Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Stille Nacht (kerstlied): verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stille_Nacht_(kerstlied)&oldid=55308669) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (2 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Stille nacht.jpg|thumb|300px|Het lied zoals geschreven door Franz Gruber]] | [[Bestand:Stille nacht.jpg|thumb|300px|Het lied zoals geschreven door Franz Gruber]] | ||
[[Bestand:Silent Night (Kevin MacLeod) (ISRC USUAN1100075).oga|thumb|300px|Melodie van ''Stille Nacht'']] | [[Bestand:Silent Night (Kevin MacLeod) (ISRC USUAN1100075).oga|thumb|300px|Melodie van ''Stille Nacht'']] | ||
'''''Stille Nacht''''' is een populair [[Kerstlied]] uit het [[Salzburg (deelstaat)|Salzburgerland]] | '''''Stille Nacht''''' is een populair [[Kerstlied]]. Het lied was oorspronkelijk afkomstig uit het [[Salzburg (deelstaat)|Salzburgerland]], waar de tekst in het [[Duits]] geschreven werd door [[Joseph Mohr]] (1792 – 1848). De [[componist]] [[Franz Gruber]] (1787 – 1863) schreef de [[melodie]]. Deze melodie is inmiddels iets veranderd. Het lied is in meer dan 140 talen vertaald en uitgevoerd door vele artiesten en koren, waarmee het wereldwijd een van de populairste [[lied]]eren aller tijden is. Het lied wordt vaak zonder of met minimale [[Begeleiding (muziek)|muzikale begeleiding]] gezongen. | ||
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
''Stille Nacht'' werd voor het eerst opgevoerd in de St. Nikolauskerk in [[Oberndorf bei Salzburg|Oberndorf (bij Salzburg)]] op [[eerste kerstdag]] [[1818]].<ref>[https://books.google. | ''Stille Nacht'' werd voor het eerst opgevoerd in de St. Nikolauskerk in [[Oberndorf bei Salzburg|Oberndorf (bij Salzburg)]] op [[eerste kerstdag]] [[1818]].<ref>[https://books.google.com/books?id=MdGoAAAAQBAJ&pg=PA376&dq=%22stille+nacht%22+mohr+1818 Silent Night], in: W.D. Crump, ''The Christmas Encyclopedia'' (2001). „While it is now certain that Father Mohr first wrote the lyrics to ‘Silent Night’ in 1816 and requested Gruber’s musical setting on Christmas Eve two years later (...)”.</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=E0QfmrqgbHwC&pg=PA185&dq=%22stille+nacht%22+mohr+1818 Silent Night], in: M. Cryer, ''Love Me Tender: The Stories Behind the World’s Favourite Songs'' (2010). „(...) but it is certain that ‘Silent Night’ was first heard on Christmas Eve 1818”.</ref> De tekst was door Mohr al in [[1816]] geschreven, maar op [[kerstavond]] [[1818]] vroeg Mohr aan Gruber om een melodie en een [[gitaar]]begeleiding te maken bij de tekst. Waarom specifiek om een gitaarbegeleiding werd gevraagd is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De meest gebruikte verklaring was dat het [[orgel]] van de kerk kapot was, volgens een populaire versie doordat muizen van de [[balginstrument|balg]] hadden gegeten. Maar misschien wilde Mohr gewoon een anders klinkend lied. | ||
Volgens een andere [[anekdote]] raakte het lied, nadat het in 1818 eenmalig was opgevoerd, weer zoek en werd het pas in [[1825]] door een [[orgelreparateur]] teruggevonden. Dit verhaal berust zeer waarschijnlijk niet op waarheid, omdat zowel Mohr als Gruber in het begin van de [[jaren 1820]] met variaties op Stille Nacht kwamen. | Volgens een andere [[anekdote]] raakte het lied, nadat het in 1818 eenmalig was opgevoerd, weer zoek en werd het pas in [[1825]] door een [[orgelreparateur]] teruggevonden. Dit verhaal berust zeer waarschijnlijk niet op waarheid, omdat zowel Mohr als Gruber in het begin van de [[jaren 1820]] met variaties op Stille Nacht kwamen. | ||
== Versies == | == Versies == | ||
In het Nederlands taalgebied zijn er meerdere versies van het lied die gezongen worden. Daarbij is de katholieke versie de meest getrouwe vertaling van de Duitse originele tekst. De protestantse versie | In het Nederlands taalgebied zijn er meerdere versies van het lied die gezongen worden. Daarbij is de katholieke versie de meest getrouwe vertaling van de Duitse originele tekst. De protestantse versie, hertaald door Johannes Yserinkhuysen (1858 – 1935), is geheel anders. Vaak wordt gezegd dat de protestanten de originele tekst (met termen als "hoogheilige paar", "eng'len") "te katholiek" vonden, en daarom een eigen versie schreven. | ||
{|class=vatop | {|class=vatop | ||
!colspan=2|Oorspronkelijke Duitse tekst | !colspan=2|Oorspronkelijke Duitse tekst | ||
!Protestantse versie !! Katholieke versie !! | !Protestantse versie !! Katholieke versie<ref>Kerkboek voor liturgie en gezin (beter bekend als de Randstadbundel), uitgeverij: Gooi en Sticht, Hilversum </ref> !! Andere versie<ref>Twintig bekende kerstliederen voor piano en zang, door Gerard Hengeveld</ref> | ||
!Een andere Nederlandse versie | !Een andere Nederlandse versie<ref>https://www.kuleuven.be/thomas/pastoraal/vieringen/text.php?id=5529</ref> | ||
|- | |- | ||
|colspan=2 align=center|meestal worden alleen coupletten 1, 2 en 6 gezongen|| || || || | |colspan=2 align=center|meestal worden alleen coupletten 1, 2 en 6 gezongen|| || || || | ||
| Regel 22: | Regel 22: | ||
:Alles schläft, einsam wacht | :Alles schläft, einsam wacht | ||
:Nur das traute hoch heilige Paar. | :Nur das traute hoch heilige Paar. | ||
: | :„Holder Knab’ im lockigen Haar, | ||
:Schlaf in himmlischer Ruh', | :Schlaf in himmlischer Ruh', | ||
:Schlaf in himmlischer Ruh! | :Schlaf in himmlischer Ruh!“ | ||
| style="font-size:85%" | | | style="font-size:85%" | | ||
:4 Stille Nacht! Heilige Nacht! | :4 Stille Nacht! Heilige Nacht! | ||
:Wo sich | :Wo sich heut’ alle Macht | ||
:Väterlicher Liebe ergoß, | :Väterlicher Liebe ergoß, | ||
:Und als Bruder huldvoll umschloß | :Und als Bruder huldvoll umschloß | ||
| Regel 51: | Regel 51: | ||
:Kindje, niets dat Uw rust nog verstoort; | :Kindje, niets dat Uw rust nog verstoort; | ||
:Stil is alles, slaap rustig, maar voort, | :Stil is alles, slaap rustig, maar voort, | ||
: | :D’eng’len houden de wacht, | ||
:Slaap dan rustig, slaap zacht. | :Slaap dan rustig, slaap zacht. | ||
| | | | ||
:1 Stille nacht, heilige nacht | :1 Stille nacht, heilige nacht | ||
:Alles slaapt, eenzaam wacht | :Alles slaapt, eenzaam wacht | ||
:Bij het Kindje, | :Bij het Kindje, ’t hoogheilige paar | ||
:Rond de kribbe zingt | :Rond de kribbe zingt d’engelenschaar | ||
:Slaap in hemelse rust | :Slaap in hemelse rust | ||
:Slaap in hemelse rust | :Slaap in hemelse rust | ||
| Regel 65: | Regel 65: | ||
:2 Stille Nacht! Heilige Nacht! | :2 Stille Nacht! Heilige Nacht! | ||
:Gottes Sohn, o, wie lacht | :Gottes Sohn, o, wie lacht | ||
: | :Lieb’ aus deinem göttlichen Mund, | ||
:Da uns schlägt die rettende Stund', | :Da uns schlägt die rettende Stund', | ||
:Christ, in deiner Geburt, | :Christ, in deiner Geburt, | ||
| Regel 79: | Regel 79: | ||
:2 Hulploos Kind, heilig Kind, | :2 Hulploos Kind, heilig Kind, | ||
:Dat zo trouw zondaars mint. | :Dat zo trouw zondaars mint. | ||
:Ook voor mij hebt | :Ook voor mij hebt G’U rijkdom ontzegd, | ||
:wordt | :wordt G’op stro en in doeken gelegd. | ||
:Leer | :Leer m’U danken daarvoor | ||
:Leer | :Leer m’U danken daarvoor. | ||
| | | | ||
:2 Stille nacht, heilige nacht | :2 Stille nacht, heilige nacht | ||
:Zoon van God, liefde lacht | :Zoon van God, liefde lacht | ||
: | :Vriend’lijk om Uwe Godd’lijke mond, | ||
:Nu ons slaat de reddende stond, | :Nu ons slaat de reddende stond, | ||
:Jezus van Uwe | :Jezus van Uwe geboort’, | ||
:Jezus van Uwe | :Jezus van Uwe geboort’. | ||
| | | | ||
:2 Stille nacht, heilige nacht | :2 Stille nacht, heilige nacht | ||
:Davids Zoon, lang verwacht | :Davids Zoon, lang verwacht | ||
:wordt door | :wordt door d’herders begroet in de stal | ||
:Op de bergen klinkt vreugdegeschal: | :Op de bergen klinkt vreugdegeschal: | ||
:Heil de Redder is daar! | :Heil de Redder is daar! | ||
| Regel 102: | Regel 102: | ||
:Godes moeder met zorgen vervuld | :Godes moeder met zorgen vervuld | ||
:Heeft haar Kindje in doekjes gehuld | :Heeft haar Kindje in doekjes gehuld | ||
:Groet den Heer van | :Groet den Heer van ’t heelal | ||
:Groet den Heer van | :Groet den Heer van ’t heelal | ||
|- | |- | ||
| style="font-size:85%" | | | style="font-size:85%" | | ||
| Regel 117: | Regel 117: | ||
:Durch der Engel Hallelujah, | :Durch der Engel Hallelujah, | ||
:Tönt es laut von fern und nah: | :Tönt es laut von fern und nah: | ||
: | :„Christ, der Retter ist da, | ||
:Christ, der Retter ist da! | :Christ, der Retter ist da!“ | ||
| | | | ||
:3 Stille nacht, heilige nacht, | :3 Stille nacht, heilige nacht, | ||
: | :Vreed’ en heil wordt gebracht, | ||
:aan een wereld, verloren in schuld. | :aan een wereld, verloren in schuld. | ||
:Gods belofte wordt heerlijk vervuld. | :Gods belofte wordt heerlijk vervuld. | ||
| Regel 128: | Regel 128: | ||
| | | | ||
:3 Stille nacht, heilige nacht, | :3 Stille nacht, heilige nacht, | ||
:Herders zien | :Herders zien ’t eerst Uw pracht; | ||
:Door der | :Door der eng’len alleluja | ||
:Galmt het luide van verre en na: | :Galmt het luide van verre en na: | ||
:Jezus de Redder ligt daar, | :Jezus de Redder ligt daar, | ||
| Regel 135: | Regel 135: | ||
| | | | ||
:3 Stille nacht, heilige nacht | :3 Stille nacht, heilige nacht | ||
: | :’t Godd’lijk Kind vreedzaam lacht | ||
:Liefde spreekt uit Zijn mondeke teer | :Liefde spreekt uit Zijn mondeke teer | ||
:Komt, knielt allen bij | :Komt, knielt allen bij ’t Kindeke neer | ||
:Schenk Hem allen uw hart | :Schenk Hem allen uw hart | ||
:Schenk Hem allen uw hart | :Schenk Hem allen uw hart | ||
| | | | ||
:3 Stille nacht, heilige nacht! | :3 Stille nacht, heilige nacht! | ||
: | :’t wonder werk is volbracht | ||
: | :D’Almacht ligt hier in ’t menselijk stof | ||
:Hoort hoe d'engelen zingen Zijn lof | :Hoort hoe d'engelen zingen Zijn lof | ||
:Schenkt den Heiland uw [[hart|hert]] | :Schenkt den Heiland uw [[hart|hert]] | ||
Huidige versie van 26 dec 2019 om 16:20
Stille Nacht is een populair Kerstlied. Het lied was oorspronkelijk afkomstig uit het Salzburgerland, waar de tekst in het Duits geschreven werd door Joseph Mohr (1792 – 1848). De componist Franz Gruber (1787 – 1863) schreef de melodie. Deze melodie is inmiddels iets veranderd. Het lied is in meer dan 140 talen vertaald en uitgevoerd door vele artiesten en koren, waarmee het wereldwijd een van de populairste liederen aller tijden is. Het lied wordt vaak zonder of met minimale muzikale begeleiding gezongen.
Geschiedenis
Stille Nacht werd voor het eerst opgevoerd in de St. Nikolauskerk in Oberndorf (bij Salzburg) op eerste kerstdag 1818.[1][2] De tekst was door Mohr al in 1816 geschreven, maar op kerstavond 1818 vroeg Mohr aan Gruber om een melodie en een gitaarbegeleiding te maken bij de tekst. Waarom specifiek om een gitaarbegeleiding werd gevraagd is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De meest gebruikte verklaring was dat het orgel van de kerk kapot was, volgens een populaire versie doordat muizen van de balg hadden gegeten. Maar misschien wilde Mohr gewoon een anders klinkend lied.
Volgens een andere anekdote raakte het lied, nadat het in 1818 eenmalig was opgevoerd, weer zoek en werd het pas in 1825 door een orgelreparateur teruggevonden. Dit verhaal berust zeer waarschijnlijk niet op waarheid, omdat zowel Mohr als Gruber in het begin van de jaren 1820 met variaties op Stille Nacht kwamen.
Versies
In het Nederlands taalgebied zijn er meerdere versies van het lied die gezongen worden. Daarbij is de katholieke versie de meest getrouwe vertaling van de Duitse originele tekst. De protestantse versie, hertaald door Johannes Yserinkhuysen (1858 – 1935), is geheel anders. Vaak wordt gezegd dat de protestanten de originele tekst (met termen als "hoogheilige paar", "eng'len") "te katholiek" vonden, en daarom een eigen versie schreven.
| Oorspronkelijke Duitse tekst | Protestantse versie | Katholieke versie[3] | Andere versie[4] | Een andere Nederlandse versie[5] | |
|---|---|---|---|---|---|
| meestal worden alleen coupletten 1, 2 en 6 gezongen | |||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zie ook
Externe links
- Stille-Nacht-Association, Salzburg (Duits/Engels/Italiaans)
- in 143 talen
- Silent Night Museum (Duits/Engels) bevat originele bladmuziek uit 1816 in hoge kwaliteit
- Musiksammlung - Privatstudio-musikalische Bibliotek für Pädagogen-Erzieher, usw (Duits) bevat betere versie van de bladmuziek bovenaan deze pagina
Bronnen, noten en/of referenties
|
Stille nacht, Heilige nacht op Wikisource
| Kerstmis |
|---|
|