen met de actuele stand van zaken.
[[Bestand:762px-Zodiac woodcut.png|thumb|200px|De twaalf tekens van de dierenriem, houtsnede uit de [[16e eeuw]]]]


===De twaalf tekens===
===De twaalf tekens===
Regel 55: Regel 69:
Zonnetekenastrologen nemen de twaalfvoudige verdeling met de tekens als basis, en brengen daarmee de actuele standen van de planeten in verband. Als bijvoorbeeld de actuele maan (de ''transitmaan'' genoemd) op de positie van de [[Jupiter (astrologie)|geboortejupiter]] staat, zal dit 'een blijde dag vol optimistische plannen' worden. De maan wordt trouwens vaak gebruikt als indicator van dagelijkse gebeurtenissen, omdat dit hemellichaam zich schijnbaar het snelst van allemaal 'beweegt'.
Zonnetekenastrologen nemen de twaalfvoudige verdeling met de tekens als basis, en brengen daarmee de actuele standen van de planeten in verband. Als bijvoorbeeld de actuele maan (de ''transitmaan'' genoemd) op de positie van de [[Jupiter (astrologie)|geboortejupiter]] staat, zal dit 'een blijde dag vol optimistische plannen' worden. De maan wordt trouwens vaak gebruikt als indicator van dagelijkse gebeurtenissen, omdat dit hemellichaam zich schijnbaar het snelst van allemaal 'beweegt'.


De Engelse 17e eeuwse astroloog [[William Lilly]] zou door de uitgave van zijn astrologische kalenders en zijn bijdragen aan de kranten de eerste 'zonneteken-astroloog' geweest zijn. Anderen beweren dat deze vorm van astrologie pas echt op gang kwam omstreeks [[1930]], vooral door het werk van de astroloog [[R. H. Naylor]].<ref>Het Astrologisch Argument, Toonder & West, p. 140,141</ref>  Hij zou onder meer de crash van het [[HMA R101|R101]] [[luchtschip]] (zeppelin) voorspeld hebben, waarna hij de noodzaak zou ingezien hebben om voor de krant een vereenvoudigde vorm van astrologie te bedenken. Na wat experimenten, zou Naylor gekozen hebben voor de zonnetekens.
De Engelse 17e-eeuwse astroloog [[William Lilly]] zou door de uitgave van zijn astrologische kalenders en zijn bijdragen aan de kranten de eerste 'zonneteken-astroloog' geweest zijn. Anderen beweren dat deze vorm van astrologie pas echt op gang kwam omstreeks [[1930]], vooral door het werk van de astroloog [[R. H. Naylor]].<ref>Het Astrologisch Argument, Toonder & West, p. 140,141</ref>  Hij zou onder meer de crash van het [[HMA R101|R101]] [[luchtschip]] (zeppelin) voorspeld hebben, waarna hij de noodzaak zou ingezien hebben om voor de krant een vereenvoudigde vorm van astrologie te bedenken. Na wat experimenten, zou Naylor gekozen hebben voor de zonnetekens.


===Westerse siderische astrologie===
===Westerse siderische astrologie===
Regel 100: Regel 114:
*[[Bestand:Northnode-symbol.svg|20px]] - Noordelijke maansknoop  
*[[Bestand:Northnode-symbol.svg|20px]] - Noordelijke maansknoop  
*[[Bestand:Southnode-symbol.svg|20px]] - Zuidelijke maansknoop-->
*[[Bestand:Southnode-symbol.svg|20px]] - Zuidelijke maansknoop-->
 
[[Bestand:648px-Natal Chart -- Adam.jpg|400px|thumb|Voorbeeld van een horoscooptekening - de Ascendant staat links aangegeven met "AS". De '''Ascendant''' staat hier in '''Waterman''']]
==De horoscoop==
==De horoscoop==
{{zie ook|Zie ook [[Horoscoop]] en [[Geboortehoroscoop]]}}
{{zie ook|Zie ook [[Horoscoop]] en [[Geboortehoroscoop]]}}
Regel 211: Regel 225:
*"Handboek voor uurhoekastrologie"
*"Handboek voor uurhoekastrologie"


Een handig boekje om de verschillende planeetcombinaties (aspecten e.d.) en principes snel op te zoeken is
Andere inleidingen:
*"[[Kombinatie van Planeetinvloeden]]", door [[Reinhold Ebertin]], ISBN 90 6378 105 9
*[[Reinhold Ebertin]]: "[[Kombinatie van Planeetinvloeden]]", een handig boekje om de verschillende planeetcombinaties (aspecten e.d.) en principes snel op te zoeken
* Jules Grandgagnage: [https://www.bol.com/nl/p/gids-voor-de-westerse-astrologie/9200000105379624/?suggestionType=typedsearch&bltgh=poVK3-XVHlleARz2Oy5GMQ.1.3.ProductTitle ''Gids voor de Westerse astrologie''] focust op de bouwstenen van het astrologische systeem.


==Externe links==
==Externe links==
*[http://www.astro.com/horoscopen/ahor.asp Gratis horoscoopberekening bij Astrodienst]
*[http://www.astro.com/horoscopen/ahor.asp Gratis horoscoopberekening bij Astrodienst]
* [https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/astrologie/197094-astrologie-geloof-of-wetenschap.html Astrologie: geloof of wetenschap?]
* [https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/astrologie/196796-inzicht-in-sterrenbeelden-met-heersers-elementen-en-kruizen.html Inzicht in sterrenbeelden met heersers, elementen en kruizen]
* [https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/astrologie/177281-astrologie-en-gezondheid-zon-maan-en-ascendant.html Astrologie en gezondheid]
* [https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/astrologie/197323-leer-jezelf-kennen-de-archetypen-van-zon-maan-en-ascendant.html Leer jezelf kennen: de archetypen van Zon, Maan en Ascendant]
* [https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/astrologie/197150-decanaten-de-36-persoonlijkheidstypen-van-de-dierenriem.html Decanaten: de 36 persoonlijkheidstypen van de dierenriem]
* [https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/astrologie/197189-hoe-kom-je-over-bij-anderen-de-ascendant-in-je-horoscoop.html Hoe kom je over bij anderen? De Ascendant in je horoscoop]


{{appendix|bron|2=
{{appendix|bron|2=

Huidige versie van 1 jan 2023 om 13:49

Voor een behandeling van de astrologie wereldwijd. Zie ook Geschiedenis van de astrologie
Handgekleurde versie van de Flammarion houtsnede (1888), anoniem
Claudius Ptolemaeus

Astrologie is het zoeken van zinvolle verbanden tussen astronomische gebeurtenissen, de constellaties en bewegingen van hemellichamen enerzijds, en gebeurtenissen op aarde anderzijds. Samen met magie en alchemie maakt het deel uit van wat in de academische studie van de westerse esoterie de "drie traditionele wetenschappen" wordt genoemd.

In de oudheid werden astrologie en astronomie nog niet van elkaar onderscheiden en werden ze samen als wetenschap beoefend. De huidige astronomische wetenschap vond zijn aanvang in de interesse van de mens om in de hemellichamen een zinvol verband met de gebeurtenissen op aarde te lezen.

Het principe 'Zo Boven, Zo Beneden' geeft aan dat wat er in de macrokosmos gebeurt, een invloed heeft op de microkosmos (de mens). De astrologie heeft een lange, rijke geschiedenis, en baseert zich in het westen op een systeem waarbij een horoscoop met de precieze plaats van de hemellichamen berekend en getekend wordt, die vervolgens geanalyseerd wordt. Terwijl in India de astrologie als wetenschap aan universiteiten wordt onderwezen,[1][2] staan westerse wetenschappers in de regel bijzonder sceptisch tegenover de bevindingen van astrologische analyses. (Zie ook Astrologie en wetenschap). Toch is de beoefening van de astrologie ook in het westen nog springlevend.

Vooral in de 20e eeuw heeft de astrologie zich in het westen vernieuwd. Verschillende scholen hebben zich losgemaakt van het fatalistische karakter van de middeleeuwse astrologie en richtten zich voortaan op psychologische analyse. Daarnaast blijft de popastrologie een eigen publiek boeien, al heeft deze oppervlakkige vorm (de zonnetekenastrologie) eigenlijk nog bijzonder weinig te maken met de echte astrologie zoals die door figuren als Claudius Ptolemaeus en William Lilly zijn neergeschreven. Ook de Chinese astrologie kent in het westen veel succes, ook al gaat het hier om een totaal andere vorm van astrologie. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de verschillende scholen, varianten en belangrijkste figuren, en wordt ook ingegaan op de techniek van de horoscoopduiding in het westen.

De term

In de geschiedenis had het begrip „astrologie” minstens drie verschillende betekenissen.[3] Oorspronkelijk was het de observatie van de sterren, puur uit 'praktische' overwegingen, bijvoorbeeld in verband met de seizoenen voor de landbouw en om de toekomst van de staat, het slagen van de oogst, het stijgen van de Nijl of het lot van een heerser te voorspellen. Na een fase van astrologie met omens (voortekens) in de 16e eeuw v.Chr. werd bij de Babyloniërs een astrologisch systeem ontwikkeld dat mundaanastrologie wordt genoemd.

Geruime tijd later kwam ook de belangstelling op om de bewegingen van de planeten op zich te observeren zonder hieraan verdere conclusies te verbinden. Relatief 'jong' in de geschiedenis van de astrologie is het streven om uit de observaties van de hemellichamen ook nuttige conclusies te trekken voor het leven van individuele personen: de geboortehoroscoop ontstond pas tijdens de hellenistische periode.

Ongeveer in de tijd van Aristoteles werd de meteorologie een zelfstandige wetenschap. Pas in de Nieuwe Tijd volgde de scheiding tussen astronomie en astrologie.

De zodiak

zie ook Dierenriem

De zodiak of 'dierenriem' is een denkbeeldige gordel waarlangs de zon, de maan en de planeten zich in de loop van het jaar lijken voort te bewegen. In die zone liggen de twaalf dierenriemtekens (ook sterrenbeelden genoemd). Astrologen begonnen betekenis toe te kennen aan deze tekens en de hemellichamen die zich erin bevonden. De meeste westerse astrologen maken gebruik van de tropische dierenriem die begint met Ram, het teken op het noordelijk halfrond waarin de zon tijdens de lente-equinox omstreeks 21 maart opkomt.

Door een fenomeen dat precessie van de equinox heet, veroorzaakt door het 'tollen' van de aarde om haar as, is er een langzame verschuiving (in een cyclus die 25000 jaar duurt) waardoor de tekens van de tropische zodiak niet meer overeenkomen met de aardse seizoenen en de kalender. Vandaar dat er astrologen zijn die verkiezen gebruik te maken van de siderische zodiak waarbij de posities van de sterrenbeelden overeenkomen met de actuele stand van zaken.

De twaalf tekens van de dierenriem, houtsnede uit de 16e eeuw

De twaalf tekens

In de hedendaagse astrologie symboliseren de twaalf tekens twaalf basis-persoonlijkheden of karakteristieke wijzen van uitdrukking. Deze twaalf tekens worden verdeeld onder 4 elementen: vuur, aarde, lucht en water. Vuurtekens en luchttekens worden als mannelijk beschouwd, terwijl water en aarde vrouwelijk zijn. [4] Een andere verdeling is die tussen hoofdtekens, vaste tekens en beweeglijke tekens. [5]

Teken Heerser Element Kruizen Wanneer (ca.)
Ram Mars Vuur Hoofd 21 maart tot 19 april.
Stier Venus Aarde Vast 20 april tot 20 mei.
Tweelingen Mercurius Lucht Beweeglijk 21 mei tot 20 juni.
Kreeft Maan Water Hoofd 21 juni tot 22 juli.
Leeuw Zon Vuur Vast 23 juli tot 22 augustus.
Maagd Mercurius Aarde Beweeglijk 23 augustus tot 22 september.
Weegschaal Venus Lucht Hoofd 23 september tot 22 oktober.
Schorpioen Mars[6]+Pluto Water Vast 23 oktober to 21 november.
Boogschutter Jupiter Vuur Beweeglijk 22 november tot 21 december.
Steenbok Saturnus Aarde Hoofd 22 december tot 19 januari.
Waterman Saturnus[6]+Uranus Lucht Vast 20 januari tot 19 februari .
Vissen' Jupiter[6]+Neptunus Water Beweeglijk 20 februari to 20 maart.

Hoe belangrijk een teken in iemands horoscoop is, hangt af onder meer van de hoeveelheid planeten in dat teken of bijvoorbeeld de ascendant in dat teken valt en zo verder. Een teken dat niet prominent aanwezig is in iemands horoscoop zal bij de interpretatie weinig rol spelen en, naar analogie, geen actieve rol spelen in iemands persoonlijkheid. Aan de andere kant zal iemand bij wie de Zon en de Maan in Kreeft staan sterke karakteristieken vertonen van dat sterrenbeeld. Eigenlijk is dit een van de belangrijkste astrologische regels die nooit uit het oog verloren mogen worden; het opzoeken van de accenten in de vorm van planeetclusters, sterke aspecten (hoeken die planeten met elkaar maken), sterk geplaatste planeten en andere krachtige indicatoren helpen de interpretatie in de goede richting. Het komt er eigenlijk op neer om door de bomen het bos te kunnen zien.

Zonnetekenastrologie

Zie Zonnetekenastrologie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De astrologierubriek in tijdschriften geeft alleen 'advies' op basis van het teken waar de Zon in stond op moment van geboorte. Daarbij wordt zowel verwezen naar het 'zonneteken' als naar 'het sterrenbeeld'. Deze voorspellingen blijven echter onveranderlijk vaag en algemeen. Door de geringe waarde van deze vorm van astrologie claimen praktiserende astrologen dat een persoonlijke, op maat gemaakte geboortehoroscoop een completer en genuanceerder beeld geeft van de geborene.

Zonnetekenastrologen nemen de twaalfvoudige verdeling met de tekens als basis, en brengen daarmee de actuele standen van de planeten in verband. Als bijvoorbeeld de actuele maan (de transitmaan genoemd) op de positie van de geboortejupiter staat, zal dit 'een blijde dag vol optimistische plannen' worden. De maan wordt trouwens vaak gebruikt als indicator van dagelijkse gebeurtenissen, omdat dit hemellichaam zich schijnbaar het snelst van allemaal 'beweegt'.

De Engelse 17e-eeuwse astroloog William Lilly zou door de uitgave van zijn astrologische kalenders en zijn bijdragen aan de kranten de eerste 'zonneteken-astroloog' geweest zijn. Anderen beweren dat deze vorm van astrologie pas echt op gang kwam omstreeks 1930, vooral door het werk van de astroloog R. H. Naylor.[7] Hij zou onder meer de crash van het R101 luchtschip (zeppelin) voorspeld hebben, waarna hij de noodzaak zou ingezien hebben om voor de krant een vereenvoudigde vorm van astrologie te bedenken. Na wat experimenten, zou Naylor gekozen hebben voor de zonnetekens.

Westerse siderische astrologie

Zoals gezegd zijn er onder de astrologen twee 'kampen' wat betreft het startpunt 0 graden Ram van de zodiak.

  1. Klassieke astrologen werken eigenlijk met de constellatie zoals ze in de tijd van de Babylonische astronomen bestond, zo'n 2500 jaar geleden. Daarbij houden ze dus geen rekening met de 'terugtocht', de recessie van het lentepunt, waardoor het 'partje' van de zodiak dat zij als Ram benoemen eigenlijk al in Vissen, en vervolgens in Waterman terecht is gekomen. ('The age of Aquarius'). Ter verdediging van dit uitgangspunt wordt vaak het volgende gezegd: astrologie werkt eigenlijk met 'zones' van de zodiak. Het heeft eigenlijk geen belang welke feitelijke sterrenbeelden er voor het ogenblik in die zone zitten. De energie, invloed - of hoe je het ook wil noemen - van die zone blijft onverminderd geldig. Zo zal iemand die aan het begin van de lente geboren wordt, terwijl de Zon astrologisch in de 'Ram-zone' staat, de kwaliteiten van die zone en dat seizoen in zijn of haar persoonlijkheid meedragen.
  2. In de siderische astrologie blijft de band tussen de actuele en astrologische sterrenbeelden onverbroken. Omstreeks 21 maart valt het lentepunt in deze astrologie samen met de feitelijke, astronomische stand van zaken. Terwijl de aarde om haar as draait, wiebelt zij als een tol, slingert haar as zachtjes, waardoor het lentepunt om de 2160 jaar 30 graden [8] terugloopt en de overgang naar een vorig teken maakt, van Ram naar Vissen, van Vissen naar Waterman, van Waterman naar Steenbok en zo verder. Daardoor zullen de twee dierenriemen, de tropische en de siderische, slechts om de 26000 jaar samenvallen.

Behalve deze twee 'scholen' zijn er ook astrologen die vrijwel geen betekenis meer geven aan de plaatsing van een planeet in een bepaald teken of 'sterrenbeeld'. Astrologische scholen zoals de Hamburger Schule [9] van Alfred Witte en de kosmobiologie van Reinhold Ebertin werken eerder met aspecten en midpunten (ook halfsommen genoemd), dus met de 'hoeken' die planeten vanuit de aarde gezien met elkaar maken, en met de plaatsing van de punten die precies in het midden van twee of meerdere planeten vallen.

De planeten

Zie Planeten in de astrologie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In de moderne westerse astrologie representeren de planeten primaire energieën (driften) en impulsen van de menselijke psyche. Als zodanig worden ook, in tegenstelling tot de astronomie, Zon en Maan tot de 'planeten' gerekend, alsook dwergplaneten als Pluto en Ceres.

Elke planeet is heerser over een, soms twee tekens, en met dat teken heeft ze de meeste affiniteit en zal ze binnen de context van de horoscoop ook aan belang en kracht winnen. Zo zal Mars, die zich als energie het best in Ram thuisvoelt, zwak geplaatst zijn in het tegenoverliggende teken Weegschaal. En omgekeerd zal Venus, heerser van Weegschaal en Stier, verzwakt werken in Ram en Boogschutter (dat tegenover Stier ligt in de horoscoop.)

De zeven planeten van de klassieke westerse astrologie zijn de volgende: [10]

De klassieke planeten

De 'Ouden' zagen deze planeten als een soort zwervende goden en gaven hen in de loop van de geschiedenis bepaalde kenmerken en kwaliteiten. Ook Zon en Maan, die ook 'de lichten' genoemd worden, maakten deel uit van de astrologische planeten, die allen bij heldere hemel of met geringe vergroting met het oog te observeren waren. Hedendaagse klassieke astrologen noemen Mercurius, Venus en Mars de 'persoonlijke planeten', die iemands meest persoonlijke energieën symboliseren, en de verder afgelegen planeten Jupiter en Saturnus beschouwen zij ook als aspecten die te maken hebben met iemands functioneren in de maatschappij. Een wat aparte positie nemen Zon en Maan in, die te maken hebben met het Zijn (de existentie, hoe iemand zichzelf ziet) en het voelen (het emotionele aspect) van een persoon. In Jungiaanse termen staat de Zon voor het archetype van de vader, en de Maan als archetype van de moeder (zie ook psychologische astrologie).

De onderstaande toewijzing van een heerser aan elk teken is de traditionele. Sinds de ontdekking van de 'transsaturnale' planeten Uranus, Neptunus en Pluto (nu dwergplaneet) zijn enkele heerschappijen gewijzigd, zodat bijvoorbeeld Mars nu heerser is van Ram en Pluto heerser van Schorpioen.

Moderne planeten

Dit zijn de planeten die in de moderne tijd zijn ontdekt, en die westerse astrologen betekenissen hebben toegewezen. Het gaat om Uranus, Neptunus en Pluto, de planeten voorbij Saturnus die pas door de uitvinding van sterke telescopen voor het eerst werden waargenomen. Deze planeten representeren door hun trage beweging eerder generatieaspecten (zoals trends, maatschappelijke evoluties) in de horoscoop, terwijl Ceres - indien bij de astrologische interpretatie betrokken - vanwege de nabijheid eerder als persoonlijke factor wordt beschouwd.

Maansknopen

Maansknopen zijn eigenlijk punten waarop de maan op haar pad de ecliptica (baan van de zon) kruist. De noordelijke maansknoop markeert dan de plaats waar de maan van zuid naar noord 'oversteekt', de zuidelijke andersom.

Maansknopen worden door heel wat astrologen in de analyse van de horoscoop opgenomen. Ze worden vaak in verband gebracht met karmische lessen, waarbij de noordelijke maansknoop staat voor het te bereiken karmische doel in het huidige leven, en de zuidelijke verwijst naar verleden levens en verworven talenten. Anderen, waaronder de school van Ebertin, zien er eerder het principe van samenwerking en vereniging in. Zo zal bijvoorbeeld iemand wiens Maan in de horoscoop conjunct (naast) de noordelijke maansknoop staat een bijna instinctieve behoefte (Maan) hebben aan samenwerking en een hechte band met anderen (noordelijke maansknoop). [11]

Voorbeeld van een horoscooptekening - de Ascendant staat links aangegeven met "AS". De Ascendant staat hier in Waterman

De horoscoop

Zie ook Horoscoop en Geboortehoroscoop

De horoscoop waar de westerse astroloog mee werkt, is een soort kaart van het hemelgewelf voor een bepaalde plaats en tijd. Het moment waarop de horoscoop 'getrokken' wordt, is in geval van een geboortehoroscoop de geboorte van een mens. Dit precieze moment wordt in de astrologie betekenisvol geacht en wordt in verband gebracht met de plaats van planeten en andere hemellichamen. Zo 'leest' de astroloog op basis van vastgestelde regels de kaart die hij heeft geconstrueerd. In wezen gaat hij daarbij uit van de veronderstelling dat de 'muziek der sferen' - die elk moment anders klinkt - zal doortrillen in alles wat op dat moment geboren wordt. Anders geformuleerd: "Zo boven, zo beneden". (zie Hermes Trismegistus). Een 'modernere' verklaring van het principe waar de astrologie van uitgaat is het door Jung geïntroduceerde begrip synchroniciteit, gelijktijdig optredende gebeurtenissen die als zinvol worden ervaren. Volgens dat principe 'veroorzaken' planeten niets, maar hebben ze deel aan hetzelfde unieke kosmische moment, waarvan alles doordrongen lijkt te zijn (dus ook een mens die op dat ogenblik geboren wordt).

Deze regels van de astrologie worden ook toegepast op andere zaken die 'geboren' worden, en waarvan een horoscoop van hun 'ontstaan' wordt gemaakt. Zo kan bijvoorbeeld van het begin van een onderneming ook een horoscoop gemaakt worden.

We onderscheiden onder meer deze soorten horoscopen al naargelang van hun object:

  • geboortehoroscoop: wordt berekend en getekend naar aanleiding van de geboorte van een mens
  • uurhoekhoroscoop: een zeer strak geregelde, voorspellende astrologische discipline, waarbij antwoorden op de meest verscheidene vragen worden gezocht. Het antwoord doet wat aan een orakelmethode denken, en is "ja", "nee", of "het is te vroeg om te antwoorden".
  • electiehoroscoop: wordt opgesteld om keuzes te maken
  • relatiehoroscoop: om de relatie tussen twee partners te 'doorlichten'
  • mundaanhoroscoop: probeert trends en gebeurtenissen op wereldniveau te voorspellen (beurs, ongelukken, aardbevingen e.d.)
  • solaarhoroscoop (of jaarhoroscoop): elk jaar keert de zon op iemands verjaardag op dezelfde positie terug als in de geboortehoroscoop. Daar leidt een astroloog de trends voor het nieuwe jaar uit af.

Op deze horoscopen kunnen dan voorspellende technieken worden toegepast, bekend onder de naam transits (de actuele planeten) of progressies (op basis van een wiskundige formule 'vooruitgeschoven' planeten).

Interpretatie

Er is met een systeem van gelijke huizen gewerkt.
Horoscoop met de 12 huizen, 10 planeten, noordelijke maansknoop, gelukspunt.
Aan de buitenrand de symbolen van de tekens.
De ascendant (Asc) zie je links, MC, het hoogste punt van de Zon 's middags, is steeds bovenaan.
Zon staat in Tweelingen
Maan staat in Boogschutter
Ascendant in Maagd
Het elfde huis valt in Leeuw
In Leeuw zijn Mars en Saturnus conjunct (naast elkaar)]]

In de westerse traditie zijn de belangrijkste elementen bij het interpreteren van een horoscoop de volgende:

  • de positie van de planeten in de verschillende tekens; bijvoorbeeld: Zon in Waterman, Maan in Steenbok, Mercurius in Weegschaal enz.
  • de positie van de planeten in de huizen; bijvoorbeeld Zon in het 4de huis, Maan in het 3de huis, Mercurius in het 12de huis
  • de positie van de 'hoeken' van de horoscoop, dus de horizonlijn met ascendant en descendant, en de verticale lijn met Midhemel (MC) en Imum Coeli (IC), die respectievelijk overeenkomen met het begin van het 1ste huis (Asc), 7de huis (Desc), 10de huis (MC) en 4de huis (IC).
  • de hoeken die de planeten met elkaar maken, aspecten genoemd; bijvoorbeeld Mars opposiet Mercurius, Maan vierkant Saturnus, Zon driehoek Neptunus.
  • de positie van berekende astronomische punten punten zoals midpunten, de maansknopen, het gelukspunt en andere zogenaamde Arabische punten.
  • (soms): de positie van een aantal vaste sterren, waarbij er onderscheid gemaakt wordt tussen 'gunstige' en 'ongunstige' sterren.

Vaak begint de astroloog bij zijn analyse van de horoscoop met het zich vormen van een soort totaalbeeld, op basis van de kracht van de elementen en de kruizen. De kruizen zijn gebaseerd op een driedeling van de horoscoop: er zijn 4 hoofdtekens, 4 vaste tekens en 4 beweeglijke tekens. Dit geeft informatie over de manier dat de geborene zich in het algemeen opstelt en de dingen aanpakt. De elementen (vuur, aarde, lucht en water) zijn gebaseerd op een vierdeling van de horoscoop: er zijn 3 vuurtekens, 3 aardetekens, 3 luchttekens en 3 watertekens. Door het 'tellen' van het aantal persoonlijke planeten in elk teken en na te gaan welk element het sterkst is vertegenwoordigd, verkrijgt de astroloog informatie over het basistemperament van de geborene:

De 4 elementen

De verdeling van de elementen vuur, aarde, lucht en water wordt vaak bij de interpretatie betrokken. Elementen geven informatie over de 'temperamenten':

  • Cholerisch / Vuur
  • Melancholisch / Aarde
  • Sanguinisch / Lucht
  • Flegmatisch / Water
Zie Elementen in de astrologie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De hoeken

Het beginpunt van een huis heet in de astrologie een 'cusp'. Van de 12 cuspen zijn er 4 heel belangrijk en krijgen ook meer gewicht bij de interpretatie van de horoscoop. Statistisch onderzoek van de Franse psycholoog Michel Gauquelin in de jaren vijftig van de vorige eeuw leek de claims die astrologen maken over de aard van sommige planeten te bevestigen. Planeten op korte afstand geplaatst van de cuspen van de hoekhuizen leken sterker te 'werken'. Die 'speciale' cuspen worden ook 'hoeken' genoemd, omdat ze het begin markeren van de hoekhuizen.
De 4 hoeken van de horoscoop zijn:

  • Ascendant (ASC) of begin van het 1ste huis: de Ascendant is het rijzende teken, dus het teken dat op het tijdstip van geboorte aan de oostelijke horizon staat.
  • Descendant (DESC) of begin van het 7de huis: de Descendant is het ondergaande teken, het teken tegenover de Ascendant.
  • Medium Coeli (MC) of begin van het 10de huis: de Midhemel of Medium Coeli is het hoogste punt van de horoscoop, overeenkomend met het zuiden, en de plaats waar de zon zich die dag op zijn hoogste punt bevindt (culmineert).
  • Imum Coeli (IC) of begin van het 4de huis: is het laagste punt van de horoscoop, overeenkomend met het noorden.

De huizen

Zie Huizen in de astrologie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Behalve de vier genoemde belangrijkste huizen - de hoekhuizen - houdt de astroloog ook vaak rekening met de plaatsing van planeten in de overige acht huizen. Hierna volgt een korte opsomming van de algemene betekenis van de 12 huizen in de horoscoop. Terwijl de planeten best begrepen kunnen worden als 'energieën', drijfkrachten, symboliseren de huizen het terrein waarop alles plaatsvindt. Als we aan de planeten denken als aan archetypische helden, [12] en aan de huizen als hun strijdtoneel, dan wordt de horoscoop in archetypische termen levendiger en vooral begrijpelijker.

Over de precieze betekenis van elk huis is er geen eensgezindheid. Hierna volgen de meest traditionele associaties:

Huis Associaties
1ste huis persoonlijkheid, fysiek voorkomen, ego
2de huis bezittingen, het materiële, ook het lichaam
3de huis scholing tijdens jeugd, communicatie, het mentale
4de huis huiselijke omgeving, moederlijke zorg, afkomst, wortels
5de huis spel en plezier, liefdeszaken, creativiteit, kinderen
6de huis dienstbaarheid, werk, gezondheid
7de huis partners, contacten, diplomatie
8ste huis cyclus van dood en geboorte, seksualiteit, het occulte
9de huis reizen, cultuur, hogere opleiding, studeren
10de huis ambities, carrière, status, autoriteit, de vaderfiguur
11de huis vrienden, gelijkgestemden, clubs, toekomstplannen en wensen
12de huis vervreemding, eenzaamheid, mystiek

Er zijn verschillende huizensystemen in omloop, waaronder die van Placidus, Regiomontanus, Koch en het gelijke huizen-systeem de meest gebruikte zijn.

De aspecten

Zie ook Aspect (astrologie)

Onder 'aspecten' verstaat men in de astrologie de hoeken die planeten met elkaar maken in de horoscoop. Het gaat dus om de afstand tussen twee planeten vanuit de aarde gezien, geprojecteerd op de hemelbol. Behalve de planeten worden ook van andere punten de aspecten bekeken, onder meer van de Midhemel, de Ascendant en de Descendant. [13]

Een aspect wordt gemeten met behulp van de afstand in graden op de horoscoopcirkel. In de praktijk betekent dat dus dat er gekeken wordt naar de positie in graden en minuten van elke planeet, waarna gecontroleerd wordt of andere planeten ongeveer op dezelfde graad staan. Een voorbeeldje:

  • Mars staat op 20 graden 14 minuten in Kreeft, Venus staat op 19 graden in Schorpioen. Verbinden we die twee posities, dan liggen die ongeveer 120 graden van elkaar, dus een derde van de totale cirkelboog. In astrologische termen maken Mars en Venus een 'driehoek'. Hoe preciezer die hoek, dus hoe kleiner de afwijking (de 'orb'), hoe sterker het aspect zal 'werken'.

Opsomming van de belangrijkste aspecten (de 'majeure aspecten'):

  • Conjunctie 0° (orb ±8°). Conjuncties zijn als 'energieknopen' in een horoscoop en geven sterke nadruk op de betrokken planeten.
  • Oppositie 180° (orb ±8°). De oppositie wordt als spanninsgaspect beschouwd, een indicatie voor conflict en confrontatie. Geeft veel energie, dynamiek.
  • Driehoek 120° (orb ±8°). De driehoek wijst op een harmonisch samengaan van de planeten en de krachten die ze vertegenwoordigen. Driehoeken zijn ook een indicatie voor artistieke talenten en voor personen bij wie alles gemakkelijk lijkt te verlopen.
  • Vierkant 90° (orb ±8°). Het vierkant is ook een spanningsaspect, met bijhorende dynamiek, frustraties, confrontaties. Het vormt wel een 'bron' van energie en activeert volgens de astrologische leer de levensgebieden waar de planeten betrekking op hebben.
  • Sextiel 60° (orb ±6°). Het sextiel gelijkt op een driehoek, maar is minder sterk. Het duidt een gemakkelijke communicatie aan tussen de betrokken elementen en is een harmonisch aspect.

Sommige astrologen beschouwen ook mineure aspecten, waarvan de 'uitwerking' op de horoscoop echter veel minder duidelijk is: aspecten zoals het half-vierkant (45°), het half-sextiel (30°), het anderhalf-vierkant (135°) en het inconjunct (150°)

Verdere lectuur

In ons taalgebied vormen de boeken van Karen Hamaker-Zondag waarschijnlijk de beste introductie voor alles wat met westerse astrologie te maken heeft. Een selectie, voor wie wil kennismaken met de astrologie, uitgegeven bij Uitgeverij Schors:

  • "Wat is toch astrologie?"
  • "Analyse van aspecten"
  • "Astrologische Huizen"
  • "Handboek voor uurhoekastrologie"

Andere inleidingen:

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen
  • "Christian Astrology, An Introduction to Astrology", by William Lilly, 1647, - Uitg. Astrology Classics 2004
  • "The Combination of Stellar Influences", Reinhold Ebertin - Uitg. American Federation of Astrologers, 2000
  • "Het Astrologisch Argument", Jan Gerhard Toonder en John Anthony West, - Uitg. Schors Amsterdam, 1981
  • "Mundane Astrology", Baigent, Campion &Harvey, - Uitg. The Aquarian Press, 1984
  • "Written in the Stars", Michel Gauquelin, - Uitg. The Aquarian Press, 1988
  • "Problem Solving by Horary Astrology", Marc Edmund Jones, - Uitg. David Mc Kay, 1946
  • "Archetypen", Carl Gustav Jung, - Uitg. Servire, Katwijk, 1981
  1. º "Hooggerechtshof: Astrologie is wetenschap."
  2. º Encyclopaedia Britannica 15th Edition: 'Astrology in modern times'
  3. º Joelle-Frédérique Bara, Astrology II: Antiquity. In: Dictionary of Gnosis and Western Esotericism, uitg. Wouter J. Hanegraaff, Leiden 2006, p. 110–119, hier p. 110–
  4. º Myrna Lofthus, A spiritual approach to astrology, p.8, CRCS Publications, Sebastopol, CA 1983.
  5. º Robert Pelletier & Leonard Cataldo, Be Your Own Astrologer, pp. 24–33, Pan Books Ltd, London 1984; Maritha Pottenger, Astro Essentials, pp. 31–36, ACS Publications San Diego, 1991.
  6. 6,0 6,1 6,2 Heerser van het teken in de klassieke astrologie
  7. º Het Astrologisch Argument, Toonder & West, p. 140,141
  8. º Elk van de 12 tekens van de dierenriem neemt 30 graden in van het hele horoscoopwiel
  9. º Hamburger Schule
  10. º Sasha Fenton, Understanding Astrology, pp. 106–15, Aquarian Press, London, 1991; Maritha Pottinger, Ibid, pp. 11–17, 1991.
  11. º Derek and Julia Parker, The New Compleat Astrologer p. 149, Crescent Books, New York, 1990.
  12. º Zie Jung: archetypen
  13. º Jeff Mayo, Ibid p. 97, 1991.
rel=nofollow
rel=nofollow