Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
NLP en wetenschap: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (2 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 11: | Regel 11: | ||
==Falsificeerbaarheid== | ==Falsificeerbaarheid== | ||
Druckman concludeerde in 1988 dat de meeste studies tot toentertijd uiterst gebrekkig waren. Druckman stelt dat anekdotisch bewijs van NLP in brede zin geloofwaardig en positief is, maar dat de meeste studies matig waren, zoals: | Druckman concludeerde in 1988 dat de meeste studies tot toentertijd uiterst gebrekkig waren. Druckman stelt dat [[anekdotisch bewijs]] van NLP in brede zin geloofwaardig en positief is, maar dat de meeste studies matig waren, zoals: | ||
*De vergelijking van subjectieve empathie met klinische effectiviteit; | *De vergelijking van subjectieve empathie met klinische effectiviteit; | ||
*De bestudering van NLP als een theorie in plaats van een beïnvloedingsmethode, gesteld tegenover al bestaande beïnvloedingsmethodes; | *De bestudering van NLP als een theorie in plaats van een beïnvloedingsmethode, gesteld tegenover al bestaande beïnvloedingsmethodes; | ||
*De pogingen om bevindingen te kopiëren van onderwerpen, onderzoekers en experimenteel ontwikkelaars die NLP-training ontberen; | *De pogingen om bevindingen te kopiëren van onderwerpen, onderzoekers en experimenteel ontwikkelaars die NLP-training ontberen; | ||
*Het gebrek aan studies van NLP als een trainermodeleringssysteem. | *Het gebrek aan studies van NLP als een trainermodeleringssysteem. | ||
Druckman stelde verder dat: "De effectiviteit van NLP-therapie in authentieke klinische contexten door getrainde beoefenaars werd nog niet behoorlijk ondernomen."<ref>{{en}} | Druckman stelde verder dat: "De effectiviteit van NLP-therapie in authentieke klinische contexten door getrainde beoefenaars werd nog niet behoorlijk ondernomen."<ref>{{en}} Daniel Druckman; John A. Swets (1988). "Enhancing human performance: Issues, theories, and techniques". Human Resource Development Quarterly. Washington, DC: National Academy Press. 1 (2): 202–206. doi:10.1002/hrdq.3920010212.</ref> | ||
Heap (1988) bevestigde onafhankelijk van Druckman hetzelfde. Een jaar eerder, in 1987, stelde Sharpley dat de onderliggende theoretische principes niet zijn gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek, terwijl een aantal van de technieken wel zijn gebaseerd op bestaande therapeutische technieken.<ref>Sharpley C.F., ''Research Findings on Neuro-linguistic Programming: Non supportive Data or an Untestable Theory'', Communication and Cognition, Journal of Counseling Psychology, 1987, Vol. 34, No. 1 | Heap (1988) bevestigde onafhankelijk van Druckman hetzelfde. Een jaar eerder, in 1987, stelde Sharpley dat de onderliggende theoretische principes niet zijn gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek, terwijl een aantal van de technieken wel zijn gebaseerd op bestaande therapeutische technieken.<ref>Sharpley C.F., ''Research Findings on Neuro-linguistic Programming: Non supportive Data or an Untestable Theory'', Communication and Cognition, Journal of Counseling Psychology, 1987, Vol. 34, No. 1 p. 103-107</ref> | ||
==Methodologisch onderzoek== | ==Methodologisch onderzoek== | ||
| Regel 30: | Regel 30: | ||
==Neurolinguïstiek== | ==Neurolinguïstiek== | ||
In 1996 kreeg | In 1996 kreeg hoogleraar Willem Levelt in de Neurolinguïstiek voor het eerst ''Neuro-Linguïstisch Programmeren'' onder het oog en schreef daar een kritisch verslag over voor het tijdschrift [[Stichting Skepsis|Skepter]]. Hij concludeerde dat NLP in opzet niets van doen met de [[neurolinguïstiek]]: "Ik neem aan dat de grondleggers gewoon dankbaar gebruik hebben gemaakt van de glamour die rond de term 'neuro-linguïstiek' hangt."<ref>[http://www.skepsis.nl/nlp.html Artikel van Skepsis]</ref> | ||
== Controversiële beoefenaars == | == Controversiële beoefenaars == | ||
| Regel 42: | Regel 42: | ||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
* [[Populaire psychologie]] | * [[Populaire psychologie]] | ||
{{bron|1= | {{bron|1= | ||
{{reflist}} | {{reflist}} | ||
* | *[http://www.nvnlp.nl/paginas/overige/artikelen/artikelen_pdf/lente%202000/De%20schaduwkant%20van%20NLP.pdf De schaduwkant van NLP] door L. Michael Hall, Nelson Penaylillo, Bobby Bodenhamer en Peter F. Kean, Vertaling Prasadam Schmitz, INzicht Nr 4, lente 2000 | ||
* | *[http://www.chivo.nl/modules/news/article.php?storyid=219 Neurolinguistisch programmeren (NLP): Wat feiten!] - Kritisch en onderbouwd stuk over 6 veelgemaakte claims bij NLP | ||
* | *[http://www.skepsis.nl/nlp.html Skepsis waarschuwing NLP] | ||
}} | }} | ||
[[Categorie:Neurolinguïstisch Programmeren]] | [[Categorie:Neurolinguïstisch Programmeren]] | ||
Huidige versie van 2 dec 2016 om 18:46
Studies over NLP en wetenschap worden sinds het eerste begin van NLP in de 1970er jaren ondernomen. Neurolinguïstisch Programmeren (NLP) is de studie van intrapersoonlijke en interpersoonlijke communicatie en verandering van subjectieve ervaringen. De grondleggers zijn John Grinder en Richard Bandler.
Pragmatisme boven theorie
Het gebrek aan theoretische structuur en controle over de toepassing van NLP en de inherente voorkeur voor pragmatisme boven theorie zorgt ervoor, dat NLP zich vaak niet leent voor wetenschappelijke Methodologie. Wanneer er bij een theorie sprake is wetenschap, kan dit door falsificatie aangetoond worden. Het is van belang NLP en de werking ervan kritisch te beschouwen, gezien NLP ingang heeft in een steeds groter aantal terreinen, waaronder de psychotherapie:
- NLP voor persoonlijke groei
- NLP voor organisatieontwikkeling
- NLP voor communicatiedoeleinden
- NLP voor motivatiedoeleinden
- NLP voor therapeutisch gebruik
Falsificeerbaarheid
Druckman concludeerde in 1988 dat de meeste studies tot toentertijd uiterst gebrekkig waren. Druckman stelt dat anekdotisch bewijs van NLP in brede zin geloofwaardig en positief is, maar dat de meeste studies matig waren, zoals:
- De vergelijking van subjectieve empathie met klinische effectiviteit;
- De bestudering van NLP als een theorie in plaats van een beïnvloedingsmethode, gesteld tegenover al bestaande beïnvloedingsmethodes;
- De pogingen om bevindingen te kopiëren van onderwerpen, onderzoekers en experimenteel ontwikkelaars die NLP-training ontberen;
- Het gebrek aan studies van NLP als een trainermodeleringssysteem.
Druckman stelde verder dat: "De effectiviteit van NLP-therapie in authentieke klinische contexten door getrainde beoefenaars werd nog niet behoorlijk ondernomen."[1]
Heap (1988) bevestigde onafhankelijk van Druckman hetzelfde. Een jaar eerder, in 1987, stelde Sharpley dat de onderliggende theoretische principes niet zijn gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek, terwijl een aantal van de technieken wel zijn gebaseerd op bestaande therapeutische technieken.[2]
Methodologisch onderzoek
Een groot manco aan NLP is de wetenschappelijke toetsing. NLP heeft in korte tijd veel beoefenaars[3] gekregen maar is begin 2000er jaren nog niet vrij van controverses. Volgens Devilly in 2005 is er sinds de eerste fundamenten van NLP begin 1970er jaren weinig wetenschappelijk bekrachtigd.[4] Verder bekritiseert hij NLP voor het ontbreken van een definiërend en regulerend lichaam die standaarden en een professionele ethiek oplegt.[5]
In 1979 schrijven oprichters Grinder en Bandler zelf: "We zijn niet bepaald geïnteresseerd in wat 'waar' is. Alleen wat bruikbaar is telt".[6] In de 1990er jaren ontwikkelde Bandler verschillende technieken die hij wel wetenschappelijk onderbouwde.[7]
Van NLP wordt vaak gesuggereerd dat het gebruik maakt van het placeboeffect. De achtergrond hiervan is dat slechts weinig theorieën op werkzaamheid wordt getoetst. De theorieën worden min of meer via trial and error in de markt gezet. Hier wordt als het ware de filosofie gehanteerd: wat niet van waarde is, valt vanzelf af.
Al ditgene wil echter niet zeggen dat NLP niet werkt. In deze context is het belangrijk te onderkennen, dat NLP als methode niet bestaat. Het is inmiddels een containerbegrip van allerlei psychologische duidingen die ontdekt zijn op basis van de methode modelleren. Zeggen dat NLP niet werkt[8] is daarom evenmin waar als zeggen dat psychologie niet werkt.[9] Zo zullen er systemen uiteindelijk de toets der kritiek niet weerstaan en andere, zoals de uitdagingen in het Metamodel wel.
Neurolinguïstiek
In 1996 kreeg hoogleraar Willem Levelt in de Neurolinguïstiek voor het eerst Neuro-Linguïstisch Programmeren onder het oog en schreef daar een kritisch verslag over voor het tijdschrift Skepter. Hij concludeerde dat NLP in opzet niets van doen met de neurolinguïstiek: "Ik neem aan dat de grondleggers gewoon dankbaar gebruik hebben gemaakt van de glamour die rond de term 'neuro-linguïstiek' hangt."[10]
Controversiële beoefenaars
Een bekende Nederlander die NLP-technieken gebruikt en daar zijn zeer persoonlijke invulling aan heeft gegeven is bijvoorbeeld Emile Ratelband. Ratelband laat mensen over hete kolen lopen en verklaart dit door gebruik te maken van positieve energie. Daarnaast poogt hij fobische patiënten te genezen. Ratelband maakt hierbij vaak gebruik van het woord tsjakka, dat zijn oorsprong vindt in een conference van Youp van 't Hek. In zijn boek 'De Vuurloper' stelt Ratelband dat hij een half jaar in de leer is geweest bij Tony Robbins, hetgeen door deze Amerikaanse coach wordt ontkend. Ratelband laat een vrij eenzijdig beeld van NLP zien.
Dezelfde Tony Robbins wordt bekritiseerd Steve Salerno voor het vermarkten van producten over het perfecte huwelijk, terwijl Robbins zelf ging scheiden.[11]
Boeken
- Walker, Wolfgang: Abenteuer Kommunikation - Bateson, Perls, Satir, Erickson und die Anfänge des Neurolinguistischen Programmierens. Stuttgart: Klett-Cotta, 1996. ISBN 3-608-91976-7
Zie ook
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º (en) Daniel Druckman; John A. Swets (1988). "Enhancing human performance: Issues, theories, and techniques". Human Resource Development Quarterly. Washington, DC: National Academy Press. 1 (2): 202–206. doi:10.1002/hrdq.3920010212.
- º Sharpley C.F., Research Findings on Neuro-linguistic Programming: Non supportive Data or an Untestable Theory, Communication and Cognition, Journal of Counseling Psychology, 1987, Vol. 34, No. 1 p. 103-107
- º (en) Look into my eyes and tell me I'm learning not to be a loser door Satham Sanghera, Financial Times (2005)
- º (en) Power Therapies and possible threats to the science of psychology and psychiatry door Devilly, Grant J. (2005) in Australian and New Zealand Journal of Psychiatry Vol.39 p.437
- º (en) A consumer guide through the multiplicity of NLP certification training, door Schütz, P, (december 2006)
- º Citaat uit: Grinder, John & Richard Bandler, Frogs into Princes: Neuro Linguistic Programming, Real People Press, Moab, UT, 1979, ISBN 0-911226-19-2
- º Bandler ontwikkelde in de 1990er jaren de Design Human Engineering (HDE) en Neuro-Hypnotic Repatterning (NHR) waar wel een wetenschappelijke basis aan toegewezen wordt.
- º Zie: negatieve vraag
- º Zie: overhaaste generalisatie
- º Artikel van Skepsis
- º Steve Salerno (2005) Sham: How the Self-Help Movement Made America Helpless, ISBN 1-4000-5409-5
- De schaduwkant van NLP door L. Michael Hall, Nelson Penaylillo, Bobby Bodenhamer en Peter F. Kean, Vertaling Prasadam Schmitz, INzicht Nr 4, lente 2000
- Neurolinguistisch programmeren (NLP): Wat feiten! - Kritisch en onderbouwd stuk over 6 veelgemaakte claims bij NLP
- Skepsis waarschuwing NLP