Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Jan-Willem Veening: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan-Willem_Veening&oldid=48268101 26 dec 2016)
([[]])
 
(3 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 11: Regel 11:
| nationaliteit          = {{NL}}
| nationaliteit          = {{NL}}
| wetenschapsgebied      = [[Moleculaire genetica]]; [[Bacteriologie]]; [[Medische microbiologie]]; [[Synthetische biologie]]
| wetenschapsgebied      = [[Moleculaire genetica]]; [[Bacteriologie]]; [[Medische microbiologie]]; [[Synthetische biologie]]
| universiteit            = [[Université de Lausanne]]
| universiteit            = [[Rijksuniversiteit Groningen]], [[Universiteit van Lausanne]]
| soort hoogleraar        =[[Hoogleraar]]  
| promotor                = [[Oscar Kuipers]] en Leendert Hamoen
| soort hoogleraar        = [[Adjunct-Hoogleraar]] (Groningen), [[Hoogleraar]] (Lausanne)
| beroep                  = [[onderzoeker]]
| bekende werken          = Phenotypic variation in Bacillus subtilis: Bistability in the sporulation pathway
| handtekening            =
| handtekening            =
| religie                =  
| religie                =  
| hobby                  =   
| hobby                  =   
| website                = [http://www.unil.ch/veeninglab Labwebsite] [http://orcid.org/0000-0002-3162-6634 ORCID]
| website                = [http://www.rug.nl/staff/j.w.veening/ Stafpagina]
|Twitter=[https://twitter.com/JWVeening]}}
}}


'''Jan-Willem Veening''' (26 december 1978, [[Vries]]) is een [[moleculair geneticus]] die als full professor is verbonden aan de [[Universiteit van Lausanne|Université de Lausanne]] in Zwitserland. Tevens is Veening verbonden aan de [[Rijksuniversiteit Groningen]]<ref>[http://www.rug.nl/staff/j.w.veening/ J.W. Veening is adjunct hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen.]</ref> Zijn vakgebied betreft de [[microbiologie]] en de toegepaste microbiologie. Zijn [[expert]]ise ligt op het gebied van de [[moleculaire genetica]], de [[bacteriologie]], de [[medische microbiologie]] en de [[systeembiologie|systeem]] en [[synthetische biologie]].
'''Jan-Willem Veening''' (26 december 1978, [[Vries]]) is een [[moleculair geneticus]] die als adjunct [[hoogleraar]] ([[Associate professor]] met [[ius promovendi]]) verbonden is aan de [[Rijksuniversiteit Groningen]]<ref>[http://www.rug.nl/staff/j.w.veening/ J.W. Veening is adjunct hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen.]</ref> Zijn vakgebied betreft de [[microbiologie]] en de toegepaste microbiologie. Zijn [[expert]]ise ligt op het gebied van de [[moleculaire genetica]], de [[bacteriologie]], de [[medische microbiologie]] en de [[systeembiologie|systeem]] en [[synthetische biologie]].


=== Opleiding ===
== Opleiding ==
Jan-Willem Veening studeerde [[biologie]] in Groningen van 1997 tot 2002 en studeerde [[cum laude]] af. Zijn [[Doctor of Philosophy|Ph.D.]] behaalde hij in 2007 aan de Rijksuniversiteit Groningen ([[cum laude]]) ([[Promotor (hoogleraar)|promotores]]: Prof. dr. Oscar P. Kuipers, Prof. dr. Leendert W. Hamoen) met het [[proefschrift]] ''Phenotypic variation in Bacillus subtilis: Bistability in the sporulation pathway''. Van 2006 tot 2009 deed Veening postdoctoraal onderzoek aan het Centrum voor Bacteriële Celbiologie van de Universiteit van Newcastle ([[United Kingdom|UK]]) in de groep van Prof. [[:en:Jeffery_Errington|Jeff Errington]] [[FRS]], [[:en:Fellow_of_the_Academy_of_Medical_Sciences|FMedSci]]. Vanaf 2009 Assistant Professor binnen het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute ([http://www.rug.nl/research/gbb/ GBB]). In 2014 bevorderd tot Associate Professor binnen het GBB en in 2016 Full Professor aan de Universiteit van Lausanne, [https://www.unil.ch/dmf/en/home.html Department of Fundamental Microbiology].
Jan-Willem Veening studeerde [[biologie]] in Groningen van 1997 tot 2002 en studeerde [[cum laude]] af.


=== Huidige functies ===
Zijn [[Doctor of Philosophy|Ph.D.]] behaalde hij in 2007 aan de Rijksuniversiteit Groningen ([[cum laude]]) ([[Promotor (hoogleraar)|promotores]]: Prof. dr. Oscar P. Kuipers, Dr. Leendert W. Hamoen) met het [[proefschrift]] ''Phenotypic variation in Bacillus subtilis: Bistability in the sporulation pathway''. Van 2006 tot 2009 deed Veening postdoctoraal onderzoek aan het Centrum voor Bacteriële Celbiologie van de Universiteit van Newcastle ([[United Kingdom|UK]]) in de groep van Prof. Jeff Errington.
* Full Professor (''Professeur ordinaire'') aan de Universiteit van Lausanne (UNIL), Department of Fundamental Microbiology [https://www.unil.ch/fbm/fr/home/menuinst/communication/nouveaux-professeurs/2016/veening-jan-willem.html]
 
* Adjunct [[hoogleraar]] aan de Rijksuniversiteit Groningen (part-time)
== Functies ==
* Bestuurslid van de sectie Prokaryotic Biology van de [http://www.swissmicrobiology.ch/sections/prokaryotic-biology Swiss Society for Microbiology]
* Adjunct hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen
* Bestuurslid van de sectie Algemene en Moleculaire Microbiologie van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Microbiologie (KNVM).<ref>[https://web.archive.org/web/20131105001554/http://www.knvm.org/knvm/divisions/general_and_molecular_microbiology/ Veening is bestuurslid van de sectie Algemene en Moleculaire Microbiologie van de KNVM] (gearchiveerd)</ref>
* Lid van [[De Jonge Akademie]] ([[KNAW]]) (2015-2020) De officiële installatie vond plaats op 26 maart 2015 in het [[Trippenhuis]] van de KNAW.<ref>[http://www.rug.nl/news/2014/11/jan-willem-veening-and-martijn-wieling-members-of-the-young-academy Persbericht over benoeming Veening als lid van De Jonge Akademie]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=DXafTS3efbE Video met toespraak Veening n.a.v. installatie als lid van De Jonge Akademie]</ref>
* Lid van [[De Jonge Akademie]] ([[KNAW]]) (2015-2020) De officiële installatie vond plaats op 26 maart 2015 in het [[Trippenhuis]] van de KNAW.<ref>[http://www.rug.nl/news/2014/11/jan-willem-veening-and-martijn-wieling-members-of-the-young-academy Persbericht over benoeming Veening als lid van De Jonge Akademie]</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=DXafTS3efbE Video met toespraak Veening n.a.v. installatie als lid van De Jonge Akademie]</ref>
* European Molecular Biology Organization <ref>[http://www.embo.org/ EMBO]</ref> (EMBO) Young Investigator <ref>[http://www.embo.org/news/press-releases/press-releases-2013/23-researchers-join-network-of-embo-young-investigators 23 onderzoekers benoemd als EMBO Young Investigator.]</ref><ref>[http://www.ukrant.nl/nieuws/hattrick-in-beurzen-voor-rug-onderzoeker Hattrick in beurzen voor RUG-onderzoeker (Artikel UK)]</ref>
* European Molecular Biology Organization <ref>[http://www.embo.org/ EMBO]</ref> (EMBO) Young Investigator (2014-2017): De  driejarige financiële ondersteuning bedraagt € 45.000.<ref>[http://www.embo.org/news/press-releases/press-releases-2013/23-researchers-join-network-of-embo-young-investigators 23 onderzoekers benoemd als EMBO Young Investigator.]</ref> Naast geld krijgt Veening ook gratis advertenties in Nature, subsidies voor congressen voor mensen uit zijn lab en toegang tot de topfaciliteiten van het EMBO.<ref>[https://web.archive.org/web/20131112090907/http://www.ukrant.nl/nieuws/hattrick-in-beurzen-voor-rug-onderzoeker Hattrick in beurzen voor RUG-onderzoeker (Artikel UK)] (gearchiveerd)</ref>
* Op 1 oktober 2016 werd Veening benoemd tot hoogleraar (professeur ordinair) aan de [[Universiteit van Lausanne]] bij de vakgroep fundamentele microbiologie.<ref>[http://www.unil.ch/fbm/home/menuinst/la-releve-academique/nominations.html Veening is benoemd tot hoogleraar aan de Universiteit van Lausanne.]</ref>


=== Onderwijstaken ===
== Onderwijstaken ==
Veening geeft [[College (universiteit)|colleges]] en [[Practicum|practica]] op [[bachelor]] en [[Master (graad)|master]]niveau over onder meer: moleculaire genetica en [[genomics]], biomoleculair onderzoek, geavanceerde [[genetische manipulatie]], [[synthetische biologie]] & systeem chemie,  geavanceerde [[Microscoop#Lichtmicroscoop|lichtmicroscopie]] en [[DNA-microarray]]-analyse.<ref>[http://www.rug.nl/staff/j.w.veening/teaching De vakken die Veening onderwijst aan bachelor- en masterstudenten]</ref>
Veening geeft [[College (universiteit)|colleges]] en [[Practicum|practica]] op [[bachelor]] en [[Master (graad)|master]]niveau over onder meer: moleculaire genetica en [[genomics]], biomoleculair onderzoek, geavanceerde [[genetische manipulatie]], [[synthetische biologie]] & systeem chemie,  geavanceerde [[Microscoop#Lichtmicroscoop|lichtmicroscopie]] en [[DNA-microarray]]-analyse.<ref>[http://www.rug.nl/staff/j.w.veening/teaching De vakken die Veening onderwijst aan bachelor- en masterstudenten]</ref>


=== Onderzoek ===
== Onderzoek ==
Veening en zijn multidiciplinaire onderzoeksteam doen met name onderzoek naar de bacterie [[Pneumokok|''Streptococcus pneumoniae'']], de [[pneumokok]]. Hij wil uitzoeken hoe en waarom deze [[bacterie]], die zonder ziekteverschijnselen voorkomt bij 80% van de jonge kinderen, zich kan ontwikkelen tot één van de meest verwoestende [[Pathogeen|ziekteverwekkers]] ter wereld. De bacterie kan een [[hersenvliesontsteking]], [[bloedvergiftiging]] of [[longontsteking]] veroorzaken waaraan jaarlijks wereldwijd meer dan een miljoen mensen overlijden.
In 2009 richtte Veening zijn eigen onderzoek en onderwijs groep op aan het ''Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute'' van de Rijksuniversiteit Groningen. Veening en zijn multidiciplinaire onderzoeksteam doen met name onderzoek naar de bacterie [[Pneumokok|Streptococcus pneumoniae]] (pneumococcus). Hij wil uitzoeken hoe en waarom deze [[bacterie]], die zonder ziekteverschijnselen voorkomt bij 80% van de jonge kinderen, zich kan ontwikkelen tot één van de meest verwoestende [[Pathogeen|ziekteverwekkers]] ter wereld. De bacterie kan een [[hersenvliesontsteking]], [[bloedvergiftiging]] of [[longontsteking]] veroorzaken waaraan jaarlijks wereldwijd meer dan 2 miljoen mensen overlijden.


Verder wil hij uitzoeken waarom deze bacterie meer en meer [[Resistentie tegen antibiotica|resistent]] wordt tegen de huidige [[antibiotica]].  Hij onderzoekt daarom de [[celcyclus]], [[celdeling]] en [[DNA-replicatie]] van de bacterie en hoopt op die manier zicht te krijgen op nieuwe methoden waarmee de bacterie bestreden kan worden.
Verder wil hij uitzoeken waarom deze bacterie meer en meer [[Resistentie tegen antibiotica|resistent]] wordt tegen de huidige [[antibiotica]].  Hij onderzoekt daarom de [[celcyclus]], [[celdeling]] en [[DNA-replicatie]] van de bacterie en hoopt op die manier zicht te krijgen op nieuwe methoden waarmee de bacterie bestreden kan worden.


Om deze belangrijke fundamentele vragen te beantwoorden hanteert de onderzoeksgroep van Veening een multidisciplinaire [[Systeembiologie|systeembiologische]] aanpak en gebruikt daarbij state-of-the-art genetische trucs zoals synthetische biologie gereedschappen, kwantitatieve [[fluorescentie microscopie]], [[Transcriptoom|transcriptomics]], [[wiskundige modellering]] en [[bioinformatica]]. Vaak ontwikkelt de groep zelf de benodigde ''tools''. Deze aanpak heeft al geleid tot een aantal belangrijke inzichten zoals: hoe behouden pneumokokken hun karakteristieke rugbybal-vorm en waarom neemt de pneumokok DNA op uit de omgeving als reactie op bepaalde antibiotica.
Om deze belangrijke fundamentele vragen te beantwoorden hanteert de onderzoeksgroep van Veening een multidisciplinaire [[Systeembiologie|systeembiologische]] aanpak en gebruikt daarbij state-of-the-art genetische trucs zoals synthetische biologie gereedschappen, kwantitatieve [[fluorescentie microscopie]], [[Transcriptoom|transcriptomics]], [[wiskundige modellering]] en [[bioinformatica]]. Vaak ontwikkelt de groep zelf de benodigde hulpmiddelen.
Deze aanpak heeft al geleid tot een aantal belangrijke inzichten zoals: hoe behouden pneumokokken hun karakteristieke rugbybal-vorm? en: waarom neemt de pneumococcus bacterie DNA op uit de omgeving als reactie op bepaalde antibiotica?


=== Subsidies ===
== Subsidies ==
Veening ontving diverse grote subsidies voor zijn onderzoek:  
Veening ontving diverse grote subsidies voor zijn onderzoek:  
* Ramsay Memorial Fellowship <ref>[http://www.ucl.ac.uk/ramsay-trust Ramsay Memorial Fellowship]</ref> 2006 - 2007
* Ramsay Memorial Fellowship <ref>[http://www.ucl.ac.uk/ramsay-trust Ramsay Memorial Fellowship]</ref> 2006 - 2007
* Marie-Curie Intra-European Fellowship <ref>[http://ec.europa.eu/research/mariecurieactions/ Marie-Curie Fellowship]</ref> 2008 - 2009
* Marie-Curie Intra-European Fellowship <ref>[http://ec.europa.eu/research/mariecurieactions/ Marie-Curie Fellowship]</ref> 2008 - 2009
* Veni 2010 (€ 250.000) voor het onderzoek ''How bacteria get in shape''<ref>[http://www.nwo.nl/en/research-and-results/programmes/Talent+Scheme/awards/veni+awards/veni+awards+2010 Veening ontvangt in 2010 een Veni subsidie]</ref>
* Veni 2010 (€ 250.000) voor het onderzoek ''How bacteria get in shape''<ref>[http://www.nwo.nl/en/research-and-results/programmes/Talent+Scheme/awards/veni+awards/veni+awards+2010 Veening ontvangt in 2010 een Veni subsidie]</ref>
* Systems Biology of Microorganisms NWO-ALW SysMO2 <ref>[http://www.sysmo.eu/index.php?index=2 SysMO]</ref> grant voor ''NoisyStrep''<ref>[http://www.nwo.nl/onderzoek-en-resultaten/onderzoeksprojecten/54/2300160954.html NoisyStrep]</ref>  
* Systems Biology of Microorganisms NWO-ALW SysMO2 <ref>SysMO.eu grant voor ''[https://archive.is/2015.04.23-073537/http://www.nwo.nl/onderzoek-en-resultaten/onderzoeksprojecten/54/2300160954.html NoisyStrep]'' (gearchiveerd)</ref>  
* Vidi 2013 (€ 800.000) voor ''Hoe bacteriën in vorm raken''<ref>[http://www.nwo.nl/actueel/nieuws/2013/alw/twaalf-vidi-toekenningen-in-aard--en-levenswetenschappen.html Veening ontvangt in 2013 een Vidi subsidie]</ref>
* Vidi 2013 (€ 800.000) voor ''Hoe bacteriën in vorm raken''<ref>[http://www.nwo.nl/actueel/nieuws/2013/alw/twaalf-vidi-toekenningen-in-aard--en-levenswetenschappen.html Veening ontvangt in 2013 een Vidi subsidie]</ref>
* ERC starting grant 2013 (€ 1,5 miljoen) voor ''Noise in gene expression as a determinant of virulence of the human pathogen Streptococcus pneumoniae''<ref>[http://www.rug.nl/research/our-top-research/top-researchers/grants Veening ontvangt ERC starting grant in 2013]</ref>
* ERC starting grant 2013 (€ 1,5 miljoen) voor ''Noise in gene expression as a determinant of virulence of the human pathogen Streptococcus pneumoniae''<ref>[https://web.archive.org/web/20121209192300/http://www.rug.nl/research/our-top-research/top-researchers/grants Veening ontvangt ERC starting grant in 2013] (gearchiveerd)</ref>
* Joint Programming Initiative on Antimicrobial Resistance: Combinatorials [http://www.jpiamr.eu/activities/second-joint-call-result/]


=== Publicaties en Patenten ===
== Publicaties ==
Veening werkte mee aan meer dan 60 publicaties<ref>{{Citeer web|url=http://orcid.org/0000-0002-3162-6634|titel=Jan-Willem Veening (0000-0002-3162-6634) - ORCID {{!}} Connecting Research and Researchers|bezochtdatum=2016-12-26|auteur=ORCID|werk=orcid.org}}</ref>, die in totaal meer dan 3000 keer werden geciteerd. Een selectie van de belangrijkste publicaties:
Veening werkte mee aan meer dan 60 publicaties<ref>[http://www.rug.nl/staff/j.w.veening/research/publications.html Veening werkte mee aan meer dan 60 publicaties]</ref>, die in totaal meer dan 3000 keer werden geciteerd. Hij heeft een [[H-index]] van 25 en een [[i10-index]] van 35; dat betekent dat 25 publicaties elk minstens 25 keer zijn geciteerd en dat 35 publicaties elk minstens 10 keer zijn geciteerd.<ref>[https://scholar.google.com/citations?user=nD53lI0AAAAJ&hl=en Citatie-overzicht van Jan-Willem Veening]</ref> Een selectie van de belangrijkste publicaties:
* Time-resolved dual RNA-seq reveals extensive rewiring of lung epithelial and pneumococcal transcriptomes during early infection, Genome Biology (2016) [https://genomebiology.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13059-016-1054-5]
 
* Expression of Streptococcus pneumoniae Bacteriocins Is Induced by Antibiotics via Regulatory Interplay with the Competence System, Plos Pathogens (2016) [http://journals.plos.org/plospathogens/article?id=10.1371/journal.ppat.1005422]
* Time-resolved dual RNA-seq reveals extensive rewiring of lung epithelial and pneumococcal transcriptomes during early infection, Genome Biology (2016) <ref>[https://genomebiology.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13059-016-1054-5 Aprianto R., Slager J., Holsappel S. and Veening JW. Time-resolved dual RNA-seq reveals extensive rewiring of lung epithelial and pneumococcal transcriptomes during early infection, Genome Biology (2016)]</ref>
* Microscale insights into pneumococcal antibiotic mutant selection windows, Nature Communications (2015) [http://www.nature.com/articles/ncomms9773]
* Expression of Streptococcus pneumoniae Bacteriocins Is Induced by Antibiotics via Regulatory Interplay with the Competence System, Plos Pathogens (2016) <ref>[http://journals.plos.org/plospathogens/article?id=10.1371/journal.ppat.1005422 Kjos M., Miller E., Slager J., Lake F.B., Gericke O., Roberts I.S., Rozen D.E., Veening JW. Expression of Streptococcus pneumoniae Bacteriocins Is Induced by Antibiotics via Regulatory Interplay with the Competence System, Plos Pathogens (2016)]</ref>
* Microscale insights into pneumococcal antibiotic mutant selection windows, Nature Communications (2015) <ref>[http://www.nature.com/articles/ncomms9773 Sorg A., Veening JW. Microscale insights into pneumococcal antibiotic mutant selection windows, Nature Communications (2015)]</ref>
* Antibiotic-Induced Replication Stress Triggers Bacterial Competence by Increasing Gene Dosage near the Origin, Cell (2014)<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/antibioticinduced-replication-stress-triggers-bacterial-competence-by-increasing-gene-dosage-near-the-origin(0e94795f-c78f-4208-8595-f2bc63432db1).html Slager J, Kjos M, Attaiech L and Veening JW. Antibiotic-Induced Replication Stress Triggers Bacterial Competence by Increasing Gene Dosage near the Origin, Cell (2014), 157 (2): 395–406.]</ref>
* Antibiotic-Induced Replication Stress Triggers Bacterial Competence by Increasing Gene Dosage near the Origin, Cell (2014)<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/antibioticinduced-replication-stress-triggers-bacterial-competence-by-increasing-gene-dosage-near-the-origin(0e94795f-c78f-4208-8595-f2bc63432db1).html Slager J, Kjos M, Attaiech L and Veening JW. Antibiotic-Induced Replication Stress Triggers Bacterial Competence by Increasing Gene Dosage near the Origin, Cell (2014), 157 (2): 395–406.]</ref>
* Control of transcription elongation by GreA determines rate of gene expression in Streptococcus pneumoniae, Nucleic Acids Research (2014)<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/control-of-transcription-elongation-by-grea-determines-rate-of-gene-expression-in-streptococcus-pneumoniae(d349e312-5a3e-4644-a18a-da1ebde8523f).html Yuzenkova Y, Gamba P, Herber M, Attaiech L, Shafeeq S, Kuipers OP, Klumpp S, Zenkin N and Veening JW. Control of transcription elongation by GreA determines rate of gene expression in Streptococcus pneumoniae, Nucleic Acids Research (2014), 10.1093/nar/gku790]</ref>
* Control of transcription elongation by GreA determines rate of gene expression in Streptococcus pneumoniae, Nucleic Acids Research (2014)<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/control-of-transcription-elongation-by-grea-determines-rate-of-gene-expression-in-streptococcus-pneumoniae(d349e312-5a3e-4644-a18a-da1ebde8523f).html Yuzenkova Y, Gamba P, Herber M, Attaiech L, Shafeeq S, Kuipers OP, Klumpp S, Zenkin N and Veening JW. Control of transcription elongation by GreA determines rate of gene expression in Streptococcus pneumoniae, Nucleic Acids Research (2014), 10.1093/nar/gku790]</ref>
Regel 65: Regel 71:
* Transient heterogeneity in extracellular protease production by Bacillus subtilis . Molecular Systems Biology (2008).<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/transient-heterogeneity-in-extracellular-protease-production-by-bacillus-subtilis(f0c27553-40f5-4d64-976e-6c42dd8d3edf).html Veening JW, Igoshin OA, Eijlander RT, Nijland R, Hamoen LW and Kuipers OP. Transient heterogeneity in extracellular protease production by Bacillus subtilis . Molecular Systems Biology 2008, 4(184), 1-15.]</ref>
* Transient heterogeneity in extracellular protease production by Bacillus subtilis . Molecular Systems Biology (2008).<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/transient-heterogeneity-in-extracellular-protease-production-by-bacillus-subtilis(f0c27553-40f5-4d64-976e-6c42dd8d3edf).html Veening JW, Igoshin OA, Eijlander RT, Nijland R, Hamoen LW and Kuipers OP. Transient heterogeneity in extracellular protease production by Bacillus subtilis . Molecular Systems Biology 2008, 4(184), 1-15.]</ref>
* Bet-hedging and epigenetic inheritance in bacterial cell development. PNAS (2008).<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/bethedging-and-epigenetic-inheritance-in-bacterial-cell-development(321d9d02-2877-4069-80ad-98dbabd95d00).html Veening JW, Stewart EJ, Berngruber TW, Taddei F, Kuipers OP and Hamoen LW. Bet-hedging and epigenetic inheritance in bacterial cell development. PNAS, 2008, 105(11), 4393-8.]</ref>
* Bet-hedging and epigenetic inheritance in bacterial cell development. PNAS (2008).<ref>[http://www.rug.nl/research/portal/publications/bethedging-and-epigenetic-inheritance-in-bacterial-cell-development(321d9d02-2877-4069-80ad-98dbabd95d00).html Veening JW, Stewart EJ, Berngruber TW, Taddei F, Kuipers OP and Hamoen LW. Bet-hedging and epigenetic inheritance in bacterial cell development. PNAS, 2008, 105(11), 4393-8.]</ref>
{{Bron|bronvermelding=
<div style="height: 200px; overflow:auto; border: thin solid silver; background: white"><div class="plainlinks">{{References}}</div></div>
}}


{{Appendix}}
{{authority control|TYPE=p|Wikidata=Q19829154}}  
 
{{DEFAULTSORT:Veening, Jan-Willem}}
{{DEFAULTSORT:Veening, Jan-Willem}}
[[Categorie:microbioloog]]
[[Categorie:Nederlands microbioloog]]
[[Categorie:Geneticus]]
[[Categorie:Nederlands geneticus]]

Huidige versie van 26 okt 2023 om 23:29

Jan-Willem Veening
Bestand:Jwveening.jpg
Persoonlijke gegevens
Volledige naam Jan-Willem Veening
Geboortedatum 26 december 1978
Geboorteplaats Vries
Nationaliteit Vlag van Nederland Nederland
Werkzaamheden
Vakgebied Moleculaire genetica; Bacteriologie; Medische microbiologie; Synthetische biologie
Universiteit Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit van Lausanne
Promotor Oscar Kuipers en Leendert Hamoen
Soort hoogleraar Adjunct-Hoogleraar (Groningen), Hoogleraar (Lausanne)
Beroep onderzoeker
Bekende werken Phenotypic variation in Bacillus subtilis: Bistability in the sporulation pathway
Overig
[Stafpagina Website]
rel=nofollow

Jan-Willem Veening (26 december 1978, Vries) is een moleculair geneticus die als adjunct hoogleraar (Associate professor met ius promovendi) verbonden is aan de Rijksuniversiteit Groningen[1] Zijn vakgebied betreft de microbiologie en de toegepaste microbiologie. Zijn expertise ligt op het gebied van de moleculaire genetica, de bacteriologie, de medische microbiologie en de systeem en synthetische biologie.

Opleiding

Jan-Willem Veening studeerde biologie in Groningen van 1997 tot 2002 en studeerde cum laude af.

Zijn Ph.D. behaalde hij in 2007 aan de Rijksuniversiteit Groningen (cum laude) (promotores: Prof. dr. Oscar P. Kuipers, Dr. Leendert W. Hamoen) met het proefschrift Phenotypic variation in Bacillus subtilis: Bistability in the sporulation pathway. Van 2006 tot 2009 deed Veening postdoctoraal onderzoek aan het Centrum voor Bacteriële Celbiologie van de Universiteit van Newcastle (UK) in de groep van Prof. Jeff Errington.

Functies

  • Adjunct hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen
  • Bestuurslid van de sectie Algemene en Moleculaire Microbiologie van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Microbiologie (KNVM).[2]
  • Lid van De Jonge Akademie (KNAW) (2015-2020) De officiële installatie vond plaats op 26 maart 2015 in het Trippenhuis van de KNAW.[3][4]
  • European Molecular Biology Organization [5] (EMBO) Young Investigator (2014-2017): De driejarige financiële ondersteuning bedraagt € 45.000.[6] Naast geld krijgt Veening ook gratis advertenties in Nature, subsidies voor congressen voor mensen uit zijn lab en toegang tot de topfaciliteiten van het EMBO.[7]
  • Op 1 oktober 2016 werd Veening benoemd tot hoogleraar (professeur ordinair) aan de Universiteit van Lausanne bij de vakgroep fundamentele microbiologie.[8]

Onderwijstaken

Veening geeft colleges en practica op bachelor en masterniveau over onder meer: moleculaire genetica en genomics, biomoleculair onderzoek, geavanceerde genetische manipulatie, synthetische biologie & systeem chemie, geavanceerde lichtmicroscopie en DNA-microarray-analyse.[9]

Onderzoek

In 2009 richtte Veening zijn eigen onderzoek en onderwijs groep op aan het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute van de Rijksuniversiteit Groningen. Veening en zijn multidiciplinaire onderzoeksteam doen met name onderzoek naar de bacterie Streptococcus pneumoniae (pneumococcus). Hij wil uitzoeken hoe en waarom deze bacterie, die zonder ziekteverschijnselen voorkomt bij 80% van de jonge kinderen, zich kan ontwikkelen tot één van de meest verwoestende ziekteverwekkers ter wereld. De bacterie kan een hersenvliesontsteking, bloedvergiftiging of longontsteking veroorzaken waaraan jaarlijks wereldwijd meer dan 2 miljoen mensen overlijden.

Verder wil hij uitzoeken waarom deze bacterie meer en meer resistent wordt tegen de huidige antibiotica. Hij onderzoekt daarom de celcyclus, celdeling en DNA-replicatie van de bacterie en hoopt op die manier zicht te krijgen op nieuwe methoden waarmee de bacterie bestreden kan worden.

Om deze belangrijke fundamentele vragen te beantwoorden hanteert de onderzoeksgroep van Veening een multidisciplinaire systeembiologische aanpak en gebruikt daarbij state-of-the-art genetische trucs zoals synthetische biologie gereedschappen, kwantitatieve fluorescentie microscopie, transcriptomics, wiskundige modellering en bioinformatica. Vaak ontwikkelt de groep zelf de benodigde hulpmiddelen. Deze aanpak heeft al geleid tot een aantal belangrijke inzichten zoals: hoe behouden pneumokokken hun karakteristieke rugbybal-vorm? en: waarom neemt de pneumococcus bacterie DNA op uit de omgeving als reactie op bepaalde antibiotica?

Subsidies

Veening ontving diverse grote subsidies voor zijn onderzoek:

  • Ramsay Memorial Fellowship [10] 2006 - 2007
  • Marie-Curie Intra-European Fellowship [11] 2008 - 2009
  • Veni 2010 (€ 250.000) voor het onderzoek How bacteria get in shape[12]
  • Systems Biology of Microorganisms NWO-ALW SysMO2 [13]
  • Vidi 2013 (€ 800.000) voor Hoe bacteriën in vorm raken[14]
  • ERC starting grant 2013 (€ 1,5 miljoen) voor Noise in gene expression as a determinant of virulence of the human pathogen Streptococcus pneumoniae[15]

Publicaties

Veening werkte mee aan meer dan 60 publicaties[16], die in totaal meer dan 3000 keer werden geciteerd. Hij heeft een H-index van 25 en een i10-index van 35; dat betekent dat 25 publicaties elk minstens 25 keer zijn geciteerd en dat 35 publicaties elk minstens 10 keer zijn geciteerd.[17] Een selectie van de belangrijkste publicaties:

  • Time-resolved dual RNA-seq reveals extensive rewiring of lung epithelial and pneumococcal transcriptomes during early infection, Genome Biology (2016) [18]
  • Expression of Streptococcus pneumoniae Bacteriocins Is Induced by Antibiotics via Regulatory Interplay with the Competence System, Plos Pathogens (2016) [19]
  • Microscale insights into pneumococcal antibiotic mutant selection windows, Nature Communications (2015) [20]
  • Antibiotic-Induced Replication Stress Triggers Bacterial Competence by Increasing Gene Dosage near the Origin, Cell (2014)[21]
  • Control of transcription elongation by GreA determines rate of gene expression in Streptococcus pneumoniae, Nucleic Acids Research (2014)[22]
  • Tracking of Chromosome Dynamics in Live Streptococcus pneumoniae Reveals that Transcription Promotes Chromosome Segregation. Molecular Microbiology (2014)[23]
  • Interlinked Sister Chromosomes Arise in the Absence of Condensin during Fast Replication in B. subtilis. Current Biology (2014)[24]
  • Control of cell division in Streptococcus pneumoniae by the conserved Ser/Thr protein kinase StkP. PNAS (2012)[25]
  • SMC is recruited to oriC by ParB and promotes chromosome segregation in Streptococcus pneumoniae . Molecular Microbiology (2011).[26]
  • A mechanism for cell-cycle regulation of sporulation initiation in Bacillus subtilis. Genes & Development (2009)[27]
  • Transient heterogeneity in extracellular protease production by Bacillus subtilis . Molecular Systems Biology (2008).[28]
  • Bet-hedging and epigenetic inheritance in bacterial cell development. PNAS (2008).[29]

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º J.W. Veening is adjunct hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen.
  2. º Veening is bestuurslid van de sectie Algemene en Moleculaire Microbiologie van de KNVM (gearchiveerd)
  3. º Persbericht over benoeming Veening als lid van De Jonge Akademie
  4. º Video met toespraak Veening n.a.v. installatie als lid van De Jonge Akademie
  5. º EMBO
  6. º 23 onderzoekers benoemd als EMBO Young Investigator.
  7. º Hattrick in beurzen voor RUG-onderzoeker (Artikel UK) (gearchiveerd)
  8. º Veening is benoemd tot hoogleraar aan de Universiteit van Lausanne.
  9. º De vakken die Veening onderwijst aan bachelor- en masterstudenten
  10. º Ramsay Memorial Fellowship
  11. º Marie-Curie Fellowship
  12. º Veening ontvangt in 2010 een Veni subsidie
  13. º SysMO.eu grant voor NoisyStrep (gearchiveerd)
  14. º Veening ontvangt in 2013 een Vidi subsidie
  15. º Veening ontvangt ERC starting grant in 2013 (gearchiveerd)
  16. º Veening werkte mee aan meer dan 60 publicaties
  17. º Citatie-overzicht van Jan-Willem Veening
  18. º Aprianto R., Slager J., Holsappel S. and Veening JW. Time-resolved dual RNA-seq reveals extensive rewiring of lung epithelial and pneumococcal transcriptomes during early infection, Genome Biology (2016)
  19. º Kjos M., Miller E., Slager J., Lake F.B., Gericke O., Roberts I.S., Rozen D.E., Veening JW. Expression of Streptococcus pneumoniae Bacteriocins Is Induced by Antibiotics via Regulatory Interplay with the Competence System, Plos Pathogens (2016)
  20. º Sorg A., Veening JW. Microscale insights into pneumococcal antibiotic mutant selection windows, Nature Communications (2015)
  21. º Slager J, Kjos M, Attaiech L and Veening JW. Antibiotic-Induced Replication Stress Triggers Bacterial Competence by Increasing Gene Dosage near the Origin, Cell (2014), 157 (2): 395–406.
  22. º Yuzenkova Y, Gamba P, Herber M, Attaiech L, Shafeeq S, Kuipers OP, Klumpp S, Zenkin N and Veening JW. Control of transcription elongation by GreA determines rate of gene expression in Streptococcus pneumoniae, Nucleic Acids Research (2014), 10.1093/nar/gku790
  23. º Kjos M and Veening JW. Tracking of Chromosome Dynamics in Live Streptococcus pneumoniae Reveals that Transcription Promotes Chromosome Segregation. Molecular Microbiology , 2014, 91(6):1088-105.
  24. º Gruber S, Veening JW, Bach J, Blettinger M, Bramkamp M, and Errington J. Interlinked Sister Chromosomes Arise in the Absence of Condensin during Fast Replication in B. subtilis. Current Biology , 2014, 24(3):293-8.
  25. º Beilharz K, Nováková L, Fadda D, Branny P, Massidda O and Veening JW. Control of cell division in Streptococcus pneumoniae by the conserved Ser/Thr protein kinase StkP. PNAS , 2012, 10;109(15):E905-13.
  26. º Minnen A, Attaiech L, Thon M, Gruber S and Veening JW. SMC is recruited to oriC by ParB and promotes chromosome segregation in Streptococcus pneumoniae . Molecular Microbiology 2011. 81: 676-88.
  27. º Veening JW, Murray H and Errington J. A mechanism for cell-cycle regulation of sporulation initiation in Bacillus subtilis. Genes & Development 2009, 23:1959-70.
  28. º Veening JW, Igoshin OA, Eijlander RT, Nijland R, Hamoen LW and Kuipers OP. Transient heterogeneity in extracellular protease production by Bacillus subtilis . Molecular Systems Biology 2008, 4(184), 1-15.
  29. º Veening JW, Stewart EJ, Berngruber TW, Taddei F, Kuipers OP and Hamoen LW. Bet-hedging and epigenetic inheritance in bacterial cell development. PNAS, 2008, 105(11), 4393-8.
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Jan-Willem_Veening&oldid=355124"