Proefschrift

Een proefschrift oftewel dissertatie oftewel (doctoraats)thesis is een boek geschreven door (in de meeste gevallen) een promovendus met daarin een wetenschappelijke verhandeling over een bepaald onderwerp. Het kan bestaan uit een samenvoeging van al dan niet reeds eerder verschenen wetenschappelijke publicaties. De promovendus doet hiermee verslag van een door hem of haar zelfstandig beoefend wetenschappelijk onderzoek. Bij goedkeuring van het proefschrift door zijn promotor krijgt de promovendus na een succesvolle verdediging tijdens de promotieplechtigheid de titel van doctor.

Het verrichten van dit onderzoek en het schrijven van een proefschrift is in Nederland geen geringe opgave, waar men meestal een aantal jaren voor uittrekt, niet zelden vier of meer jaar. Om een proefschrift te mogen schrijven moet men doorgaans eerst het doctoraalexamen (drs., mr. of ir.) of overeenkomstig (MA of MSc) hebben behaald. Het is mogelijk om, bij grote uitzondering, zonder WO-titel te promoveren, indien de persoon met gerede kans op succes een proefschrift kan voltooien op basis van zelfstandig wetenschappelijk onderzoek. Hierbij dient hij wetenschapsbeoefenaren en een promotor te vinden die (schriftelijk) garant voor hem staan, hetgeen niet gemakkelijk is.

Geschiedenis van het proefschrift

Tot in de 20e eeuw was het niet ongebruikelijk om op stellingen te promoveren. Er was in die gevallen géén promotieonderzoek gedaan. Vaak promoveerde men op de dag waarop men was afgestudeerd.

Zie ook

• Wetenschappelijke promotie
• Ius promovendi (Promotierecht)
• Scriptie
• Hoogleraar
• Universiteit
• Stelling
• Titulatuur

Externe links

• NARCIS.nl De Nationale Proefschriften Site: via deze website kan worden gezocht naar fulltext proefschriften van alle Nederlandse universiteiten.
• De Networked Digital Library of Theses and Dissertations (NDLTD) is een digitaal archief voor eindwerken en doctoraatsthesissen
• Tentoonstelling over proefschriften